Íslendingur - 22.05.1865, Blaðsíða 5

93
yfirdómari Benidikt Sveinsson hinar fyrri yfirreiðir sínar
og fundarhöld í Iíjósarsýslu, sumpart ásamt sýslumanni
Jóni Thoroddsen, og við petta tœhifœri1 hagaði hann
sjer, að sögn, ef vægustu orðatiltæki eru við höfð, ó-
sæmilega fyrir embættismann, því að svo er sagt, að
hann hafi fleirum sinnum mjög drukkinn hneyxlanlega
rifizt og skammazt við bændur, og haft hótanir í frammi
við þá, ef þeir Ijetu eigi undan; og hegðun hans hefir
jafnvel vakið slíkt hneyxli, að maður nokkur, er var á
einum af þessum fundum, hefir sagt við mig, að hann
furðaði sig á því, að yfirdómaranum væri eigi fyrirboðið
að halda þannig áfram æsingum sínum, og hótað em-
bættismissi, ef hann hlýddi eigi. Jeg hefi, sem kunn-
ugt er, ávallt fylgt fram lækningareglunni í þessu máli,
og fyrir þá sök hefi jeg haldiö fast í þærkindur, erjeg
hefi komið upp, og það þrátt fyrir alla þá erfiðleika, er
jeg hefi átt við að stríða. Á hinum síðasta fingvalla-
fundi gjörðu ýmsir niðurskurðaræsingamenn sjer mikið
far um, að fá mig til að skera kindur mínar, líklega í
þeirri von, að ef jeg, sem einn af höfuðlækningamönn-
unum, fengist til þess, mundi veita hægra að fá bænd-
urna til þess; en jeg þverneitaði því, eins og jeg líka
þegar gekk af fundinum, er málinu var hreyft, og lýsti
yfir því, að jeg vildi engan hlut eiga í umræðu þess
máls, þvf að jeg hefi þá óbifanlegu sannfæringu, að
niðurskurður á fje, með hverjum skilmálum sem liann
er, verði til óbætanlegs skaða fyrir fjáreigendurna. f»ó
barst það út, aðjeghefði lofað að eyða fje mínu. þetta
kom mjer til að setja auglýsingu í nr. 44—45 af jþjóð-
ólfi, er kom út 12. dag seplemberm. síðastl. (fylgiskjal
nr. 1), og lýsti jeg því í henni, að þessi orðrómur væri
ósannur og að jeg væri með öllu ófáanlegur til að skera
fje mitt niður. En yfirdómari Benidikt Sveinsson setur
þá auglýsingu í blaðið íslending, 22. dag septemberm.
næst þar á eptir, og lýsir þar yfir því, að hann ætli að
láta drepa hverja þá kind mína, er finnast kynni í hans
landareign, hvort sem hún væri heilbrigð eða sjúk, og
hinu sama er öðrum fjáreigöndum hótað, ef mínar kind-
ur komi saman við fje þeirra (fylgiskjal nr. 2), og hinu
sama hefir liann annars áður hótað mjer munnlega.
Mjer þykir það æði svæsið af embættismanni, og það
af þeim embættismanni, er sjálfum er trúað fyrir æðra
dómaraembætti í landinu, og sem þess vegna á að kveða
upp dóm í þeim málum, þar sem öðrum er sýnt ofríki
eða ójöfnuður, að hann skuli sjálfur hóta öðrum ofríki.
1) Eins og allir vita, varjcg á eimim einasta fundi aí> Lága-
felli ( haust eb var, og er jeg viss mn, aí> enginn er svo ósvíflnn
ab segja, ab jeg etiur nokkur annar, sem þar var, hafl verih drukk-
•iun ehur abhafzt þar noitt ósæmilegt; svo þetta er vafalaust sprottib
frá skólakennaranum sjálfum, og er þat) eigi meira en annafi, sem í
þessn fagra og fróþlega riti hans stendurl B. Sveinsson.
það virðist eigi vera mikil upphvatning til góðrar reglu
og siðsemi meðal hinna óæðri Iandsmanna, þegar em-
bættismennirnir geta vítalaust hótað að fremja ofríki á
eign annara; það virðist eigi heldr vera mikil trygging
fyrir rjettum og óvilhöllum dómum, þegar dómarinn
sjálfur hefir slíkar hótanir í frammi, og auk þess, að
hann hefir á hendi æðra dómaraembætti, á líka að vera
alþingismaður, og fær þannig færi á að æsa upp þá af
alþingismönnum, sem eru miður sjálfstæðir í skoðunum
sínum og miður greindir, til þess að koma fram með
óskynsamlegar og ofbeldisfullar uppástungur, og, ef til
vill, til að fremja samskonar verk.
Af ofangreindum ástæðum er það auðmjúk bæn
mín til hins háa stjórnarráðs, 1., að eins og jeg er
sannfærður um, að það lætur sjer annt um velferð ís-
lendingaí alla staði, þannig gjöri það ogmildilegast hinar
öflugustu ráðstafanir til þess að aptra þessum svívirði-
legu æsingum til niðurskurðar á heilbrigðu fje, og að
það að minnsta kosti annist um, að embættismenn lands-
ins, meðal hverra jeg, sem áður er um getið, leyfi mjer
einkum að tilnefna yfirdómara Benidikt Sveinsson og
sýslumann Jón Thoroddsen, haldi þeim eigi lengur á-
fram sem oddvitar, og 2., að hið liáa stjórnarráð veiti
mjer öflugt fullting, svo að jeg þurfi eigi að eiga það
á hættu, að yfirdómari Benidikt Sveinsson, samkvæmt
hótun sinni, er jeg legg hjer með sem fylgiskjal, eða
aðrir, sem líkt eru skapi farnir, eyðileggi eign mína
með ofbeldi.
Reykjavík, 7. dag októberm. 1864.
Auðmjúkast.
Til II. Kr. Friðrilcsson.
Lögstjórnarráðsins.
Eins og hverju mannsbarni á íslandi er kunnugt,
hafa tillögur mínar í fjárkláðamálinu lotið að því, bæði ut-
an þings og innan, að lækningamenn og niðurskurðarmenn
yrðu á eitt sáttir, og þessari aðalhugsun minni og aðalstefnu
hefi jeg gefið ýmsan búning, ef eitthvað kynni að verða
upphugsað, sem gæti samrýmt þessar einstrengingslegu
stefnur þannig, að kláðanum yrði útrýmt, áðurenhann
eyðilegði land og lýð. fannig fylgdi jeg 1861 því fram, að
niðurskurður yrði sem varaúrræði viðhafður sem hegning
gegn lækningatrössunum, og er þetta eigi fjekk fram-
gang, framfylgdi jeg sem fleiri, á alþingi 1863, eintóm-
um lækningum, samkvæmt frumvarpi stjórnarinnar, en þó
náttúrlega með þeim skilmála, sem óaðgreinanlegur er
frá landsháttum vorum, að verðir yrðu viðhafðirumhverfis
kláðasvæðið meðan á lækningunum slæði, svo faraldrið
eigi útbreiddist frá trössunum. En er þetta eigi heldur
gat orðið ofan á, hugkvæmdust mjer fjárskiptin, semjeg
fyrst bar uppástungu fram um á þingvallafundi í fyrra
sumar; smbr. ísl. 4. árg. nr. 1.