Morgunblaðið - 04.11.1994, Blaðsíða 2
2 FÖSTUDAGUR 4. NÓVEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Orri Vigfússon
á N-írlandi
Vill kaupa
netaveiði-
rétt við
strendur
ORRI Vigfússon var í Belfast í gær
og átti þar fundi með norður-írskum
laxveiðimönnum og ráðgaðist við þá
á hvem hátt væri unnt að kaupa upp
Iaxveiðiréttindi i net, en slíkar veiðar
eru stundaðar víða með ströndum
og þá innan sex mílna marka landa.
Þessi netaréttindakaup eru ákveðið
verkefni sem tengist bæði Norður-
írlandi og írska lýðveldinu og er
verið að samræma aðgerðir.
Orri sagði við Morgunblaðið að
viðræðumar í gær hefðu verið við
Ulster-samtök laxveiðimanna. Jean
Kennedy Smith, sendiherra Banda-
ríkjanna, hefði stutt þessar viðræður
eindregið, svo sem og stjómvöld í
Bandankjunum hefðu ávallt gert.
írar eru mjög áhugasamir um að
stöðva strandnetaveiðina, því að í
kjölfar úthafsveiðibannsins, sem
þegar hefur komizt á, fjölgaði veidd-
um löxum á stöng mikið á síðastliðnu
sumri.
Orri Vigfússon sagði Evrópuráðið
hafa samþykkt fjárhagslegan stuðn-
ing við þetta verkefni, ennfremur
írsku rafveitumar og írska ferða-
máiaráðið.
♦ ♦ ♦
Flugleiðir
Islandsferð
á 299 dali
í AUGLÝSINGU í blaðinu Lögbergi-
Heimskringlu, sem gefið er út í Is-
lendingabyggðum vestanhafs, aug-
lýsa Flugleiðir fargjöld til íslands á
299 dollara eða á um 20 þúsund
krónur. Innifalið eru tvær gistinæt-
ur, ferðir til og frá hóteli og mögu-
leiki á viðkomu í Evrópu. Einar Sig-
urðsson, blaðafulltrúi Flugleiða,
sagði að um væri að ræða takmark-
að kynningartilboð.
Flest flugfélög færu þessa leið við
tilraunir við að ná athygli á markað-
inum. Jafnframt ykist nýting í vélum
á tímum þegar offramboð væri á
sætarými. „Við höfum verið að gera
tilraunir með þessi afsláttarfargjöld
hér á landi og ætlum að halda því
áfram,“ sagði Einar.
Rússnesk
skíp í
Smugnnni
AÐ MINNSTA kosti tvö rúss-
nesk skip eru nú við veiðar í
Smugunni. Að sögn Kristins
Gestssonar, skipstjóra á Snorra
Sturiusyni, sem er við veiðar í
Smugunni, em þetta skip sem
eru búinn með kvótann á Sval-
barðasvæðinu. Hann sagðist
furða sig á því ef Norðmenn
gera ekki athugasemdir við
veiðar skipanna.
Skipin í Smugunni hafa verið
að fá 2-3 tonn eftir sex tíma
tog, en það er skárri veiði en
hefur verið undanfamar vikur.
Kristinn sagði að veiðin væri
mjög léleg á Svalbarðasvæðinu.
Rússnesk skip sem þar hefðu
verið að veiðum hefðu flúið af
Svalbarðasvæðinu austur fyrir
Smugu. A.m.k. tvö rússnesk
skip hefðu hafið veiðar í Smug-
unni, en hann sagðist ekki vita
til að Rússar hefðu reynt veiðar
þar áður.
Kvennaathvarf
Stjói’n
vikið frá
ÓREIÐA á fjármálum kvenna-
athvarfsins hefur orðið til þess
að skipuð hefur verið bráða-
birgðastjóm fyrir athvarfið og
hin fyrri leyst frá störfum.
Samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins var þessi ákvörðun
tekin í byijun vikunnar. Nýja
stjómin er skipuð til sex _mán-
aða og er Hildigunnur Ólafs-
dóttir afbrotafræðingur for-
maður hennar.
Teknir með
fíkniefni
TÆKI til fíkniefnaneyslu, hass-
molar og vigt, fundust á öku-
manni og farþega bifreiðar sem
lögreglan stöðvaði á mótum
Lindarbrautar og Hæðarbraut-
ar á Seltjarnamesi í fyrrakvöld.
