Morgunblaðið - 01.11.1991, Blaðsíða 34

34
' M()ROUNHÍÁf)ÍÐ FÖSTUDACUK 1. NÖVEMBER 1991
Steinunn A. Ölafs-
dóttir — Minning
Fædd 14. apríl 1956
Dáin 25. október 1991
Nú ertu leidd, mín ljúfa
lystigarð drottins í,
þar áttu hvíld að hafa
hörmunga og rauna frí;
við guð þú mátt nú mæla,
miklu fegri en sól
unan og eilíf sæla
er þín hjá lambsins stól.
•a- (Hallgrímur Pétursson).
Ung vinkona okkar er látin aðeins
35 ára gömul, ljúfar eru minningarn-
ar sem hún eftirlætur okkur sem
söknum hennar nú sárt. Steinunn
Anna barðist hetjulega í veikindum
sínum þar til yfir lauk. í fimm mán-
uði dvaldist hún á Landspítalanum,
hún vissi alveg hvað hún var að
ganga í gegnum, en var alitaf von-
góð og ákveðin í að láta sjúkdóminn
ekki buga sig. Hún hafði svo mikið
að lifa fyrir, litla sólargeislann sinn
hann Þór, sem varð ársgamall 13.
október sl.
Okkur finnst lífið stundum ósann-
gjarnt og skiljum ekki því er ung
móðir fær ekki að njóta þess að ann-
ast litla drenginn sinn. En það er
aðeins einn sem öllu ræður. Við biðj-
um algóðan guð að halda sinni vernd-
arhendi yfir litla Þór og leiða hann
á braut gæfunnar.
Nú eru þáttaskil í lífi Steinunnar
Önnu, hún er lögð í þá ferð sem bíð-
ur okkar allra, við biðjum guð að
varðveita og blessa hana. Elsku Þóra
mín, þú sem vart hefur vikið frá sjú-
krabeði dóttur þinnar, við Hjölli send-
um þér, Óla Þór og fjölskyldum ykk-
ar innilegustu samúðarkveðjur og
biðjum guð að lina sorg ykkar og
gefa ykkur styrk á erfiðum tímum.
Erna
Blaðinu er flett — nýr kafli haf-
inn. Ef til vill veikari, ef til vill sterk-
ari, ef til vill með Steinu, ef til vill
án Steinu, en örugglega með Steinu
í hjartanu þar til ...
Því Steina er farin og með henni
hluti af okkur. Virðing, vinátta, ást
og þakklæti lifir þó okkur öll.
Við áttum stundir, stundir sem
aldrei gleymast. Fullar af krafti,
kraftinum frá Steinu, kraftinum sem
gaf meira en hann tók ...
Bjór í glasi, sígarettur, kaffi, um-
ræður, rifrildi, uppbygging, niðurrif,
gleði, tár, ferðalög, upptúrar, niðurt-
. úrar, fíflagangur, alvara, skemmtun,
sorg, söknuður, endurfundir ... og
svo margt, margt fleira.
Gingi og Haddi
Lífið er þyrnum stráð. Það er ekki
lygn sigling um spegilsléttan hafflöt
né átakalaus gönguför um sælureit.
Þvert á móti er lífsgangurinn með
ýmsu móti; landslagið og veðurfarið
með svo ólíkum hætti; gleði og sorg
takast á; meðbyr og andstreymi hluti
af erli dagsins. Og oft er svo átakan-
lega stutt á milli þessara eilífu and-
stæðna í lífinu. Stundum eru einnig
hin stóru átök lífs og dauða handan
við homið, þegar síst varir.
En þessar miklu andstæður í líf-
' inu, svo og hin eilífa barátta lífs og
dauða, eru þó einnig í vissum skiln-
ingi samherjar. Því hvað væri lífið
án dauðans? Hvar væri dauðinn án
lífsins? Hvar væri gleðin án sorgar.
Er það ekki svo, að í myrkrinu skíni
ljósið skærast? Einhvers staðar seg-
ir, að í dýpstu sorg birtast gleggst
hinar bestu og hjartfólgnustu minn-
ingar.
