Morgunblaðið - 29.11.1973, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. NÖVEMBER 1973
15
Dayan hótar enn
að segia af sér
Tel Aviv, 28. nóv. AP.
MOSHE Dayan hefur hótað að
segja af sér embætti landvarna-
ráðherra ef rannsóknarnefnd
kennir honum um ófarir Israels f
byrjun strfðsins við Araba I októ-
ber, að sögn heimildarmanna,
sem eru handgengir ráðherran-
um.
Dayan sagði pólitískum sam-
herjum á heimili sínu í Tel Aviv,
að ef niðurstöður rannsóknar-
nefndarinnar „kæmu af stað ein-
hverjum efasemdum um hæfni
hans f öryggismálum eða sýndu að
hann hefði gert sig sekan um van-
rækslu í starfi, mundi hann ekki
bíða eftir því að stjórnin sýndi, að
hún bæri ekki traust til hans —
hann mundi draga sfnar eigin
ályktanir og segja af sér“.
Golda Meir forsætisráðherra
hefur viðurkennt, að Dayan hafi
beðizt lausnar skömmu eftir að
stríðið hófst. Nú skýrir Dayan
sjálfur svo frá, að hann hafi aftur
Japanir fá
Tokyo,28. nóvember, AP.
KAKUEI Tanaka forsætisráð-
herra sagði fréttamönnum f dag,
að japanska stjórriin hefði tekið
upp stefnu hliðholla Aröbum
vegna þess, að þjóðarhagsmunir
væru f húfi. Hann kvað vinveitta
stefnu við Bandarfkin óbreytta.
Yasuhiro Nakasone viðskipta-
ráðherra sagði jafnframt, að hann
væri þakklátur æðstu mönnum
Moshe Dayan
boðizt til að segja af sér þegar
Jaakov Shimsho Shapiro fjár-
málaráðherra krafðist þess.
Shapiro sagði sjálfur af sér, þegar
frú Meir lýsti yfir trausti á
Dayan.
undanþágu
Arabaríkjanna fyrir þá ákvörðun,
sem þeir tóku á fundi sfnum f
Algeirsborg að undanskilja þá
5% takmörkun á olfusölu, sem
var ráðgerð i desember. Filipps-
eyingar sleppa einnig við slfka
takmörkun.
Hann kvað ákvörðunina sýna
skilning Araba á nýrri stefnu Jap-
ana i Miðausturlöndum, en sagði,
Framhald á bls. 18
Jerusalem Post hefur eftir
Dayan, að hann telji sig eiga
nokkra sök á áföllunum fyrst í
stríðinu þar sem hann hafi ekki
aðeins verið landvarnaráðherra
heldur einnig herráðsforseti og
þar að auki verið álitinn sérfræð-
ingur. Hins vegar á Dayan að hafa
játað, að ef hann segði af sér nú,
mundi það veikja stöðu ýmissa
herforingja meðan á rannsókn-
inni stæði.
Dayan neitaði þvi, að Shmuel
Gonen hershöfðingi („Patton
ísraels“) hefði verið lækkaður f
tign með smán þegar hann var
fluttur úr starfi yfirmanns suður-
herstjórnarinnar í stöðu yfir-
manns á Sharm E1 Sheikhsvæð-
inu. Hann sagði, að Israel Tal
hershöfðingi hefði verið skipaður
i starfið þar sem strið gæti skollið
á á hverri stundu og Tal væri
hæfasti maðurinn, sem völ væri á.
Haft er eftir Dayan, að ef
Gonen hefði staðið sig frábærlega
vel í strfðinu, hefði hann ekki
verið sviptur herstjórn. „Hann
vildi að Gonen yrði annar Napol-
eon,“ sagði annar heimildar-
maður en bætti því við, að tii þess
hefði hann þurft þrjá mánuði.
Haim Bar-Lev hershöfðingi, fv.
forseti herráðsins, hefur gagn-
rýnt það, að ýmsar hersveitir
hörfuðu og aðrar voru við þvotta-
störf, þegar Egyptar réðust á
þunnskipaða vamarlínu fsraels-
manna. Þessar deilur vegna
stríðsins ganga undir nafninu
„stríð herforingjanna" i ísrael.
VERÐUR ÍSABELLA
FORSETI?
Buenos Aires 28. nóv. -AP
VEIKINDI Perons Argentinufor-
seta hafa valdið stjórnmálamönn-
um þar í landi áhyggjum um, að
til þess kunni að koma, að isa-
bella, hin 42 ára gamla eiginkona
hans og varaforseti, verði forseti
við fráfall eða langvarandi veik-
indi hans. Telja margir, að af því
kunni að leiða ringulreið og
ókyrrð, þar eð isabella sé'ekki
beint til forystu fallin.
