Morgunblaðið - 22.01.1985, Blaðsíða 33
MORGUNBLADIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. JANÚAR 1985
33
Kristófer Lárus-
son — Minning
Fæddur 21. september 1918
Dáinn 15. janúar 1985
Er við í dag kveðjum góðan vin
og félaga, Kristófer Lárusson,
leita á hugann svo fjölmargar góð-
ar minningar frá liðnum samveru-
stundum. Efst í huga er þakklæti
fyrir að hafa kynnst slíkum gæða-
manni á lífsleiðinni.
Kristófer var Norðmaður, fædd-
ur Larsson, en hér á landi bjó
hann meiri hluta ævi sinnar og
undi hér vel, þó að ættland hans
hafi ætíð verið honum hugleikið.
Og sem sönnum íslenskum þjóðfé-
lagsþegn kynntumst við honum
fyrir nær tveim áratugum síðan.
Við höfum verið samfélagsmenn
í Kvöldvökufélaginu Ljóð og saga
og þar hófust kynni okkar af
Kristófer og konu hans, Sigríði
Svanlaugsdóttur. Margar ánægju-
stundir höfum við átt saman, bæði
í félagsstarfi og utan þess. Krist-
ófer var mjög vellátinn maður,
enda framkoma hans þannig að
ósjálfrátt laðaðist maður að hon-
um. Hann var blíðlyndur og við-
kvæmur og lét aldrei annað en góð
orð falla í garð hvers manns, það
er aðalsmerki hvers fullkomis
manns, að meta og skilja hugi
fólks og hjörtu, en því miður eru
of fáir þannig, en þennan full-
komna drengskap átti hann i svo
ríkum mæli.
Kristófer var glaður og ánægð-
ur með sitt, bar mikla ást og virð-
ingu til konu sinnar og barna,
hann gerði aldrei mikið úr sjálfum
sér, en sannaði fyrir öllum með
sínu lífsformi, að hann var meiri
og stærri í augum vina sinna en
sjálfs sin.
Þeir eru ómetanlegir vinafund-
irnir gegnum árin, sem við höfum
átt með þeim hjónum, ásamt
nokkrum öðrum hjónum, sem
héldum sérstaklega vel saman.
Ein hjón úr þessum samheldna
vinahópi eiga sumarhús í Kjós og
þar hefur oft verið komið saman í
boði þeirra og rausn.
Þar höfum við komið saman og
stundað kartöflurækt til heimil-
isnota. Það hefur verið glaðlegur
og bjartsýnn vinahópur á vordög-
um sem sett hefur niður kartöflur
með ýmsum tilbrigðum og bless-
unarorðum og að hausti teknar
upp og haldin vegleg uppskeruhá-
tíð. Þar var Kristófer hrókur alls
fagnaðar og fann upp á ýmsu er
vakti kæti viðstaddra. Slíkar
stundir skilja meira eftir í minn-
ingunni en margt annað. Ógleym-
anlegar eru ýmsar aðrar samveru-
stundir með Kristófer.
Kristófer gerðist félagi í Kvöld-
vökufélaginu Ljóð og saga 12.
janúar 1963 og nákvæmlega 22 ár-
um síðar, eða 12. janúar sl., var
hann með okkur á skemmtikvöldi
félagsins, kátur og spagusamur að
vanda, þó sjúkdóms hans væri far-
ið að gæta þá bjóst enginn við svo
snöggum umskiptum. Þetta kvöld
var síðasta kvöldið sem hann lifði
glaður og hress. Þar kvöddumst
Ágústa Guðmunds-
dóttir — Minning
Ágústa Guðmundsdóttir, fædd
4. ágúst 1909, látin 12. janúar 1985.
Foreldrar hennar voru Ragnheið-
ur Halldórsdóttir og Guðmundur
Guðmundsson. Ágústa var fædd á
Drangsnesi. Þaðan stundaði faðir
hennar sjó þar til ársins 1914, en
þá kaupir hann hálfa bújörðina
Bæ við Steingrímsfjörð. Þar elst
Ágústa upp í stórum barnahóp en
við systkinin urðum þrettán. Það
var glaður og dugmikill hópur og
nóg var að starfa. Ágústa lagði
fram sína krafta og var viljug,
glöð og létt í lund. Með árunum
smá dreifðist þessi stóri hópur og
stofnaði sín eigin heimili. Einn
bróðir giftist að loknu búfræði-
námi og fór að búa á Göngustaða-
koti í Svarfaðardal, þaðan var
konan hans, Sigrún, ættuð. Átján
ára fór Ágústa norður til fundar
við þau hjón og þar kynntist hún
bróður Sigrúnar, Jóni Björnssyni,
sem varð fyrri maður hennar. Þau
voru í húsmennsku fyrstu árin og
mun þeirra kostur hafa verið
þröngur eins og margra annarra á
þeim árum.
Á meðan þau voru í Göngu-
staðakoti veiktist Jón og varð að
dvelja á Vífilsstöðum um skeið.
