Morgunblaðið - 26.07.1978, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. JÚLÍ 1978
19
Hræðsla eða
áhugaleysi?
Stórmeistarinn N ajdorf;
Gæti bezt trú-
að að skákirn-
ar yrðu 2000
Það var svo sannarlega eng-
inn heimgmeistaraeinvígisbrag-
ur á fjórðu einvígisskák þeirra
Karpovs og Korchnois. Skákin
varð jafntefi í 19 leikjum eftir
að keppendur höfðu þráleikið og
má með sanni segja að leitun sé
á lágkúrulegri skák í einvígi um
heimsmeistaratitilinn. Karpov,
sem hafði hvítt, gerði ekki einu
sinni tilraun til að stýra mönn-
um sínum til sigurs og Korchnoi
sætti sig að sjálfsögðu við
jafntefli með svörtu.
Ilvítti Anatoly Karpov
Svarti Viktor Korchnoi
Spænski leikurinn
I. e4 — e5, (Korchnoi heldur sig
enn við spænska leikinn, en sem
kunnugt er hefur frönsk vörn
lengi verið aðalsvar hans við 1.
e4) 2. Rf3 - Rc6, 3. Bb5 - a6,
4. Ba4 — Rf6, 5. 0-0 — Rxe4,
(Aftur Opna afbrigðið eins og
í annarri skákinni. Þetta verður
að teljast snjallt sálfræðilegt
herbragð af Korchnoi, því að
Karpov hefur gengið illa að
vinna á afbrigðinu að
undanförnu) 6. d4 — b5, 7. Bb3
— d5, 8. dxe5 — Be6, 9. c3 —
Bc5,10. Rbd2 - 0-0,11. Bc2 -
Bf5, (Þessi leikur hefur notið
mestra vinsælda í stöðunni upp
á síðkastið, en áður var hér
oftast leikið 11... f5.
II. .. Rxf2!? kemur reyndar
einnig til greina. Framhaldið í
skák þeirra Smyslovs og
Botvinniks í Moskvu 1944 varð
þannig: 12. Hxf2 — f6, 13. exf6
- Dxf6, 14. Dfl - Bg4, 15.
Khl?! - Bxf2,16. Dxf2 - Hae8,
17. Dg3 — Re5 og svartur
stendur vel) 12. Rb3 — Bg4,13.
Rxc5 — Rxc5, 14. Hel —
(Hvítur getur að sjálfsögöu ekki
unnið peö hér með 14. Bxh7+?
vegna 14... Kxh7, 15. Rg5+ —
Dxg5!) Bh5!?, (í annarri skák-
inni lék Korchnoi hér 14... d4!?
í tveimur skákum þeirra
Karpovs og Smyslovs á síðasta
ári lék sá síðarnefndi hér
14... He8 og lauk báðum skák-
unum með jafntefli eftir hat-
ramma baráttu).
15. h3?! — (Þessi veiklulegi
leikur á ekki heima í stöðunni.
Eina skýringin á honum virðist
vera sú að Karpov hafi lifað í
Skák
Margeir Pétursson
skrifar um fjórðu
einvígisskákina
þeirri broslegu von að Korchnoi
léki 15... d4, en þá væri komin
upp sama staða og í annarri
skákinni og Karpov vafalaust
með endurbót á prjónunum. Góð
tilraun í stöðunni er t.d. 15.
Bg5!? Framhaldið í skák þeirra
Bronsteins og Flohrs í Moskvu
1944 varð þannig: 15... Bxf3?,
16. Dxf3 — Dxg5, 17. Dxd5 og
hvítur verður peði yfir. Svartur
getur hins vegar leikið
15... Dd7! og staðan er tvísýn.
15. Bf4 kom einnig sterklega til
greina, en eftir 15... He8 er
komin upp sama staða og í
áðurnefndum skákum Karpovs
og Smyslovs og heimsmeistar-
inn virðist ekki hafa verið alls
kostar sáttur við það. í saman-
burði við þær virkar 15. h3 hins
vegar eins og tímatap og
Korchnoi veitist nú auðvelt að
ná mótspili) He8, 16. Bf4 —
Re6. 17. Bd2 - (Nú gekk 17.
Bg3 ekki, því að svartur á sterkt
svar, 17... Rg5!) Rc5,18. Bf4 —
Re6. 19. Bd2. Jafntefli.
