Þjóðólfur - 20.05.1892, Blaðsíða 1

Kemnr ít 6. föBtudög- um — Verö á,rg. (60 arka) 1 ■» 4 kr. Erlendis 5 br. — Borgist fyrlr 15. Júli- JÓÐÓLFU R. Uppsögn Bkrifleg, bundin vlö dramót, ógild nema bomi til útgefanda tyrlr 1. obtóber.
XLIV. árg. Reykjavík, föstudaginn 20. nxaí 1892. Nr. 24.

Þingmenn næst.
Eptir séra Gkiðmund Ghiðmundsson í Gufudal.
kjósa skuli eða eigi, t. d. Gunnar Halldórs-
son, séra Benedikt Kristjánsson, séra Sig*
urður Jensson o. fl.
fylgismaður sjálfstjórnarflokksins, en að
öðru leyti hefur ekki kveðið svo mjög að
lionum á þingi, og er því liklegt, að ís-
firðingar vilji senda meiri skörung á næsta
þing. Væri eðlilegast, að lir. Skúli Thor-
oddsen yrði þingmaður þar (ásamt séra
Sigurði Stefánssyni), en Eyfirðingar kysu
einhvern innanhéraðsmann.
Heyrzt hefur, að Barðstrendingar muni
ætla að hafna Sigurði prófasti Jenssyni,
og hafi augastað á séra G-uðmundi í Gfufu-
dal sem þingmanni í hans stað og teljum
vér ekki að því, því að séra Gfuðmundur
er áhugamaður, einarður og mælskur vel.
Um skoðun hans í stjórnarskrármálinu er
oss reyndar ekki fullkunnugt, en vér ef-
umst ekki um, að hann muni fylla flokk
þeirra manna, er halda fram sjálfstjórnar-
kröfum vorum óskertum.
Um þá þingmenn (9 alls), er greinar-
höf. vill ekki láta endurkjósa, er það skjót-
ast að segja, að vér finnum enga ástæðu
til að mæla sérstaklega með neinum
þeirra til endurkosningar. Sumir þeirra
munu heldur ekki gefa kost á sér (t. d.
dr. Gr. Thomsen) og er því ekki um þá að
tala. Af hinum mun Sighvatur Árnason
og séra Páll Ólafsson hafa mestar líkur
til að ná endurkosningu, og höfum vér
ekki neitt sérlegt á móti þeim. Sighvatur
er greindur maður og gætinn og vanur
þingstörfum, en farinn heldur að linast til
framsóknar, sem eðlilegt er.
En auk þessara, sem greinarhöf. vili
hafna, eru nokkrir fleiri, sem oss þykir
vafasamt, hvort kjósa skuli, og hefur ver-
ið minnzt á suma þeirra rækilega í ,.Þjóð-
viljanum unga“. Þá er vér fáum nánari
fregnir um, hverjir nýir ætli að bjóða sig
fram í kjördæmum landsins, munum vér
láta í ljósi álit vort um þessi þing-
mannaefni og bera þá saman við hina
eldri eptir beztu vitund, og eptir því sem
oss er kunnugt um. Þeir sem liugsa um
að bjóða sig fram til þingmennsku, ættu
nú sem fyrst að gera kjósendum sínum
aðvart um það, svo að þeir viti nógu
snemma á hverjum þeir eigi völ. Einnig
ættu kjósendur í hverju héraði nú þegar
að bindast saratökum til undirbúnings und-
ir kosningarnar og skora sem allrafyrst
á þá menn, að bjóða sig fram til þingsetu,
II.
5. Orímur Thomsen (þm. Borgfirðinga).
Hann tekur nú fast að eldast og er því
ekki líklegt, að hann bjóðist aptur til
þingsetu. En skyldi hann bjóða sig fram,
teljum vér óráðlegt hann að kjósa. Satt
er það, að engi frýr honum vits, og víst
hefur hann haft þingmannshæfileika í bezta
lagi; en vér fáum eigi betur séð en mest
öll þingmennska hans hafi verið skilminga-
leikur einn, ýmist háður gegn stjórninni,
Þjóðinni eða einstökum þingmönnum, án
alvöru og fastrar stefnu.