Vangaveltur af þessum toga varpa
þó litlu Ijósi á það sem okkur dauðleg-
um er hulið — lífið handan strandar.
Sár söknuður á kveðjustund er jafn-
mikill, þótt minningar ylji.
Þessar eru þó hugrenningar mín-
ar, þegar kveðjustund er runnin upp
og Steinunn Ólafsdóttir hefur lagt í
ferðina löngu. Steinunn var aðeins
35 ára þegar kallið kom. Eftir erfiða
sjúkdómslegu var líkami hennar
þrotinn kröftum. í sinni var Steinunn
þó alltaf hin síunga Steina, sem efld-
ist að ráðum og dáð, þegar á móti
* blés. Það sama gilti í veikindum
bennar; eðlislægur kraftur hennar,
lífsvilji, bjartsýni og staðfesta hagg-
aðist ekki hvað sem á gekk.
En enginn má sköpum renna.
Kallið kom síðastliðinn föstudag.
Steinunn Ólafsdóttir fór ævinlega
sínar eigin leiðir. Stundum ótroðnar
slóðir. Aræðni hennar og kraftur og
óttaleysi við viðfangsefni samtímans
var til eftirbreytni. Ekkert verkefni
var of stórt eða flókið í hennar aug-
um til þess að ekki væri hægt að
takast á við það.
Við Steinunn kynntumst á ungl-
ingsárum. Það sópaði að henni. Hún
var hrein og bein í lund og laðaði
að sér vini. Hún hleypti heimdragan-
um ung að árum og fluttist frá Hafn-
arfirði til Danmerkur, þá rétt um
tvítugt. Þar dvaldi hún og vann við
ýmis störf, en stundaði síðari árin
nám við fjölmiðlun. Af kynnum mín-
um af Steinu vissi ég, að þar var
hún á réttri hillu, enda gekk námið
hjá henni eins og í sögu. Fjölmiðlun
lék í höndum hennar og hafði hún
þegar í starfi við blaðamennsku hasl-
að sér völl á því sviði, í harðri sam-
keppni í Kaupmannahöfn. En enda
þótt að haf væri í millum og þannig
landfræðileg vík milli vina, þá hélt
hún ævinlega góðu sambandi við vini
og kunningja hér á íslandi. Og að
sjálfsögðu við sín góðu ættmenni
hérlendis. Alkomin kom Steinunn
síðan heim nú í vor.
Þóra Antonsdóttir, móðir Stein-
unnar, hefur staðið sem stoð og
stytta við hlið dóttur sinnar hina
þungbæru síðustu mánuði; fyrst í
Kaupmannahöfn, en síðan hér heima.
Móðurástin hefur þar birst í sinni
sönnustu og fegurstu mynd. Hún
Þóra hefur hvort tveggja í senn hlot-
ið samúð okkar samstarfsmanna á
bæjarskrifstofunum í Hafnarfirði,
sem og óblandna aðdáun. Friðþjófur
Sigurðsson, maður Þóru, stjúpfaðir
Steinunnar, hefur ekki síður sýnt
styrk og æðruleysi á erfiðum tímum.
Guð geymi minningu Steinunnar
Ólafsdóttur. Hann gæti og fylgi um
allan aldur einkasyni hennar og aug-
asteini, Þór litla, sem er rétt orðinn
eins árs gamall. Þóru og Friðþjófi,
Óla bróður Steinunnar og fjölskyldu
hans, sem og ættmennum öðrum,
sendi ég mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Góður Guð gefi dánum ró og þeim
líkn sem lifa.
Guðmundur Arni Stefánsson
„Þeir sem guðirnir elska, deyja
ungir.”
Mig langar að minnast bróður-
dóttur minnar, Steinunnar Önnu.
