Morgunblaðið - 24.03.1977, Blaðsíða 1
44 SÍÐUR
67. tbl. 64. árg. FIMMTUDAGUR 24. MARZ 1977 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Nyerere forseti Tanzanfu faðmar Podgorny forseta Sovétrfkjanna að
sér við komu hans til Dar es Salaam í gær. AP-simamynd.
Rússar hefja mikla
stjómmálalega sókn
í suðurhluta Afríku
Dar es Salaant 23. marz Reuter—AP.
Ný stjórn í Indlandi
eftir 30 ára valdatíma-
bil Kongressflokksins
Nýju-Delhf 23. marz Reuter AP
NIKOLAI Podgorny, forseti
Sovétrfkjanna, sagði við komu
sfna til Tanzanfu f dag, að Sovét-
rfkin sæktust ekki eftir aðstöðu
eða herstöðvum f suðurhluta
Afrfku heldur aðeins vináttu og
samvinnu á jafnræðisgrundvelli.
Koma forsetans til Tanzanfu er að
sögn stjórnmálafréttaritara upp-
hafið að mikilli stjórnmálalegri
sókn Sovétrfkjanna f þessum
hluta Afrfku. Podgorny er fyrsti
sovézki leiðtoginn, sem heimsæk-
ir suðurhluta Afríku. Hann verð-
ur f 4 daga f opinberri heimsókn f
Tanzanfu áður en hann heldur til
Mosambique og Zambfu.
Stjórnmálafréttaritarar 'segja
að sú staðreynd að heimsókn
Podgornys sé samtímis heimsókn
Fidel Castrós, forstæisráðherra
Kúbu, í austurhluta Afríku sé vis-
bending um þá miklu áherzlu,
sem Sovétstjórnin leggi á að
vinna gegn áhrifum vestrænna
rikja á þessum slóðum og að
tryggja Sovétríkjunum fótfestu
og vináttu S-Afríkuþjóðanna.
Podgorny sagði við komuna til
Tanzaníu, að hefðbundin vinátta
Sovétríkjanna og Tanzaníu byggð-
ist á sameiginlegum hagsmunum
og markmiðum f baráttunni fyrir
„Þetta er nokkuð spennandi póli-
tfsk tilraun", sagði Davfd Steel,
leiðtogi Frjálslynda flokksins f
Bretlandi, eftir að 13 þingmenn
hans höfðu greitt atkvæði með
Verkamannaflokknum gegn van-
trauststillögu Ihaldsflokksins í
gærkvöldi og þannig bjargað
friði og öryggi á alþjóðavettvangi
gegn heimsvaldasinnum, ný-
lendusinnum og kynþáttamis-
rétti.
Þúsundir Tanzaníubúa voru á
flugvellinum til að fagna sovézka
forsetanum og veifuðu sovézkum
Framhald á bls. 24.
stjórn James Callaghans frá falli
og óvissu nýrra kosninga.
Mikill fögnuður rfkti f röðum
þingmanna Verkamannaflokks-
ins er úrslit lágu fyrir en fhalds-
menn voru ævareiðir, kölluðu
samkomulag Steels og Callaghans
„haglabyssuhjónaband", „einnar
nætur ástarævintýri“ og einn
ER MBL. fór f prentun f nótt voru
enn óljós ýmis atriði varðandi
starfsgrundvöll nýju stjórnarinn-
ar f Indlandi, sem tekur við völd-
um þar f landi f dag, eftir 30 ára
samfellt valdatfmabil Kongress-
flokksins. Ekki hafði þá verið
ákveðið hver yrði forsætisráð-
herra hinnar nýju stjórnar þótt
lfklegt væri talið, að það yrði
hinn aldni leiðtogi Janataflokks-
ins, Morarji Desai. Þá hafði helzti
keppinautur hans um embættið,
Jagjivin Ram, leiðtogi Kongress-
lýðræðisflokksins, ekki enn
ákveðið hvort flokkur hans sam-
einaðist Janata.
Sem kunnugt er fékk Janata-
samsteypan 270 þingmenn af 542,
en flokkur Rams 28. Ljóst er þó að
sú ákvörðun Rams 6 vikum fyrir
kosningar, að segja sig úr
Kongressflokknum og stofna eig-
in flokk var mjög veigamikil
ástæða fyrir hinum mikla sigri
stjórnarandstöðunnar í
kosningunum. Ram var land-
búnaðarráðherra f stjórn Indíru
Gandhfs og einn af virtustu
stjórnmálamönnum landsins.
Hann er leiðtogi 80 milljón Ind-
verja sem fátækastir eru og lægst
settir f þjóðfélaginu þar i landi.
