Skírnir - 01.01.1867, Síða 28

28
FBJETTIB.
EugUnd.
fyrirmyndarmál ungra manna í stíl eða tali. Hann lauk ræ®u
sinni me8 því, aí ráSaneytiB stæSi eSa fjelli, sem frumvarpinu
vegnaSi. (IÖldin er me8 oss, og í gegn enum ókomna tíma fáiíi
þjer ekki barizt”. — Sem getiS var um i vibaukagrein rits vors
í fyrra, gengu 318 atkvæÖi meS en 313 móti frumvarpinu. þó
svo tæplega tækist til meS sigurinn lagSi Gladstone á hættu meS
hinn hluta frumvarpsins um niSurskipti Jijörþinganna. Hjer stóS i
löngu stappi og í ölln fannst, aS mótmælendum og Tórýmönnum
hafSi vaxiS móSur. Menn fundu mörg missmíSi á því máli, t. d.
eitt þaS, aS Gladstone Ijet þorp meS 8 þús. íbúa halda tveim full-
trúum eSa þingsætum, en samlagningar kjördæmi fengu ekki nema
einn, þó sú þinghá hefSi 15 þús. íbúa. í þessari umræSu fengu
mótmælamenn frumvarpsins þaS fram , aS þaS skyldi aukiS meS
fyrirmælis greinum um mútur og önnur kjörvíti. í umræSunum
um enar sjerstöku greinir frumvarpsins — eSur í nefndargöngu þings-
ins, sem Bretar kalla — fóru mótmælendur þess aS hafa sig upp
á skaptiS, og þeir höfSu þaS þegar fram aS auka nokkuS upphæS
kjöreyris í kjörþingaþorpum (þ. e. þorpum er skyldu vera kjör-
þing sjer). J>ó litlu munaSi (einu eSa hálfu öSru pundi) vildi
Gladstone ekki ganga aS þeirri uppástungu, enda varS hún ráSa-
neytinu til falls. Um sama leyti hafSi veriS boriS upp af einum
Tórýmanna, aS veita öllum mönnum kosningarrjett er hefSi einn
um tvítugt og væri læsir, skrifandi og reikningsfærir. Whiggmenn
kölluSu uppástunguna borna frara af lítilli alvöru en helzt til
þess aS brjála frumvarpinu. |>ó þetta sje til skiliS sumstaSar á
meginlandinu (t. d. um skript og lestur á Ítalíu og Svisslandi) og
í Bandarikjunum, þykir Wbiggmönnum þaS ekkert höfuSatriSi til
kjörrjettar. — BáSherrarnir áttu kost á aS slíta þinginu, en kusu
heldur aS leggja af sjer völdin. Drottning s'koraSi nú á Derby
jarl (foringja Tórýmanna) aS skipa nýtt ráSaneyti. Hann fjekk
syni sínum, Stanley lávarSi, utanríkismálin, Disraeli fiárhag, Peel
hermál, Walpole innanríkismál, Chelmsford lávarSi dómsmál, og
annaS ýmsum. — Auk þingskapanna voru ýms önnur mikils-
varSandi mál óútkljáS, er Whiggmenn fóru frá, en eitt hiS helzta
þeirra var frumvarp Gladstones um kirkjuskattana og afnám kirkju-
tillaga (til ríkiskirkjuunar) af hálfu þeirra, er eigi játast undir ena