Morgunblaðið - 15.06.1985, Síða 43
43
MORGUNBLADID, LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 1986
Minning:
Ingunn Agústs-
dóttir skólaritari
Fædd 2. október 1930
Dáin 8. júní 1985
Litla stund
er lífíð manns í blóma
Árið 1973 urðu nokkur tímamót
í sögu Flataskóla. Þá var í fyrsta
sinn samþykkt, að ráðinn skyldi
skólaritari í fullt starf. íbúafjöldi
í Garðabæ hafði á þessum árum
vaxið hröðum skrefum, og nem-
endafjöldi í Flataskóla var orðinn
732. Ánnað starfsfólk losaði sex
tugi. Þetta var orðin stór stofnun.
Það var spenna í loftinu meðal
starfsfólks, hver myndi takast á
hendur hið nýja starf og hvers
mætti vænta af honum?
í starfið var ráðin frú Ingunn
Ágústsdóttir þá búsett í Garðabæ.
Erfitt er að skilgreina nákvæm-
lega starf skólaritara. Svo marg-
vísleg og ólík eru störfin sem hlað-
ast á hann, einkum í stóru skólun-
um. En það kom fljótt í ljós, að frú
Ingunn kunni vel til verka, og fág-
uð framkoma hennar vakti athygli
fólks, utan skóla sem innan. Hún
kaus að hafa reglu á hlutunum.
Hún var samviskusöm, stundvís
og reglusöm. Góður skólaritari
gegnir lykilhlutverki, og margir
þurfa því að leita til hans, spyrja
ráða, fá aðstoð og hjálp, sækja
bækur, pappír, eyðublöð, ganga
frá bréfum og svara í símann.
Kennarar komu með verkefni sín
og fyrirspurnir, og börnin, líka
þau smæstu sem vart náðu upp á
borðið hennar Ingunnar, komu
með kvabb sitt og áhyggjur. Og
það var oft erilsamt og mikið að
gera. En Ingunn var fljót að setja
sig inn í hið nýja starf. Hún leysti
hvers manns vanda með sínu sér-
kennilega brosi, og þeirri alúð og
hlýju sem henni var í blóð borin.
Hið lifandi og margbreytilega
starf innan skólans virtist eiga vel
við hana. Hún hafði tamið sér stó-
íska ró, jákvæð viðhorf til starfs-
ins og umburðarlyndi við börnin.
Ingunn var sjálf móðir og átti
börn á öllum skólastigum. Uppeldi
og kennsla voru henni ekki fram-
andi nema síður væri. Það var
styrkur hennar í starfinu. Hún lét
sér annt um börnin sín, fylgdist
vel með námi þeirra og framförum
og var umhyggjusöm og góð móð-
ir. Ingunn var umtalsgóð um ann-
að fólk. Fólki leið vel í návist
hennar, og það var gott að vinna
með henni. Slíkir starfskraftar í
skóla eru mikils virði. Hún skildi
þarfir nemenda og skólans, fylgd-
ist vel með umræðum um vanda-
mál hans, mælti fátt, hugsaði
meira og var hollráð og trú í öllum
störfum. Það var því ekki ónýtt að
eiga Ingunni að, þegar stjórnend-
Minning:
Björn Júlíusson
Fæddur 14. apríl 1903
Dáinn 26. febrúar 1985
Það er gangnasunnudagur í
Svarfaðardal haustið 1939.
Gangnamenn ríða í hóp áleiðis
fram dalinn. Ferðinni er heitið
fram í Sveinsstaðaafrétt. Það er
áð við Tungurétt til þess að hvíla
hestana. Menn rabba saman og
sumir taka tappa úr pela. Það er
hlýtt og sunnanátt og létt yfir
hópnum. Það er gott að velta af
sér reiðingnum um stund og njóta
félagsskaparins og náttúrunnar og
hinnar sérstæðu stemmningar
sem fylgir göngum.
Einn í þessum hópi var Björn
frændi, þá liðlega hálffertugur.