6. Jönas Jönassen (þm. Reykvíkinga).
Dr. Jónassen hefur hlotið lof sem læknir,
en virðist ekki vera hneigður til að fást við
stjórnmál, laus við að vera framgjarn, og
ekki lieldur áhugamikill sem íhaldsmaður.
Er því erfitt að sjá, hvað hann ætti að
hvetja til þingmennsku lengur. Vilji Reyk-
víkingar kjósa þann mann, er stjórninni
fylgi í ágreiningsmálum, væri óskandi, að
þeir kysu þann einn, sem engum hróður
hefði að glata. Það er ávallt mjög sárt,
þá er mjög nýtir menn villast á glapstigu
í stjórnmálum og rýra með því gengi sitt
og orðstír.
7. Séra Páll Ólafsson (þm. Stranda-
manna). Að honum virðist lítið kveða, og
mundi því ráð fyrir kjósendur lians, að
senda skörung meiri, ef hans væri kost-
ur.
8- Friðrih Stefánsson (þm. Skagfirðinga).
Það ætti naumast að þurfa að andmæla
þessum þingmanni, því það mætti telja hið
mesta glappaskot, ef hann yrði endurkos-
inn. Að vorum dómi hefur hann flesta þá
hluti til að bera, er þingmanni ekki sæmir
að hafa, grunnhyggni í landsmálum, fljót-
færni í dómum, og hviklyndi í sannfær-
ingu.
9. Þorvarður Kjerulf (þm. Norðurmúla-
sýslu). Hann er einn með atkvæðaminnstu
þingmönnum; mælir naumast orð frá munni
og starfar ekki mjög í nefndum. Virðist
þingmennska ótöm.
Auk þeirra, sem nú hafa verið taldir,
eru þeir nokkrir, sem vafasamara er, hvort
Um þá 4 þm., er kjörnir voru til síð-
asta þings, treystum vér oss eigi að fella
ákveðinn dóm að sinni.
Atlis. ritstj. Eins og lesendum blaðsins
er kunnugt, birtist upphaf greinar þessar-
ar í 9. nr. „Þjóðólfs“ 19. febr. þ. á., en af
vissum ástæðum, sem óþarft er að gera
frekar grein fyrir, hefur prentun fram-
haldsins dregizt nokkuð lengi, sem oss
þykir vert að afsaka. Jafnvel þótt vér
ekki að öllu leyti séum samdóma skoðun-
um hins háttvirta höf. um hvern einstak-
an þingmann, er hann vill hafna, erum vér
samt alveg samþykkir aðalstefnu greinar-
innar: að nauðsyn beri ti] að vinsa úr
hinum núverandi þingmönnum og setja
aðra yngri, áhugameiri og ótrauðari full-
trúa í stað sumra þeirra, því að næsta
þing þarf sannarlega á nýjum kröptum að
halda. En vandlega verða kjósendur að
gæta þess, er þeir hafna gömlum og reynd-
um þingmönnum, að þeir velji í þeirra
stað þá eina, er taki hinum eldri fram,
svo að ekki verði hin síðari villan argari
hinni fyrri. Umskiptin verða að vera til
bóta; að öðrum kosti eru þau þýðingar-
laus.
Að því er þá þingmenn snertir, er
greinarhöf. telur vafasamt, hvort kjósa
skuli, viljum vér geta þess, að séra Bene-
dikt Kristjánsson hefur jafnan komið fram
sem mjög frjálslyndur þingmaður, og þótt
hann sé nú tekinn allmjög að eldast, ber
þess vel að gæta, að hann er enn ern og
ungur í anda, og það skiptir mestu, því
að enginn má skilja orð vor svo, að ára-
talan ein geri menn óhæfa til þingmennsku.
Nei, þvert á móti. Frjálslyndi fer ekki jafn-
an eptir aldri, eins og kunnugt er. En hitt
er venjulegra, að áhugi, fjör og framtakssemi
þverri með aldrinum og skoðanirnar verði
meir og meir á eptir tímanum, eða einstreng-
ingslegar, og þá er slík apturför kemur.ber-
sýnilega í ljós með aldrinum, er sjálfsagt
að hafna þeim manni og láta einhvern
ungan framfaramann skipa sæti hans.
Um Gunnar í Skálavík skal þess getið,
að hann hefur jafnan verið einbeittur