Keppendur eru því jafnnær
því að vinna sex skákir og í
upphafi. Það er gott dæmi um
tilgangsleysi fjórðu skákarinnar
að á hana eyddi Karpov 50
mínútum og Korchnoi 41
mínútu. Ahorfendur á einvíginu
eru að vonum orðnir langþreytt-
ir á þessari sýndarmennsku.
Vonandi byrja þeir Karpov og
Korchnoi nú að tefla „alvöru-
skákir" í stað þess að eyða
tímanum í barnalegt rifrildi um
jógúrt, sem gerir þá og skák-
íþróttina aðeins hlægilega í
augum almennings.
Baguio. Filippseyjum.
25. júlí, — Rcuter.
Fjórðu skák þeirra
Karpovs og Korchnois um
heimsmeistaratitilinn
lauk eins og þeim fyrri
með jafntefli eftir aðeins
90 mínútur og 19 leiki.
Svo snöggir voru skák-
mennirnir að ljúka sér af,
að heimsmeistaranum
gafst ekki tækifæri til að
snæða „jógúrtið* sitt, sem
hafði þó tekið fimm daga
þref að fá samþykkt að
mætti færa honum.
Schmid yfirdómari
einvígisins hafði fyrr um
daginn ákveðið, að einka-
matreiðslumaður Karpovs
mætti útbúa „fjólublátt
jógúrt" sem þjónn átti
síðan að afhenda meistar-
anum á ákveðnum tíma.
Þetta er þó háð þeim
skilyrðum að ekki má gera
breytingar á hveitiinni-
haldi jógúrtsins né litnum.
Stórmeistarinn argen-
tínski, Najdorf, sagði hálf-
brosandi eftir skákina, „ég
gæti bezt trúað að skákirn-
ar yrðu 2000 áður en yfir
lýkur". — Stórmeistararn-
ir, Byrne frá Bandaríkjun-
um og Keene frá Englandi,
sögðu skákina algera
endurtekningu á annarri
skákinni, sem tefld var í
síðustu viku.
— Skattskráin
Framhald af bls. 32
Starfsmaður á skattstofunni,
sem Morgunblaðið átti tal við í
gær, sagði, að það væri ekki
undarlegt þó að skattar hækk-
uðu verulega, þar sem tekjur
hefðu hækkað um allt að 100%
á ári. Hann benti á að menn
yrðu verr fyrir barðinu á
skattahækkuninni vegna þess,
að 70% fyrirframgreiðsla hefur
ekki verið nægileg til að mæta
greiðsluþunga síðari hluta árs-
ins.
Ennfremur var bent á að
samkvæmt sérlögum fyrir 1978
hafi skattvísitalan hækkað mun
minna heldur en sem svaraði
meðaltalshækkun tekna milli
ára. , t T
— Ráðstafanir
ríkisstjórnar
og Seðlabanka
Framhald af bls. 32
hafa,“ sagði Geir Hallgrímsson.
Jóhannes Nordal, seðlabanka-
stjóri, sagði, að hækkun afurða-
iána næði til freðfisklána, sem nú
hækkuðu um 13%. „Eru þessi
afurðalán mjög svipað hlutfall af
skilaverði og var fyrir 1. júní s.l.,“
sagði hann.
„Þessi ábyrgð, sem þýðir að
Verðjöfnunarsjóður getur staðið
við skuldbindingar sínar til loka
ágúst, hækkun útlána á fram-
leiðsluna og afnám útflutnings-
banns, mun hafa þau áhrif að
ýmsir, sem ekki sáu fram á annað
úrræði en lokun, geta nú haldið
áfram rekstri næsta mánuð," sagði
Eyjólfur ísfeld Eyjólfsson, for-
stjóri Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna.
„Hins vegar er ljóst að 11%
greiðslan úr Verðjöfnunarsjóði er
of lág til þess að afkoma frystihús-
anna sé viðunandi auk þess sem
fjárhagsstaða margra þeirra er
vonlaus vegna tapreksturs undan-
farið, verðbólgu og mikilla birgða.
Þess vegna má búast við að
einhver þeirra neyðist til að loka.
Þessi ábyrgð gildir til ágústloka,
en frá 1. september eru fyrirsjáan-
legar miklar hækkanir vinnu-
launa, vegna vísitölu- og áfanga-
hækkana. Þá verður að taka
viðmiðunarverð Verðjöfnunar-
sjóðs til endurskoðunar ef ekki
eiga fleiri frystihús að stöðvast,"
sagði Eyjólfur ennfre.nur.
