Morgunblaðið - 02.03.1994, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. MARZ 1994
Nýjar bækur
■ Tímarit Máls og menningar,
1. hefti 1994 (55. árgangs), er kom-
ið út. Gerðar hafa verið nokkrar
útlitsbreytingar á tímaritinu, „sem
ætlað er að efla það enn sem lífleg-
asta vettvang bókmennta og lista
hér á landi“, segir í kynningu útgef-
anda.
Meginyfirskrift TMM að þessu
sinni er: Hver er hræddur við
James þennan Joyce? Eitt helsta
stórvirki 20. aldar bókmennta, Od-
ysseifur eftir James Joyce, er nú
sem kunnugt • er komið út á ís-
iensku. Sá bókmenntaviðburður er
tilefni þriggja greina í þessu hefti
TMM, greina sem ættu að geta
opnað nýjum lesendum leið að þessu
margslungna verki.
Margvíslegur skáldskapur er
frumbirtur í tímaritinu: eftir Matt-
hías Johannessen, Geirlaug Magn-
ússon, Magneu J. Matthíasdóttur,
Jónas Þorbjarnarson, Eyjólf Óskar
og Anton Helga Jónsson, auk þýð-
ingar Þorgeirs Þorgeirsonar á Ijóði
eftir Federico García Lorca. Einnig
má nefna smásögur eftir Guðmund
Andra Thorsson, Guðberg Bergsson
og Pál Pálsson, auk leikþáttar eftir
Ólaf Sveinsson. Loks má nefna ítar-
legt viðtal Dagnýjar Kristjánsdóttur
við Álfrúnu Gunnlaugsdóttur um
ritstörf hennar og bókmennta-
kennslu við HÍ.
Ritstjóri TMM er Friðrik
Rafnsson. Astoðarritsljóri er
Ingibjörg Haraldsdóttir, en rit-
nefnd skipa Soffía Auður Birgis-
dóttir, Pétur Gunnarsson, Arni
Bergmann og Kristján Árnason.
TMM kemur úr fjórum sinnum
á ári og kostar ársáskrift 3.300
krónur.
DAGBOK
NESKIRKJA: Föstu- og fyr-
irbænaguðsþjqnusta kl. 20.
Guðmundur Óskar Ólafsson.
SELTJARNARNES-
KIRKJA: Kyrrðarstund kl.
12. Söngur, altarisganga, fyr-
irbænir. Léttur hádegisverður
í safnaðarheimili.
ÁRBÆJARKIRKJA:
Mömmumorgunn í fyrramálið
kl. 10-12. I dag: Opið hús
fyrir eldri borgara kl. 13.30.
Fyrirbænaguðsþjónusta kl. 16.
TTT-starf 10-12 ára kl. 17.
BREIÐHOLTSKIRKJA:
Kyrrðarstund kl. 12 á há-
degi. Tónlist, altarisganga,
fyrirbænir. Léttur málsverður
í safnaðarheimili eftir stund-
ina. Unglingastarf (Ten-Sing)
í kvöld kl. 20.
FELLA- og Hólakirkja:
Helgistund í Gerðubergi kl.
10.30. Umsjón sr. Hreinn
Hjartarson.
HJALLAKIRKJA: TTT-starf
10-12 ára í dag kl. 17-19.
KÁRSNESSÓKN: Mömmu-
morgunn í dag kl. 9.30-12 í
safnaðarheimilinu. Starf fyrir
10-12 áraídagkl. 17.15-19.
HAFNARFJARÐAR-
KIRKJA: Kyrrðarstund kl.
12 á hádegi og léttur hádegis-
verður í safnaðarathvarfinu,
Suðurgötu 11, að stundinni
lokinni.
VEGURINN, kristið samfé-
lag, Smiðjuvegi 5, Kópa-
vogi. Biblíulestur sr. Halldórs
S. Gröndal í dag kl. 18.
SKIPIN_____________
REYKJAVÍKURHÖFN: í
gær kom Freyja af veiðum,
Stapafell kom af strönd og
Reykjafoss fór á ströndina.
I dag eru væntanleg Detti-
foss, Gissur ÁR og Heiðrún
IS koma af veiðum.
HAFNARFJARÐARHÖFN:
í gær fór Hofsjökull og til
hafnar komu Grænlandsfarið
Malia Artica og togarinn
Sólbakur sem fór samdægurs.
Þá komu til löndunar Tjalda-
nes, Lómur, _ Skotta,
Drangavík, Albert Ólafsson
og Jónína Jónsdóttir.
íbúð- Hrísey
Til sölu ca 90 fm íbúð á jarðhæð við Norðurveg í Hrísey. íbúð-
in skiptist í 4 herb., stofu, eldhús, búr og baðherb. íbúðin er
staðsett á besta stað, rétt ofanvið höfnina. Laus nú þegar.
Til greina koma skipti á minni íbúð.
Upplýsingar í síma 91-30834.
Sýnishorn úr söluskrá:
★ Raftækjaverslun, gömul og þekkt.