EKKINÝTT
SKÁKEINVÍGI?
Moskvu 28. nóvember-AP
VIKTOR Baturinsky, valdamikill
maður f sovézka skáksambandinu,
sagði i dag, að hann teldi engar
líkur á, að af nýju einvígi verði
milli Bobby Fischers og Boris
Spassky um heimsmeistaratitil-
inn í skák fyrir ráðgerða heims-
meistarakeppni árið 1975.
I fyrsta lagi hefði sovézka skák-
sambandinu ekki borizt nein tii-
laga um þetta, f öðru lagi hefði
Alþjóða skáksambandið (FIDE)
afnumið endurtekningu einvfga
um titilinn fyrir 11 árum siðan, og
í þriðja lagi væri nú leitin að
nýjum áskoranda í fullum gangi.
Deildi Baturinsky mjög á Fischer
fyrir að hafa lokað sig af með
heimsmeistaratitil sinn eftir ein-
vígið í Reykjavik, „og ekki
tef lt alvarlega skák síðan“.
YFIRHEYRSLUNUM
YFIR FRÚ SAKHAROV
FRESTAÐ.
Moskvu 28. nóvember-AP
SOVEZKA leynilögreglan, KGB,
tilkynnti Yelenu Sakharov, eigin-
konu kjarneðlisfræðingsins
Andrei Sakharov, i dag, að yfir-
heyrslunum yfir henni, sem áttu
að vera í dag, yrði frestað til
fimmtudags, að því er eiginmaður
hennar sagði f simtali við frétta-
menn. Áður hafði Yelena verið
yfirheyrð fimm sinnum vegna
meintrar „andsovézkrar starf-
semi.“
A þriðjudag hafði Svichikov
ofursti hjá KGB hótað að senda
vörubfl til að sækja frú Sakharov
og alla hennar „andsovézku vini“
ef hún neítaði að mæta til yfir-
heyrslunnar.
ÖNGÞVEITI A
N-ÍRLANDI.
Belfast 28. nóvember-NTB
ALGERT öngþveiti varð á vegum
um allt Norður-Irland í dag eftir
að írski lýðveldisherinn hafði
komið upp vegatálmunum með
stolnum strætisvögnum og einka-
bifreiðum. Þrir menn létu lífið í
umferðaróhöppum, sem stöfuðu
af þessum aðgerðum IRA. Tals-
menn brezku öryggissveitanna
telja, að þær séu gerðar til að
mótmæla áætlun Heaths um sam-
steypustjórn kaþólskra og mót*
mælenda.
Fljótlega tókst að opna um 55
mikilvægustu þjóðvegina á ný, en
alls staðar voru langar biðraðir
bíla, og raunar voru samgöngur
almennt lamaðar um tíma þvf að
ferðir járnbrauta trufluðust einn-
ig.
Ævisaga Gunnars
Benediktssonar:
Stungið
niður
stílvopni
BÓKAUTGÁFAN Öm og Örlygur
hefur sent frá sér bókina Stungið
niður stílvopni, — „Drottins
smurði til Grundarþinga", eftir
Gunnar Benediktsson. Bókin er
sjálfsævisaga Gunnars og f bók-
inni segir frá Gunnari sem presti,
byltingarforingja, kennara og
fræðimanni. Gunnar Benedikts-
son er löngu þekktur fyrir fjöl-
þætt afskipti sín af félags- og
menningarmálum. Um árabil bar
það oft til, þegar efnt var til alvar-
legra pólftískra funda, að þar var
Gunnar kominn og flutti sinn
„fagnaðarboðskap".
Myndlista- og handíðaskóli íslands:
Frumstæður tækjakostur
lamar
allt starf
I bókinni minnist Gunnar lið-
innar ævi, allt frá því að hann
gerðist „Drottins smurði til
Grundarþinga” norður f Eyjafirði
árið 1920, þar til hann lætur af
kennslustörtum í Hveragerði árið
1972, þá áttræður.
Káputeikningu aðbókinni gerði
HilmarÞ. Helgason, Prentstofa G.
Benediktssonar setti bókina,
Prentsmiðjan Viðey prentaði og
bókin er bundin hjá Arnarfelli
h.f.
„Skilningsleysi yfirvalda og
hins almenna borgara á þýðingu
skólans f fslenzku þjóðfélagi er
svo yfirgengilegt, að ekki verður
unað við öllu lengur. Þaðer kom-
inn tími til, að menn geri sér
grein fyrir, að nemendur hér eru
ekki að dunda við að teikna, held-
ur stunda langt og strangt nám.“
Þannig fórust Gfsla B. Björnssyni
skólastjóra Myndlista- og hand-
iðaskóla tslands orð á blaða-
mannafundi, er skólinn efndi til
vegna þess vandræðaástands, sem
nú rfkir f málefnum hans.