„Þær aðgerðir, sem nú hafa
verið gerðar, eru algjörar frumað-
geröir og nauðsynlegar ef komast
á hjá stöðvun frystihúsanna næstu
daga og vona ég að þau stöðvist
ekki vegna greiðsluerfiðleika. Þá
hlýtur maður að draga þá ályktun
af þessum aðgerðum, að það sé
skilningur á vandanum í öllum
stjórnmálaflokkum," sagði Sigurð-
ur Markússon, framkvæmdastjóri
Sjávarafurðadeildar Sambandsins.
Sigurður bætti því við, að sér hefði
létt mikið við að þessar ákvarðanir
voru teknar í gær.
- Ingvar Gíslason
Framhald af bls. 3.
Eg gerði m.a. að umtalsefni
þá ábyrgðarlausu frétta-
mennsku — í víðtækum skiln-
ingi orðsins r+ ;, sem vaxið hefur
svo yfir höfuð öllum menningar-
legum rekstri fjölmiðla, að
ísland er v.err statt á því sviði
en flest önnur siðmenningar-
lönd, og er þó ekki úr háum söðli
að detta hvað þau snertir í þeim
efnum. AS' vísu veit ég að
viðleitni ráðámanna og flestra
starfsmanna blaða og ríkisfjöl-
miðla til þess að halda starfsemi
sinni á þokkalegu menningar-
og siðgæðispiani vegur talsvert
upp á mót'i ásókn fréttamafí-
unnaf. En meðan hún leikur svo
til lausum hala í ríkisfjölmiðl-
um er dæmalaus skinhelgi í því
fólgin að vísa til 3. gr. útvarps-
laga um óhlutdrægni ríkisút-
varpsins. Sannleikurinn er sá að
þessi lagaregla er þverbrotin æ
ofan í æ, ekki af því góða fólki,
sem ráðið er til forstöðu fyrir
einstókum deildum útvarps og
sjónvarps, ellegar föstu starfs-
liði yfirleitt, að ég ætla, heldur
því ásóknar- og ofsóknarliði,
sem ég kalla fréttamafíu, og
virðir ekki 3. gr. útvarpslaga
fremur en fjandinn 10 boðorð
guðs. En þetta „fréttamafíumál"
er sérstaks eðlis og þarf að ræða
betur við annað tækifæri. Ég
vona einlæglega að ég fái frið og
málfrelsi til þess að fjalla nánar
um það efni á síðum Tímans, en
ekki á sakamannabekk frammi
fyrir dómsvaldinu, eins og
fréttastjóri útvarpsins er að
bjóða mér upp á.“
Grein sinni lýkur Ingvar
Gíslason með því að vekja
athygli á því að Vilmundur
Gylfason vill ekki gefa upp
heimildir sínar:
„Það liggur nú fyrir að
Vilmundur hefur neitað að gefa
mér þessar upplýsingar. Hann
svarar engu um heimildarmenn
sína. A meðan svo er hef ég
hann grunaðan um að hann hafi
haft heimildir sínar milliliðalít-
ið frá glæpalýðnum sjálfum."
— Jarðstöð á
næsta ári
Framhald af bls. 3.
og um uppsögn samstarfs eftir
árslok 1985. Formaður nefndar-
innar var dr. Gaukur Jörundsson,
prófessor. Ríkisstjórnin féllst á
samningadrög nefndarinnar og
undirritaði samgönguráðherra,
Halldór E. Sigurðsson samning
milli ríkisstjórnar íslands. og
Mikla norræna 18. mars 1977,
varðandi fjarskipti við útlönd.
Ennfremur voru samþykkt lög á
Alþingi ura skattfr-elsi jarðstöðvar
til fjarskiptasambands við um-
heiminn.
Samkvæmt ákvæðum í nefndum
samningi skipaði samgönguráð-
herra þrjá menn í byggingarnefnd
jarðstöðvar, ólaf Tómasson yfir-
verkfræðing, sem var formaður,
Gústaf Arnar yfirverkfræðing og
Jón Kr. Valdimarsson deildar-
tæknifræðing, og Mikla norræna
skipaði tvo menn. Þessi byggingar-
nefnd vann útboðslýsingar og voru
tilboðin sem bárust opnuð 15. apríl
1978. Tekið var tilboði bandarísks
fyrirtækis en ístak h.f. mun
annast byggingu loftnetshúss.
