Lögberg - 12.01.1928, Blaðsíða 4

Bls. 4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. JANÚAR 1928.
Sogberg
Gefið út hvern Fimtudag af The Col-
umbia Press Ltd., Cor. Sargent Ave. &
Toronto Str., Winnipeg, Man.
Talsimara N-6327 o$ N-6328
Einar P. Jónsson, Editor
OtanSskrih til blaSsins:
Tt(£ eOLUMtBI^ PfjESS, Ltd., Box 3171. Winnlpeg.
Utan&skrift ritstjórans:
COlTOR LOCBERC, Box 3171 Wlnnlpog, MJan.
Verð $3.00 um árið.
Borgist fyrirfram
Tho "Uögbers' U prlntad and publUhed by
The Coluntbla Prass, LAmltod, ln ths ColumbU
•iutldlns. €Bt ttaratent Are., Wlnnlpeg, Manltoba.
Námarekstur og hlutasala.
Flestum þeim mönnum, bæði í Ontario og
Manitoba, er við námarekstri gefa sig
ber nokkurn veginn saman um, að
núgildandi hlutasölu-lög, séu alt annað en
>heillavænleg fyrir námuiðnaðinn bér í fylkinu.
Má meðal annars á það benda, að í því falli að
fésýslumenn eystra, svo sem í Ontario-fylki,
kynnu að.vilja leggja peninga sína í námafyr-
irta'ki í Manitoba, þá er ekki um annað fyrir þá
að géra, en leita leyfia eða löggildingar til sam-
bandsstjórnarinnar í Ottawa. En af þvi leiðir
að sjálfsögðu það, að yfirumsjón starfitekslnnn-
ar flvzt út úr fylkinu, og er þá ver farið en
heima setið.
Eins og nú standa sakir, er helzt svo að sjá.
sem Ontario-búar brenni einir inni með allan
sannleikann, hvað viðvíkur námum! og náma
rekstri í Manitoba, og reyndar í Vesturlandinu
yfirleitt. Toronto blöð flytja viiku eftir viku, og
mánuð eftir mánuð, skilmerkilegar og sannfær-
andi ritgerðir um hina 'feykilegu málmauðlegð
Sléttufylkjanna, meðan íbúar þeirra sofa svefni
hinna andvaralausu, eða láta sér nægja yfir-
borðs upplýsingar hinna og þessara námu
spekúlanta, er lítið skynbragð bera á máls-
kjarnann sjálfan.
Með hinum nýju hlutasölulögum, Sale of
Shares Act, er gerð til þess nokkur tilraun, að
tryggja fylkisstjórninni fullveldi, ef svo mætti
að orði kveða, yfir félögum, sem innan vébanda
fylkisins starfa ag hlutasölu hatfa með höndum,
hvort heldur þau njóta fylkis-, eða sambands-
stjórnar löggildingar. Hefir þetta stundum
valdið árekstri, og sett hinum efnaminni félög-
um, eða einstaklingum stólinn fyrir dyrnar.
Þarft er það að vísu og sjálfsagt, að lög-
gjöf sé við hendina, er komið geti fram á-
byrgð á hendur félögum, er sek gerast um
rangar upplýsingar, eða falskar skýrslur.
Hafa í þeim efnum helzti lengi tíðkast þau hin
breiðu spjótin, að slíkt athæfi væri liðið átölu-
laust, eða vægð auðsýnd, þar sem ekki var á-
stæða til.
A það hefir verið drepið oftar en einu sinni,
að heppilegt og holt gæti það reynst núverandi
fvlkisstjórn í Manitoba, að taka sér til fyrir-
myndar námalög Ontario-fylkis, sem sniðin eru
að flestu leyti eftir kröfum nútímans, en jafn-
framt bygð á margra ára reynslu.
Námulög Ontario-lfylkis, eru afarströng.
Verður sérhvert námafélag þegar í upphafi, að
gefa stjórninni ábyggilegar, staðfestar skýrsl-
ur, um líklega kosti náma þeirra, er vinna skal.