Steinunn var fædd á Höfða á
Höfðaströnd, dóttir Þóru Antons-
dóttir frá Höfða og Ólafs Hrafns
heitins Þórarinssonar frá Hafnar-
fírði. Hún var eldra barn foreldra
sinna, átti bróður, Ólaf Þór, sem
kvæntur er Hjördísi Jónsdóttur og
eru þau búsett á Hvítárbökkum í
Borgarfírði. Seinna giftist Þóra Frið-
þjófi Sigurðssyni. Reyndist hann
Steinunni ákaflega vel, og var hún
ævinlega þakklát fyrir allt sem hann
gerði fyrir hana.
Ég minnist þess, er Steinunn kom
í foreldrahús mín á fyrsta ári, lítil
hnáta sem sneri öllu og öllum í kring-
um sig. Hún var mikið atorkubarn
og uppáhald allra, heillaði með glað-
værð og var óvenjuskýrt bam.
Steinunn ólst upp í Hafnarfirði,
gekk í Öldutúns- og Flensborgar-
skóla, en öll sumur fram á unglings-
ár var hún norður á Höfða hjá móð-
urfólki sínu. Steinunn leit á Höfða
sem sitt annað heimili og var hún
þar í miklu uppáhaldi. Eftir að hún
fluttist út kom hún aldrei svo heim
að hún færi ekki norður að Höfða,
til Frikka og Gurru.
Steinunn fluttist til Kaupmanna-
hafnar rúmlega tvítug og starfaði
þar. Eftir nokkur ár kom hún heim,
tók stúdentspróf og vann síðan hjá
landlækni. Aftur fluttist hún til
Kaupmannahafnar, innritaðist í
Blaðamannaháskólann í Árósum og
átti aðeins eitt ár eftir af því námi
til að útskrifast.
Ég átti þess kost að heimsækja
fræriku mína í janúar sl. Var þá
búið að standa lengi til að „tanta”
kæmi í heimsókn. Þetta var alltof
stuttur tími, en við nutum hans báð-
ar, skröfuðum um gamla tíma og
var yndislegt að sjá Steinunni svo
hamingjusama með litla drenginn
sinn, Þór, sem hún eignaðist 13.
október. Hann var nýorðinn ársgam-
all. Sjaldan hef ég séð annað eins
samspil, þar sem hún sat í íbúðinni
sinni í Kaupmannahöfn; talaði við
litla Þór og tengdi samtal þeirra við
Ijósmynd á borðinu af pabba sínum,
sem hún tregaði alla tíð. Hann lést
þegar Steinunn var 15 ára og varð.
öllum harmdauði.
Steinunn var vinamörg, hvort sem
var í Danmörku eða á íslandi. Besta
dæmið var, er við vorum á gangi á
götu í Kaupmannahöfn, þar var
Steinunn var ítrekað stöðvuð og
henni heilsað af vinum og samstarfs-
fólki á Politiken, en þar starfaði hún
sem nemi í blaðamennsku.
Steinunn kom til landsins í maí
sl., þá orðin fársjúk. Var litli Þór
þá skírður við hátíðlega athöfn í
Hallgrímskirkju. Steinunn lá á
Landspítalanum frá því í byijun júní
og til þess er hún lést að morgni
dagsins 25. október sl.
Barátta Steinunnar við hið óum-
flýjanlega_ var því ekki löng, en
ströng. ’ Ósjálfrátt fylltist maður
reiði. Af hveiju er ung kona hrifin
burt frá litla drengnum sem hún
unni svo heitt og fékk svo stutt að
njóta samvista við. Þegar stórt er
spurt er fátt um svör. Það hlýtur
að vera almættið, sem öllu ræður,
sem svarið hefur.
Af öllum þeim sem komu til Stein-
unnar í sjúkdómslegu hennar á
Landspítalanum stendur einn upp
úr, en það er hann Haddi vinur henn-
ar. Hann var henni sem klettur, jafnt
að nóttu sem degi.
Elsku Þóra. Missir þinn er mikill.
