Alþýðublaðið - 01.12.1931, Blaðsíða 3
AbÞfÐUBkAÐlÐ
3
50 anra. 50 anra.
Elenliant - ciqarellur
Ljúffengar og kaldar. Fást alls stadar.
í heildsoln h|á
Tóbaksverzlun íslands h. f.
inni, pví væru alJir verkamenm
jafnvel stæðir og þið, væru hér
engin vandræði.
Annar kubbur.
Símagjöldin nýju
og „Vísis“-ritarinn.
„Vísir“ flytur á sunnudaginn
var grein eftir einhvern, sem kall-
ar sig „símanotanda" og þykist
ætla að fræða símanotendur í
Reykjavík um, að hin geysilega
símagjaldahækkun, sem settur
landssímastjóri gerir ráð. fyrir að
ríkisstjórnin setji á samkvæmt til-
lögum hans, verði símanotendun-
um að eins til góðs(!). Rökin að
þessari vizku sækir „Vísis“-grein-
ar-ritarinn í norskan fyrirlestur,
með þeim tengilið, að „nú virðiist
rnjög líkt ástatt hér og var þá
austanfjalls í Noregi". Eftir því,
sem honum segist frá, er svo
„líkingin" í því fólgin meðal
annars, að fastagjaldið fyrir síma'
eða hinn árlegi „nefskattur" síma-
notenda :„uar pú nf/lega afnum-
inn par.“ (Auðkent hér). Síðan
vitnar hann í margra ára gamla
símagjaldskrá norska, þar sem 900
símtöl á ári hafi fengist fyrir
96 kr. norskar. — Hér í Reykja-
vík er símanotendum ætlað að
greiða 100 kr. fijrir ad eins 400
símtöl. Niðurstaðan af saman-
burðinum virðist svo eiga að vera
sá, að gjaldabreytingin verði bæði
til þess að síminn verði þá' ó-
dýrari hjá mörgum heldur en
hann er nú, því að svo hafi veriði
í Noregi og „nú virðist mjög líkt
ástatt hér“ —, og að þetta verði
til að útbreiða símanotkun(!).
Því að ef ekkert samband er á
milli þess, sem vitnaÖ er í, og
þess, sem það á að sanna, þá
verður vitið næsta lítið í saman-
burðinum.
Urn það þarf víst ekki að deila,
að 100 kr. lágmarksgjald á ári
fyrir 400 símtöl getur aldrei orðið
ódýrara en 100 kr. ársgjaldið' nú
fyrir símtöl eftir þörfum. Hitt,
að hin geysilega hækkun verði
til þess að auka símakerfið, er
á álíka rökum reist, hvað þá ef
átt er við aukin símanot hvers
einstaklings, sem verið er að pína
hann til að minka með greiðslu-
aðferðarbreytingunni. Með svip-
aðri gjaldskrá og nú er myndi
símanotendum hér í Reykjavík
vafalaust fjölga óðum eftir að
nýja stööin er tekin við og tekj-
ur símans aukast með notenda-
fjöldanum. En þegar menn sjá,
að það á að fara að skattleggja
þá svo geysilega, sem nú stendur
til, ef ekki verður mikil breyting
þar á ger frá því, sem settur
landssímastjóri hefir skýrt frá, þá
eru miklar líkur til, að símanot-
endum hljóti að fækka að mun.
Ættu alíir að geta séð, — líka
„Vísis“-greinarhöfundurinn, að
ekki verður þad til tekjuauka fyrir
símann og síður en svo til auk-
innar menningar. En á menning-
arhliðina minnist höfundurinn
ekki.
Innflntningstollar í Bretlandi.
50% innflutningstollur hefir
verið lagður á þessar vörur:
Glervarning, ullargarn, ábreið-
ur, teppi, kerti, ýmsar málm-
vörur, nema úr gulli og silfri,
ferska ávexti, grænmeti o. fl.
Broltið á Patreksfirði.
