Morgunblaðið - 21.06.2000, Qupperneq 24

Morgunblaðið - 21.06.2000, Qupperneq 24
24 MIÐVIKUDAGUR 21. JÚNÍ 2000 MORGUNBLAÐIÐ ERLENT Samþykktir leiðtoga ESB um stefnu sambandsins í öryggis- og varnarmálum Tyrkir lýsa andstöðu við tillögurnar Santa Maria da Feira. Reuters, AP, AFP. TYRKNESK stjórnvöld lýstu því yfir í gær, að þau væru mótfallin hvers konar „sjálfvirkri notkun“ Evrópusambandsins (ESB) á bún- aði Atlantshafsbandalagsins (NATO). Voru Tyrkir með þessu að bregðast við lokasamþykktum leiðtogafundar ESB í Feira í Portúgal um það hvernig ákvörð- unum skuli háttað þegar ESB vill - í nafni nýrrar evrópskrar varnar- málastefnu - grípa til aðgerða á varnarsviðinu (s.s. að stilla til frið- ar í nærlægu landi) á eigin for- sendum, án beinnar aðildar NATO. Tyrkland er eins og ísland aðili að NATO en ekki að ESB. Ellefu af fimmtán aðildarríkjum ESB eru aftur á móti í NATO. „Okkur þykir óhugsandi að fallast á að búnaður NATO skuli sjálfvirkt notaður af hálfu Evrópusambandsins," segir í skriflegri yfírlýsingu frá tyrkneska utanríkisráðuneytinu. Sabahhattin Cakmakoglu, varnarmálaráðherra Tyrklands, hvatti ESB-leiðtogana til að endurskoða samþykkt sína og minnti þá á, að Tyrkland gæti beitt neitunarvaldi sem NATO-ríki, ef í nauðirnar ræki. Evrópsku NATO- ríkjunum utan ESB, sem eru auk Tyrklands og íslands Noregur, Pólland, Tékkland og Ungverja- land, er mikið í mun að möguleikar þeirra til að hafa áhrif á ákvarðanir í varnarmálum álfunnar rýrni ekki við að ESB taki upp eigin varnar- málastefnu. Fram að þessu hefur Vestur-Evrópusambandið (VES) verið sá vettvangur, sem tryggt hefur samráð Evrópuríkjanna í varnarmálum, en ákveðið hefur verið að sameina VES ESB. Á mánudaginn samþykktu leið- togar ESB-ríkjanna að taka til um- ræðu tillögur sem kveða á um næstu skref í mótun sjálfstæðrar varnarmálastefnu sambandsins. í viðauka við samþykkt leiðtoganna er sérstaklega kveðið á um hvernig komið skuli til móts við óskir NATO-ríkja utan ESB um að fá að vera með í ráðum ef til þess kemur að ESB vilji grípa til aðgerða þar sem það þyrfti að fá að nýta sér búnað NATO að einhverju leyti. Er gert ráð fyrir því, að reglulegt samráð verði haft við NATO-ríkin utan ESB um framkvæmd sameig- inlegrar öryggis- og varnarmála- stefnu sambandsins. En Tyrkir segja að það sem ESB heitir NA- TO-ríkjunum utan sambandsins sé alls ekki fullnægjandi og væri til þess fallið að skapa klofning í röð- um Atlantshafsbandalagsins. Ákvarðanir teknar um viðbragðssveitir ESB-ríkin hyggjast, óháð því hvernig samráðinu við NATO-ríkin verður háttað, byggja upp sérsveit- ir með samtals um 60.000 her- mönnum, sem á að vera hægt að AP Leiðtogar Evrópusambandsins stilltu sér upp í gær svo taka mætti af þeim „Ijölskyldumynd" sem venja er að taka á fundum sem þessum. Fimmti frá vinstri í fremri röð ser forsætisráðherra Portúgals, Antonio Guterres. Hann er sá eini leiðtoganna sem er með trefil landsliðs þjóðar sinnar í knattspyrnu vafínn um hálsinn. Tilefnið er vafalaust Evrópukeppnin í knattspyrnu sem nú stendur yfír. senda með skömmum fyrirvara á vettvang, svo sem til að stilla til friðar eða sinna friðargæzluverk- efnum á nærsvæði ESB. Auk þess var, að tillögu Javier Solana, æðsta talsmanns ESB í utanríkis- og ör- yggismálum, ákveðið í Feira að ESB-ríkin byggi upp um 5000 manna viðbragðssveitir lögreglu, sem hægt sé að senda á vettvang til lögreglustarfa með skömmum fyrirvara. 