Morgunblaðið - 17.07.1999, Blaðsíða 30

30 LAUGARDAGUR 17. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Lífshættir
Er unga fólkið að
snúa baki við heil-
brigðu líferni?
Ný lyf
Ofurpilla sögð hjálpa
fólki að léttast og hætta
að reykja.
Rannsóknir
Lítið blóðfitumagn
bendlað við alvarlegt
þunglyndi.

Verslun með lyf á Netinu
SVONEFNDAR Netlyfjaverslanii-
eru með því ábatasamasta sem
Internetið hefur haft í för með sér,
en um leið hefur gefist möguleikinn
á misnotkun. Bandarískir frétta-
menn hafa látið reyna á hveru langt
er hægt að ganga, hversu mikið af
lyfjum er hægt að panta á Netinu
án þess að fá uppáskrift frá lækn-
um.
Fréttamaður CNN sjónvarpsins
bandaríska fann meðal annars
þessa auglýsingu á Netinu: Kaupið
Viagra á Netinu - án lyfseðils! Með
því einu að fylla út spurningalista á
leitarvélum á Netinu tókst frétta-
manni CNN að fá samband við
nokkrar heimasíður þar sem boðið
var upp á lyfseðilsskyld lyf án þess
að lyfseðils væri krafist.
En flest þau fyrirtæki sem selja
lyf á Netinu gera kröfur um að við-
skiptavinimir leggi fram lyfseðla frá
læknum og tryggingu fyrir greiðslu-
Talið er nauðsynlegt
að koma á alþjóðlegu
samstarfí til að
sporna við verslun
með lyf á Netinu. Þar
getur fólk nú keypt
ýmis lyf - jafnvel án
þess að fá uppáskrift
frá lækni þótt flest
séu þessi lyf lyfseðils-
skyld - bara með því
að leita svolitla stund
og ýta svo á takka. |
NÝ AÐFERÐ VIÐ TÆKNIFRJÓVGUN
Aukin þungun-
artíðni meðal
eldri kvenna
getu áður en keypt er eitthvað
sterkara en magnyl. Mörg fyrirtækj-
anna bjóða þjónustu sína eingöngu á
meginlandi Norður-Ameríku.
Þegar nánar er að gáð kemur í ljós
að flest af þeim lyíjum sem fáanleg
eru með sem auðveldustum hætti á
Netinu eru pillur sem eiga að lækna
ýmislegt sem karlmenn óttast - getu-
leysi eða hármissi. Stundum er því
lofað að pillumar komi í póstinum
innan sólarhrings. Einnig em vinsæl
lyf, sem fáanleg em án lyfseðils, sem
hjálpa fólld við að hætta að reykja,
eða auðvelda því að léttast.
Greint hefur verið frá því að
geðjöfnunarlyf á borð við Prozac
hafí verið fáanleg á Netinu án lyf-
seðils, en fréttamaður CNN segist
ekki hafa fundið heimasíður þar
sem boðið var upp á það lyf án lyf-
seðiis.
Spurt um kyngetu
Þeir sem standa að þessum heima-
síðum, og einnig sumir lyfjaframleið-
endur, telja að vinsældir þessara að-
ferða við að nálgast lyf megi ekki síst
rekja tO þæginda og minni feimni. I
Bandaríkjunum getur það tekið upp
undir mánuð að fá tíma hjá lækni,
reiði maður sig á opinbera heilsu-
gæslu, og sé ekki í neyð. Og ef við-
komandi þarf að svara spumingum
um viðkvæm efni á borð við kyngetu
þá fer sá hinn sami kannski síður hjá
sér ef hann skrifar þau á tölvu frem-
ur en svarar lækni augliti til auglitis.
CNN hefur eftir fulltrúum þekktari
Netlyfjabúða að ekki komi til greina
að selja lyfseðilsskyld lyf „undir
borðið“. Stephanie Schear, einn
stofnenda og varaforstjóra Netapó-
teksins PlanetRx, segir fyrirtækið
vera í samstarfi við yfirvöld um að
setja reglur um Netviðskipti af
þessu tagi. Heilbrigðisyfirvöld í sum-
um ríkjum Bandaríkjanna era farin
að grípa í taumana. I júní kærðu yf-
irvöld í Kansas sjö fyrirtæki sem
seldu lyfseðilsskyld lyf, þar á meðal
Viagra og lyf sem eiga að auðvelda
fólki að léttast, á Netinu. Cai-la
Stovall, dómsmálaráðherra Kansas,
sagði CNN að fyrirtækin hefðu brot-
ið gegn lögum ríkisins. Helsta laga-
brotið mun hafa verið að lyfm vora
seld af læknum eða lyfsölum sem
ekki höfðu starfsleyfi í Kansas.
Kelli Benintendi, aðstoðardóms-
málaráðherra Kansas, sagði það
engu skipta þótt viðskiptavinir séu
krafðir um viðurkenningu á að hafa
lesið leiðbeiningar og viðvaranir um
lyfin sem þeir kaupi. Ekki væri
raunhæft að ætlast til þess að allir
^ApckRx Pioducl IníoimaUon Viöqia Mictosoft Inlcmct EkpIoici
Efc fio Fjvoilet Uelp
. 4> . &
Bxk FoiVMtd Slop
ta'
Refresh
fð
Home
1 m a 0 9
Se«ch Favoofet Hitioiy Chamefe
a m a
Fulscteen Mað Print

Addmt |gj hUp//opo»x.com/yi«sia/-
••í>.> •**««**•>•%
VIAGRA
for sfxutl dycftjnction
VIAGRA FAO's
OKDER VIAGRA
REHLL VIACjRA