★ Fiskbúð með mikla veltu.
★ Innflutn. og verslun m. sérhæfðar byggvörur.
★ Barnavörubúð með þekkt merki.
★ Framleiðsla úr súkkulaði.
★ Þekkt bónstöð á góðum stað.
★ Framleiðsla á kökum.
★ Vöruflutningar. Stutt þægileg leið.
★ Framleiðsla á vinsælli matvöru.
★ Lítið framköllunarfyrirtæki.
★ Bílasala á besta stað.
★ Húsnæði og tæki fyrir fiskverkun í Reykjavík.
★ Lítið bifreiðaverkstæði.
★ Framleiðsla á landbúnaðartækjum.
★ Húsgagnasprautun.
★ Trésmíðaverkstæði, vel tækjum búið.
★ Lítil snyrtistofa með Ijósabekk.
★ Hársnyrtistofa á góðum stað.
★ Nýinnréttaður hverfispöbb.
★ Skyndibitastaður með stóru eldhúsi.
★ Sælgætisverslun með mikla veltu.
★ ísbúð, sjoppa, skyndibitastaður.
★ Sérhæfð tískuvöruversi. Eiginn innflutningur.
[msiziiiiirfíSTWi
SUOURVE R I
SÍMAR 812040 OG 814755, REYNIR ÞORGRÍMSSON.
Sembaltónleikar
_________Tónlist_____________
Jón Ásgeirsson
Franski semballeikarinn Crist-
ine Lecoin hélt tónleika í Hafnar-
borg sl. sunnudag og flutti franska
sembaltónlist eftir Rameau,
Forqueray og Royer, sem allir
störfuðu á fyrri hluta 18. aldar
og áttu það sammerkt að vera
þátttakendur í þeirri tilfærslu frá
barrokk til klassíkur, sem nefnist
rókokkó, en þar var lögð áhersla
á einfalt og leikandi tónmál og að
tónlist ætti að vera til skemmtunar
og túlka eitthvað, jafnvel segja
sögu. í þessari tónlist birtist sá
fijóangi, sem síðar blómstraði í
verkum manna eins og DebuSsy,
þar sem horfið var frá strangri
vinnutækni og leit að efnisríku
tónrænu innihaldi en í staðinn
reynt að gera tónlist að myndrænt
túlkandi miðli.
Þetta viðhorf réði miklu um það
að Frakkar eignuðust ekki sinfón-
íska tónlist á klassíska tímabilinu,
því þeir töldu t.d. óperuna og jafn-
vel ballettinn fremri túlkunarmiðil
en sinfóníuna. Á þessum tíma voru
uppi miklar umræður í Frakklandi
varðandi list, sem var í raun eini
vettvangur ftjálsrar umfjöllunar í
miskunnarlausu ritskoðunarsamfé-
lagi. Þessar deilur, sem nutu vemd-
ar konungs og drottningar, urðu
oft harla harðvítugar og fóra stund-
um fram með blyslýstum hóp-
göngum og brúðubrennslum, mönn-
um og málefnum til háðungar.
Lecoin flutti sembalsvítu í G,
sem er seinni svítan (sú fyrri er í
A) í Novelles-svítunum eftir
Rameu, en hann þurfti að leggja
til hliðar sín barokk-viðhorf til að
þjóna undir ráðandi smekk fólks
og semja skemmtitónlist og bera
sembalverk hans þess glögg
merki. Þetta eru falleg verk og
þar er Rameau einnig að glíma
við nýstárlega hljómaskipan, en
hann samdi fyrstu kennslubókina
um hljómfræði, er hafði mikil áhrif
á því sviði tónsköpunar, m.a. á
þróun klassískrar tónlistar.
Svíta í C fyrir fjólu (viol), eftir
Forqueray eldri, var endurrituð af
syni hans fyrir sembal og er allra
skemmtilegasta verk. Þó ekki ris-
mikið, en það var í lokaverkinu,
Svítu í c eftir Royer, sem Lecoin
lék með miklum tilþrifum og sýndi,
svo að ekki verður um villst, að
Lecoin er mikill tekníker. Tónmál
beggja verkanna er einfalt og lögð
áhersla á leiktæknileg atriði, frem-
ur en flókið tónmál, sérstaklega í
Royer, en því verður ekki neitað,
að nokkur skemmtan er að slíku
efni, þegar vel er leikið, eins og
hjá Lecoin.
Það truflaði nokkuð undirritað-
an, að öll verkin voru „lesin af
blaði“ en það merkir í raun, að
ýmislegt er óæft, enda mátti
stundum heyra, að Lecoin missti
úr einn og einn tón, sem þó
skemmdi ekki heildarmynd verk-
anna. Það fer ekki á milli mála,
að Lecoin er frábær sembalisti og
má vera að hún leiki af meiri al-
vöru þau sembalverk, þar sem
aðrar kröfur eru gerðar en að út-
færa leikræna yfirborðstúlkun og
tæknibrellur.