Það, sem einkum háir starfsemi
skólans, er skortur á tækjabúnaði
og húsmunum. Stóla og vinnu-
borð vantar. Nemendur sitja
margir saman við vinnuborð, sem
eru fátæklegir búkkar með ófrá-
gengnum spónaplötum. Reynt er
að notast við barnaskólaborð, sem
hafa verið borin út úr öðrum skól-
um sem ónothæf. Laus teikni-
Mynd þessi sýnir vel aðbúnaðinn f skólanum. Ölkassar notaðir f stað
stóla.
bretti á borð vantar. Málaratrön-
ur vantar. Kennarar hafa engin
borð í stofum fyrir sig og kennslu-
töflu vantar. Stólar eru lélegir,
ósamræmdir og alltof fáir, þannig
að flytja verður þá milli stofa, eða
hver deild að stela þeim, Sem
ónotaðir eru í hverju augnabliki.
Auk þessa er allur tækjabúnaður
Ráðuneyti lætur kanna skjóta nýt-
ingu innlendra orkugjafa í stað olíu
HINN 23. nóvember sl. fól
iðnaðarráðuneytið Verkfræði-
stofu Sigurðar Thoroddsens að
framkvæma „könnun á þvf,
hvernig unnt sé með sem skjót-
ustum hætti að nýta innlenda
orkugjafa f stað olfu til húshitun-
ar og annarra þarfa“. Var verk-
fræðistofunni falið að hafa sam-
ráð við opinbcrar stofnanir og
aðra aðila, sem hlut eiga að máli,
um framkvæmd þessarar könnun-
ar og hraða henni svo sem kostur
er.
Á sviði hitaveituframkvæmda á
könnunin m.a. að beinast að flýt-
ingu framkvæmda í Kópavogi,
Hafnarfirði og öðrum nágranna-
byggðum Reykjavfkur; að lögn
hitaveitu frá Svartsengi til þétt-
býlisstaðanna á utanverðu
Reykjanesi; að lögn hitaveitu frá
Deildartunguhver í Borgarfirði
til Akraness og Borgarness; og að
ýmsum smærri hitaveituáformum
eftirþvísem hagkvæmt ertalið.
Á sviði raforkuframkvæmda er
verkfræðistofunni ætlað að
kanna, hvernig unnt sé að flýta
áformum um notkun raforku til
húshitunar, m.a. með samtenginu
orkuveitusvæða, þannig að næg
raforka verðifáanlegá sama heild-
söluverði um land allt og unnt að
nota hana til húshitunar á Aust-
fjörðum, Vestfjörðum og í öðrum
byggðarlögum, þar sem jarðhiti
er ekki tiltækur eða notkun hans
ekki hagkvæm. I því sambandi er
nú unnið f iðnaðarráðuneytinu að
frumvarpi til laga um heimild til
allt að 55MW jarðgufuvirkjunar á
Kröflusvæðinu til þess að styrkja
raforkukerfið í Norðurlandi og
Austfjörðum.
Þá hefur iðnaðarráðuneytið
snúið sér til Seðlabankans og far-
ið þess á leit, að bankinn hefji
undirbúning að gerð fjármögn-
unaráætlunar um sem skjótasta
nýtingu innlendra orkugjafa i
samvinnu við Verkfræðistofu Sig-
urðar Thoroddsens.
svo ófullkominn, að til vandræða
horfir.
Skólinn hefur nú á leigu all-
rúmt húsnæði í Skipholti 1.
Húsnæðið er þó ekki teiknað eða
útbúið til kennslu og er því
mjög öþægilegt. Ur þvi
mætti bæta, ef nægilegt fé fengist
til að kaupa á tækjum og húsmun-
um. En skilningur yfirvalda er
ekki fyrir hendi og þar stendur
hnífurinn i kúnni.
Gfsli benti á, að fjárbeiðnir
skólans væru settar fram af hóg-
værð og aðeins farið fram á lág-
marks fjárframlög fyrir þvi allra
nauðsynlegasta. Engu að siður
fengist aðeins helmingur umbeð-
ins f jár. Þannig gengi það ár eftir
ár en nú væri mælirinn fullur.
Nemendur standa einhug^ að
baki skólayfirvalda i baráttu
þeirra fyrir bættum aðbúnaði.
Hafa þeir sent frá sér yfirlýsingu,
þar sem farið er fram á námslán,
viðurkenningu yfirvalda á þýð-
ingu námsins og að yfirvöld meti
skólann til jafns við sambærileg-
ar menntastofnanir á Norðurlönd-
um. Hafa þeir hótað að grípa til
róttækra aðgerða, verði ekki fljót
lega bætt úr brýnustu þörf i að-
búnaði til náms við skólann.