Gerist námueigandi sekur um villandi upplýs-
ingar, í þeim tilgangi að greiða fyrir hlutasölu,
skal hann tafarlaust >sæta þungri hegningu.
Gildir hið sama um umboðsmenn hans, eða aðra
embættismenn hlutaðeigandi námafélags. —
Engum manni skyldi líðast að taka að sér
hlutasölu í námufyrirtækjum, nema að áður-
fengnu skýrteini frá hlutaðeigandi stjórnar-
völdum. Aður en slíkt leyfi er véitt, ætti skrif-
stolfa námamálanna, að hafa í höndum sínnm
vottorð um ráðvendni umsækjanda.
Eins og gefur að skilja, veltur á því eigi
alllítið, að hutabréfasali þekki persónulega inn
á vöru þá, er hann hefir til framboðs, því áhrif
hans geta orðið næsta víðtæk, hvað viðkemur
hinni fjárhagslegn hlið námarekstursins.
Það mun því miður engin nýlunda, að illa
mentur, en tungumjúkur farandsali, hafi vélað
fólkið til að kaupa hluti í námum, og þá jafn-
fmrnt hinum og þessum fyrirtækjum, sem litlar
líkur voru til að veita mundu nokkru sinni
nokkuð í aðra hönd. Olíubornar loddaratung
ur eru ávalt tvíeggjuð sverð. Undirhyggju
verður aldrei til 'fullnustu útrýmt með lögum.
En sjálfsagt virðist, að endurkölluð séu um-
boðssöluleyfi þeirra manna, er brotið hafa 1
hága við alment velsæmi með afskiftum sínum
af hlutasölu, hvort heldur um námafélög eða
önnur fyrirtæki var að ræða.
Það er lakur kaupmaður, sem lastar sína
vöru, segir gamalt máltæki, er flestir munu
kannast við. En það er engan veginn fullnægj-
andi að menn hafi trú á vöru þeirri, er þeir
hafa til íframboðs. Þeir verða að hafa full-
komna þekkingu á gildi hennar og ókostum líka.
Kunnugra mun það vera en frá þurfi að
segja, hve margir góðir menn hafa oft og ein-
att fallið marflatir fyrir hinum og þessum
vöruskrumaranum, og þá ekki hvað sízt þeim,
er hlutabréfasölu hafði með höndum. Það er
engin ný bóla, að heyra hina og þessa strætis-
horna legáta halda því að Pétri og Páli, að með
því að kaupa vonina í hinu og þessu námafyrir-
tækinu, þá geti >þeir auðveldlega tífaldað inn-
lags/fé sitt á fáum mánuðum. Flestir menn
munu vera með því markinu brendir, að vilja
verða ríkir, og þá helzt sem allra fljótast og
fyrirhafnarminst.
Yér erum ekki í noikkrum minsta vafa um
það, að mikill meirihluti hlutabréfasala, séu
ráðvandir og samvizkusamir menh. En á lxinn
bóginn má það ekki gleymast, að oft er misjafn
sauður í möi’gu fé, er gjalda verður varhuga
við.
Eitt einasta athugaleysis augnablik, getur
skipað manni á þann krókbekk í lífinu, er eigi
verður auðveldlega úr komist.
Það hlýtur að renna sérhverjum góðum
dreng til rifja, að sjá samborgara sína flegna
inn að skyrtunni. Þó er sú sorgarsaga drjúg-
um tíðari, en margan grunar.
Vafalaust er mörgum íslendingum enn í
fersku minni, saga Farmer’s Packing félagsins
alræmda, félagsins, er gera átti bændur stór-
ríka á svipstundu, en sökti þeim í þess stað, of-
an í grængolandi skuldafen. — Er þar aðeins
um að ræða, eitt dæmi af mörgum.
