Morgunblaðið - 03.07.1982, Blaðsíða 1
40 SÍÐUR
144. tbl. 69. árg.
LAUGARDAGUR 3. JÚLÍ 1982
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Átök námamanna og
lögreglu í S-Afríku
Jóhannesarhorg, 2. júlí. AF.
TIL ÁTAKA KOM milli hópa þeldökkra gullnámamanna og lögreglu er
a.m.k sjö þúsund námamenn neituðu ad mæta til vinnu í þremur námum og
efndu til uppþota við þær. Námamenn köstuðu grjóti að lögreglunni, sem
svaraði með því að dreifa mannfjöldanum með táragasi. Hermt var að 75
námamenn, sem sagðir voru forsprakkar verkfallsmanna, hefðu verið
hnepptir í varðhald við námurnar.
Þegar námamenn í Dreifon-
tein-, Buffelsfontein- og Stilfon-
tein-námunum lögðu niður vinnu
var kallað út fjölmennt lið lög-
reglu, sem þjálfað er í að bæla
niður uppþot, til þess að halda
uppi lögum og reglu, en náma-
mönnum fannst þeim ögrað og
hófu grjótkast að lögreglunni.
Gullnámurnar í Dreifontein eru
þær stærstu og auðugustu í heimi.
Orsakir uppþotanna eru sagðar
óánægja námamanna með 11%
kauphækkun, sem þeir fengu í vik-
unni, en 16% verðbólga er í land-
inu. Einnig er talið að námamenn
hafi verið að mótmæla öryggis-
ráðstöfunum í námunum í fram-
haldi af nýlegum dauðaslysum í
námunum.
Talsmaður eigenda Dreifont-
ein-gullnámanna sagði í dag, að
13.500 námamenn hefðu lagt niður
vinnu á fimmtudagskvöld og grýtt
byggingar og bíla í víðtækustu
óeirðum í sögu námanna.
Réttindi blakkra námamanna
hafa smátt og smátt aukist, og í
seinni tíð hafa kauphækkanir ver-
ið reyndar til að minnka bilið milli
hvítra námamanna og blakkra
með því að veita þeim þeldökku
hlutfallslega meiri hækkanir.
Hvítum námaverkamönnum, sem
jafnan búa yfir meiri verkmennt-
un en blakkir, var boðin 9% launa-
hækkun á sama tíma og blakkir
fengu 11%. Samtök hvítra náma-
verkamanna höfnuðu tilboðinu og
hyggja á aðgerðir til að knýja
fram 15% launahækkun.
Flugræninginn Sepala Ekanayaka, sem var tekió sem þjóóhetju í heima-
landi sínu, er þarna á leió í banka með lausnargjaldið fyrir farþegana
260, en bankinn sá sér ekki fært að taka vió svo illa fengnu fé.
Sjá nánar á bls. 17: „Flugræninginn sem þjóðhetja...“
Þingsveinar
kynferðisleg
bráð 1 augum
þingmanna
Wa.shington, 2. júlí. AF.
SIÐANEFND fulltrúadeildar
Bandaríkjaþings hefur hrint
af stað rannsókn á þeim stað-
hæfingum að hópur þing-
manna hafi litið unga þing-
sveina sem kynferðislega
bráð.
Heimildir hermdu að rann-
sóknirnar beindust gegn sex
þingmönnum, sem bæði væru úr
röðum demókrata og repúblik-
ana. Gáfu þeir til kynna, að einn
þingmannanna væri áhrifamik-
ill demókrati, en enginn repú-
blikana væri í áhrifastöðum.
Tildrög málsins eru þau að 16
ára þingsveinn, sem þó sagðist
hvergi hafa komið nærri, gaf
starfsmönnum á skrifstofu full-
trúadeildarinnar nákvæmar
upplýsingar um fleiri en eitt
samkvæmi, þar sem kókaín var
haft um hönd og sódómska við-
höfð.
Jafnframt hafa komið fram
ásakanir um að þingmenn hafi
lagt hart að þingmeyjum að
leggjast með sér.
Þá fer fram rannsókn á því
hvort kókaín-sala hafi átt sér
stað á Capitol Hill. Blaðið Daily
News í New York sagði í dag að
því hefði verið haldið fram fyrir
rétti, að tveir þingmenn frá
Kaliforníu hefðu verið fastir við-
skiptavinir kókaín-hrings, sem
starfræktur hefði verið í þing-
húsinu.
BROTTVÍSUN — Argentínumenn töpuóu fyrir Brazilíu (3—1) í Heims-
meistarakeppninni á Spáni í gær, og eru þar með fallnir úr keppninni um
heirasmeistaratignina. Stjarna þeirra, Maradona, var rekinn af leikvelli fyrir
grófan leik, og sýnir myndin það atvik, þegar Rubio Vasquez, dómari frá
Mexíkó, sýnir Maradona rauóa spjaldió. Osvaldo Ardiles er dómaranum
ekki alveg sammála. Þá lauk leik Vestur-Þjóðverja og Spánverja með 2—1
sigri þeirra fyrrnefndu. Símamynd ap
PLO fellst á fyrir-
komulag uppgjafar
Beirút, 2. júlí. AP.