I september kom kolaskipið
Kongshaug með kol til Ó. Jó-
hannessonar & Go. Á öðrum degi
affermingar þess kallar þáverandi
formaður Verklýðsfélags Patneks-
fjarðar, Árni G. Þorstein'sson,
saman fund í félaginu, og kom
það öllum að óvörum. Eftir að
formaður setti fundinn hófust
umræður um að halda fast við
núgildandi kaupsamning við at-
vinnurekendur og segja honuim
ekki upp, og voru allir fundar-
menn því samþykkir. Þar næst
hóf formaður umræður um vinnu-
stöðvun við affermingu kolaskips-
ins, til að fá framfylgt útborgun-'
arskilyrði vinnulauna, sem ekki
hafði verið fylgt í langa tíð.
Á fundinum voru mættir 60 til
80 manns, og urðu menn undr-
andi að heyra orðið vinnustöðvun
koma úr þeirri átt, því í seinni
*tíð befir Árni G. Þorsteinsson
kallað vinnustöðvun æsingar ein-
ar og markleysur. Eftir alllangar
umræður um vinnustöðvumina og
tilhögun hennar bar formaður
fram tillögu, sem gekk í þá átt
aö lögð yrði niður vinnia við áð-
urnefnt kolaskip, og fékk tillag-
an ekki 1 atkvæði, því það var
álit fundarmanna, að formaður
væri búinn að sleppa mörgum
langtum betri * tækifærum til
vinnustöðvunar heldur en nú,
þegar búið var að losa meiribluta
kolanna og fyrirsjáanlegt að meiri
kol kæmu ekki á staðinn fyrir
miðjan vetur.
Daginn eftir auglýsir formaður
fund næsta dag kl. 3, og höfðú;
menn ekki hugboð um hvað til
stæði.
Sunnudaginn 13. sept. setur
formaður áður auglýstan fund, og
er fundarefni ekki annað en að
segja sig úr félaginu og lesa upp
úrsögn sína, og gekk hann síðan
af fundi. Var þá skorað á vara-
formann að taka sæti hans, og
var hann jafnframt beðinn að
lýsa yfir, hvort hann ætlaði að
gegna formannsstörfum til næsta
aðalfundar. Gegnir hann því
engu, en biður fundarmenn að
kjósa fundarstjóra og ritar um
leið úrsögn sína úr félaginu. Var
síðan úrsögn Á. G. Þorstcinssonar
tekin gild ög samþykt í einu
hljóði. Félagið var þá formanns-
laust, og varð þá að kjósa nýj-
an formann til næsta aðalfundar.
Benedikt Einarsson var kosinn af
öllum fundarmönntun nema ein-
um 6. Kusu 2 þeirra aðra, en 4
greiddu ekki atkvæði.
17. okt. fór fram útskipun á
Geirseyri, og réði fyrverandi for-
maður sig þar í vinnu, en var
samstundis vísað frá sem utan-
félagsmanni.
Er þá þegar hafinn undirbún-
ingur af honum og hans flokki.
Sunnudaginn 1. nóv. afturkallar
Á. G. Þorsteinsson úrsögn sína
og verða um það mál allangar
umræður, sem lykta með því, að
formaður leggur það sem ágrein-
ingsmál undir úrskurð sambands-
stjórnar.
15. nóv. var settur löglegur
fundur í verklýðsfélaginu, en í
fundarbyrjun ryðst Á. G. Þor-
steinsson inn í fundarsalinn, og
biður formaður hann að víkja af
fundi, en hann þverneitar því og
segist skoða sig sem félagsmann.
Var auÖséð að hann hafði smalað
flokki á fundinn, og sleit for-
maður þá fundi til að firra menn
fyrirsjáanlegum vandræðum.
Gengu menn síðan af fundi, en
Á. G. Þorsteinsson sat eftir í
húsinu með sinn flokk. Var Þór-
arinn Bjarnason varagjaldkeri fé-
lagsins kosinn fundarstjóri, og
var þar samþykt krafa um að Á.