Hvað viðkemur námarekstri hér í norð-
vestur landinu, þá er þar eftir öllum eykta-
mörkum að dæma, um stórfenglegan framtíðar-
iðnað að ræða, er reynast mun almenningi sönn
lyftistöhg til aukinnar velmegunar.—
Það er síður en svo, að vér séum því mót-
fallnir, að menn leggi fram til þess fé ,að grafa
málma úr jörðu, því gilægð mun af þeim í landi
hér. Er slíkt bein skylda. En liitt er oss á-
hugamál, að í þessum efnum sem öðrum, sé
fullrar varúðar gætt, og skift sé aðeins við þá
menn, er þekkingu hafa á námum og náma-
rekstri. Slíkir menn eru að sjálfsögðu náma-
verkfræðingarnir, er helgað hafa námuiðnað-
inum óskifta æfikrafta.
Þjóðrœknismál.
r.
Eins og vestur-íslenzkum almenningi þegar
er kunnugt, varð það að ráði á síðasta ársþingi
Þjóðræknisfélagsins, að Brynjólfur söngkenn-
ari Þorláksson, skyldi til þess fenginn, að æfa
söngflokk meðal íslenzkra barna og unglinga í
Winnipeg-borg, með líkum hætti og hann hefir
gert undanfarin nokkur ár, í hinum ýmsu ný-
bygðum vorum hér vestra.
Það er kunnugra, en frá þurfi að segja, hve
glæsilegan árangur starfsemi Brynjólfs á þessu
sviði hefir borið. Nægir í því sambandi, að
benda á þátttöku söngflokka hans í landnáms-
hátíðinni á Gimli, sem og á þjóðminningardegi
íslendinga í Vatnabygðunum.
Epn er tiltölulega skamt um ljðið, frá því er
Brynjólfur kom að heiman,—aðeins rúm þrett-
án ár. Þó hefir hann reynst liðtækur land-
námsmaður á sviði þjóðræknismálanna, eignast
mörg ítök í landnáminu fegursta* sem unt er að
hugsa sér, landnámi hins saklausa barnshjarta.
Við gróðrarmold heilbrigðs hjartalags| eru
tengdar allar vorar dýrustu vonir um langlífi
íslenzks þjóðernis í Vesturvegi.
Um sérhver þau mál, er einhuga æska beitir
sér fyrir, er óþarft að örvænta,—hún tekur við-
fangsefnunum, hvTersu erfið sem þau annars
kunna að vera, með óblöndnnm fögnuði, sann-
færð um sigurmátt eigin eðlis, með ólgandi
blóðið af lolckandi átaksþrá. Að sjálfsögðu, er
hér einungis átt við heilbrigða æsku, er mótast
t hefir við arineld kærleiksríkra heimila, þá
a skn, er skilur sjálf og þráir að gera öðrum
skiljanlegt, að því aðeins megi framtíðarmust-
erin trygg reynast, að í undirstöðu þeirra sé
lagt það nothxpfasta úr fortíð og samtíð. Slík-
an hyggjum vér lífsskilning vestur-íslenzkrar
æsku, og þessvegna bíðum vér ókvíðnir kom-
anda dags.
Vér hö'fnm ávalt staðið bjartsýnis megin í
lífsbaráttunni, hveniig svo sem að viðrað hef-
ir, og munum svo enn gera, bæði hvað þjóð-
ræknismálið snertir, sem og önnur mál. Meira
en nóg af hrakspámönnum samt.
Verksvið vestur-íslenzkrar æskn, er afar-
víðtæk. Það er hún, sem á að bera hita og
þunga dagsins, þegar fram í sækir, og vernda
helgustu minjar uppruna vors og ættar Vér
höfum ávalt trúað á æskuna. Hún er trúnð
sjálf,—trúuð á alt, nema vantraustið!
Uað hlýtur að verða sérhverjum, íslenzkum
foreldrum í þessari borg óblandið fagnaðar-
efni, að eiga þess nú kost, að veita börnum sín-
um ókeypis kenzlu um þriggja mánaða skeið í
fögrum íslenzkum söng, þar sem saman fer á-
gæti ljóðs og lags. Sönglistin hefir ýmist köll-
uð verið drottning listanna, eða dí^ hins heil-
aga samræmis. Er hvorttveggja vafalaust
réttnefni.