Þar kynnist hann stúlku, sem
hann svo giftist eftir að þau skilja
hann og Ágústa. Þá höfðu þau
eignsta þrjú börn, en þar eru Sig-
ríður, gift Þorsteini Theódórssyni,
smið, þau búa í Borgarnesi,
Hjálmar örn Jónsson, skrifvéla-
fræðingur, Hermann Heiðar Jóns-
son, úrsmiður. Bræðurnir búa í
Reykjavík, giftir og eiga börn.
Eftir að þau skilja, Jón og
Ágústa, fer hún aftur til átthag-
anna með tvö börnin, en annar
drengurinn varð eftir hjá föður
sínum. Það eru til sár, sem seint
eða aldrei gróa. Fyrst eftir skiln-
aðinn var hún í skjóli foreldra
okkar, en 1949 giftist hún Guð-
mundi Sæmundssyni, vélstjóra í
frystihúsi Hólmavíkur. Þar eign-
uðust þau fallegt einbýlishús.
Ágústa ræktaði garð við húsið,
hún elskaði blóm og gróður. Þau
hjón eignuöust þrjú lifandi börn
og einn dreng, sem dó við fæðingu,
en þau eru: Elísabet, gift Guð-
'ti—
bústjóra á Blönduósi, Sæmundur
Heimir Guðmundsson, verzlunar-
maður, giftur Þórhildi Björgu
Einarsdóttur, búa í Reykjavík og
Ragnheiður Guðmundsdóttir.
Guðmundur Sæmundsson var
dagfarsprúður, gæða maður.
Reyndist hann stjúpbörnunum
ekki síður en sínum eigin. öll börn
Ágústu og þessara tveggja manna
eru vel menntað og dugnaðarfólk
og eiga öll góð heimili og afkom-
endur.
Þegar börnin voru farin að
heiman, slíta þau samvistum Guð-
mundur og hún. Hennar leið lá til
Reykjavíkur. Þar stofnaði hún
heimili og mun hafa haft eldri
drengina, frá fyrra hjónabandi, á
meðan þeir voru í skóla.
Snemma kenndi hún þess meins,
sem varð henni að aldurtila.
Ágústa var bókhneigð kona. Um
tima las hún mikið af sálrænum
bókum. Hún var trúuð kona, enda
mun hún hafa treyst á mátt bæn-
arinnar, eins og okkur var kennt i
æsku og fengið styrk í bæninni
þegar kaldast blés í lífinu.
Nú er hún horfin yfir móðuna
miklu, laus úr viðjum veikinda og
elli, þangað sem ástvinir biða og
fagna þér.
Friður Guðs þig blessi, hafðu
þökk fyrir allt.
Með systurlegri kveðju.
Nj'jÁijr Gaðmundsdéítlr frá Bs.
við í sama félagsskap sem við hitt-
umst fyrst i. Kvöldvökufélagið
Ljóð og saga hefur misst góðan og
tryggan félaga, sem minnst verður
með söknuði.
Vinahópurinn samstæði sem
hefur átt svo margar eftirminni-
legar stundir með kærum vini
gegnum árin, drúpir höfði.
Sárastur er harmur Sigríðar og
barna þeirra, sem hann unni af
sínu heilsteypta hugarfari. En
fagrar minningar eru sem ljós i
myrkrinu.
Við hjónin þökkum góða sam-
fylgd Kristófers Lárussonar á lífs-
leiðinni og vottum eiginkonu og
fjöiskyldu dýpstu samúð okkar.
Hrafnhildur og Sigurður Axelsson.
Aðfaranótt 15. janúar hvarf yfir
móðuna miklu tengdafaðir minn,
og sá ágætismaður Kristófer Lár-
usson.
Við slík timamót setur mann
hljóðan og vill helst ekki trúa því
sem skeð hefir, rétt eins og maður
viti ekki að dauðinn sé til. Jú, vist
er dauðinn til og hann biður okkar
allra, en jafn víst er að brottfar-
ardagurinn og niðurröðun okkar
mannanna er ekki samkvæmt okk-
ar skilningarviti, heldur virðast
einhver önnur æðri völd ákveða
þann dag, og þá röð. Fráfall hans
kom okkur samferðafólkinu á
óvart, og sannaðist enn einu sinni
hið fornkveðna „að enginn ræður
sínum næturstað". Þó hafði
skömmu fyrir jól komið i ljós að
hann vár veill fyrir hjarta. Á
sunnudegi er hann fluttur á
sjúkrahús og innan tveggja sól-
arhringa er hann allur.
Kristóferr fæddist 21. septem-
ber 1918 í Balsfjord, Tromsfylki í
Norður-Noregi. Hann var elstur af
sínum systkinum, yngri eru þrír
bræður og ein systir, sem öll eru á
lífi og eru búsett í Noregi. Hann
dvaldi æsku- og unglingsár sín í
föðurhúsum og vann að búi for-
eldra sinna, en afkoman byggðist
á landbúnaði og sjósókn. Stundaði
hann sjósókn á „Lofoten" og við
Bjarnarey. Þessi ár voru engin
velmegunarár, fyrst heimskrepp-
an og svo heimsstyrjöldin síðari,
sem varð mörgum mikill örlaga-
valdur, er herir nasista flæddu yf-
ir Evrópu, og Noregur var hertek-
inn. Hafði Kristófer þá verið
skyldaður í herinn. Bjuggu þeir þá
oft i tjöldum upp til fjalla við
slæman aðbúnað í hörkufrostum,
á undanhaldi undan herjum Hitl-
ers. Lenti hann þá meðal annars í
návigi við Þjóðverja er þeir
reyndu að verja Narvík í Norður-
Noregi. Sú helraun sem hann lenti
í á þessum árum höfðu ævarandi
áhrif á heilsu hans, og bar hann
þess eiginlega aldrei bætur.