1000 lögreglumenn eiga samkvæmt tillögunum að vera til- búnir til slíkra verkefna með minna en 30 daga fyrirvara. Reynslan frá Júgóslavíu þykir hafa sýnt fram á þörfina á þessu. Annars var eitt helzta úrlausn- arefni leiðtogafundarins að ákveða aðgerðaáætlun um róttæka upp- stokkun á stofnanakerfí sambands- ins, með það fyrir augum að búa það í stakk fyrir fjölgun aðildar- ríkja um allt að tólf ríki í Mið- og Austur-Evrópu á næstu tíu árum. Leiðtogarnir urðu ásáttir um að bæta við dagskrá ríkjaráðstefn- unnar - sem í gangi hefur verið frá því í febrúar og hefur það hlutverk að fjalla um kerfisumbæturnar sér- staklega - ákvæðum um sveigjan- legan samruna, sem gera eiga að- ildarríkjum auðveldara um vik að ganga lengra í samrunaátt á af- mörkuðum sviðum en önnur aðild- arríki eru tilbúin til að gera, fyrst um sinn a.m.k. En leiðtogarnir hafa ekki enn komið sér saman um hvort einstök aðildarríki skuli hafa vald til að hindra slíka „eflda samvinnu" með því að beita neitunarvaldi, en bæði Bretum og Svíum er í mun að ekki verði hróflað við þessu valdi aðild- arríkjanna. Mikill áhugi á við- skiptum við N-Kóreu Heldur farið að rofa til í efnahagsmálunum Seoul, Genf, Washinglon. AP, AFP, Reuters PURRKAR í Norður-Kóreu hafa ekki mælst meiri í 50 ár og ósk- aði Choi Su Hon, aðstoðarutan- ríkisráðherra landsins, í gær eft- ir 250 milljóna dollara aðstoð, eða um 18,8 milljörðum króna, til að gæða mætti landbúnað ríkis- ins nýju lífí. Jákvæð þróun mældist þó í n-kóreskum efna- hagsmálum á síðasta ári og telja sérfræðingar í Suður-Kóreu áframhald verða á því eftir að Bandaríkin tilkynntu á mánudag að viðskiptaþvingunum gegn landinu hefði verið aflétt. „Það er raunhæft að búast við því að það versta sé afstaðið,“ sagði Park Suk-sam, einn sér- fræðinga Seðlabanka Kóreu, í Seoul í gær og kvaðst telja líkur á áframhaldandi hagvexti í norðri. Hagvöxtur síðasta árs í Norð- ur-Kóreu mældist 6,2% og er það í fyrsta skipti frá því á níunda áratugnum sem jákvæð þróun á sér stað. Norður-Kórea hefur undanfarin ár talist með fátæk- ustu ríkjum heims. Ríkisstjórnin hefur þurft að reiða sig á erlenda aðstoð til að fæða þegnana en hungursneyð og sjúkdómar hafa fellt hundruð þúsunda Norður- Kóreumanna. Að mati talsmanna Seðlabanka Kóreu mun sú ákvörðun banda- rísku ríkisstjórnarinnar að draga úr viðskiptaþvingunum hafa já- kvæð áhrif á efnahag grannríkis- ins í norðri. Það var á mánudag að Bandaríkin tilkynntu að hálfr- ar aldar viðskiptabanni gagnvart Norður-Kóreu væri aflétt. Sú tilkynning kom einungis viku eftir að sögulegum leiðtoga- fundi Norður- og Suður-Kóreu lauk, en Bandaríkin höfðu í fyrra heitið því að létta viðskiptaþving- unum léti Norður-Kórea af til- raunum með langdræg flug- skeyti. Bandarískir hagfræðingar spá því þó að það taki langan tíma fyrir viðskiptatengsl þjóðanna að þróast vegna áratuga langrar einangrunar Norður-Kóreu. „Bandarísk fyrirtæki munu sýna þessu áhuga en þetta mun ekki breytast á einni nóttu. Efna- hagsástandið í Norður-Kóreu er með því versta sem gerist og landið hefur lengi verið lokað gagnvart umheiminum," sagði Franklin Vargo, yfírmaður al- þjóða efnahagsmála hjá samtök- um bandarískra framleiðenda (NAM). Segja afnám viðskipta- þvingana skref í rétta átt Með afnámi viðskiptaþvinga- nanna leyfist Norður-Kóreu- mönnum að flytja hráefni og vör- ur til Bandaríkjanna og bandarískum fyrirtækjum er að sama skapi heimilað að selja sína vöru til Norður-Kóreu, sé ekki um vopn að ræða. Þá er heimilt að hefja áætlunarflug og skipa- ferðir milli landanna sem og bankaviðskipti. Suður-Kóreumenn fögnuðu því í gær að Bandaríkjamenn hefðu dregið úr viðskiptaþvingunum sínum og sagði talsmaður utan- ríkisráðuneytis Suður-Kóreu af- námið skref í rétta