“Alt á að mætast á efsta stað,
alt að samhljómnum stefnir.
Hvern sem að vann um æfi þar að
eilífa lífsbókin nefnir.
Fagur söngur er einn dásamlegasti sáttn-
semjarinn, er enn hefir þekst á vorri jörð.
Hann er grundvallaður á eilífðar samræminu
milli Guðs og manna.—
Um nálcvTæma tilhögun kenslustarfs Bryn-
jólfs Þorlákssonar, er oss ekki að fullu kunn-
ugt. En þó mun það ákveðið að kenslan fari
fram til skiftis í báðum íslenzku kirkjunum hér
í borginni.
Þjóðræknisfélagið á almennar þakkir slcyld-
ar fyrir afskifti sín af þessu nauðsynjamáli,
sem og þeir mætu menn, er komu því til leiðar
á þinginu, að kenslan skyldi ekld kosta félagið
grænan túskilding.—
Fólk verður að láta sér skiljast, að með
söngkenslu þeirri meðal barna og unglinga, er
hér um ræðir, er ekki verið að tjalda til einnar
nætur. Það er með henni verið að byggja upp
máttarstoðir framtíðarinnar undir íslenzkan
félagskap í álfu hér, þegar hinir eldri eru
horfnir út yfir móðuna miklu.
II.
Tíðindum þótti það sæta, er stofnaður var
í fyrra undir forystu Halldórs Thórólfssonar,
söngflokkur sá, er Icelandic Choral Society
nefnist. Fyrir frábæra alúð söngstjórans, sem
og þeirra annara, er að málum stóðu, gat flokk-
urinn sér þegar á hinu fyrsta starfsári, hinn
ágætasta orðstír. Má í því sambandi minnast
bljómleika þeirra, er liann hélt í Fyrstu lút-
ersku kirkju, mörgum hundruðum manna til ó-
gleymanlegs yndis, sem og þátttöku flokksins í
hljómlistarsamkeprfi Manitoba-íylkis í tfyrra.
Frá því er flokkurinn hóf æfingar f haust,
hefir hann starfað af kappi miklu, og ráðgerir
að efna til tveggja hljómleika á yfirstandandi
vetri. Fyrri hljómleikasamkomunni hefir þeg-
ar verð ráðstafað, og fer hún fram í Fyrstu
lútersku kirkju, þriðjudagskveldið þann 7.
febrúar næstkomandi. Aðgöngumiðar verða
ekki seldir að þessari samkomu, en samskota
verður leitað, er renna skulu í mentasjóð
Björgvins Guðmundssonar.
Hljómleikar þeir, er her um ræðir, koma til
með að hafa hreint enga smáræðis þýðingu, frá
sjónarmiði íslenkks þjóðernis. Hver einasti
liður söngskrárinnar fer fram á íslenzku, ein-
söngvar jafnt sem kórlög. Þar að auki skal
þess getið, að lögin öll, að tveimur undanskild-
nm, eru eftir íslenzk tónskáld, austan hafs og
vestan. Svona hljómleika hefir fólk vort ein-
mitt verið að drejuna um í háa herrans tíð.
Söngfélag þetta er nýgræðingur enn, og ný-
græðingurinn þarf jafnan á nærgætni og sam-
úð að halda. Það er bein siðferðisskylda vor
íslendinga, að láta félaginu í té allan- þann
stuðning, er framast má verða. Tilgangur
þess er slíkur, að ógleymdnm ágætum starfs-
kröftum, að mikils má af því vænta í framtíð-
inni, íslenzlcu þjóðerni til sæmdar.—
III.
