Morgunblaðið - 03.06.1993, Page 43

Morgunblaðið - 03.06.1993, Page 43
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. JÚNÍ 1993 43 vikna erfiða sjúkdómslegu. Nú er skarð fyrir skildi á heimili þeirra Hauks Níelssonar er hús- freyjan er horfin úr hópnum. Anna var þungamiðja ættingjahópsins og skipaði það sæti með reisn og mynd- arskap. Anna var ein af 12 hinna mannvænlegu barna hjónanna Helgu Jónsdóttur og Steingríms Davíðssonar, skólastjóra og vega- verkstjóra á Blönduósi. Ættarfylgja þessa fólks var dugnaður, farsælar gáfur og ólgandi skapgerð, borin uppi af myndugleik og sterkum persónuleika. Anna var af Húnvetningum kom- in í báðar ættir að langfeðgatali. Úr frændgarði hennar hafa komið margir afburðamenn og sett sitt mark á forystusveit héraðsins og hinnar íslensku þjóðar. Anna lauk almennu skólanámi í héraði með prófi frá Kvennaskólanum á Blönd- uósi árið 1938, en hélt suður til starfa að Álafossi árið eftir. Þar kynntust þau, hún og verðandi eig- inmaður hennar, Haukur á Helga- felli. Við vorum skólabræður á Bændaskólanum á Hvanneyri um þessar mundir og átti hann þvi gjarnan fremur erindi heim en við hinir en þar beið stúlkan hans. Að loknu búfræðiprófi giftist Anna þessum æskuvini mínum og skólabróður og þótti jafnræði með brúðhjónunum. Hugur Hauks stóð til þess að verða bóndi á Helgafelli sem og varð er Níels faðir hans minnkaði við sig. Fyrstu tíu árin bjuggu ungu hjónin í Reykjavík og var Haukur þá verkstjóri hjá Hita- veitu Reykjavíkur. Þeir bræður, Jón og Haukur, bjuggu á sitt hvorri hálflendunni á Helgafelli með hefð- bundin búskap frá 1952 og síðar. Þeim Önnu og Hauki varð tveggja barna auðið. Níels Unnar er fæddur 29. desember 1942, verk- taki, kvæntur Steinunni Elíasdóttur og eiga þau fjögur börn. Marta er fædd 27. apríl 1951 gift Hauki Högnasyni, vélstjóra, en þau eiga þijú börn. Þá ólust upp á heimilinu að miklu leyti hjá Hauki og Önnu þeir Jóhannes Guðmundsson sem er búsettur í Danmörku og Helgi Sigurðsson, dýralæknir, sem er systursonur Önnu. Báðir eru þeir kvæntir menn og eiga afkomendur. Anna bjó manni sínum og fjöl- skyldu fagurt og notalegt heimili. Vel var og hlýlega tekið á móti gestum og gangandi, enda allmikil umsvif á bóndanum í alls konar félagsmálum og ýmsir áttu mis- munandi mikilvæg erindi við Hauk og þau hjón bæði. Öllum var tekið fagnandi og ekki farið í manngrein- arálit. Þau Helgafellshjón hafa verið okkur á Reykjum góðir vinir og nágrannar og kom það fram með ýmsum hætti. Anna sýndi mér það vinarbragð að fela mér um óákveð- inn tíma forsjá fóstursonarins Helga á viðkvæmu aldursskeiði og treysti það sambandið milli heimil- anna en gagnkvæmur trúnaður tókst á milli okkar Helga. Vistin varð tvö sumur okkur báðum til gagns og ánægju. Að leiðarlokum minnumst við, vinir og kunningjar, Önnu á Helga- felli með virðingu og hlýju og þökk- um margar ánægjulegar samveru- stundir. Anna var minnisstæð kona og kunni hún vel að meta dreng- skap og heiðarleika á sama hátt og hún sjálf átti þessa eiginleika í sínu fari í ríkum mæli. Við sam- ferðamennirnir kveðjum Önnu