Þú umvafðir Steinunni híýju, ást og
umhyggju og þið eigið í ljúfri minn-
ingu lítinn sólargeisla, hann Þór, sem
ég veit að fær nú alla ykkar ást og
umhyggju. Ég er þess einnig' full-
viss, að handan móðunnar miklu
verða margir sem taka á móti Stein-
unni frænku minni. Ég bið góðan
Guð að styrkja ykkur öll í sorginni.
Um leið kveð ég góða frænku mína
og þakka henni allt og allt.
Hrafnhildur Þórarinsdóttir
Lífíð er dýrt og engum lærist það
betur en þeim sem er skammtaður
naumur tími til að slá lífsvef sinn.
Lífið hefur ótal ásýndir, sumar
fagrar, aðrar ljótar. Ökkur hættir
stundum til að gleyma því að ekkert
skýrist nema af andstæðu sinni, því
án ljótleikans verður fegurðin ekki
metin, án sorgar verður engin gleði
til, án dauða ekkert líf.
Fáa hef ég þekkt sem fengu svo
fijótt og svo harkalega að kenna á
fjölbreytileika lífsins eins og Stein-
unn Ólafsdóttir. Við kynntumst fyrst
óharðnaðir unglingar, hún þó aðeins
eldri og mun lífsreyndari. Hún missti
föður sinn aðeins fímmtán ára gömul
og markaði sá missir djúp spor í
unga sál.
Ég minnist hennar sem kátrar,
frakkrar stelpu. Hún var falleg og
lífsglöð, en bak við brosið bjó við-
kvæm og gljúp sál. Hún var opin,
hreinskiptin og stundum fljóthuga.
Hún var sannur vinur vina sinna, en
tál og hræsni voru henni óskapfelld.
Þannig minnist ég hennar frá þeim
tíma er við höfðum mest samskipti.
Leiðir okkar skildi er hún flutti til
Danmerkur, þar sem hún bjó í mörg
ár og stundaði nám í fjölmiðlafræði
á síðustu árum.
Þegar ég hitti hana aftur síðastlið-
ið sumar var margt breytt í lífi okk-
ar og erfítt að brúa þá gjá sem árin
höfðu myndað, ár þegar einstakling-
urinn tekur út sinn þroska og ákveð-
ur hvaða leiðir skuli fara, hvað gefi
lífínu gildi og hvað ekki. Oft vill
gleymast hve lífíð er dýrt og öll fram-
tíðarmarkmið verða hismi og hjóm
þegar ásjóna dauðans birtist og
minnir á að mennirnir ráðgera en
guð ræður. Ótal slíkar hugsanir sóttu
á hug minn er ég hitti Steinunni
aftur. Auðsætt var að hún var hel-
sjúk og sjúkdómurinn hafði farið um
hana óblíðum höndum. Hún var rúm-
föst og átti erfitt um hreyfingar.
Fátt minnti á þá Steinunni sem ég
þekkti fyrrum, líkaminn í fjötrum og
lífskrafturinn þorrinn. En brosið var
enn á sínum stað, bjartsýnin og lífs-
þorstinn. Hún var þess fullviss að
hún ynni sigur, hún yrði að vinna
sigur, þar sem hún hefði svo margt
til að lifa fyrir. Hún sagði mér frá
drengnum sínum ársgamla og hversu
sárt það væri að geta ekkert sinnt
honum, hversu kaldhæðnislegt væri
að eignast barn og geta engu miðlað
því.
Steinunni var ætlaður of skammur
tími, hún mun ekki auka neinu við
lífsvef sinn. En þættir úr þeim vef
liggja víða, því að hún miðlaði mörg-
um af lífsgleði sinni og bjartsýni.
Ég þakka Steinunni stutta en lær-
dómsríka samfylgd. Ástvinum henn-
ar flyt ég innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Ingveldur Einarsdóttir
Á þessu nýliðna sólríka sumri háði
elskuleg vinkona mín, Steinunn Anna
Ólafsdóttir, harða baráttu við sjúk-
dóm sinn og daginn fyrir fyrsta vetr-
ardag kvaddi hún þennan heim, eftir
stranga banalegu, aðeins 35 ára að
aldri. Eftir stendur lítill sonur, auga-
steinn móður sinnar, og mikill er
missir móður og bróður sem nú
standa frammi fyrir mikilli sorg á
ný, en fyrir tuttugu árum missti
Þóra mann sinn frá bömunum tveim
langt fyrir aldur fram.