Einn þeirra manna, sem um þessar mundir
er að flytja hróður íslenzkrar listar, “eins
víða og vorgeislar ná,“ er hinn djúpgáfaði og
víðfrægi landi vor, Emile Walter. Hefir list-
ar hans fyrir nokkru svo rækilega minst verið
hér í blaðinu, ásamt erfiðleikum hans og sigr-
um á hinni örðugu braut listarinnar, að litlu er
þar við að bæta á þessu stigi málsins. Málverk
hans eni nú að heita má, komin út um allan binn
mentaða heim, og hafa vakið í hvívetna aðdáun
mikla. Mr. Walter er eigi aðeins framúrskar-
andi listmálari, heldur og jafnframt sannur
sonur íslenzks þjóðernis, er veg þess vill í öllu.
Mr. Emile Walter veit og skilur af eigin reynd,
líklegast manna bezt, hvað það er, að fara um-
komulaus út í heiminn og berjast aleinn fyrir
takmarki sínu upp á líf og dauða. Það sannar
hin litbrigðaríka saga hans svo afdráttarlaust,
þótt eigi sé löng enn. A'f stuttu samtali, er vér
áttum við hann síðastliðið haust, urðum vér
þess skjótt áskynja, hve mikið kappsmál hon
um það var, að geta orðið ungum, efnilegum ís-
lenzkum listnemum að liði, og hann hefir ekki
látið lenda við orðin tóm. Hið síðasta, er vér
vitum nm starfsemi hans á því sviði, er það, að
hann hefir þegar útvegað tveim ungum list-
nemum námsstyrk, og er á leiðinni með að afla
hinum þriðja stuðnings. Þeir tveir ungu menn,
er Mr. Walter þegar hefir greitt götu, eru Jón
M. Jónsson og Stefán Grandy. Hefir hinn fyr-
nefndi hlotið, að tilstuðlan Mr. Walters, náms-
styrk frá Tiffany stofuninni í New York, en
hinn síðarnefndi frá Art Institution í Chicago.
Eru báðir þessir ungu menn, sagðir að vera
frábærum listhæfileikum gæddir. Þriðji mað-
urinn, sem Mr. Walter gerir sér góðar vonir
um, að geta útvegað námsstyrk frá áðurnefndri
Tiffany stofnun, er Haukur Sigurbjörnsson frá
Leslie, Sask., bráðgáfaður, ungur maður og
framúrskarandi listrænn.
Það er gott að eiga menn eins og Emile
Walter, er eigi aðeins hafa komist hátt sjálfir
á braut lærdóms og listar, heldur vaka jafn-
íramt á verði yfir veg og gengi hinna yngri, er
skemra eru komnir áleiðis, en í brjóstum bera
heilagan eld þjóðlegrar, lífrænnar listar.
Bjartari horfur.
, Við lok hins nýliðna árs, voru f jármál hinna
ýmsu þjóða komin í drjúgum betra horf, en ár-
ið þar á undan. Norðurálfuþjóðirnar, flestar
hverjar, eru jafnt og þétt að ná sér, eftir styrj-
öldina miklu, og gefa nú út gulltrygða seðla, í
stað þess að hrúga á markaðinn seðlabunkum,
er ómögulegt var að átta sig á hvort nokkuð
gildi hefðu til’ frambúðar, eða ekki. Síðasta
þjóðin, er nú hefir tekið sér fyrir hendur, að
gulltryggja seðla sína, er Italía, og mun þess
ekki langt að bíða, að Frakjdand geri hið sama.
Mun slíkt leiða til þess, að greiða fyrir cana-
diskum viðskíftum að drjúgum mun.
Eins og gefur að skilja, hafa þjóðir þær
allar, er eigi höfðu gulltrygða seðla, átt a'far-
erfitt með að gera viðskifti erlendis, og þá að
sjálfsögðu við Canada líka. Verður hinni
canadisku þjóð, breyting þessi því enginn smá-
ræðis hagur, er tekið er tillit til þess, hve feyki-
legar vörubyrgðir hún hefir árlega til útflutn-
ings.
Breytingar þær á fjárhagsástæðum Norður-
álfuþjóðanna, er nú hafa nefndar verið, verða
að sjálfsögðu öllum þjóðum gleðiefni, en þó
ekki hvað sízt þjóðinni canadisku, er framleið-
ir umfram heimanotkun, margfalt meira en
nokkur önnur þjóð, og þarf því að sama skapi
á víðtækari erlendum markaði að balda.