og vottum eiginmanni og háaldraðri móður, sem og öðrum ástvinum, samúðarkveðjur. Við óskum henni velfarnaðar er hún hefir nú flutt á æðra tilverustig. Minningin lifir. Jón M. Guðmundsson. Elskuleg vinkona mín, Anna á Helgafelli, er dáin. Þó ekki séu mörg ár síðan ég kynntist henni, þá finnst mér ég hafa þekkt hana miklu lengur en það, en Anna var fósturmóðir mannsins míns. Stuttu eftir að ég kynntist henni missti ég ömmu mína sem var mér mjög kær og fannst mér alltaf Anna koma í stað hennar. Ég hafði á orði eftir mína fyrstu heimsókn til Onnu að það væri alveg eins og að koma inn í eldhúsið á Helgafelli til þeirra Önnu og Hauks og að koma inn í eldhúsið hjá ömmu Jónu og afa Hinna í Skipasundinu. Það er einhvern veginn þannig að sumir hlutir finnst manni að hljóti að vera eilífir, geti nánast ekki breyst eða horfið. Þannig held að hafi verið með Önnu, það var nánast hægt að ganga að henni vísri í eldhúsinu með kaffi á könn- unni. Anna var mikill mannþekkjari og fann ég strax að gott var að eiga vinkonu sem hana sem hægt var að treysta fyrir öllu og einnig að fá ráð við því sem maður réð ekki við sjálfur og þá réð hún manni af heilum hug. Mér finnst ég hafa misst miikið að missa hana Önnu, því verð ég að minnast á hennar elskulega dóttur, Mörtu, en þær mæðgur voru alveg einstaklega samrýndar og þeirra samband var miklu meira heldur en samband móður og dóttur. Einnig var sam- band hennar við Helga, fósturson sinn, mjög kært og var það okkur mikil ánægja þegar við eignuðumst dóttur, sem nú er tveggja mánaða, að skíra hana nöfnum þeirra kvenna sem okkur hefur þótt einna vænst um, en hún heitir Anna Jóna. Eftir að ég kynntist Önnu var hún hætt að vinna utan heimilis, þannig að tími hennar fór allur í það að stjórna í eldhúsinu á Helga- felli. Gott hefur mér þótt að stoppa þar og fá mér kaffisopa og ræða hin ýmsu málefni sem á dagskrá hafa verið í þjóðfélaginu, svo að ekki sé nú minnst á stjórnmál, en Anna er sú pólitískasta kona sem ég hef kynnst. Það lýsir því best að við síðustu kosningar buðum við henni með okkur á kosningaskrif- stofu Framsóknarflokksins til að fylgjast með talningu atkvæða, en hún sagðist ekki treysta sér, því ef þeir myndu tapa þá yrði hún að vera ein í sinni sorg og hún var ekki mönnum sinnandi nokkra daga eftir kosningarnar. Það var okkur mikið áfall er Anna veiktist nú í vetur, en hún náði samt ótrúlegum bata og þrem dögum fyrir andlátið fékk hún að koma í heimsókn heim á Helgafell og var það mjög ánægjuleg stund. Ég bið Guð að styrkja þig, elsku Haukur minn, á þessum erfiðu tím- um. Jóna Dís. Ég skal vaka og vera góð vininum mínum smáa, meðan óttan rennur ijóð, roðar kambinn bláa, og Harpa sýngur hörpuljóð á hörpulaufið gráa. Stundum var í vetur leið veðrasamt á glugga; var ekki eins og væri um skeið vofa í hveijum skugga? Fáir vissu að vorið beið og vorið kemur að hugga. (Halldór Kiljan Laxness.) í dag kveðjum við hinstu kveðju elskulega ömmu okkar, Önnu Stein- grímsdóttur, Helgafelli, Mosfells- sveit. Alla okkar ævi höfum við búið í næsta húsi við ömmu og afa. Það var því