Mennimir vom fluttir á lög-
reglustöðina ásamt bifreiðinni,
en við leit í henni fundust hátt
í 40 grömm af hassi undir sæti.
Rjúpnaskyttur sýloi'
aðar í Hæstarétti
HÆSTIRÉTTUR sýknaði í gær
feðga af Akranesi sem Héraðsdómur
Vesturlands hafði dæmt fyrir tilraun
til fuglaveiða í Geitlandi í Borgar-
fírði. Dómur Hæstaréttar byggist á
því að vafí leiki á um hvernig eignar-
rétti Hálsahrepps og Reykholtsdals-
hrepps á landinu sé háttað.
Mennimir vom ákærðir fyrir að
hafa í október 1992 ætlað að ganga
til ijúpna í Hafrafelli. Þeir höfðu þá
að engu ábendingar bónda og veiði-
eftirlitsmanns sem þeir hittu á leið
sinni. Hafði hann tjáð þeim að Hafra-
fell væri hluti af Geitlandi, sem
væri friðlýst svæði í eigu Hálsa- og
Reykholtshreppa og skotveiðar væm
bannaðar en heimilt væri að veita
ákveðnar undanþágur til heima-
manna.
í dómi Hæstaréttar er rakið hvað
heimildir, allt frá Landnámu, segi
um Geitland og eignarhald á því og
segir að í kjölfar landnáms virðist
Geitland hafa verið fullkomið eignar-
Vafi um eignar-
rétt Hálsa- og
Reykholtshrepps
á Geitlandi
land en þegar litið sé til elstu heim-
ilda um rétt Reykholtskirkju að Geit-
landi virðist það vafa undirorpið
hvort landið sé eignarland.
Afréttur eða eignarland?
Heimildir ríkisins til að • afsala
Hálsahreppi Geitlandi hafi verið
leiddar af rétti Reykholtskirkju og
leiki því vafí á hvort það sé eign sem
háð sé beinum eignarrétti. Ekki verði
ráðið af afsali hvort Geitland teljist
afréttur eða eignarland. Ekki verði
ráðið af öðmm gögnum hvort Hálsa-
hreppur og Reykholtsdalshreppur
eigi bein eignarréttindi að Geitlandi
eða einvörðungu beitarrétt eða önnur
afnotaréttindi.
Vegna þessa vafa vom menirnir
sýknaðir af ákæru um að hafa brot-
ið gegn ákvæðum þágildandi laga
um fuglaveiði og fuglafriðun sem
heimiluðu landeiganda einum fugla-
veiði í landareign og visar rétturinn
til laga sem heimili öllum íslenskum
ríkisborgurum fuglaveiði í afréttum
og almenningum utan landareigna
lögbýla enda geti enginn sannað
eignarrétt sinn til þeirra.
Þá segir að við meðferð málsins í
héraði hafí ákæmvaldið fallið frá
kröfum um refsingar vegna brots
gegn auglýsingu um friðlýsingu Geit-
lands og í lögum um náttúmvemd
segir að af þeim sökum komi það
ekki til álita í málinu hvort mennim-
ir hafí hugsanlega gerst brotlegir við
þessi ákvæði. Því vom mennimir
sýknaðir og sakarkostnaður og 100
þúsund króna málsvamarlaun Ólafs
Sigurgeirssonar hrl., felld á ríkissjóð.
Eitó í Kringlunni
Morgunblaðið/Kristinn
ÍSLENSKIR dagar standa yfir í
Kringlunni til 12. nóvember. í
tengslum við þá verður sýning á
íslensku handverki á göngugöt-
um Kringlunnar nú um helgina.
Einnig verða verk eftir Erró
sýnd þar á meðan dögunum
stendur. Listaverkin eru frá
tímabilinu 1955 til 1957 og hafa
aldrei áður verið sýnd á íslandi.
Myndin var tekin þegar verið var
að koma verkunum fyrir.
Tillaga borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins í borgarstjórn í gær
Staðbundin löggæsla falli
undir reynslusveitarfélög
GUNNAR Jóhann Birgisson, borgarfulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins, lagði á borgarstjórnarfundi í
gær fram tillögu fyrir hönd minnihlutans í borg-
arstjórn þess efnis að borgarstjórn Reykjavíkur
beini því til ríkisstjórnarinnar að lögum er varða
skipan löggæslumála í landinu og lögum um
reynslusveitarfélög verði breytt þannig að sveit-
arstjórnum sem taki þátt í reynslusveitarfélaga-
verkefninu verði veitt heimild til þess að hafa
með höndum stjórn staðbundinnar löggæslu. Að
tillögu borgarstjóra, Ingibjargar Sólrúnar Gísla-
dóttur, var tillögunni vísað til borgarráðs til
nánari umfjöllunar.
