Alþýðublaðið - 25.11.1958, Blaðsíða 3

ili vígt (Hruna-
EITT glæsilGgasta félags-
heimili landsins var vígt í
Hrunamannahreppi sl. sunnu-
dag. Mun það vera h'ð næ*t-
stærsta af öllum félagsheimil-
um landsins, 3300 ferm. Hið at-
hyglisverðasta við hyggingu
þess er það, að mjög mikið hef
ur verið unnið við það í sjálf-
boðavinnu. T. d. grófu ung-
mennafélagar í hreppnum
grunninn á einu kvöldi og sýn-
ir það fit af fyrir sig liinn m kla
áhuga, sem ríkjandi hefur ver-
ið fyrir félagsheimilisb.vgg-
ingu þessari,
Hið nýja félagsheimili Hruna
mannahrepps stendur i ná-
munda við' bar.naskólann að
i lúðum.
HÁTÍÐLEG VÍGSLUATHÖFN
Vígsluathöfnin sl. sunnudag
var hin glæsilegasta. Hófst liún
með messu, er sóknarprestur-
inn, sr. Sveinbjörn Sveinbjórns
son, söng. Kirkjukór safnaðar-
ins söng undir stjórn Sigurðar
Ágústssonar í Birtingaholti.
Oddviti hreppsins, Sigmund-
ur Sigurðsson, skýrði frá að-
draganda að íramkvæmdum
við byggingu hússinns og sagði
byggingarsögu þess. Upphaf að
framkvæmdum var það að ung
mennafélagið leitaði til hrepps
ins árið 1952 um samvinnu við
hreppsnefndina um byggingu
félagsheimilis. Náðist samkomu
lag um slíka samvinnu og hóf-
ust framkvæmdir 1952. Var á-
kveðið, að ungmennafélagið
skyldi vera aðili að bygging-
unni að 2/5, hreppurinn að 2/5
og kvenfélagið að 1/5.
Ágúst heitinn Steingrímsson
var ráðinn arkitekt og teikn-
aði hann húsið og sá um allar
sérteikningar og eftirlit með
húsinu til hinztu stundar, en
síðan tók Hörður BjÖrnsson
við. Um rafmagn og. hitá sáu
Ólafur Gísláson raffræðíngur
og Jóhannes Zoéga verkfræð-
ingur. Yfirsmiður var í fyrstu
Konráð Guðmundsson . úr
Hrunamannahreppi. en síðar
tók Stefán Gucmundsson Sel-
fossi við.
Oddviti afhenti bygginguna
formlega í hendur húsnefndar.
Eftir að formaður húsnefndar,
Jóhann Hegason, hafði tekið
við byggingunni, kynnti hann
hreppsbúum reglur og reksturs
á-X'tianir félagsheimilisins. —
Söng síðan karlakór undir
stjóríi Sigurðar Agústssonar.
ÁVÖRP FULLTRÚA FÉLAGA
Næst fiuttu fulltrúar félága
ávorp. Fyrir hönd ungmenna-
félagsins talaði Magnús Helga-
son og fyrir hönd kvenfélagsins
talaði Sigríður Sigurðardóttir.
Félögunum hefur vel tekiz.t
að standa við greiðsluskuld-
bindingar sínar. Hefur ung-
mennafélagið nær því greitt
allan sinn hluta, svo og kven-
félagið. Auk þess hafa konurn-
ar lagt fram mikinn og mynd-
arlegan skerf á annan hátt.
Komu þær með heimaofin
gluggatjöld í félagsheimilið.
Oddviti þakkaði framtakið.
Sérstaklega þakkaði hann æsku
sveitarinnar. Gat hann þess, að
Eiríkur Þorgeirsson mundi eiga
flest handtökin við bygginguna.
Blandaður kór söng, en síðan
voru veitingar fram bornar.
Voru margar ræður fluttar
undir borðum og fjöldasöngur,
Bárust einriig kveðjur og
skeyti, m. a. frá menntamála-
ráðherra, er ekki gat verið við-
stadaur vígsluathöfnina, og
Ágli Thorarensen. er kominn
var út á haf með Gullfossi á
leið til útlanda.
IIANDAVIN N USÝNIN'G
í sambandi við vigsluathöf n-
ina hafði kvenfélagið sýningu á
handavinnu kvenna og karla.
