Morgunblaðið - 08.11.1995, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 8. NÓVEMBER 1995 19
Tregaljóð
BOKMENNTIR
Ljóðabök
HLÉR
Ljóðaflokkur eftir Hrafn
Andrés Harðarson. Andblær
1995 — 64 síður.
MISSIR, tregi og söknuður
-eru undirstaða ljóðaflokksins.
Hlér sem ljóðskáldið Hrafn
Andrés Harðarson var að
senda frá sér. Efniviður ljóða-
flokksins er persónulegur
harmur en höfundurinn til-
einkar hann syni sínum sem
dó mjög ungur
fyrir tuttugu og
einu ári.
Með uppistöðu
sem þessa getur
höfundurinn far-
ið margar leiðir.
Leiðir sem hafa
verið farnar og
leiðir sem hljóta
að liggja týndar
í sameiginlegu
ímyndunarafli
mannsins. Auk
þess gefur efni-
.viðurinn honum
frelsi undan viðj-
um formsins því
lesandi trega-
Ijóða er opnari og
gjafmildari en lesandi annarra
tegunda af ljóðum.
Ég finn í þessum ljóðum
óútskýranlegan undirtón sem
hreyfir við manni, alveg sér-
staka tilfinningu sem fyrir mér
var ný. En yfirborð ljóðanna
er stundum of flöktandi til að
festa athygli manns. 'Ljóðin
eru einsog titrandi fiðrildi og
stundum þurfti maður á því
að halda að þau yrðu kyrr.
Það þyrfti aðeins meiri ró_ í
textann fyrir lesandann. Ég
er ekki að tala um þann óró-
leika sem fylgir sorg, því hann
skynjar maður í þessum ljóð-
um á mjög sterkan og sannan
hátt.
Það hljómar eins og
kennslustund, og einsog ég
ætli að rífa í mig ljóðin, að
koma með dæmi. En það er
hægara sagt en gert fyrir
skáld að sækja sér myndir
ofan í haug myndmálshefðar-
innar án þess að lenda í vand-
ræðum. T.d. þegar tíminn
hangir sem ófallið lauf á lífsins
tré, heyrt þvíumlíkt um tímann
of oft. Og þó heyrir maður
margt alla sína ævi aftur og
aftur og hefur unun af, en ein-
hvern veginn hoppar lesandinn
ósjálfrátt yfir líkingu sem
þessa.
Samt beitir Hrafn Andrés
myndmálinu dálítið frumlega.
Það er einsog hann tíni tilvilj-
anakennt upp úr gamla mynd-
málshaugnum og raði saman.
Og hvernig hann raðar er á
einhvern hátt nýtt. Og af því
að hann er ekki blindur og
fastur í hefðarnetinu (þó er
það ekkert vandamál að fesast
þar) er ég viss um að hann
geti farið lengra með sína
skáldskaparkerru og forðast
að stytta sér leið.
Það vantar ekki
ást og tilfinningu
í þennan ljóða-
flokk sem hlýtur
að vega þyngra á
metunum en
formræn atriði
sem þurfa sinn
tíma. Ljóðaflokk-
urinn er mynd-
skreyttur af Grími
Marinó Steindórs-
syni og skapa
myndirnar fínar
pásur fyrir ljóðin.
Nótur að lögum
sem Gunnar
Reynir Sveinsson
hefur skrifað við
mörg ljóðanna fylgja bókinni
og kemur þeim sem kunna að
spila á hljóðfæri til góða.
Hér í endanum leyfi ég mér
að birta eitt af fallegustu ljóð-
unum úr ljóðaflokknum Hlér:
Vaka
Djúpt í vitund mér
er tjörn
með fiskum sem bera
nafn þitt, sonur,
og þeir vaka frá morgni
til kvölds.
Um nætur vaka þeir
en vaka ekki.
í hjarta minu er
veiðimaður
sem vonsvikinn reynir að veiða
fískana
öllum stundum.
Stundum, mjög sjaldan,
taka þeir
en sleppa jafnharðan.
Kristín Ómarsdóttir
Hrafn Andrés
Harðarson
LISTIR
Önnur alþjóðlega flautusamkeppnin í Verona
Ashildur hlaut verðlaun
Morgunblaðið/Gísli E. Hrafnsson
ÁSHILDUR Haraldsdóttir
ÁSHILDUR Haralds-
dóttir, þverflautuleik-
ari, vann til annarra,
verðlauna í annarri al-
þjóðlegu flautusam-
keppninni Syrinx-
musica riva sem fram
fór rétt utan Verona-
borgar á Ítalíu 31.
október til 5. nóvem-
ber. Auk þess vann
Áshildur til sérstákra
verðlauna fyrir flutn-
ing á nútímaverki.
Keppnin er, að sögn
Áshildar, haldin annað-
hvert ár. „Þetta er ein
af fáum flautuleikara-
keppnum sem haldnar
eru í heiminum og því
er það gott að hafa náð
þessum árangri þarna.