ÞEIR SEM ÞURFA
LUMBER
KAUPl HANN AF
The Empire Sash& Door Co.
Limited
Office: 6th Floor Bank of Hamilton Chambers
Yard: HENRY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN.
VERÐ og GŒDI ALVEG FYRIRTAK
Þeir Islendingar, er í hyggju hafa að flytja búferlum til
Canada, hvort heldur er heiman af Islandi eða frá Bandaríkjun-
um, sendi skriflegar fyrirspurnir til ritstjóra Lögbergs.
PÁLL JÓNSSON,
frá Breiðuvík í Reyðarfirði.
Eftirmæli.
V
Þú girtnist aldrei auglýsinga-
frægð;
um æfi vanst með trúleik sér-
hvert starf,
og fagurt dæmi framtíð gafst
í arf,
því fremd hvers lands er mæld
í slíkra gnægð,
Á kvarða auðs þín auðna reikn-
ast smá;
í aurum talldir þú ei gengin spor,
en drenglund sanna, dáðríkt
hetjuþor
þú dýrri perlum virtir mönn-
um hjá.
Þú dáðir slíkt; þeim dygðum
prýddur varst;
við dagsins lok er jafnan bjart
um hann,
er auðnugull úr grjóti þrauta
vann;
sem göfug hetja æfiraun þú
barst.
Þú girntist aldrei auglýsinga
frægð;
um æfi vanst með trúleik sér-
hvert starf;
eg veit ei neinn á foidu fegri
arf,
hve farsælt land, er eignast
slíkra gnægð!
Richard Beck.
Canada framtífrarlandið
í þeim hluta Suður-Alberta-
fýlkis, þar sem mest er um bland-
aðan búnað, og eins á svæðunum
milli Calgary og Edmonton, er
timothy ein allra algengasta og
jafnframt bezta heytegundin. Aðr-
ar grastegundir — ágætar til fóð-
urs, má nefna, svo sem Kentucky
blue, broome gras, rúg, alsike og
smára.
Jarðvegurinn í Alberta er eink-
ar vel fallinn til garðyrkju. Enda
er þar framleitt afarmikið af
jarðeplum, næpum, rófum og því
um líku.
Nautpeningsræktin í Alberta,
hefir ávalt verið mjög þýðingar-
mikill atvinnuvegur fyrir fylkis-
búa. Eru sláturgripir þar oft á
meðal hinna allra beztu í Vestur-
landinu. Fram að aldamótunum
síðustu, var nautgriparæktin höf-
uð atvinnuvegur íbúa suðurfylk-
isins. f norður- og miðfylkinu var
þá einnig all mikið um gripa-
rækt.
Er fram liðu stundir, fóru bænd-
ur að leggja mikla áherzlu á
framleiðslu mjólkurafurða, og er
smjörgerðin þar nú komin á afar-
hátt stig. Hefir stjórnin unnið
að því allmikið, að hvetja bænd
ur og veita þeim upplýsingar í
öllu því, er að kynbótum nautpen-
ings lýtur. Nú orðið má svo
heita, að griparæktin og korn-
yrkjan, sé stunduð jöfnum hönd-
um. Á býlum þeim, er næst liggja
borgunum, er mjólkurframleiðsl-
an að jafnaði mest. Enda er mark-
aðurinn þar hagfeldastur.
Á sléttum suðurfylkisins, var
griparæktin mest stunduð, lengi
vel framan af. En nú er orðið
þar mikið um akuryrkju líka.
Víða í fylkinu er mikii timbur-
tekja, og í flestum ánum er tals-
verð silungsveiði.
í hæðunum, svo sem tuttugu og
firnm mflur suður af High River,
keypti prinzinn af Wales mikið
og fagurt býli. Hefir þangað ver-
ið flutt mikið af nautpeningi, af
Shorthorne kyni, einnig af sauðfé
og Dartmoor hestum, frá brezku
eyjunum.