Eftir hernámið var að sjálfs-
ögðu enginn norskur her, og fór þá
Kristófer aftur á sjóinn og stund-
aði sjósókn á skútu sem hét
Strömsnes, bæði við Bjarnarey og
allt norður undir Svalbarða. Þar
voru þeir kyrrsettir um tima af
Bretum og samkvæmt hans eigin
orðum var þetta „Ijóta vikan“.
Eftir það var þeim leyft að fara til
íslands, þó í fylgd breskrar korv-
ettu. Komu þeir fyrst til Akureyr-
ar og síðar til Reykjavíkur. Þetta
var í september 1941, og var hann
hér það sem eftir var stríðsáranna
i flutningasnatti fyrir herinn i
Hvalfirði á þessari sömu skútu.
Á þessum árum kynntist
Kristófer eftirlifandi konu sinni,
Sigríði Svanlaugsdóttur, ættaðri
úr Eyjafirði. Mátti segja að örlög-
in hafi þar með verið ráðin. Stofn-
uðu þau heimili hér i Reykjavík,
og eignuðust þrjú börn, Onnu,
gifta undirrituðum, Harald,
kvæntan Önnu Pétursdóttur og
Hjalta, kvæntan Þóru Sigurðar-
dóttur.
Kristófer var hamingjusamur í
sínu einkalífi og gengu þau hjón
samtaka gegnum lífið og mat
hann konu sína alltaf mikils.
Hann var einn hinna hógværu og
hljóðlátu manna, prúður i fram-
göngu, en þó skapheitur og tilfinn-
inganæmur ef því var að skipta.
Hinsvegar var hann að vissu leyti
dulur, og flíkaði ekki tilfinningum
sinum. Styggðaryrði í garð ann-
arra heyrði ég aldrei.
Heimili þeirra hjóna bar vott
um snyrtimennsku og myndar-
skap. Gestrisni og hjálpsemi var
þeirra aðalsmerki og var með ein-
dæmum hve greiðvikinn og ósér-
hlífinn hann var sér og sínum,
hvort heldur væri að aka fólki
borgarhlutanna á milli eða að að-
stoða á annan hátt. Ég og fjöl-
skylda mín fórum svo sannarlega
ekki á mis við það, sérstaklega
meðan á byggingarframkvæmdum
stóð, og á ég honum mikið að
gjalda i þvi sambandi.
Ætterni Kristófers fór ekki
framhjá neinum sem á heimili
þeirra kom, bækur, myndir og
hljómplötur frá Noregi voru þar
víða. Held ég að hugur hans hafi
mörgum stundum leitað þangað. í
sumarleyfum nú hin síðari ár fóru
þau oftar þangað og virtist hann
koma endurnærður til baka.
Ég held að Kristófer hafi verið
gæfumaður í lífinu. Það eitt að
hafa starfað óslitið í nær 39 ár hjá
sama fyrirtækinu segir sína sögu.
Er það hlutafélagið ísaga. Sem »
starfsmaður þar hafði hann áunn-
ið sér almennt traust fyrir ósér-
hlífni, áreiðanleik og skyldurækni.
Vinnuástundun voru ríkir eigin-
leikar hans. Hvergi mátti hann
vita um hluti sem aflaga höfðu
farið, hvort væri í vinnunni, í bíln-
um eða á heimilinu, nema lagfæra
þá strax.
Ég mun minnast þessa dreng-
lyndismanns með hlýhug og þakk-
læti fyrir samveruna. Munu minn-
ingarnar um þau kynni, og sú vin-
átta verma um ókomna tíð.
Öllu meiri er lánsemi barnanna
að eiga að fá að alast upp með
slíkum afa. Það er án efa ómetan-
legt nesti á lífsleiðinni.
— „Þar sem góðir menn fara
eru guðs vegir." —
Ómar Arason
DEKK SEM GILDA
ALLT ARIÐ
FYRIR STÆRRI BIFREIÐAR
Td. vörubíla og langferðabíla
Hinar sex köntuðu Radial-blokklr eru ílangar Blokkimar eru ískornar og veita þar af leið-
og liggja þvert, tll aukinnar spymu. andi meira grip og stöðugleika.
Hin opna brún grefur sig í gegnum lausan snjó Hið þétta mynstur ó miðju dekksins gefur
og aur, niður á fast og veltir meira öryggi á aukinn snertiflöt.
votum vegum.
GOODWYEAR
GEFUR ^RÉTTA GRIPIÐ
Goodyear G124
HEKIAHF
Laugarvegi 170-172 Sirm 21240