Vinátta okkar Steinunnar hófst
fyrir þijátíu árum. Margt er að minn-
ast í tímanna rás, allt frá því við
vorum litlar telpur með tilheyrandi
bernskubrekum til fullorðinsára.
Gagnkvæm væntumþykja styrkti
vináttuböndin og þrátt fyrir fjarlægð
síðustu fimmtán árin sem Steinunn
bjó í Danmörku, var alltaf hægt að
taka upp þráðinn þar sem frá var
horfíð og er við hittumst var glatt á
hjalla og góður tími tekinn í spjall
og notalegheit.
Steinunn hafði sterkan persónu-
leika til að bera, auk þess að vera
góðum gáfum gædd var hún einlæg,
hlý, hafði sterka kímnigáfu, var
trygglynd vinum sínum svo af bar,
kjarkmikil og sterk sem sýndi sig
best í veikindum hennar.
Þegar ég lít til baka er mér þakk-
læti efst í huga, þakklæti fyrir að
eignast vináttu þessarar hugrökku
og góðu vinkonu sem ég sakna svo
sárt.
Steinunn trúði því að annað og
betra líf biði okkar eftir dvöl okkar
hér á jörðu, því trúi ég líka, þangað
fer Steinunn og þar vil ég hitta hana
þegar þar að kemur.
Um leið og ég bið algóðan guð
að styrkja Þóru, Friðþjóf, Ola,
Hjöddu, litla Þór og aðra aðstandend-
ur þakka ég Steinunni traust og gjöf-
ult vinarþel gegnum ógleymanleg ár.
Rut Rútsdóttir
Stríðinu hennar Steinu er lokið.
Stríði sem gat bara lokið á einn veg,
þrátt fyrir ótrúlegt baráttuþrek og
vilja sem smitaði út frá sér og glæddi
vonir þeirra sem næst henni stóðu.
Sæði trúarinnar á að sigur ynnist í
því vonlausa stríði sem hún háði var
sáð í hug hennar nánustu þannig að
þeir hrifust með þrátt fyrir að þeir
vissu eins og Steina að hveiju stefndi.
Nú er sú stund runnin upp og eftir
sitjum við, sem vorum svo lánssöm
að kynnast Steinu, og á okkur leita
spurningar sem engin svör eru til við.
Steina missti ung föður sinn, Ólaf
Þórðarson. Móðir hennar, Þóra Ant-
onsdóttir, giftist síðar föður mínum,
Friðþjófi Sigurðssyni, sem misst
hafði eiginkonu sína, Elínu Arnórs-
dóttur. Við Steina urðum því stjúp-
systkin um miðjan áttunda áratug-
inn.
Við Gyða kynntumst Steinu fyrst
að einhveiju ráði eftir að hún var
flutt til Kaupmannahafnar. Þangað
flutti hún um svipað leyti og við sett-
umst að í Stokkhólmi. Á hefmili
hennar áttum við griðastað þegar
leið okkar lá til borgar gleðinnar og
nutum gestrisni hennar og lífsgleði.
Hún heimsótti okkur einnig til Stokk-
hólms.
Þegar hugsað er til þessara alltof
fáu funda er efst í huga glaðværðin
sem geislaði af Steinu og smitandi
hlátur hennar sem feykti burt öllum
drunga. Það var ekkert pláss fyrir
leiðindi. Lífið var erfítt en það bar
að takast á við það með hlátur á vör.
Steina var líka alltaf boðin og
búin til að greiða hvers manns götu.
