Skírnir - 01.12.1909, Blaðsíða 84

372
Erlend tiðindi.
féþúfu. Meðan örfáir Indverjar höfðu notið Evrópumentunar
og blöð voru nærfelt engin var auðveldara að halda í hemilinn á
landsl/ðnum. Nú er þetta breytt'; fjöldi Indverja er nú ágætlega ment-
aður og blöð ailmikið útbreidd, sem fastlega taka taum laudsmanna.
Sigur Japana yfir Russum hefir og blásið nýju trausti í brjóst
Austurlandabúum, sem áður töldu. Evrópumenn ofurefli sitt. Svo
hefir ofan á alt þetta bæzt það vandamál, að Bretar geta ekki
gefið Indverjum þegnrétt annarsstaðar í ríki sínu. Hvervetna af
segja nýlendurnar það, sökum þess, að þær telja Englendinga ófæra
til að keppa við Indverja af sömu ástæðum og Kínverja. Hefir
þetta einkum orðið að áköfu deilumáli í Afríku. Indverjum þykir,
sem von er, lítið til þess koma að vera brezkir þegnar og þó þegn-
léttarlausir, er kemur út fyrir Indland, og þessi útilokun mjög sár-
beitt fyrir þá. Eru mikil líkindi til þess, að alt þetta valdi því
að lokum, að Englendingar missi yfirráðin yfir Indlandi, því þann
kostinn taka þeir miklu framar en að missa hinar miklu nýlendur
sínar bygðar enskumælandi mönnum.
Grikkland Þess var getið í síðasta hefti Skírnis, að gríski
herinn varð óður og uppvægur út af afdrifum Kríteyjardeilunnar.
Yildu foringjar hersins fyrir hveru mun hefja ófrið við Tyrki, en
þó þótti þeim brýn þörf á, að koma hermálefnum landsins í betra
horf fyrst. Gerðu þeir því uppþot mikið og kúguðu þing og stjórn
að vild sinni. Stjórnarskifti urðu hvað eftir annað: Theotokis
lagði niður völd og tók við af honum Rhallís. Hann var 14 daga
forsætisráðgjafi, en þá tók völdin Mauromikalis og var hann í flokki
hershöfðingja, en í minni hluta á þinginu, meðan það var sjálfrátt
um gerðir sínar. Herforingjarnir lögðu ýms frumvörp fyrir þingið
um endurbætur hersins, svo sem það, að allir synir konungs skyldu
sleppa embættum sínum í hernum. Þessum kröfum neitaði þingið
14. október. Varð þá uppþot mikið í hernum og höfðu foringj-
arnir staðráðið, að ráðast á þinghúsið daginn eftir, taka þingmenn
höndum, stevpa konungi úr völdum og setja bráðabirgðarstjórn í
landinu. Þessi ráðagerð kvisaðist og lét þá þing og stjórn þegar
alt í þá skál, er foringjarnir vildu og keyptu sér frið með því.
Voru samþykt umræðulaust öll þau lagafrumvörp, sem heririn
vildi, og synir konungs lögðu niður völd sín í hernum. — Mjög
hélt það þó aftur af framkvæmdum hersins, að stórveldin hétu
efarkostum, ef ekki væri með friði fram farið bæði gagnvart kon-
ungi og Tyrkjum.