Morgunblaðið - 05.05.1987, Blaðsíða 44

rsor ? ítnnArrTTTaraíf araa raMitnqnw
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. MAÍ 1987
Valgeir Jónasson er hér að fóðra kanínurnar. „Varan hjá okkur er góð og við vitum ekki annað en að Erla Einarsdóttir er hér að klippa eina kanínuna.
hún eigi eftir að seljast.“

r*«»rw

'r^rssss
.r* - * &S
’f :.l r »-*•»”'
V estmannaeyjar:
Gruimur lagður að rekstrí
kanínubús fyrir 500 dýr
V estmannaeyj um. ^
FYRIR fjórum árum hófu tré-
smiðurinn Valgeir Jónasson og
eiginkona hans, Erla Einarsdótt-
ir, kanínurækt í Vestmannaeyj-
um. Fyrstu árin var kanínubúið
í bílskúrnum við heimili þeirra
hjóna og þar voru 100 angór'a-
kanínur þegar flest var, en í
byrjun síðasta árs var ráðist í
það að reisa sérstakt hús fyrir
búið í landi hins forna prestset-
urs, Ofanleitis. Þar eru nú 60
angórakaninur sem dafna vel og
gefa vel af sér. „Okkur hjónum
langar til þess að gera kanínu-
ræktina alfarið að okkar atvinnu
og hugsum okkur að vera hér
með 500 dýr. Við erum aðeins
búin að reisa 'A af húsinu en við
stefnum á það að koma þessu upp
á næstu tveimur árum,“ sagði
Valgeir Jónasson í samtali við
Morgunblaðið.
í þeim hluta hússins sem kanínu-
búrin eru núna, verður síðar slátur-
hús og ungauppeldi. Síðar kemur
pláss fyrir klippingu og verkstæði
og ofan á þetta allt saman kemur
síðan 157,5 fermetra hæð þar sem
sjálft kanínubúið verður. Upphaf-
lega var reiknað með að stærra hús
þyrfti til þess að rúma framtíðar-
áætlanir þeirra hjóna í kanínurækt-
inni, en Valgeir sagði að með góðu
skipulagi og með því að prófa sig
áfram hefði verið hægt að komast
af með minna hús. Kom honum þar
vel til góða að vera lærður smiður
og annálaður grúskari. Valgeir
smíðar húsið að sjálfsögðu sjálfur,
svo og búrin fyrir dýrin, fóðurtrog
og hann hefur steypt sjálfur sér-
stakar taðskúffur úr trefjaplasti.
Þá hefur Valgeir ræktað bygg í tvö
sumur sem hann notar með öðru í
fóður fyrir kanínurnar.
Um upphafið ájressu öllu saman
sagði Valgeir: „Eg var búinn að
vera lengi í húsasmíðum en gengið
hálf illa svo ég ákvað að hætta.
Við hjónin höfðum áhuga á því að
fara út í kanínurækt en fj'árhagur-
Edith Thorberg
Jónsson - Kveðja
Fædd 18. maí 1901
Dáin 25. apríl 1987
Að morgni laugardagsins 25.
apríl síðastliðinn andaðist að
Reykjalundi mæt og mikilhæf kona,
Edith Victoria Julin Jónsson. Hún
fæddist í bænum Rönne á eyjunni
Bomholm í Danmörku 18. maí
1901. Foreldrar hennar voru af
sænsku bergi brotin, þau Magnus
V. Julin, múrarameistari, fæddur
1875, og Elna Andersen, fædd
1875. Þau fæddust bæði sama árið
í Lödrup í Svíþjóð og bæðr létust
þau sama árið, 1935, eftir að hafa
sest að og búið lengst ævinnar á
Bomholm. Edith átti fjögur systk-
ini, þau voru Elma, Aima, Victor
og Helge. Látin eru Elma og Helge.
Edith ólst upp í foreldrahúsum,
en fór ung til starfa í Kaupmanna-
höfn. Þar kynntist hún Óskari
Thorberg Jónssyni, bakarameist-
ara, er þá var við nám þar. Felldu
þau hugi saman og að námi hans
loknu fór hún með honum upp til
íslands og vom þau gefín saman í
hjónaband 4. júlí 1922 í Reykjavík,
þar sem þau bjuggu síðan alla
ævina. Óskar var drengskaparmað-
ur, vel þekktur borgari hér í bæ,
sem naut vinsælda sem bakari og
var stétt sinni til sóma. Hann stofn-
aði kökugerðarhúsið á Laugavegi 5
ásamt Jóni Símonarsyni, bakara-
meistara, árið 1926, og ráku þeir
það saman til ársins 1931. Arið
1930 reistu þeir mikið köku- og
brauðgerðarhús á Bræðraborg-
arstíg 16, en það var þá lang
rúmbesta brauðgerðarhús landsins,
búið fullkomnustu tækjum sem völ
var á og með ijölda manns í vinnu.
Þeir urðu og sambýlendur í því
húsi til æviloka og var mikil vinátta
á milli þeirra og fjölskyldnanna.
Þeir slitu síðar samstarfí sínu og
rak Óskar eftir það hið þekkta
kökugerðarhús á Laugavegi 5, en
þar var þá jafnframt lítið kaffihús
