Skuld - 17.07.1879, Síða 2

XII. ár, nr. 20.]
SKULD.
[,7/7 1879.
238
28. gr. Fyrir „tveir priðjungar11
komi: „helmingr“.
34. gr. í staðinn fyrir „Lands-
höfðingjanum“ komi: „Ráðgjafa eða
peim, er hann kyeðr til fyrir sig“. —
Aftan við: „semja við pingið“ hætist:
„skyldr er ráðgjafi eða hans nmhoðs-
maðr til, að lýsa yfir pví, ef á hann
er skorað, hvort hann fallist á ein-
liver lög, svo orðuð og löguð, sem pá
liggja fyrir pinginu, eðr eigi, og skal
ráðgjafinn vera eins hundinn við orð
umboðsmanns síns, sem hefði hann
pau sjálfr mælt“.
36. gi'. í stað „tveir priðjungar“
komi: „helmingr“.
42. gr. orðistsvo: „Dómsvaldinu
skal sem allra fyrst skipað með laga-
hoði, pannig, að dómsvald sé með öllu
skilið frá umboðsvaldi, málsfærsla öll
munnleg og í heyranda hljóði háð og
kviðdómum á komið“.
47. gr. Bætist aftan við: „en
til almennrar félagsskyldu verða eigi
talin gjöld til nokkurs pess kyrkjufé-
lags, sem maðr er eigi í, hvort heldr
er pjóðkyrkjan eða önnur kyrkju-
félög“.
54. gi*. Á undan síðustu máls-
grein bætist inn í: „Hér eftir parf
ekkert sérstakt leyfi til að reka prent-
iðn, hvar sem vera skal á Islandi;
og má aldrei framar innleiða slíka
takmörkun á prentfrelsinu, né heldr
má ritskoðun framar eiga sér stað
eða nein önnur tálmun fyrir prent-
frelsinu, og aldrei framar neitt slíkt
lögleiðast“.
Við „Ákvarðanir um stundarsalc-
ir“, 2. gr. pótti rétt að gjöra pá breyt-
ing, að mál pau, er par ræðir, yrði
fyrst um sinn dæmd í 8 manna dómi,
er 4 væru kosnir af pingmönnum efri
deildar úr sjalfra peirra flokki, en 4
af dómendum hæstaréttar úr sjálfra
peirra flokki.
p>etta voru in helztu aðalatriði,
er fundinum pótti pörf á fram að taka
að sinni.
[Niðrl. siðar.]
Frá aljiiiigi. I.
(Ritað fyrir „Skuld“ af all>ingismanni).
Reykjavík, 4. júlí 1879.
Eins og lög gjöra ráð fyrir var
alpingi sett 1. d. júlímán. Var fyrst
haldin guðspjónustugjörð í líkhúsi
Reykjavíkr. með pví kyrkjan er eigi
orðin messuhæf ennpá, pó aðgerðin
á henni sé komin vel á veg. Við
petta tækifæri ílutti Benedikt pró-
fastr Kristjánsson í Múla ræðu og
hafði fyrir texta Kol. 3, 17.: „Hvað
helzt er pér hafizt að í orði eða verki,
pá gjörið alt í nafni Drottins Jesú“.
fegar pingmenn gengu til líkhúss-
ins var fagrt veðr, en meðan á pjón-
ustugjörðinni stóð tók að rigna og
hélzt rigningin til kvelds.
239
Allr pingheimr kom saman í ping- 1
sal neðri deildar og las landshöfðing-
inn par upp skipun, er hann hafði
fengið frá konungi til að setjapingið,
og boðskap lconungs til pingsins. Af
32 pingmönnum, sem mættir voru1),
var Pétr biskup elztr, og stýrði hann
pví pingfundinum meðan rannsökuð
voru kjörbréf nýkominna pingmanna
og meðan peir unnu eið að stjórnar-
skránni. J>ar eftir lét aldrsforseti
kjósa forseta sameinaðs pings, svo sem
pingsköp vor mæla fyrir, og var Pétr
byskup kosinn, en prívegis purfti að
kjósa áðr en hann fengi nógu mörg
atkvæði; kusu margir pingmanna Berg
amtmann. J>á lét forseti kjósa vara-
forseta og gekk sú kosning viðlíka
erfitt, kusu flestir Grím Thomsen og
Berg Thorberg, en svo lauk að Grímr
fékk meira hlut atkvæða. Til skrif-
ara í sameinuðu pingi voru kosnir ís-
leifr Gíslason og Eiríkr Kúld. Að
síðustu var kosinn 1 pingmaðr í efri
deild í stað Torfa heitins Einarsson-
ar og varð Jón Jónsson fyrir kosn-
ingu; féklc hann 15 atkvæði, en næst
honum Arnljótr Ólafsson 11 atkvæði.
fannig lauk fundi ins sameinaða pings.
|>á tóku pingdeildirnar til að kjósa
sér embættismenn, hvor fyrir sig, og
voru í neðri deild kosnir: Jón Sigurðs-
son forseti, Grímr Thomsen varafor-
seti, ísleifr Gíslason og Björn Jóns-
son skrifarar. í efri deild Pétr Pétrs-
son forseti, Bergr Thorberg varafor-
seti, Magnús Stephensen og Eiríkr
Kúld skrifarar.