Ríkisútvarpió í Líbanon sagói í kvöld, að náöst hefói samkomulag ur
fyrirkomulag uppgjafar og brottflutnings skæruliöa PLO frá Libanon t
ótiltekins Arabaríkis. Samkvæmt samkomulaginu fá skæruliðar aó vera me
tvær 250 manna sveitir í Líbanon, aöra í norðurhluta landsins og hina
Bekaa-dal, þar til herir Sýrlendinga og ísraela verða á brott úr landinu.
samkomulaginu, sem Shafik Wazzan forsætisráðherra og Yasser Arafa
gerðu með sér, er ráö fyrir því gert að ísraelar hörfi nokkra kílómetra fr
Beirút samtímis því sem skæruliðar veröa fluttir á brott.
Þrír ísraelskir hermenn, sem voru
við gæzlustörf norðaustur af borg-
inni Bhamdoun, særðust þegar á þá
Jenkins kosinn leiðtogi
brezkra jafnaðarmanna
London, 2. júlí. AF.
ROY JENKINS, fyrrum forseti
framkvæmdanefndar Efnahags-
handalags Evrópu, var í dag kjör-
inn leiötogi Jafnaðarmannaflokks-
ins brezka. Jenkins hlaut 26.256
atkvæði á móti 20.864 atkvæðum
David Owen fyrrum utanríkisráð-
herra.
Þetta er í fyrsta sinn sem
Jafnaðarmannaflokkurinn velur
sér leiðtoga. Alls tóku 75,6%
flokksbundinna, sem eru 63 þús-
und, þátt í atkvæðagreiðslunni.
Er þetta jafnframt í fyrsta sinn
sem flokksmenn brezks stjórn-
málaflokks kjósa foringja sinn
svo beinni kosningu.
Jenkins, sem er 61 árs, var
einn fjórmenninganna, sem
fyrstir klufu sig út úr Verka-
mannaflokknum og hvöttu til
stofnunar flokksins. Owen, sem
varð 44 ára í dag, var í þessum
hópi, og einnig Shirley Williams
og William Rodgers fyrrum
þingmenn Verkamannaflokks-
ins. Einn tilgangur flokksstofn-
unarinnar var að binda endi á
veldi íhalds- og Verkamanna-
flokksins, sem skipst hafa á að
fara með völd í landinu. í þessu
skyni myndaði Jafnaðarmanna-
flokkurinn kosningabandalag
með Frjálslynda flokknum.
Roy Jenkins sagði í kvöld, að
nú væri rétti tíminn til að hefja
nýja sókn fyrir nýjum tækifær-
um brezku þjóðarinnar í lands-
málum.
var gerð skotárás í kvöld, og er þetta
í fyrsta sinn á sex dögum, sem
vopnahléð í Líbanon er rofið.
Egyptar og Frakkar kröfðust þess
í dag að Öryggisráð Sameinuðu þjóð-
anna léti ástandið í Miðausturlönd-
um, og þá einkum og sér í lagi Líban-
on, til sín taka. Hófust ráðaleitanir
vegna þessa í dag, en óljóst var
hvenær af fundi gæti orðið. Uppkast
að ályktun hefur verið dregin upp.
Embættismenn í ísrael sögðu að
Yitzhak Shamir utanríkisráðherra
hefði veitt Frökkum afdráttarlausa
áminningu fyrir afskiptasemi af
diplómatískum tilraunum til að
koma Palestínuskæruliðum frá Líb-
anon. Sagði Shamir stuðning Frakka
við málstað skæruliða eingöngu til
að viðhalda hörmungum Líbana og
Palestínumanna, hörmungum, sem
skæruliðar PLO beri ábyrgð á, eins
og hann komst að orði.
Útvarpið í ísrael sagði að ísraelski
herinn hefði þrengt og þétt umsátrið
um Beirút til þess að leggja áherzlu
á óánægju Israeta með gang dipló-
matískra tilrauna til að koma
skæruliðum á brott.
Skæruliðar PLO hafa einnig notað
bardagahléð til að styrkja varnir
sínar í vesturhluta Beirút. Mörgum
götum hefur verið lokað með tveggja
metra háum múrveggjum, og grafnir
hafa verið skurðir þvers og kruss á
strandlengjunni til að torvelda land-
göngu Israela.
Yfirmaður hermanna kristinna
hægrisinna sakaði PLO um að villa
fyrir samningamönnum og ljúga til
um vilja sinn til að hverfa á brott
frá Beirút. Með þessum blekkingum
væru þeir að reyna að „kaupa sér
tíma" í þeirri von að þrýstingur á
ísraela um að þeir hverfi á brott með
herlið sitt frá Líbanon verði aukinn.
Rúmlega 93% kjósenda í ísrael
styðja innrásina í Líbanon, og ef
gengið yrði til kosninga nú, ynni
Menachem Begin stærsta kosninga-
sigur, sem um gæti í sögu Israelsrík-
is, samkvæmt skoðanakönnun, sem
Jerúsalem Post birti í dag.
Charles Wilson fulltrúadeildar-
þingmaður, sem nýkomin er frá Líb-
anon, sagði í dag, að þrátt fyrir mik-
ið eigna- og manntjón, væru Líbanir
þakklátir Israelum fyrir að ráðast
inn í landið og hreinsa heilu svæðin
af Palestínuskæruliðum.
Egyptar sögðust tilbúnir til að
skjóta skjólshúsi yfir útlagastjórn
Palestínumanna, en útilokuðu þann
möguleika að skæruliðaleiðtogar,
þ.á m. Arafat, ættu þar aðild að.