Shakespeare á Skaganum
_________Leiklist____________
Guðbrandur Gíslason
Leiklistarklúbbur Fjölbrauta-
skólans á Akranesi.
Þrettándakvöld eftir William
Shakespeare.
Þýðing: Helgi Hálfdanarson.
Leiksljóri: Þröstur Guðbjartsson.
Aðalleikendur: Svanfríður Gísla-
dóttir, Guðmundur Klaxton,
Gunnar Sturla Hervarsson, Þór-
unn Örnólfsdóttir, Steinn Arnar
Jónsson, Gísli Elmarsson.
Það er gaman að því hvernig
þetta leikrit byrjar áður en það
byijar. Áhorfendur era að koma sér
fyrir á stólunum í salnum og við
þeim blasir ekki tjaldið heldur svið-
ið sjálft og á því leikendurnir að
lifa rullur sínar áður en þær lifna
við með formlegum hætti í upphafi
leiks. Því er sem maður komi að
einhverju sem er alltaf til, alltaf í
gangi, og á sinn hátt er það trúverð-
ug nálgun við sjálfan Shakespeare
sem með því að einskorða lífið við
leikhús frelsaði það til ferðar um
allar trissur í tíma og rúmi og líka
upp á Akranes.
Það er leikandi gleði, léttleiki
yfir þessu verki, sem kemst vel til
skila á Skaganum. Ekkert er alvar-
legt, ástin ristir ekki það djúpt að
hún verði að ástríðu, hnittni Fjasta
fífls er hvergi meinleg, veslings
Malvólíó vart meira en broslegur.
Að vísu býr margt undir eins og
alltaf hjá Shakespeare, en aðal hans
er að hver og einn getur sótt til
hans skemmtan við sitt hæfi. Og
Þrettándakvöld er mikil skemmtun.
Tónlist er mikilvægur þáttur í
leikritinu. Hér er boðið upp á ramm-
íslenska tónlist í bland, og það er
hressandi og stingur ekki í stúf við
uppákomurnar í því fjarlæga landi
Iliríu. Þetta er þriðja árið í röð sem
Þröstur Guðbjartsson leikstýrir hjá
leiklistarklúbbi NFFA. Hann hefur
eflaust átt sinn þátt í því að klúbb-
urinn valdi þetta leikrit Shakespear-
es til flutnings og á þakkir skildar
fyrir. Því hér reynir á. Það þarf
strangt taumhald á ærslunum til
að húmorinn fái að njóta sín, og
það hefur tekist. Erfiðast er þó að
mæla fram margræðan texta og
skila orðaleikjum svo skiljist og
varla á annarra færi en æfðustu
manna. Nokkur munur var þarna á
milli leikenda og ekki nema von.
Þó er aðdáunarvert að spreyta sig,
og gaman að heyra hve mörg þau
voru sem skynja fegurðina í hljóm-
falli textans.
Látbragð allt og æði leikenda var
með ágætum, og hér má aftur þakka
leikstjóranum fyrir að gera greinar-
mun á því látbragði sem er einungis
afkáralegt og hinu sem beislað er
og skoplegt. Samt var heildaryfir-
bragð sýningarinnar frjálslegt og
leikendur ekki stirðir í hlutverkum
sínum. Þeir sem leika í þessari sýn-
ingu hafa margt lært og skemmt
sér og öðram vel um leið.
Ekki verður svo skilið við þennan
unga, glaða og hæfíleikaríka hóp
að ekki sé minnst á búningana.
Þeir era aldeilis prýðilegir og það
sama gildir um förðun. Snjallt er
að hafa Andrés Agahlýjan á hjóla-
skautum því það brýtur niður skil-
rúm tímans og undirstrikar eins og
margt annað í þessari ágætu sýn-
ingu að sá neisti sem kveiktur var
í London árið 1602 logar enn.
Ungmennafélag Gnúpveija
sýnir víða um Suðurland
Eystra-Geldingaholti.
UNGMENNÁFÉLAG Gnúpveija hefur að undan-
förnu æft leikritið „Blúndur og blásýra“ eftir Jo-
han Kesselring í þýðingu Ævars R. Kvaran, undir
leikstjórn Höllu Guðmundsdóttur í Ásum.
Framsýning var á leikritinu sl. föstudagskvöld í
Árnesi við góða aðsókn og ágætar undirtektir. Alls
eru 13 leikarar sem fara með 14 hlutverk í sýning-
unni og yfirleitt skiluðu þeir hlutverkum sínum vel en
nokkrir þreyttu þarna framraun sína á leiksviði.
Leikstarfsemi hefur verið stunduð í áratugi í Gnúp-
veijahreppi og hafa ætíð verið hér margir áhuga- og
hæfileikamenn á því sviði.
Næstu sýningar verða í Aratungu 2. mars, Þing-
borg 7. mars, Njálsbúð 9 mars, Flúðum 13. mars, í
Kópavogi 18. mars og í Árnesi 20. mars.
Jón.
Morgunblaðið/Jón.
Leikhópur Ungmennafélags Gnúpveija.