sjálfsagt að koma við hjá ömmu að loknum skóladegi, en þar var okkur alltaf tekið opnum örmum. Amma sá alltaf um að við færum aldrei svangir frá henni og oft átti hún til að gauka ýmsu að okkur. Hún vildi gjarnan fylgjast með hvemig okkur gekk í skólanum og var hún ávallt ein af þeim fyrstu sem fengu að sjá einkunnarspjöldin okkar. Steina bróður var amma betri en enginn. Hann var henni fyrst og síðast efstur í huga. Það sem okkur þótti einna merkilegast við ömmu var hve mikið hún kunni af vísum og fór hún oft með þær fyrir okkur. Að leiðarlokum viljum við þakka ömmu allt sem hún var okkur og við kveðjum hana með söknuði. Við biðjum góðan Guð að styðja afa og styrkja í hans miklu sorg. En það er okkur öllum huggun harmi gegn að góð var sú sem grát- in er. Fyrir hönd afa og mömmu viljum við þakka læknum og starfsfólíri á 11A fyrir góða umönnun og hlýlegt viðmót. Steingrímur Davíð, Arnar og Högni Snær. Lydia Guðmunds- dóttír — Minning Þegar ég frétti að amma Lydía væri dáin flugu í gegnum huga minn minningarbrot um ömmu, Guðmund afa og Stangarholtið. Mér eru minn- isstæðar margar heimsóknir í Stang- arholtið, þó sérstaklega jólaboðin á aðfangadagskvöld. Þangað var gott að koma og þar var skemmtilegt að vera. Töfragripir eins og stóra saumavélin hennar ömmu og rauða kökuboxið, sem geymdi hersveitir tindáta, gátu haldið okkur hug- föngnum tímum saman. Við systkinin þekktum ömmu Lydíu ekki mjög mikið í raun og veru. Hún flíkaði ekki tilfinningum sínum en undir niðri bjó hlýja sem við fundum og nutum þegar við komum í Stangarholtið. Ámma var kát að eðlisfari og það gustaði oft af henni. Hún talaði hátt, söng hátt og sagði ávallt sína skoðun á málun- um, oft óháð aðstæðum. Mörg tils- vör og ummæli hennar við ýmis tækifæri voru sérlega skemmtileg og eftirminnileg. Afi Guðmundur dó fyrir 13 árum. Var það mikið áfall fyrir alla fjöl- skylduna. Afi var mjög góður við okkur barnabörnin og yfirleitt hrók- ur alls fagnaðar. Amma Lydia missti mikið þegar afi dó og var ekki söm lengi á eftir. Síðustu ár ævi sinnar fór hún að njóta lífsins á ný í góðum félagsskap. Þótti mér það aðdáunar- vert. Við systkinin eigum góðar minn- ingar um ömmu, afa og Stangarholt- ið og einkennilegt er til þess að hugsa að þessi hluti lífs okkar sé nú á brott — en minningin lifir. Guð blessi ömmu Lydiu og Guð- mund afa. Birgir Tjörvi Pétursson. Amma okkar, Lydía Guðmunds- dóttir, lést í Landspítalanum 23. maí eftir erfiða hjartaaðgerð. Við bund- um miklar vonir við að henni myndi batna, en undanfarin ár hefur hún verið mjög heilsutæp. Mikið áfall var það fyrir okkur að hún skyldi deyja eftir aðgerðina. Allir voru svo bjart- sýnir á að hún færi að hressast og lifa lífinu af fullum krafti. Amma var jafnlynd kona og ein- staklega ráðagóð. Hún fylgdist vel með okkur öllum og höfðum við mikið samband við hana. Amma og afi voru mjög dugleg að ferðast um landið og eru minningarnar um tjald- útilegur og sumarbústaðaferðir með þeim ógleymanlegar. Þau voru svo skemmtileg og alltaf var eitthvað fyndið í kringum þau, og okkur krökkunum þótti þau