Flokkur hans, sem bauð aðeins
fram í 40 kjördæmum, starfaði að
öllu leyti á sama grundvelli og
Janata. Ekki var hægt að bjóða
fram i fleiri kjördæmum vegna
hélt
íhaldsþingmaður, Ronald Bell,
tók svo djúpt f árinni að segja, að
hér væri um að ræða me$tu svall-
veizlu frá tfmum Sódómu og
Gómorru.
Margreth Thatcher, leiðtogi
Ihaldsflokksins, sem lagði
vantrauststillöguna fram á föstu-
dag, virtist gersamlega niðurbrot-
skamms tima til kosninganna.
Þingflokkur Rams veitti honum í
gær heimild til að ákveða hver
staða hans yrði í samstarfi vð
Janata. Ram skýrði fréttamönn-
um frá þvi eftir að hann hafði
setið á fundi með Desai, að hann
tæki ákvörðun sína í kvöld eða
snemma í fyrramálið.
Kosningin um forsætisráðherr-
VIÐRÆÐUR um friðarsamning
milli Bandarfkjanna og Vietnam
verða haldnar fljótlega f Parfs að
þvf er Jimmy Carter Bandarfkja-
forseti skýrði frá f dag. Carter
sagði eftir að hafa rætt við fimm
fulltrúa sfna, sem f gær komu til
Bandarfkjananna eftir viðræður
við ráðamenn f Vietnam og Laos,
að hvorugur aðili setti skilyrði
áður en viðræður hæfust. Hann
sagði að Leonard Woodcock, for-
maður nefndarinnar, hefði borið
sér tilmæli frá Pham Van Dong
forsætisráðherra Vietnams um að
Bandarfkjamenn hefðu frum-
velli
in og gekk úr þingsal er útslit
voru tilkynnt.
Samkomulag Verkamanna-
flokksins og Frjálslynda flokksins
þykir einstakt í sögu brezkra
stjórnmála og veitir frjálslyndum
áhrif á ríkisstjórnarmál í fyrsta
skipti frá því að stjórn allra
Framhald á bls. 24.
ann á að fara fram kl. 05.30 að ísl.
tíma og ný stjórn að sverja
embættiseið sinn síðar um dag-
inn. Fyrir kosningarnar höfðu
talsmenn beggja flokka lýst því
yfir að þeir myndu sameinast að
kosningunum loknum. Ekki er
vitað hvers vegna töf hefur orðið
á sameiningunni en getum leitt að
Framhald á bls. 24.
kvæði að slfkum viðræðum án taf-
ar. Sagði forsetinn að hann hefði
þegar f stað svarað forsætisráð-
herranum, sagt honum að Banda-
rfkjamenn þekktust boðið og
myndu beita sér fyrir þvf að slfk-
ar viðræður gætu hafizt án tafar.
Framhald á bls. 24.
Evensen til
Moskvu í dag
Ósló 23. marz NTB
JENS Evensen hafréttarmálaráð-
herra Noregs, heldur til Moskvu á
morgun, fimmtudag, til viðræðna
við Alexander Ishkov, sjávarút-
vegsráðherra Sovétrfkjanna, um
fiskveiðimál þjóðanna f Barents-
hafi og hugsanlega miðlfnu á
hinu umdeilda 60 þúsund fer-
mflna svæði þar um slóðir.
NTB-fréttastofan segist hafa
það eftir áreiðanlegum heimild-
um f Ösló, að Ishkov hafi tjáð
Evensen, að hann treysti sér ekki
til að koma til viðræðna í Ösló
Framhald á bls. 24.
Færeying-
ar og Norð-
menn semja
Kaupmannahöfn 23. marz NTB.
FULLTRtJAR Norðmanna og
Færeyinga hafa komizt að
bráðabirgðasamkomulagi um
gagnkvæm fiskveiðiréttindi
þjóðanna innan 200 mflna
fiskveiðimarka sinna. Sam-
komulag þetta var gert f Kaup-
mannahöfn f gær.
Skv. samkomulaginu fá Fær-
eyingar að veiða 8 — 10 þús-
und lestir af botnlægum fisk-
tegundum innan 200 mílna lög-
sögu Norðmanna fyrir norðan
62. breiddargráðu og af þess-
um afla eru 7000 lestir þorsk-
ur. Norskir fiskimenn mega
taka sama afla i færeyskri lög-
sögu. Þar að auki fá Færeying-
ar að veiða allt að 15000 lestir
af makríl i Norðursjó á þessu
ári. 1 staðinn fá 15 — 20 norsk
veiðiskip að veiða kolmunna
innan 200 mílna lögsögu Fær-
eyja. Akveðið var að halda við-
ræðum áfram síðar á þessu ári
um langtímasamkomulag.
stjórnin
London 23. marz AP-Reuter.
Vidrædur Banda-
ríkjanna og
Vietnama í París
Washington 23. marz. Reuter—AP.