Hrunamannahreppur er ein
fjölmennasta sveit landsins og
er þetta mjólkurríkasta hérað
á landinu. Þykir mikill menn-
ingarauki að hinu nýja féiags-
heimili.
Sfúdentaráð fordæmir
Yfir 6i Volkswagen hér á
Effiílitsniðður verksmiðjunnar fer fiéSsn
i uag,
BLAÐAMENN áttu í gær-
kvöldi tal við umboðsirtenn
Volkswagenbifreiða hér á
landi, Heildverzlunina Heklu
li.f. og forráðanienn Volkswag-
enklúbbsins í tilefni þess, að
hér er staddur eftirlitsmáður
verksmiðjanna, sem fer héðan
til Englands í dag.
Forstjóri Heklu h.f., Sigfús
Bjarnason, tjáði blaðamönnum
í dag, að undanfarið hefði dvai-
ið hér á landi umboðsmaður
V olkswagenverksmiðjunnar í
Þýzkalandi. Þessi maður, Hans
Joachim Reicénbách, ferðast
milli umboðanna í hinum
ýmsu löndum og kynnir sér
I skoðanir Vo’kswagenaigenda
ir sækja u;
r
i
bóka- og Þjóð-
minjðsafni.
ALÞÝÐUBLAÐINU barst í
gær eftirfarandi frétt frá
menntamálaráðuneytinu: TJm
auglýstar stöður við Lands-
bóka- og Þjóðminjasafn hafa
borizt þessar umsóknir:
Um bókavarðarstöðu í Lands
bókasafni:
Albert Sigurðss. cand. mag.,
Aðalgeir Kristjánsson cand.
mag., Björn Franzson, Berg-
steinn Jónsson cand. mag., Frið
jón Stefánsson rithöfundur,
Halldór J. Jónsson cand. mag.,
Helgi Hálfdanarson lyfsali, Jó-
hann Sveinsson cand. mag.,
Jón Gíslason íræðimaður, Ól-
afur F. Hjartar bókavörður,
Sigfús Haukur Andrésson cand.
mag., Sigurjón Sigurðsson,
Sverrir Kristjánsson sagnfræð
ingur og Þórhallur Guttorms-
son cand. mag.
Um safnvarðarstöðu í Þjoð-
minjasafni:
Albert Sigurðss. cand. mag.,
Bargsteinn Jónsson eand. mag.,
frú Elsa E. Guðjónsson, Hali-
dór J. Jónsson cand. mag., Jó-
hann Sveinsson cand. mág.,
Þorkeil Grímsson cand. mag.
og Þórhallur Guttormss. cand.
mag.
i(MenntamáIaráðuneytið,
24. nóvember 1958.)
Ráðning færeyskra
sjómanna hingað.
TVEIR íslenzkir útgerðar-
rnenn eru nú staddir í Fær-
eyjum til að ráða færeyska
sjómenn á bátana hér á landi
á vetrarvertíðinni. Treglega
gengur að ná samningum við
fa/reyska sjómannasambandið
um kjör þeirra sjómanna, sem
hingað kunna að ráðast. Vilja
þeir fá sömu gjaldeyrisyfir-
færslur og á síðasta ári, en
síðan hefur 55 prósentayfir-
færslugjaldið bæzt við og
skerðir það að sjálfsögðu hlut
þeirra að miklum mun.
Hans Jöachim Reicenbach.
og hverju sé ábótavant í hverju
lahdi. Hann lét í lós ánægju
yfir Voikswagenumboðinu
Heildverzluninni Heklu h.f. og
i'raœkvaemd allri á viðhaldi og
endurnýjun bifreiðanna. Sér-
staklega lýáti Raichenbach á-
nægju sinni á því, hve öflun á
varahlutum væri í góðu lagi og
að eigendur Volkswagenbif-
reiða hefðu tjáð sér ánægju
sína yfir framkvæmd viðhalds-
ins. Formaður Volkswagen-
klúbbsins, hr. Sveinn Sæmunds
son blaðafulltrúi, kvað sér sér-
staka ánægju að lýsa því vfir,
að Volkswagenumboðinu hér á
landi hefðu verið veitt gull-
verðlaun Volkswagenverksmiðj
unnar í Wolfshurg, og að full-
trúi Heklu h.f., Árni Bjarnason,
færi í næstu viku til Wolfs-
burg til að veita þeim viðtöku.
