Skírnir - 01.01.1833, Page 55

híisnaöar; iná þartil nefna hafuargjörðina i Fred-
erikshaTii á Jótlandi og í Helsíngjaeyri, er þegar
varð niörguni sjómanni að lífi og liði; og tilskip-
iinina af loda jrfn. f. á., er bannar greptrun dá-
iiina nema sýnilig dauðateikn fylgi. Stjórnin ber
og umhyggju fyrir upplýsíngjjjóðarinnar; er fjöl-
lystastiptanin og enn svokallaöi hermanna-háskóli,
livar liermanna-foríngjaefni nema en hærri vís-
indi, einkum mælíngar- og sagnafræði, þarum Ijóst
vitni; en livörutveggi þessi stiptuu er svo úng að
aldri, að eigi er von að þroskuðum ávöxtum að
sio komnu. Um niðrskipan og kenningu í jieim
lærðu skólum var og margt skrifað á þessu tíma-
bili, og einkum um Jiað hvört grisku og látinu
lærdómr, einsog hann nú er yðkaðr, væri nytsam-
ari til sanurar inentunar euu þau svokölluðu nýu
íúngumál, og voru deilur þær lærdómsríkar, er
mál það var flutt með hyggindum og still/ngu.
Sama má að sínu leiti fullyrða um ritgjörðir þær,
er landvaruar- og sjó-liðið skiptist- á, og skera átti
úr því vamlamáli, hvört af þeim væri nauðsýnligra
til varnar rikinu, ef ófriðr færi aÖ höndum; helt
allr almenníngr með sjóliðinu og skipaliernum, eu
margt varð Ijósara og nákvæmar úrskurðað enn
áðr, uin ríkisins varnarmeðöl og þeirra niörskipan,
en livörutveggju þóttu ílytja mál sitt með nokk-
urri serdrægni, og er þó ei sök á gefandi. Öðru-
vísi var því nokkuð háttað jncð deilur þær, er vóru
ineðal keuniliðsins útaf trúnni og kyrkjuritúalinu,
hvörra. nokkuð er getið í næstliðins árs Skírnir;
stjórnin ieyfði þeiin frjálsa rás, og muu þó eigi
hafa vautað þá er töldu tii hiuttöku; en i árs