Hann var meðalmaður á hæð,
þrekinn, léttur í hreyfingum og
skerpulegur, manna glaðastur,
hestamaður góður. Hann hafði þá
stofnað heimili á Akureyri fyrir
allmörgum árum, en vitjaði æsku-
stöðva sinna í Svarfaðardal eins
oft og hann gat, því þeim var hann
tengdur sterkum böndum.
Afréttarmennirnir náttuðu sig í
baðstofunni á Krosshóli en sú jörð
var þá komin í eyði. Þeir voru
ræstir um óttubil sem þá sváfu.
Menn hresstu sig á lútsterku ket-
ilkaffi Þorsteins í Uppsölum með-
an Steingrímur gangnaforingi frá
Krosshóli (síðar bóndi á Ingvör-
um) skipaði I leitir. Björn frændi,
Kristján á Tjörn, þá ungur forn-
fræðistúdent, síðar forseti þjóðar-
innar, skyldu leita Austurtungur á
Vesturárdal og með þeim ungur
sveinsstauli, sá er þessar línur rit-
ar. Þetta voru mínar fyrstu afrétt-
argöngur og betri förunauta gat
ég ekki fengið.
Björn var fæddur 14. apríl 1903
í Syðra-Garðshorni í Svarfaðar-
dal, sonur hjónanna Jóhönnu
Maríu Björnsdóttur og Júlíusar J.
Daníelssonar, sem þar bjuggu í
u.þ.b. hálfa öld. Hann var yngstur
sjö systkina, þeirra er náðu full-
orðinsaldri. Þau voru: Hólmfríður
Guðrún, Jóhanna, Daníel, Sigrún,
Friðrika og Björn. Tvö börn,
drengur og stúlka dóu ung. Þessi
stóri systkinahópur frá Syðra-
Garðshorni var alla tíð afar sam-
rýmdur og átti sterkar rætur til
foreldra sinna og æskuheimilisins.
Held ég að sá eiginleiki hafi geng-
ið nokkuð í arf til afkomenda
þeirra.
Á þeim tíma, eins og fyrr og
síðar, sóttu margir ungir menn úr
sveitinni til Hóla, enda gætti þá
og gætir enn hollra áhrifa frá
bændaskólunum í búskap og fé-
lagsstarfi í Svarfaðardal.
Næstu árin átti Björn heima í
Syðra-Garðshorni, hjá foreldrum
sínum, en vann fyrir sér með
jarðabótavinnu, kaupavinnu og
öðrum algengum sveitastörfum.
Hann var eftirsóttur til vinnu því
bæði var hann skarpur og þrek-
mikill og skemmtilegur í um-
gengni. Hann hélt alla ævi sam-
bandi við gamla húsbændur sína.
Á þessum árum var dalurinn
fjölsetinn eins og oftar, margt
ungt fólk enn heima og gott fé-
lagslíf. Var þá árið 1922 stofnað
Ungmennafélagið Þorsteinn
Svörfuður frammi í sveitinni.
Björn var einn af stofnendum
þess, enda félagslyndur í besta
lagi.
Líklega hefði Björn þá helst
viljað gerast bóndi ef aðstæður
hefðu leyft, en þess var ekki kost-
ur. Hann fluttist til Akureyrar,
hóf þar iðnám hjá Jóhannesi
Kristjánssyni, manni ættuðum úr
Fnjóskadal, og varð pípulagn-
ingarmeistari. Kært var með þeim
meðan báðir lifðu.
Björn vann að iðn sinni í u.þ.b.
þrjá áratugi, lengst af hjá Kaupfé-
lagi Eyfirðinga á Akureyri.
Hann kvæntist árið 1933 Snjó-
laugu Hjörleifsdóttur og eignuð-
ust þau níu myndarleg og dugmik-
il börn: Jóhönnu Maríu, Hjörleif,
Rósu, Sigrúnu, Júlíus, Jófríði,
Daníel, Árna og Ólaf. Þau hafa ölí
gifst og eiga afkomendur. Er það
orðinn stór og fallegur og mjög
samrýmdur hópur.