ómissandi. Amma varð ipjög einmana eftir að afi dó, árið 1980, en dreif sig þó í ýmislegt, lærði á bíl og reyndi að bjarga sér ein. Við systurnar bjugg- um báðar í kjallaranum hjá ömmu og áttum góðar stundir þar með henni og hún var okkur sem besta vinkona. Oft var mikið hlegið þegar amma var að vesenast með þvottinn, færa hann til að snúrunum og snúa honum á alla kanta og svo voru gestir og gangandi látnir sitja ofaná þvottinum til þess að hann yrði slétt- ur. Fyrir fimm árum kynntist hún Þorláki og urðu þau bestu vinir, og varð hann Þorlákur afi í augum barnanna okkar. Þau ferðuðust til útlanda og skemmtu sér vel saman. Við eigum eftir að sakna þess að geta ekki komið við í Stangarholtinu og spjallað og biðjum Guð að geyma hana ömmu okkar og langömmu vel. Hjördís, Brynja og Styrmir. Lydía Guðmundsdóttir fæddist á Hellissandi 17. október árið 1920, fyrsta barn hjónanna Þórhildar Kristjánsdóttur og Guðmundar Þór- arinssonar. Ársgömul fluttist hún með foreldrum sínum til Akraness, þar sem þau bjuggu næstu 17 árin og barnahópurinn stækkaði um þtjú. Hún fór barnung að vinan í fiski með fullorðnu fólki, en slíkt var als- iða um allt land í þá daga. Á Akranesárunum tóku þau Þór- hildur og Guðmundur inn á heimili sitt ungan frænda, Guðmund Breið- fjörð Pétursson frá Hellissandi, en hann varð í fyllingu tímans lífsföru- nautur Lydíu. Þau giftu sig árið 1939 og hófu sitt bústang á Njáls- götu 40b í Reykjavík og þar fæddist þeim fyrsta barnið. Börnin urðu fjög- ur, Hilda Gunnvör, Þórhildur, Pétur Rúnar og Hafsteinn Örn. Guðmundur Breiðfjörð var alla tíð meðan heilsan leyfði sjómaður og því langdvölum að heiman. Konur sjómanna þurfa að taka að sér nær alla málafylgju heimilisins, og verða af þeim sökum sjálfstæðar og lífs- klárar, og í mínum huga oft hinar einu og sönnu hetjur hversdagsins. Lydía gekk í öll þessi verk af elju og fórnfýsi. Meðfram því að ala upp og annast íjögur börn, lagði hún sitt af mörkum til að hjálpa bónda sínum í hans langa og torsótta út- gerðarstríði. Guðmundur ætlaði að verða ríkur af útgerð, sem aldrei varð. Þess í stað urðu þau rík af samveru sinni og barnaláni. Eins og margir aðrir landar tóku þau Lydía og Guðmundur þátt í síld- arævintýrinu góða með litlum árangri. Upp úr 1950 skall hurð nærri hælum, þegar þau með börn sín tvö, Hildu og Pétur, voru á heim- leið frá Siglufirði er bátur þeirra brann og sökk, en þeim sjálfum var bjargað á síðustu stundu um borð í breskan togara. Árið 1969 fékk Lydía sitt fyrsta alvarlega hjartaáfalli, og rétt um ári síðar henti það sama Guðmund, sem leiddi það af sér meðal annars að hann varð að hætta sjómennsku og taka sér vinnu í landi. Börnin voru þá flest flogin úr hreiðrinu og þau hjónin hófu saman nýjan kafla í sínu farsæla samlifi. Efnin höfðu nú batn- að svo að þau gátu leyft sér ýmis- legt, sem áður var draumsýn. Saman gátu þau nú notið samvista með börnum sínum og barnabörnum, sem fjölgaði ört. Þau gátu eignast bíl og gátu ferðast um landið sem var þeim svo kært, en brauðstrit og búksorgir höfðu hamlað að þau fengju notið. Og þau ferðuðust