og konditori. Óskar fæddist 4. júlí
árið 1900 og lést 4. apríl árið 1957.
Þau Edith og Óskar eignuðust
þtjú böm, þau eru:
Georg Thorberg, f. 1924. Hann
var atvinnuflugmaður. Georg
kvæntist ungur Dórótheu Vil-
hjálmsdóttur, ættaðri frá Hafnar-
firði. Georg fórst í flugslysi árið
1947. Dóróthea er einnig látin. Þau
eignuðust einn son, Georg, bifvéla-
virkja, f. 1947.
Trausti Thorberg, hljómlistar-
maður og fyrrverandi rakari og
kaupmaður, f. 1927, kvæntur Dóru
Sigfúsdóttur frá Akureyri. Þau eiga
þrjú böm: Elsu, f. 1950, Edith, f.
1953 og Óskar, f. 1958.
Elna, f. 1935, kvænt Ole Stange-
gárd, forstjóra, sem fæddur er í
Rönne á Bomholm árið 1933. Þau
eiga tvö böm, Knud, f. 1957 qg
Anne, f. 1959. Það má því segja,
að Edith hafí bætt fyrir sig fyrir
að taka sig upp frá ættfólki sínu
og heimaslóðum og flytja alfarin
til íslands, með því að gefa dóttur
sína góðum syni Ronne-bæjar á
Bornholm.
Óskar Thorberg var hinn árrisuli
og eljusami handverksmaður, sem
af miklum dugnaði sá um fram-
leiðslu hins daglega kaffíbrauðs og
annars, sem bæjarbúar biðu ætíð
eftir morgun hvem. Jón Símonar-
son, bakarameistari, sagði í minn-
ingargrcin að Óskari látnum, að
hann hafi verið ákaflega vandvirk-
ur, ákveðinn og vinnuharður, en þó
fyrst og fremst við sjálfan sig.
Hann hafði margt manna í vinnu
og þurfti því á festu og stjómsemi
að halda. En þar stóð hann ekki
einn.
Edith Thorberg stóð alla tíð stað-
föst við hlið manns síns í lífi og
starfi, ekki síst í önnum og erli hins
daglega reksturs bakarísins á
Laugavegi 5. Hann annaðist fram-
leiðsluna, en hún sá um afgreiðsl-
una, bókhaldið og annað, sem að
rekstrinum laut. Þannig var þeirra
verkaskipting, mótuð af hagsýni og
dugnaði á löngum vinnudögum um
margra ára skeið. Edith var einkar
lagið að sjá um þennan rekstur af
meðfæddum starfsþrótti og glögg-
skyggni á tölur. Nákvæmni og
vandvirkni vom hennar aðalsmerki.
Það, sem ég hefí séð af bókhalds-
færslum hennar ber vott um það.
Dagbækur hennar einnig. Skrift
hennar var mér undrunarefni. Svo
stílhrein og fögur rithönd hennar
er áreiðanlega fáséð. Bakaríið naut
mikilla vinsælda hér í borg á þess-
um ámm, ekki aðeins fyrir þær
kökur og kaffibrauð sem þar var
hægt að kaupa, heldur og fyrir þær
kaffíveitingar og meðlæti, sem þar
var hægt að fá á því smekklega
og aðlaðandi konditori, sem þar var
komið fyrir, þótt rýmið væri ekki
stórt.
Ég er fæddur og uppalinn í næsta
nágrenni við Laugaveg 5 og marg-
ar vom ferðimar í bakaríið á
æskuámnum. Þar var ætíð gaman
að koma, staðurinn aðlaðandi og
kökumar hreint frábærar. Ýmsar
stúlkur vom þar við afgreiðslu, en
ekki varð komist hjá því að taka
eftir Edith, þegar hún var þar að
störfum, svo mjög bar hún af öðmm
konum. Ég var svo lánsamur að
kynnast henni náið gegnum mág-
konu mína og Trausta, svila minn,
og njóta margra heimsókna til
hennar á yndislegt heimili hennar
á Bræðraborgarstíg 16. Þar átti ég
margar ánægjulegar stundir við
gestrisni, söng og hljóðfæraleik. Til
þeirra stunda hugsa ég nú með
þakklæti. Edith hafði meðfæddan
áhuga og yndi af öllu því, sem fag-
urt var og fágað, enda átti hún
afar hlýlegt og fallegt heimili. Hún
var góð móðir bama sinna í ástríki
og aga og sinnti húsmóðurstörfum
sínum af reisn og skömngskap, svo
sem og öðmm 3törfum. Edith var,
eins og ríkjandi er í ætt hennar,
mjög listelsk, átti áður fyrir fallega
söngrödd og hafði dálæti á tónlist.
Eftir að þau Óskar giftust gaf hann
henni afbragðs gott píanó, sem hún
lærði að spila á. Tónlistarhæfíleika
hafa böm hennar erft, því Elna
dóttir hennar stundaði á sínum tíma
píanónám við Tónlistarskólann í
Reykjavík og útskrifaðist þaðan, og
Trausti, sonur hennar, hefur mikið
starfað við hljóðfæraleik, einkan-
lega gítarleik. Ánægjulegast þótti
Edith þó að leika eða láta leika
sígilda hrífandi stofutónlist, melodí-