Viagra " O
In an efíott to hetp the 30 million Americane sufíering from
erectile dysfunction (ED), Viagra was approved by fhe FDA for
fhe treatment of sexually dysfúnctional or impotent men. Viagra,
developed by Pfizer, is a revolutionary treatment that has been
shown to help about 75% of men with impotency problems.
Only $4.99 per50mg dosage
Private & secure doctor consultation
S* Secure online ordering
g** Fast & confidential service
Worldwide shipping
ÍTALSKIR vísindamenn hafa þróað
nýja aðferð sem þeir segja geta
tryggt að líkurnar á þungun kvenna
yfir 37 ára aldri við tæknifrjóvgun
verði hinar sömu og meðal yngri
kvenna og dragi ennfremur úr tíðni
fósturláta. Með þessari aðferð er
læknum gert kleift að kemba eina
frumu úr fósturvísi áður en honum
er komið fyrir í legi konunnar.
Þegar konur eidast margfaldast
líkurnar á óeðlilegum fjölda litninga
í fósturvísinum, en það ástand er
kallað mislitnun.
Litningar era aðsetur gena og
mislitna fósturvísar auka líkurnar á
því að þeir festist ekki við legið og
fósturlát eigi sér stað. Mislitna fóst-
urvísar geta einnig leitt til alvarlegr-
ar vansköpunar og til að mynda stafa
Downs-heilkenni yfirleitt af röngum
fjölda litninga.
Mislitnun er ein af meginástæðum
þess að tæknifrjóvganir hafa ekki
verið jafn árangursríkar meðal
kvenna yfir 37 ára aldri og meðal
yngri kvenna.
Fósturlátstídnin aðeins 4%
Að sögn BBC hafa vísindamenn í
Bologna á Ítalíu þróað aðferð til að
skilja frá mislitna fósturvísa og
tryggja að þungunartíðnin meðal
kvenna á aldrinum 38-44 ára sé hin
sama og á meðal yngri kvenna. Þessi
aðferð byggist á genakembirann-
sókn með svokallaðri FISH-tækni,
sem gerir rannsóknir á ákveðnum
genaupplýsingum úr einni frumu
mögulegar. Aðferðin reyndist ár-
angursrík við glasafrjóvgun og sæð-
ingu.
Vísindamennirnir buðu konum að
Presslink
Ný aðferð eykur líkur á að kon-
ur á aldrinum 38-44 ára verði
þungaðar eftir tæknifrjóvgun.
gangast undir genakembirannsókn
með FISH-tækni til að skilja mis-
litna fósturvísa frá þeim sem metnir
vora eðlilegir. 128 konur á aldrinum
38-44 ára, sem gengust undir glasa-
frjóvgun, þáðu boðið og þungunar-
tíðnin meðal þeirra var hin sama
(41%) og meðal 700 yngri kvenna
sem gengust undir hefðbundna
tæknifrjóvgun án genakembirann-
sóknar. Fósturlátstíðnin meðal eldri
kvennanna var aðeins 4%.
Meðal 182 kvenna eldri en 37 ára,
sem höfnuðu þessari nýju aðferð, var
þungunartíðnin hins vegar aðeins
25% og fósturlátstíðnin 15%.
Vísindamennirnir vara þó við því
að þar sem FISH-tæknin takmark-
ist við eina íramu sé frávikshlutfallið
enn 5-7%.
COMTACT '
NEWSLETTER
AFFIUATES '
ilOME
JSsSSú
«£ CLICK HERE to Order Viaora
• ^ j • c «*'*> • % V i & % • •■5» J ■» » Cs 0 * • -í> S <■» i
Viagra boðið falt á Netinu.
Spá aukinni drykkju ungmenna
RANNSÓKN sem gerð
hefur verið í Vestur-
Evrópu og Bandaríkj-
unum gefur til kynna að
drykkja ungmenna
muni aukast á næstu ár-
um. Er því spáð að árið
2003 muni þeirrar við-
horfsbreytingar gæta
að „í tísku“ verði á með-
al ungs fólks að neyta
áfengis í meira magni
en nú er.
Könnun þessi var
unnin á vegum fyrir-
tækis er nefnist Data-
monitor og fæst m.a. við
markaðsrannsóknir.
Rannsóknin var gerð í
Bandaríkjunum og í átta ríkjum Vestur-Evrópu.
Niðurstaðan er sú að spáð er aukinni drykkju ung-
menna í öllum löndunum að þremur undanskildum. „I
mörgum rikjum, sérstaklega í Bretlandi og Banda-
ríkjunum, verður vart þeirrar tilhneigingar að risa
upp gegn ríkjandi viðhorfum um ágæti líkamsræktar
og annars heilsubæt-
andi atferlis“, segir í
skýrslunni. Er því og
bætt við að á siðustu ár-
um hafi mátt greina til-
hneigingu á meðal ungs
fólks að snúa baki við
heilbrigðum lífsháttum.
Einnig er vikið að því
að kokteil-drykkja sé nú
mjög að komast í tísku
hjá ungu fólki í Bret-
landi og Bandaríkjun-
um. Jafnframt verði
þeirrar þróunar vart að
sífellt fleiri álíti við hæfi
að „verðlauna sig“ með
áfengum drykk eftir að
hafa lagt eitthvað á sig
eða sýnt af sér athæfi sem samfélagið telur jákvætt.
Því er spáð að drykkja muni aukast mest í Þýskaiandi
en skammt þar á eftir koma Bretland, Spánn og Frakk-
land. Reynist könnun fyrirtækisins rétt mun ungt fólk í
þessum mu ríkjum alis drekka 9,3 milljarða litra af
áfengi árið 2003 samanborið við 8,4 milljarða lítra í ár.
Reuters
Ef fram fer sem horfir mun drykkja ungs fólks aukast
í Evrópu og Bandaríkjunum á næstu árum.