Morgunblaðið - 15.01.1993, Blaðsíða 4

4 C
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. JANÚAR 1993
Ber er hver að baki nema bróður eigi. Eða hvað?
Þegar vinur
hættir að vera vinur
VIÐ værum líklega illa á vegi
stödd og á okkur komin ef ekki
ættum við vini að leita til.
Astæður þess að við leitum í fé-
lagsskap annars fólks og myndum
náin tengsl við aðra, eru liklega
faldar í ófullkomleika okkar. Mann-
skepnunni virðist ekki vera eigin-
legt að vera fullkomlega í sátt við
sjálfa sig og fæstum fínnst best að
vera í eigin félagsskap nema end-
rum og eins.
Ófá spakmæli hafa verið skráð
um vini og vináttu, jafnvel heilu
bækurnar ritaðar um slíkt efni og
sumir telja vináttu göfugri en sjálfa
ástina. Maður án vina er eins og
vinstri hönd án þeirrar hægri, segja
Spánveijar. ítalir eru eilítið drama-
tískari er þeir bregða fyrir sig spak-
mælinu: Aður en vinur er valinn,
þarf maður að hafa etið með honum
salt í sjö ár. f íslenskum bókmennt-
um er vináttan ekki síður algengt
viðfangsefni; Til góðs vinar liggja
gagnvegir, þótt hann sé firr farinn,
segir til dæmis í Hávamálum, svo
vitnað sé í háfleygan litteratúr.
Vinátta er eitt þeirra hugtaka,
ásamt ást, gleði eða hatri, sem
menn hafa og munu væntanlega
lengi deila um hvað þýði. Laxness
skilgreinir vináttu á frábærlega ein-
faldan og skýran hátt í Heiman ég
fór, Vinátta er verslun með kær-
leika.
Skyldi vinátta geta rofnað? Nei,
segja strangtrúarmenn á göfug-
leika vináttunnar, og bera fyrir sig
að sönn vinátta vari að eilífu. Hvað
um það, við birtum hér niðurstöður
úr könnun sem gerð var fyrir mörg-
um árum í Bandaríkjunum. Þar var
kannað hvers vegna vinslit ættu sér
stað. í flestum tilfellum var það
vegna flutninga viðkomandi eða
vinurinn hafði flutt og vjð það rofn-
aði vináttusambandið. Á eftir fara
önnur algeng svör og orðið vinur
er notað hvort sem hann er karl-
kyns eða kvenkyns.
1. Vinurinn fór á bak við mig.
2. Við komumst að því að skoðan-
ir okkar voru ólíkar á hlutum sem
skiptu mig miklu máli.
3. Ég (eða hann/hún) gekk í
hjónaband.
4. Vinurinn giftist manneskju
sem ég kunni illa við.
5. Vinurinn fékk peningalán hjá
mér.
6. Við fórum saman í frí.
7. Annar okkar eignaðist bam.
8. Félagsleg staða annars hvors
breyttist.
9. Ég skildi.
10. Vinurinn skildi.
11. Annar okkar varð miklu efn-
aðri en^ hinn.
12. Ég fékk peninga að láni hjá
vininum. ■
BT
Salti má til
dæmis ná af
skóm og stíg-
vélum með
vatns- og ed-
ikblöndu.
Vatni og ediki
er blandað til
helminga
Skór þurfa ekki að
líta illa út þó úti sé snjór og slabb
SKÓR fara ekkert sérlega vel í
göngutúr í snjó og saltbornum
götum, en til eru ágæt ráð við
því.
Salti má til dæmis ná af skóm
og stígvélum með vatns- og edik-
blöndu. Vatni og ediki er blandað
til helminga. Skórnir eru síðan
hreinsaðir með klút sem vættur
hefur verið í blöndunni. Skór þurfa
að fá að þoma við stofuhita og alls
ekki við miðstöðvarofn.
Ef skór rennblotna má koma í
veg fyrir að þeir verði stífir með
því að bera á þá söðlasápu áður en
þeir þoma. Þegar stígvél verða
blaut að innan er til dæmis hægt
að þurrka þau með hárblásara.
Tjöru og fltu er hægj; að ná burt
af hvítum skóm með naglalakks-
hreinsi. Athugið að hann getur eyði-
lagt skó úr plasti eða með plasthúð.
'■
BT _
Dragtir kvenna
þóttu karlmannlegar
en teljast nú sígildur klæðnaður
ÞEGAR kvikmyndastjörnurnar Greta Garbo og Marlene Dietrich
fóru að klæðast herralegum jökkum og pilsum eða buxum úr
sama efni á þriðja áratugnum þótti mörgum slíkur klæðnaður
með eindæmum ósmekklegur og allsendis ekki við hæfi að tvær
helstu ímyndir kvenlegrar fegurðar skyldu lílga eftir hefðbundnum
klæðnaði karla.
SEkki leið samt á löngu þar æ til fleiri kon-
ur fylgdu fordæmi þeirra og allar götur
síðan hafa dragtir talist sígildur og fremur
kvenlegur klæðnaður. Þrátt fyrir örar
breytingar tískunnar sýna frægustu tísku-
hönnuðir heims yfirleitt ýmsar útfærslur á
kvendrögtum á sýningum sínum. Channel
dragtimar eru víðfrægar einnig hafa Armani,
Gianni Versace, Jil Sander og fleiri tískufröm-
uðir ekki látið sitt eftir liggja.
Undanfarin ár virðist vegur dragtarinnar
enn vera á uppieið, sérstaklega hjá konum á
þrítugs- og fertugsaldri. Hún hefur Iengi ver-
ið hálfgerður einkennisklæðnaður ungu kon-
unnar á framabraut-
og fyrir
Armani.
Margir telja
Garbo og Di-
etruh frum-
kvöila dragta-
, ................... ........ n ifn-nmmii ~i tískunnar.
henm er
dragtin
trúlega
jafn mikil-
væg og jakkafötin og
bindið flestum karlinum, En það er sama hvaða starfi konan gegn-
ir flestum finnst nauðsynlegt að eiga a.m.k. eina til tvær dragtir
í fataskápnum. Ekki endilega eins hefðbundnar og embættiskonan
eða konan í viðskiptalífinu klæðast jafnan, heldur dragtir í öllum
mögulegum sniðum og litum.
Kona í dragt þykir tilhlýðilega klædd við öll tækifæri; í vinnu,
leikhúsi og hvers konar samkvæmum. Tískukóngar sjá efalít-
ið fyrir því að konur staðna ekki í einlitum og formlegum
drögtum eins og margir karlar í gráu jakkafötunum sínum.
Hið sífellda flökt með pilsfaldinn veldur því að jafnvel
íhaldsömustu konur þurfa helst að fá sér nýja dragt á
hveiju ári. Breytileg snið og nýir tískulitir ráða einnig
miklu þar um.
Hér géfur að líta nýjustu dragtatískuna veturinn
’92-93. Ekki verður annað séð en dragtir frumkvöðl-
anna þeirra Dietrich og Garbo myndu líka sóma sér
vel nú til dags. ■
Gianni
Versace.
Embættiskonum, aéalskenum og fyrirmannafrúm kemur vel aö eiga
dragtasofn. Hertogaynjan af Windsor, Jackie Onassis og Díana prins-
essn.
Chloé.