Gengur lengra en samþykkt borgarráðs
Tillagan er lögð fram í kjölfar annarrar tillögu
borgarstjóra sem samþykkt var á borgarráðs-
fundi sl. þriðjudag um m.a. að beina þeim ein-
dregnu tilmælum til dómsálaráðherra að lög-
gæsla í Reykjavík verði efld, forvamastarf á
vegum lögreglunnar aukið og meðferð afbrota-
mála á rannsóknar- og dómsstigi hraðað. Tillaga
minnihlutans nú gengur því lengra en tillaga
borgarstjóra.
Borgin þarf að geta brugðist skjótt við
í greinargerð með tillögu minnihlutans segir
m.a. að á það hafi verið bent að nauðsynlegt sé
að borgarstjóm beri meiri ábyrgð á stjórn lög-
gæslunnar í Reykjavík og geti brugðist skjótt
við aðsteðjandi vanda í þeim efnum. „Með lögum
um reynslusveitarfélög er reynslusveitarfélögum
gefið tækifæri til þess að yfirtaka marga mikil-
væga málaflokka. Það að færa staðbundna lög-
gæslu frá ríki til sveitarfélaga er ekki flóknara
en t.d. að færa heilbrigðisþjónustuna til sveitar-
félaganna." Með staðbundinni löggæslu er átt
við alla almenna löggæslu, jafnt umferðarlög-
gæstu, forvarnarlöggæslu sem og verkefni al-
mennrar rannsóknardeildar, þ.e. önnur lög-
gæsluverkefni en þau sem heyra undir Rann-
sóknariögreglu ríkisins eða fíkniefnalögregluna.
í umræðum um tillöguna kom m.a. fram í
máli Ingibjargar Sólrúnar að hún teldi sjálfsagt
að skoða tillöguna með opnum huga en benti á
að hún væri fullseint á ferðinni. Umræða um
reynslusveitarfélög og hvað í þeim ætti að felast
hefði farið fram á Alþingi fyrir u.þ.b, ári og þá
hefðu sveitarfélögin átt að móta stefnu í þeim
málum. Dómsmálaráðherra hefði raunar hafnað
hugmyndum Reykjavíkurborgar í þessa átt.
Gunnar Jóhann svaraði því til að á þeim tíma
hefði dómsmálaráðherra haft frumvarp til laga
um löggæslumál í smíðum. Það frumvarp hefði
síðan dagað uppi og það yrði ekki lagt fram
óbreytt aftur. Áðstæður væru því allar aðrar
nú til að sækja að dómsmálaráðherra með þessi
mál.
Borgarstjóri lagði til að tillögunni yrði vísað
til borgarráðs og var það samþykkt.
RUY send-
ir út frá
Alþingi
ALÞINGI hefur samið við Ríkis-
sjónvarpið um að sjónvarpa
beint frá fundum Aiþingis fram
til þess að reglubundin sjón-
varpsdagskrá hefst síðdegis.
Að sögn Friðriks Ólafssonar
skrifstofustjóra Alþingis eru
útsendingamar Alþingi að
kostnaðarlausu. Alþingi sér
hins vegar um upptökur í Al-
þingishúsinu og að koma sjón-
varpsmerkinu út úr húsinu.
Samningur hefur verið í gildi
við sjónvarpsstöðina Sýn um
sjónvarp frá þingfundum en
þær útsendingar hafa aðeins
náð til höfuðborgarsvæðisins.
Undanfamar vikur hefur Stöð
2 hins vegar sent út dagskrá
sína í Sýn í tengslum við mynd-
lyklaskipti en þingfundum hef-
ur verið sjónvarpað bæði á Stöð
2 og í Sýn þar til reglubundin
dagskrá hefst. Fer nú sama
útsendingin samtímis til Ríkis-
sjónvarpsins og Stöðvar 2.
Sjónvarp frá þingfundum
hefur verið rætt nokkrum sinn-
um af þingmönnum á Alþingi,
m.a. vegna óánægju með að
útsendingar Sýnar ná ekki út á
land. Fram hefur komið að
kostnaður Ríkissjónvarpsins við
að setja upp sérstaka rás til að
sjónvarpa frá Alþingi myndi
nema nokkur hundruð millj. kr.