Einu sinni vorum við Gyða stranda-
glópar í Kaupmannahöfn með Starra
son okkar. Við vorum að koma úr
mánaðar ferðalagi um Evrópu og
áttum hvorki fyrir mat, húsaskjóli
né bensíni til Stokkhólms. Hún
Steina bjargar okkur, hugsuðum við
þá, enda vissum við að þar yrði ekki
í kot vísað. En hún var ekki heima
og kom ekkert heim þá nótt. Þá
nótt sváfum við í bílnum á bíla-
stæði. Þegar Steina kom heim var
ekkert verið að tvínóna við hlutina.
Það var slegið upp veislu, gengið úr
rúmi fyrir lúna ferðalanga og þótt
peningar væru af skomum skammti
lánaði hún okkur fyrir ferðinni til
Stokkhólms.
Fyrir nokkrum árum ákvað Steina
að setjast í Blaðamannaháskólann í
Árósum. Lýsir það vel dirfsku henn-
ar, því fá störf er erfiðara að stunda
á erlendri grund en blaðamennsku.
Kemur þar margt til. I fyrsta lagi
tungan og í öðru lagi almenn þekk-
ing á sögu og innviðum þess þjóðfé-
lags sem blaðamaðurinn starfar í.
En Steina lét sér það ekki fyrir bijósti
brenna heldur leysti þá glímu með
miklum ágætum.
Hluti af náminu er verkleg þjálfun
á ritstjórn. Þá þjálfun fékk Steina á
ritstjóm Politiken.
Fyrir ári var ég staddur á ráð-
stefnu norrænna blaðamanna og
blaðamanna frá Eystrarsaltsríkjun-
um í Helsinki. Þar hitti ég frétta-
stjóra af Politiken og barst tal okkar
að Steinu. Bar hann henni vel sög-
una og sagðist oft hafa undrað
hversu góðu valdi hún hefði náð á
danskri tungu, enda var hún ekki
sett í nein löðurmannleg verkefni,
heldur kastað beint út í alvöru blaða-
mennsku.
Steinu tókst ekki að ljúka náminu.
Hún átti eftir eitt ár af því og alveg
fram á síðustu stundu var hún stað-
ráðin í að fara aftur til Árósa og ljúka
því, enda ekki henni að skapi að-
hætta við hálfnað verk.
Nokkrum vikum fyrir andlátið
hittum við Steinu á Landspítalanum.
Hún sat þar í reykhorninu og þrátt
fyrir þá hörðu baráttu sem hún átti
í geislaði andlitið. Hún sagði frá því
að henni hefði verið lánuð segul-
bandsspóla með viðtali við krabba-
meinssjúkling.
„Þegar ég hlustaði á spóluna var
ég stöðugt að hugsa um spurning-
arnar sem blaðakonan lagði fyrir
sjúklinginn. Af hveiju spyr hún svona
en ekki hinsegin? Ég var svo upptek-
in af því að ég gleymdi alveg að
hlusta á svör sjúklingsins. Ég verð
víst að hlusta á viðtalið aftur,” sagði
hún og hló við.
Steina skilur eftir sig soninn Þór,
sem er ársgamall. 13. október, 12
dögum fyrir andlátið, hélt Steina upp
á ársafmæli sonarins heima hjá móð-
ur sinni og stjúpföður. Það var gert
með sama myndarskap og annað sem
hún tók sér fyrir hendur, þrátt fyrir
langvarandi veikindi og að hún væri
bundin hjólastól.
Það hefur mikið hvílt á Þóru móð-
ur Steinu undanfarið ár. Hún hefur
staðið einsog klettur við hlið dóttur
sinnar.
Við sendum Þóru, Friðþjófí og Þór
litla samúðarkveðjur og einnig Óla
Þór, bróður Steinu, og hans fjöl-
skyldu.
Sigurður og Gyða
Steina vinkona mín er dáin. Lífíð
er stundum svo sárt og óskiljanlegt.
Ég á erfitt með að trúa því, að hún
Steina sé farin burt yfír móðuna
miklu.
Hún sem var full af lífsgleði, hlýju
og krafti, sem beinlínis geislaði af
henni hvert eitt skipti sem við hitt-
umst.
Margar góðar stundirnar áttum