Enn fremur gat hann þess, að
Volkswagenklúbburinn hefði
látið útbúa merki fyrir Volks-
wageneigendur. Aðalfundur
klúbbsins verður haldinn
næstu daga og verður þar sýnd
kvikmynd frá framleiðslu bif-
reiöanna og einn færasti sér-
fræðingurinn hérlendis flytur
erindi um viðhald þeirra.
Yfir 600 VöÍkswagenbifreið-
ir eru nú hér á landi.
Framhald af 12. jíðu.
verk Pastérnáks fáist gefið út
í asttlandi höfundar os revnt
að koma í veg fvrir útkomu
þess í öðrum löndum.
Ofsóknirnar á hendur Past-
ernak eru því óskiijanlegri,
þegar þess er gætt, að hann,
ásánrt vini sínum Majakovskí,
hefur urh áratuga skeið verið
eitt ástsælasta skáld Sovétríkj-
anna, og í hinni miklu alfræði-
bók ykkar er hans að góðu einu
getið. Skýringuna á hatri því,
sem nú hefur skyndilega bloss-
að upp. virðist að finna í út-
komu síðasta verks Pasternaks,
skáldsögunnar „Dr. Zhivago“.
Verður ekki annað ráðið af
viðbrþgðum sovézkra valda-
nianna. en að þeir telii útkomu
beirrar skáldsögu h.afa ráðið.
mestu um val sænsku akademi-
unnar. Þessu er þó engan veg-
inn þannig varið. í fyrsta lagi
h-^fur sænska akademían ekki
minnzt einu orði á skáldsög-
una. heldur tekið frarn, að verð
launin væru veitt Pasternak
vegna Ijóðagerðar hans. og í
öðru lagi hefur því verið lýst
yfir, að Pasternak hafi mjög
komið til greina við val akade-1
míunnar allt frá árinu 1947.
Það er því ljóst. að „Dr. Zhi-
vago“ átti engan þátt í kiöri
akademíunnar, en iafnvel þótt
svo hefði verið, eru viðbrögð-
in í Ráðstjórnarríkjunum með
öllu óskiljanleg, því að bókin
fæst þar ekki útgefin, svo að
fólk þar á þess ekki kost að
mynda sér skoðanir á henni.
Því er og borið við í Sovét-
ríkjunum, að „Dr. Zhivago“ sé
oólitískt rit. Að dómi okkar,
sem höfum haft aðstöðu til þess
að kynna okkur efni skáldsög-
unnar, er hún það ekki, heldur
stórbrotið meistaraverk í hinni
miklu rússnesku bókmennta-
arfleifð. „Sök“ skáldsins virð-
ist einungis vera sú, að hann
lætur ekki allar sögupersónur
sínar ætíð vera á einu máli um
vandamál líðandi stundar.
Jafnvel þótt bókin væri
nólitígk á einn eða arinan hátt,
fáum við ekki skilið, hvers
i vegna ofsækja þyrfti höfund
hennar. Fyrir þremur árum
hlaut íslenzkur rithöfundur,
Haildór Kiljan Laxness, Nób-
elsverðlaunin. Þar eð mörg
helztu verk þessa höfundar
hafa verið þýdd á rússneska
tung'u, gerum við ráð fyrir, að
ýmsir ykkar séu þeim kunn-
ugir. Þá vitið þið líka eflaust,
að margar bækur Laxness eru
gegnsýrðar af stjórnmálaskoð-
unum hans. Fáir íslenzkir rit-
höíundar hafa ráðizt iafn hat-
ramlega á núverandi þjóðskipu
lag íslendinga, en um leið lof-
sungið kosti sovétskipulagsins.
T.d. hefur Laxness ritað eina
bók, sem eingöngu fjallar um
uppbyggingu sósíalismans í
Sovétríkjunum auk bóka með
stjórnmálaritgerðum. Þótt skoð
anabræður Laxness séu í mikl
um minnihluta meðal íslenzku
þjóðarinnar, dáir þjóðin hann
öll fyrir vei'k hans, vegna hins
mikla bókmenntagildis þeirra.