Eftir petta voru allir pingmenn í
boði lijá landshöfðingjanum.
2. d. júlim. áttu báðar pingdeildir
fund, og lagði landshöfðinginn par fram
stjórnarfrumvörp: fyrir neðri deild:
1. frumvarp til fjárlaga 1880—81,
2. fjáraukalaga um árin 1876—77,
3. fjáraukalaga árin 1878—79, 4. laga
um skipun prestakalla og kyrkna,
5. laga um kyrkjugjald af húsum,
6. laga um breyting á tilsk. 27. jan.
1847 um tekjur presta og kyrkna,
7. laga um sætisfisksgjald. Fyrirefri
deild: 1. frumvarp til landbúnaðarlaga.
2. laga um bann gegn aðflutningum
vegna pess pestkynjaðr sjúkdómr er
uppi, 3. laga um ráðstafanir gegn
pestkynjuðum sjúkdómum, 4. laga um
breyting á lögum um bæjargjöld í
Reykjavik, 5. laga um kaup á 3/4 silfr-
bergsnámsins í Helgustaðafjalli og
Helgustaða, 6. viðaukalaga við póst-
lögin, 7. laga um breyting á launa-
lögunum (hækkun á launum póst-
meistarans).
í fjárlagafrumvarpinu er gertráð
1) Auk Jóns Sigurðssonar, 1. þingmanns
ísfirðinga og Jóns Pétrssonar, 2. þingmanns
Suðrmúlasýslu, sem hvorugs er von til |iings
í sumar, voru fjærverandi Jón Hjaltalín kon-
ungkjörinn þingmaðr og Jón Jónsson 2.
þingmaðr Skagfirðinga.
240
fyrirað tekjur landssjóðsins 1880—81
verði Kr. 791923,20; en gjöldin minni
um Kr. 74 523,26. Meðal gjalda eru
taldar 15 000 Kr. til bráðabyrgðar-
uppbótar fátælcum brauðum hvort ár-
ið fyrir sig.
Frumvarpið um skipun presta-
kalla og kyrkna er að mestu eins og
hjá utanpingsnefndinni í fyrra. J>ar
sem nefndin lagði til að tekjuhærra
prestakall legði öðru tekjulægra, lætr
stjórnin landssjóðinn greiða tillagið til
ins fátæka brauðs, en fá hann aftr
endrgoldinn af inu ríkara brauði.
Landshöfð. hafði lagt á móti tillögu
nefndarinnar að svipta Rvíkr-brauðið
við presta skipti 500 Kr. úr landss-
sjóði, en stjórnin álítr með nefndinni
að petta megi pó gjöra. Ekki hefir
stjórnin getað fallizt á tillögu, sem
byskup sendi sérstaklega urn að veita
uppgjafaprestumog prestsekkjum eftir-
laun úr landssjóði. Eigi hefir stjórn-
in heldr aðhyllzt tillögur nefndarinnar
um breyting á sóknartekjum presta
(tíund og dagsverk) né um innheimtu
pessara gjalda. Öllum tillögum minna
hluta nefndarinnar hefir stjórnin hafn-
að að ráðum landshöfðingja, með pví
henni pykir eigi tími til kominn að
láta söfnuðina fá nein ráð í hendr um
málefni sjálfra sín [!! ]
3. júlí voru haldnir fundir í báð-
um pingdeildum og fór par fram: 1.
umræða í nokkrum af peim málum,
sem talin eru hér á undan. í neðri
deild var kosin nefnd í fjárlagamálið,
nefndarmenn: Grímr Thomsen (20
atkv.), Einar Ásmundsson (20), Tr.
Gunnarsson (19), Halldór Friðriksson
(17), Guðmundr Einarsson (12), ís-
leifr Gíslason (12), Eggert Gunnars-
son (11). Sömuleiðis nefnd í brauða-
skipunarmálið: Páll prestr Pálsson
(20), þórarinn Böðvarsson(19),Hjálmr
Pétrsson (19), Friðrilc Stefánsson (17),
f>orlákr Guðmundsson (16), Arnljótr
Ólafsson (12), Halldór Friðriksson (9).
Á fundinum lagði landshöfðingi
fram frumvarp til laga um sampylct á
reikningum um tekjur og gjöld íslands
á árunum 1876 og 1877 með miklunx
fylgiskjölum: athugasemdum yfirskoð-
unarmanna, svörum landshöfðingja til
athugasemdanna, og tillögum yfirskoð-
unarmanna um pað, hvernig skyldi út-
kljá pað, er á greinir.
4. júlí var enginn pingfundr, en
pá átti prestasamkundan (,,synodus“)
fund, eins og venjulegt er á hverju ári-
R i t d 6 ín r
um
„ Síingva og kvæðl“ Jóns (llafssonar.
Eftirséra Matthías Jochumsson*
[Eftir ,.pjóðólfi“ XXXI. árg., nr. 14., 28. maí [>• »•]
pótt lengi hafi dregizt, skulum vér nú
snöggvast minnast á kvæðabók þossa og W>>'
und hennar, Jón Olafsson. J ó n Ó 1 a f s s o « •
— liver er sá Islendingrinn, sem ekki kann'