Það voru 100 flautu-
leikarar sem sóttu um
þátttöku í keppninni
víðsvegar að úr heimin-
um en aðeins 50 komust að. Það
voru síðan leiknar þijár umferðir
þar sem hópurinn var alltaf
grisjaður og ég endaði sem sagt í
öðru sæti. Þetta var erfið keppni
og til að róa taugarnar las ég állt-
af í eintaki af Morgunblaðinu sem
ég var með mér, það var eitthvað
svo heimilislegt og fékk
mig til að leiða hugann
frá keppninni og heim.“
Áshildur segir að
þessi árangur geti orðið
til þess að auðvelda
henni að koma sér á
framfæri. „Ég hef þegar
fengið tilboð um að leika
nútímatónlist á tónleik-
um í Pompidou-safninu
í París í framhaldi af
verðlaununum fyrir leik
á nútímaverkum. Mér
hefur einnig verið boðið
að leika á flautuþingi í
New York í ágúst á
næsta ári. Svo fékk ég
ágætis peningaverð-
laun, 3 'h milljón ítal-
skra líra, sem auðvitað
koma sér vel.“
Áshildur starfar í
kammerhljómsveit í
París ásamt því að
starfa sjálfstætt og seg-
ist hafa haft nóg að gera síðustu
misseri. „Ég vona hins vegar að
þetta auki möguleika mína í verk-
efnavali.“
LEIKLIST
Lcikfclag Húsavíkur
GAURAGANGUR
Tónlist: Ný dönsk Tónlistarstjóri:
Valmar Váljaots Leikmynd: Sigrún
Valbergsdóttir, David Walters. Bún-
ingar: Dómhildur Antonsdóttir, Hjör-
dís Bjarnadóttir. Eftir Ólaf Hauk
Símonarson Leikstjóri: Sigrún Vai-
bergsdóttir. Aðalleikendur: Friðfimi-
ur Hermannsson, Margrét Sverris-
dóttir, Oddur B. Þorkelsson, Elisabet
Bjömsdóttir, Guðný Þorgeirsdóttor,
Kolbrún Þorkelsdóttir.
Forsýning 3. nóvember.
ÞAÐ brestur í fjölunum á sviði
leikhússins á Húsavík þessa dag-
ana þegar ungt fólk á öllum aldri
hristir sig og skekur þar í pastel-
litunum sem Sigrún Valbergs-
dóttir hefur valið til að skapa
nostalgíurammann utan um sívin-
sælt brandarasafn Ólafs Hauks
Símonarsonar, Gauragang. Að
vísu er sumt í þessum skondna
texta farið að grána svolítið í
vöngum þótt ekki sé hann gamall
og samtímasögulegt andrúmið
blandað og því hætt við að sumt
fari fyrir ofan garð og neðan hjá
áhorfendum, a.m.k. af yngri kyn-
slóðinni. Og á einhvern hátt er
textinn sótthreinsaður og átaka-
lítill hjá höfundi sem hefur alla
burði til þess að nísta mann inn
að beini. Ég sakna líkamsvess-
anna. Það er engu líkara en stutt-
Dansað í
past-
ellitum
ermabolum úr amerískum ungl-
ingasöngleikjum og brókum úr
Veggnum eftir Pink Floyd hafi
verið stungið í þvottavél og hengd
svo utan um kargan kroppinn á
Sir Cliff Richard til þess að aug-
lýsa þvottaduft.
En auðvitað er Gauragangur á
sviðinu til þess eins skemmta
áhorfendum undanbragðalaust,
og af viðtökum gesta á forsýningu
að dæma var það einmitt það sem
gerðist. Stúlkan við hliðina á mér
bókstaflega veinaði af hlátri. Tón-
listin er nýdönsk og kemur engum
á óvart og er þægilega leikin af
Húsvíkingum undir stjórn Valm-
ars Váljaots. Sigurður Illugason
pikkar á gítarinn en bregður sér
inn á milli í búning Gumma
Gumms leikfimikennara sem er
ein skemmtilegasta stereótýpa
verksins. Gummi Sigurðar bók-
staflega geislar af forkláraðri
heimsku og skefjalausri sannfær-
ingu hins óupplýsta. Það fór um
mig hrollur.
I minni hlutverkum stóðu sig
einnig vel Martha Hermannsdótt-
ir sem Ási, bróðir Orms, og Hrönn
Káradóttir sem Kristrún koppa-
þeytir. Erlingur Bergvinsson er
álappalegur og allt að því
bijóstumkennanlegur kennari. Þó
er það Oddur Bjarni Þorkelsson
sem er hvað mestur senuþjófur-
inn. Sem Ranúr er hann skemmti-
lega kærulaus og afslappaður.
Hann er einfaldlega hipp og það
kemst vel til skila út í sal. Kol-
brún Þorkelsdóttir kemst vel frá
sínu sem systir Orms og Friðfinn-
ur Hermannsson er ótrúlega ung-
legur sem pottormurinn, sjeníið
og gullgerðarmaðurinn Ormur
Óðinsson. Honum mætti stundum
líða aðeins verr. Þá liði áhorfend-
um enn betur þegar hann kætist.
Ég sá forsýningu verksins og
þykist vita að leikhópurinn sé enn
að eflast og fylla betur í hlutverk
sín. Einkum á þetta við um dans-
atriðin sem voru nokkuð vélræn
og of vel hamin. Að vísu er sviðið
lítið og gefur ekki mikið svigrúm
til tilþrifa, en þó er vert að hafa
hugfast að eggjun og ákafi getur
legið í liðunum. Þetta sýndu Ran-
úr og kennslukonan vel í einu
besta atriði verksins. Mikið ber á
litum í sýningunni. Pils eru stutt.
Þess vegna var ég ekki alltaf viss
um, hvar ég væri staddur í tíman-
um. Sviðsmynd tekur mið af því
rými sem til ráðstöfunar er. Hún
er einföld, ágætlega hugsuð.
Guðbrandur Gíslason.
Getur þú
ímyndað þér
þá tilfinningu
að taka við
44 milljóna
króna ávísun?
V I K I W G A
tmvm
Til mikils að vinna!
Alla miðvikudaga fyrírkl 17.00.
AÐALÚTIBÚ
oravmabanki
ÍSLANDS
ÍM-
Té kkareikningur nr.
Greiðið gegn tókka þessum ^
Krónur J
•Reykjavlk
c
W< 0158