Þetta kom meðal annars í ljós,
þegar honum hlotnuðust bók-
menntaverðlaun Nóbels. Þá
fagnaði öll þjóðin innilega
þeim heiðri, sem Laxness var
sýndur, og sérstakleg við ís-
lenzkir stúdentar. Stúdentaráð
Háskóla íslands bað Laxness
um að halda ræðu á fullveldis-
degi þjóðarinnar, helgaði skáld
inu hátíðablað sitt og gekkst
fyrir kynningum á verkum
hans. Þetta voru allir sammála
um að gera, þótt stjórnmála-
skoðanir Laxness hafi jafnan
átt litlu fylgi að fagna meðal
stúdenta. enda látum við
stjórnmálaskoðanir skálda ekki
skera úr um bókmenntalegt
gildi verka þeirra. Laxness
kunni vel að meta, hve þjóðin
var einhuga um að samfagna
honum, en telur það að sjálf-
sögðu ekki jafngilda því, að
þjóðin sé honum sammála í
stjórnmálum. Hann hefur ný-
lega sent forsætisráðherra ykk
ar, Nikita Krústjov, efirfar-
andi skeyti:
„Eg sný mér til yðar há-
göfgi og sárbæni yður sem
skynsaman stjórnmálaleið-
toga að beita áhrifum yðar til
að milda illvígar árásir óum-
burðarlyndra Yreddumanna á
gamlan rússneskan rithöfund
sem hefur unnið sér verð-
skuldaðan heiður, Boris Past-
ernak. Hvers vegna gera sér
leik að því að egna upp reiði
skálda, rithöíunda, mennta-
manna og sósía3ista hermsins
gegn Ráðstjórnarríkjunum í
slíku máli? Fyrir alla muni
þvrmið vinum Ráðstjórnar-
ríkjanna við þessu óskil.jan-
lega og mjög svo ósæmilega
fargani. — Halldór Laxness,
forseti Menningartengsla ís-
lands og Ráðstjórnarríkjanna,
Nóbelsverðlaunahöfundur.11
íslenzkir stúdentar fordæma
því og átelja harðlega hinar
ruddaíegu og ósæmilegu árásir
opinberra aðila í Ráðstjórnar-
ríkjunum á Boris Pasternak,
allt frá því, er reynt var að
koma í veg fyrir útgáfu „Dr.
Zhivago“ á Ítalíu, og til þess,
er sovézk yfirvöld knýja hann,
með alls konar þvingunum og
ofsóknum til þess að hafna
mesta heiðri, er nokkru skáldi
getur hlotnazt. Þessar ofsókn-
ir gengu svo langt, að skáldið
varð að sárbæna Nikita Krúsév
um að þyrma sér við að þurfa
að yfirgefa ættjörð sína.
íslenzkir stúdentar heita á
alla sovézka stúdenta um að
veita Boris Pasternak allan
þann stuðning, sem þeir mega,
í baráttu hans fyrir andlegú.
og líkamlegu frelsi sínu.“
Slúdenfar sfofna
leikfélag.
í GÆR var stofnáð leik-
félag meðal háskólastúdenta,
— Nefnist félagið eftir því
Leikfélag háskólastúdenta. —-
Kosin var fimnv manna stjórn
og henni falið að gera drög að
lögum, sem rædd veröa á fram
haldsaðalfundi. Um tilhögun
starfsemi félagsins er enn ekk-
ert endanlega ákveðið. Nokkr-
ar deilur risu um það, hvort
takmarkað skyldl vað krafta
innan háskólans sjálfs eða leita
skyidi til utanaðkomandi. Rætt
var um möguleika til starf-
rækslu tilraunaleikhúss, sem
mjög eru að ryðja sér til rúms
erlendis.
Enn var minnzt á hvar hús-
næði fyndist til starfseminnar
og var í þessu augnamifii nefnd
u.r kjallari Neskirkju.
Markmið félagsins er einkum
að auka félagsanda og félags-
hyggju meðal stúdenta, glæða
leiklistaráhugann og um leið
gefa almenningi kost á að njóta
listrænnar túlkunar leikaranna,
Hvernig sem siðar ti] tekst,
Hvernig sem síðar tekst til
virtist áhugann á fundimim í
Alþýðublaðið — 25. nóv. 1908 |