átt. Þetta mundi hvetja enn frekar til bættra samskipta Kóreuríkj- anna. Suður-kóresk dagblöð voru þá ekki síður jákvæð í umfjöllun sinni. Afnám viðskiptaþvinga- nanna var sagt stuðla að því að friður héldist á Kóreuskaganum og hvöttu blöðin Norður-Kóreu- menn til að bregðast vel við til- kynningu Bandaríkjamanna. Sendinefnd bandarískra kaupsýslumanna hefur hug á að heimsækja Norður Kóreu á næstunni til að kynna sér mögu- leg viðskiptatengsl ríkjanna og er nú beðið þess að leyfi berist fyrir heimsókninni frá Norður- Kóreu. Vitað er, að a.m.k. sex bandarísk stórfyrirtæki hafa áhuga á að taka þátt í þeirri heimsókn, en auk þess hefur Verslunarráð Evrópu einnig uppi áætlanir um að heimsækja Norð- ur-Kóreu. Þá segja talsmenn fyrirtækja í Suður-Kóreu fyrirtæki á Bret- landi, Ástraliu, Austuríki og Taívan þegar hafa lýst yfir áhuga á að taka þátt í viðskipta- verkefnum í Norður-Kóreu. Alþjóðleg rannsókn hafín á dauða ólöglegra innflytjenda í Dover Flutningafyrir- tækið óþekkt Dover, Amsterdam, Madrfd. Reuters. HOLLENZKIR rannsóknarlög- reglumenn komu í gær til liðs við brezka starfsbræður sína í leitinni að þeim sem sendu 58 ólöglega inn- flytjendur út í opinn dauðann í kæf- andi heitum flutningavagni sl. sunnudag. Talið er að fórnarlömbin hafi öll verið kínversk. Lögreglumenn vildu ekkert segja um orðróm þess efnis að kínversk glæpasamtök hafi staðið að flutn- ingnum á fólkinu. Lík þess fundust í vagni flutningabfls sem kom til hafnarborgarinnar Dover á suðurs- trönd Englands frá Zeebrugge í Belgíu. Tveir fundust lifandi í vagn- inum og vonazt lögreglumenn til þess að geta fengið vísbendingar frá þeim, sem og frá bflstjóra flutn- ingabílsins, sem var handtekinn. Slökkt var á kælikerfi flutninga- vagnsins með þeim afleiðingum að hann varð sem bakarofn í steikjandi hitanum sem var í Norður-Evrópu og Suður-Englandi um helgina. Brezka blaðið Daily Mail sagði að mennirnir tveir, sem lifðu af, hefðu sagt túlki að fólkið í vagninum hefði hrópað í örvæntingu á hjálp og reynt að brjóta niður málmveggi vagnsins. Nýtt fyrirtæki Helztu samtök flutningabifreiða- stjóra í Hollandi greindu frá því í gær, að þau hefðu aldrei heyrt minnst á fyrirtækið sem skráð væri sem eigandi flutningabílsins sem líkin fundust í á sunnudagskvöldið. Sagði fulltrúi samtakanna að fyrir- tækið hefði verið stofnað „fyrir ör- fáum dögurn". Lögregla á Spáni fann á mánu- daginn 36 ólöglega innflytjendur í flutningabíl í Malaga-héraði. Fólkið var frá Marokkó og Alsír og hafði ekki fengið neitt að borða í fjóra daga og haft lítið til drykkjar. Sumt var í votum fötum, sem þykir benda til að það hafi komið yfir Gíbraltar- sund. Talið er að á fyrstu fjórum mánuðum ársins hafi um 120 manns drukknað við að reyna að komast yfir sundið frá Afríku til Evrópu. Boða hert viðurlög Brezkir og evrópskir stjórnmála- leiðtogar eru þrumu lostnir vegna málsins sem upp kom í Dover, og heita því að skorin verði upp herör í baráttunni gegn smygli á fólki og aðhörð viðurlög verði sett við slíkri starfsemi. Kínversk stjórnvöld lýstu skelfingu sinni og hvöttu til alþjóðlegs átaks gegn ólöglegum innflytjendum. Um 400 Kínverjar sækja um hæli í Bretlandi í hverjum mánuði, en þar eru nú um 200 þúsund Kínverj- ar búsettir. Lögmaðurinn Wahplow Tan, sem býr í Bretlandi, sagði í viðtali við brezka ríkissjónvarpið, BBC, að fólk hefði haft samband við sig og sagst hafa átt ættingja í flutningavagninum sem kom til Dover á sunnudagskvöld. Vakti þetta grun um að kínversk glæpa- samtök hefðu átt hlut að máli.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.