Björn tók framan af árum þátt í
félagslífi á Akureyri og reyndist
þar sem annarstaðar röskur liðs-
maður. Hann var einn af Skíða-
staðahópnum svonefnda, en það
voru áhugamenn sem reistu skál-
ann Skíðastaði i Glerárdal á
fjórða áratugnum. Einnig var
hann í Kantötukór Akureyrar,
sem Björgvin Guðmundsson, tón-
skáld, stjórnaði.
Árið 1937 fluttu ungu hjónin í
einbýlishús, sem þau höfðu reist
sér við Helgamagrastræti 3 á Ak-
ureyri. Vafalaust hefur það verið
mikið átak fyrir þau jafnframt því
sem fjölskyldan stækkaði óðum,
en þetta blessaðist allt, með hag-
sýni og atorku, enda voru Björn og
Snjólaug samhent og hjónaband
þeirra ástríkt. í Helgamagra-
stræti var bæði húsrými og
hjartarými, þar var gestkvæmt
mjög því þau hjónin voru bæði
með afbrigðum vinsæl og gestris-
in.
Ég bar gæfu til að vera undir
handarjaðri Björns og Snjólaugar
meðan ég var í skóla á Akureyri,
hjá þeim var sem annað heimili
mitt og þar átti ég vísa ómælda
elsku og öruggt athvarf. Fæ ég það
seint fullþakkað.
Heimasveitin og búskapur áttu
alltaf mikil ítök í Birni.
Því var það þegar Laugahlíð í
Svarfaðardal, eignarjörð Jakobs
Frímannssonar, losnaði úr ábúð
árið 1958 fluttu hjónin úteftir með
þrjá yngstu syni sína og hófu þar
búskap. Þar bjuggu þau í tíu ár.
Laugahlíð er lítil jörð og nokkuð
brattlend og bar ekki stórt bú.
Stundaði Björn því iðn sína, pípu-
lagningarnar, með búskapnum til
þess að drýgja tekjurnar. Sveit-
ungar hans fólu honum ýmis trún-
aðarstörf, hann var m.a. með-
hjálpari og sóknarnefndarmaður
Tjarnarkirkju.
Árið 1966 brugðu Björn og Snjó-
laug búi og fluttu aftur til Akur-
eyrar. Var þá heilsu þeirra beggja
tekið að hnigna. Síðustu árin hafa
þau átt heima á dvalarheimilinu
Hlíð þar í bæ. Sjóndepra bagaði
Björn síðustu tvo áratugi ævi hans
og hann var orðinn nær blindur
undir það síðasta. Þann kross bar
hann með jafnaðargeði, því ekki
var hann vílinn um ævina. Með
Birni er genginn hjartahlýr maður
og drengur góður sem ekki vildi
vamm sitt vita.
Nú að lokum langar mig til að
þakka frænda samfylgdina. Hann
lætur eftir sig dýrmætar minn-
ingar sem ekki fyrnast.
Júlíus J. Daníelsson
ur þurftu að sinna skyldustörfum
fyrir stofnunina utan skólans eða í
veikindaforföllum. Mannabreyt-
ingar eru tíðar í skólum, einkum á
haustin. Kennarar koma og fara,
og áhyggjur og kvíði eru samfara
umskiptum. En aldrei var minnst
á ritaraskipti. Allir gengu að þvi
vísu, að Ingunn yrði kyrr á sínum
stað. Svo samofin var hún allri
starfsemi skólans. Sá hlekkur gat
ekki brostið. Brosmild, prúð og
falleg kom hún til starfa á hverju
hausti og gekk róleg en örugg að
farsælum störfum. Og henni var
vel fagnað.
En lífið er hverfult, og enginn
má sköpum renna. Upp úr síðustu
áramótum tók að draga upp ský
yfir Flataskóla. Ingunn var orðin
veik. Sjúkdómur var sestur að
henni, og kvíði settist að starfs-
fólki. Stóll Ingunnar var auður.