G. Þorsteinsson yrði skoðaður
löglegur meðlimur félagsáns. Að
svo komnu máli áleit formaður
sér skylt að kalla saman stjórn-
arfund til frekari ráðstafana í
máli gjaldkera, og var þar sam-
þykt af meiri hluta stjórnar, að
krefja gjaldkera um skil á sjóðá!
félagsins, samkvæmt 16. gr. fé-
lagslaganna, sökum þátttöku hans
í ólögmætum fundarhöldium.
Krefur formaður hann síðan um
sjóðinn, en hann þverneitar. ósk-
aði þá meiri hluti aðstoðar setts
sýslumanns, en hann sá sér ekki
fært að sinna því, þar eð ekki
sé fengin samþykt félagsfundar.
Mánud. 16. nóv. boðaði form.
félagsfund til að ræða mál þau,
er lágu fyrir sunnudagsfundin-
um, er Á. G. Þorsteinsson hleypti
upp. Var fundur sá fjölmennur,
því að báðir flokkar fjölmentu.
Á. G. Þorstieinsson komst ekki á
fund þann, því dyra var vel gætt,
end fór þá alt fram með stilMngu,
Ritari bar fram rökstudda áskor-
un á hreppsnefnd um að hefja
þegar atvinnubótaframkvæmdir,
og var áskorunin og rökstuðning- |
in samþykt í einu hljóði af báð-
um flokkum.
Þá var og kosin atvinnubóta-
nefnd, og fór alt vel fram. Eftir
þann fund er hafinn mótblástur,
safnað undirskriftum undir van-
traustsyfirlýsingu á meiri hluta
stjórnar, formann, ritara og ann-
an meðstjómanda, og áskorun
um fund.
Neitar formaður að boða fund.
þar sem frambærilegt fundarefni
vanti. Hóa þeir þá saman fundi,
samþykkja Á. G. Þorsteinsson
sem félaga, víkja formanni, rit-
ara og öðrum meðstjórnanda úr
stjórninni og kjósa menn í þeirra
stað og 5 manna nefnd til að
krefja þá um skjöl félagsins og
tilkynna þeim frávikninguna. Em
síðan fundarmenn aðvaraðir um
að sæikja ekki fundi félagsins,
sem ekki séu boðaðir með undir-
skrift nýju stjórnarinnar.
Símastöðvarstjóra er síðan til-
kynt, að framvegis verði ekki
greitt úr félagssjóði símtöl og
skeyti, sem formaður hiður um í
félagsþarfir.
Á fimtudag birtir formaður
skeyti sambandsstjórnar og boð-
ar fund næsta dag, til að birta
úrskurð sambandsstjórnar í máli
Á. G. Þorsteinssonar, sem er að
Á. G. Þorsteinsson sé ekki og
geti ekki orðið löglegur félagj
verklýðsfélagsins. Er þá samþykt
tillaga um að fundurinn samþykki
gerðir meirihluta stjórnar í sjóð-
málinu og feli henni allar frekari
ráðstafanir sjóðnum viðkomandi.
Býður þá varagjaldkeri að af-
henda aðalgjaldkera sjóðinn. Sátu
þenna fund um 60 manns. Neitar
aðalgjaldkeri, Magnús B. ólsen,
að taka við sjóðnum, þar eð hann
sé búinn að segja sig úr stjórn-
inni, þó sú úrsögn væri ekki tek-
in til greina samkvæmt lögum
félagsins. Lofar þá varagjaldkeri
að viðlögðum drengskap að af-
henda rneiri hluta stjórnar sjóð-
inn næsta dag í viðurvist setts
sýslumanns. Næsta dag gengur
meiri hluti stjómar eftir sjóðnum
eftir gefnu loforði, en hann er þá
búinn með bréfi að mælast til að
settur sýslumaður taki sjóðinn til
geymslu. Eftir mikið þref og að
tillögu hreppstjóra, sem viðstadd-
ur var, afhendir varagjaldkeri
formanni sjóðinn.
Patreksfirdingur. .