um landið með börnum sínum þegar því var við Sigurbjörg Sigurð- ardóttír — Minning Fædd 20. ágúst 1918 Dáin 26. maí 1993 Tengdamóðir mín, Sigurbjörg Sig- urðardóttir, lést í Borgarspítalanum að morgni 26. maí og var því á 75. aldursári. Ég held að það sé óhætt að segja að hún hafi skilað sínu ævistarfi mjög vel. Það væri ekki í hennar anda að tíunda líf hennar og starf hér og læt ég það því ógert. Allir sem þekktu Sigurbjörgu vita að hún var ákaflega hæversk kona ög lét ekkert frá sér fara nema að vandlega athuguðu máli. Hún hafði átt við nokkur veik- indi að stríða undanfarin ár, en aldr- ei kvartaði hún eða vildi gera veður út af því og leiddi því gjarnan talið að öðru. Ég gerði mér strax grein fyrir því að hún var mjög vel gefin og vel gerð kona sem fólk bar virðingu fyr- ir. Ég þakka tengdamóður minni samfylgdina og bið guð að blessa minningu hennar. Því skal ei með hryggð í huga horfa eftir sigldri skeið. Allra bíður efsti dagur, enginn kýs sér far né leið. Trú á þann, sem tendrar lifið, tryggir sátt og frið í deyð. (Höf. J.Har.) Lijja. komið og síðar ein. Og það var eins og allt væri að byija upp á nýtt, nýjar upplifanir og sárabætur fyrir allt það sem kröpp kjör höfðu áður af þeim haft. Það var gaman að eiga þess kost að fylgjast með þessu öllu og sjá gleðina og fyllinguna sem þesssir nýju möguleikar færðu þeim hjónum. Árið 1980 dó Guðmundur langt um aldur fram, og það dimmdi í lífi Lydíu, því að í raun voru árin þeirra saman allt of fá. Lydía gat virst hijúf á ytra borð- inu. Það átti sér eflaust skýringar í lífsstríðinu fram eftir ævi. En ekki þurfti djúpt að leita að hlýrri konu, sem tók svari hinna smáu og var fús að miðla af reynslu sinni og dóm- greind. Fyrir um fimm árum kynnt- ist Lydía, Þorláki Jónssyni, öldnum heiðursmanni. Með þeim tókst ágæt- ur vinskapur og ferðalög og skemmt- anir urðu aftur daglegt brauð. Fé- lagsskapur er mikils virði, ekki síst þegar aldurinn fæist yfir. Við að- standendur Lydíu erum þakklát fyr- ir að hún komst út úr skel sorgarinn- ar, út í lífið á nýjan leik og átti enn fleiri gleðistundir með gömlum og nýjum vinum. Ekkert er verra en einsemdin. Heilsa Lydíu varð aldrei söm eftir áfallið 1969. Það vissi hún mætavel sjálf og þeir sem lögðu við hlustir, máttu vita að hveiju dró. Samt kom það okkur á óvart að hún skyldi deyja nú, því að fyrirfram voru líf- slíkur hennar eftir síðustu aðgerð meiri en minni. Og eftir sitjum við sem fyrr, skiln- ingsvana og sorgbitin. Við eigum þó í fórum okkar minninguna um góða móður, ömmu og langömmu. Og um leið og við kveðjum Lydíu með sökn- uði og þökk í hjarta, kveðjum við líka hjónin Guðmund og Lydíu, því að þeirra kafli er á enda runninn, en lifir þó í afkomendum þeirra öll- um, sem vonandi verða minningu þeirra til sóma alla tíð. Dagamir koma - dagamir fara, og falla ! tímans farveg, sem fljót á milli skara. Hver morpnn kyssir bamsaugu, sem brosa út í bláinn. Hver aftann breiðir ofaná, öldung sem er dáinn. (Sr. Sigurður Einarsson í Holti.) Sigurður Einarsson.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.