Heildarkostnaður við jarðstöðina
er um 1.350 millj. kr. og mun
Seðlabanki Islands annast allar
lánafyrirgreiðslur. Grímur Norð-
dahl bóndi að Úlfarsfelli seldi
pósti og síma um 9 ha. spildu
jarðarinnar fyrir jarðstöðina.
Ráðgert er að stöðin taki til
starfa undir lok næsta árs, fyrir
öll venjuleg símaviðskipti við
Evrópu. Ennfremur verður stöðin
búin tækjum fyrir móttöku og
sendingu sjónvarpsefnis en það er
á valdi Ríkisútvarpsins að panta
slíka fyrirgreiðslu hverju sinni
eins og tíðkast í
INTELESAT-kerfinu.
— Bæjarfógetinn
neitar lögreglu-
rannsókn
Framhald af bls. 32
stjóri helur í^fjarveru rannsókn-
arlögreglustjora óskað eftir því
að öll meðferð wtofnunarinnar á
íjárreiðum verði tekin til athug-
unar og þá í tengslum ið þetta
mál. Ríkissaksóknari og dóms-
málaráðuneytið höfðu í gær ekki
ákveðið hverjum þau fadu rann-
sókn málsins á lögreglustigi.
Ríkissaksóknari hafði á mánu-
dag falið bæjarfógetaembættinu í
Kópavogi að annast rannsókn
málsins á lögreglustigi en rann-
sóknarlögregla ríkisins hafði ósk-
að eftir því að skipaður yrði
sérstakur rannsóknaraðili til að
halda áfram rannsókn málsins í
samræmi við ákvæði laga um
rannsóknarlögregluna. Sigurgeir
Jónsson bæjarfógeti í Kópavogi
sagði að embætti hans hefði af
eðlilegum ástæðum og sem dóm-
stóll orðið við þeirri ósk ríkissak-
sóknara að taka til meðferðar
kröfu um gæsluvarðhald yfir
skrifstofustjóranum, þar sem
hann væri búsettur í Kópavogi.
Við teljum okkur hins vegar
ekki hafa heimild til að fara með
lögreglurannsókn málsins, því með
lögunum um rannsóknarlögreglu
ríkisins frá 1976 er kveðið svo á að
hún annist rannsókn brotamála í
tilteknum byggðarlögum, s.s. í
Kópavogi, og þetta mál fellur ekki
undir þær sérstöku rannsóknar-
deildir, sem eiga að starfa undir
stjórn lögreglustjóranna á hverj-
um stað. Það er því álit okkar að
ráðuneytið verði að skipa sérstak-
an rannsóknaraðila utan bæjar-
fógetaembættisins til. að sinna
lögreglurannsókn málsins sagði
Sigurgeir.
Þórður Björnsson ríkissaksókn-
ari sagði að hér væri um mjög
sérstakt tilfelli að ræða. Lögin
gerðu ráð fyrir því að rannsóknar-
lögregla ríkisins annaðist rann-
sókn sakamála á lögreglustigi en
nú horfði þetta mál þannig við að
um væri að ræða sakarefni, sem
gerist innan veggja stofnunarinn-
ar og stofnunin hefði óskað eftir
því að öðrum aðila yrði falin
rannsókn þess. Sagði Þórður að
málið hefði þá komið til sín og
hann sent það til þess umdæmis,
þar sem viðkomandi ætti heimilis-
varnarþing, eða til Kópavogs. Þar
hefði verið kveðinn upp gæzlu-
varðhaldsúrskurður en ba’jar-
fógetinn teldi sig ekki hafa
heimild til að annast lögreglu-
rannsókn málsins þar sem hér
væri um alvarlegt sakamál að
ræða, sem rannsóknarlögreglan
ætti að annast. Því þyrfti nú að fá
til sérstakan rannsóknaraðila og
það mál væri nú í höndum
dómsmálaráðuneytisins.
Baldur Möller ráðuneytisstjóri
sagði í gær, að dómsmálaráöu-
neytið hefði ekki skipað aðila lil að
annast rannsókn málsins á lög-
reglustigi. Sagði Baldur aö það
væri sjálfgefið að fela yrði liig-
lærðum manni þessa rannsókn, því
hann þyrfti jafnframt að vera
rannsóknarlögreglustjóri í þessu
ákveðna máli.