Kannski átti hún ekki aftur-
kvæmt? Og það varð orð að sönnu.
Dagar og vikur liðu, og þrek henn-
ar þvarr dag frá degi. Ekkert gat
bjargað lífi hennar. Sjúkdómurinn
tók hana heljartökum og 8. júní
var hún öll. Sjúkdómssaga Ing-
unnar verður ekki rakin frekar
hér, en æðrulaus og róleg mætti
hún örlögum sínum. Það voru
þung spor vina og vandamanna í
sjúkrahúsið og horfa upp á hve
sárt þessi myndarlega og góða
kona var leikin. Það var erfitt að
sætta sig við að Ingunn, á besta
starfsaldri, skyldi svo snögglega
vera hrifin burt af leikvangi lífs-
ins. En litla stund er lífið manns í
blóma, og sorgin gleymir engum,
segja skáldin.
I veikindum sínum var Ingunni
tíðhugsað til skólans. Áður en
veikindin tóku alvarlega að
þrengja að henni og stund gafst
milli stríða, meðan hún enn mátti
hræra hönd, fann hún sig knúða
til þess að skrifa mér bréf, minn-
ast skólans, samstarfsins og sam-
ferðamanna og beiðni um að koma
áleiðis kveðjum og þökkum. Þann-
ig var Ingunn til hinstu stundar.
Starfsfólk Flataskóla drúpir
höfði í dag yfir moldum frú Ing-
unnar Ágústsdóttur. Persónulega
færi ég henni, að leiðarlokum,
þakkir mínar fyrir góða og ein-
læga samvinnu á liðnum árum,
þakkir fyrir öll hennar störf, hlý-
hug og ræktarsemi í garð skólans
og barnanna. Ég veit að ég mæli
þetta einnig fyrir munn alls
starfsfólks skólans. Það er sérstök
gæfa að hafa kynnst og átt sam-
leið með slíkri ágætiskonu.
Við hjónin sendum fjölskyld-
unni að Klettahrauni 1, Hafnar-
firði, einlægar samúðarkveðjur,
háaldraðri móður, eiginmanni
Birni Árnasyni, börnum, tengda-
börnum, barnabörnum og öðrum
vandamönnum.
Blessuð sé minning Ingunnar
Ágústsdóttur.
Vilbergur Júlíusson
t
Þökkum innilega auösýnda samúö og hlýhug viö andlát og útför
KRISTJÖNU BALDVINSDÓTTUR,
Granaskjóii 26,
Reykiavík.
Haraldur Karlsson, Ingibjörg Árnadóttir,
Grétar Karlsson, Elísabet Björnsdóttir,
Hreiðar Karlsson, Elín Gestsdóttir,
Sigríöur Karlsdóttir, Júlí Saaberg,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Innilegar þakkir færum viö öllum sem auösýndu okkur hlýhug og
samúö vegna andláts og jaröarfarar
JÓNU ÞÓRUNNAR SÆMUNDSDÓTTUR,
Auðarstræti 11.
Siguröur Jónsson,
Sæmundur Sigurðsson, Snæfríöur Jensdóttir,
Stella Sæmundsdóttir, Marsibil Sæmundsdóttir,
Sigurður Jens Sæmundsson.
t
Þökkum af alúö auösýnda samúö vegna andláts og útfarar
VALDIMARS LÚÐVÍKSSONAR
frá Fáskrúösfiröi,
Sólvangi, Hafnarfirði.
Sérstakar þakkir til lækna og alls starfsfólks fyrir mjög góöa
umönnun.
Börnin.
Birting afmœlis- og
minningargreina
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. í minn-
ingargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður. Þess
skal einnig getið, af marggefnu tilefni, að frumort
ljóð um hinn látna eru ekki birt á minningarorðasíð-
um Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð
og með góðu línubili.