Hinu kjarngóða beitilandi er
það að þakka, hve sláturgripir i
Alberta eru vænir. Veðráttufar-
ið er heilnæmt öllum jurtagróðri.
Saggaloft þekkist þar ekki. Gripa-
ræktunarbændur hafa að jafnaði
keypt og alið upp kynbótanaut,
svo sem Shorthorne, Heresford og
Aberdeen-Anguk. Gripir af þessu
kyni hafa selzt> við hinu allra
hæsta verði á Chicogomarkaðin-
um. f Peace River héraðinu, er
griparæktin að aukast jafnt og
þétt. Eftirspurn eftir góðu nauta-
kjöti hefir aukist árlega, og þar
af leiðandi hefir æ verið meiri og
meiri áherzlla lögð á griparækt-
ina. í mið- og norður-fylkinu, er
að jafnaði til skýli fyrir allan bú-
pening, en í Suður-Alberta ganga
gripir sumstaðar úti allan ársins
hring og þrífast vel. Bændur hafa
lagt og leggja enn, afarmikla
rækt við kynbætur hjarða sinna.
Eru kynbótanaut í afarháu verði.
Hefir það komið fyrir, að kálfar
af bezta kyni, hafa selzt fyrir
fimm þúsund dali.
Algengasta nautgripa tegundin
j Alberta, er Shorthorne, en víða
er talsvert af Heresfrds einkum
í Suðurfylkinu. En Aberdeen-
Angus, er að finna á víð og dreif
um alt fylkið.
Eifis Oig áður hefir verið getið
um, er mjólkur- og smjörfram-
leiðslan á miklu þroskastigi. Skil-
yrðin til slíkrar framleiðslu, eru
hin beztu. Akuryrkjumáladeild-
in hefir í þjónustu sinni sérfræð-
inga, er hafa eftirlit með smjör-
framlleiðslunni.
Markaður fyrir Alberta smjör,
er orðinn feykimikill í austur-
hluta Bandaríkjanna. Eru það
einkum heildsöluhús í Toronto,
Montreal og Vancouver, er ann-
ast um söluna.
Alls eru í fylkinul fimtíu og
þrjú sameignarrjómabú, þrettán,
sem eru einstaklings eign og all-
mörg í flestum hinna stærri bæja.
Sameignarfélögin voru þau fyrstu
og átti stjórnin allmikið í þeim
þá og hafði þar af leiðandi strangt
eftirlit með rekstri þeirra. Nú
eru; það bygðarlögin, eða sveitar-
félögin, er rjómabú þessi eiga, en
umbo«smaður stjórnarinnar, eða
starfsmenn hans, ’hafa með þeim
stöðugt eftirlit. Rjómanum er
fitsk í 1234566 1234566 778....0
skift í flokka eftir því hve mis-
munandi smjörfitan er. Flokkun-
in er bygð á lögum, er kallast The
Dairymen’s Act of Canada.
Rjómabúin í borgunum kaupa
eigí að eins rjóma, heldur og ný-
mjólkina og selja hana síðan til
borgarbúa. Rjómabuin í Edmon-
ton—The Edmonton City Dairy—
er hið stærsta í öllu landinu. Það
kaupir rjóma úr öllum áttum,
stundum úr þrjú hundruð mílna
fjarlægð. Hefir það einnig all-
mörg útibú og býr auk þess til
osta og ísrjóma. Það selur ár-
lega yfir tvær milj. punda af
smjöri og hálfa miljón punda af
osti. Sextíu og fimm hundraðs-
hlutar af öllum rjómabúum í fylk-
inu, eru norðan við Red Deer.
Ostagerðinni í fylkinu hefir,
enn! sem komið er, miðað tiltölu-
lega seint áfram. Bændur nota
allmikið af mjólkinni til gripa-
eldis og kjósa fremur að selja
rjómann. Það enda að öllu sam-
anlögðu, hentugra og auðveldara.
Þrettán Qstagerðarhús eru allls
í fylkinu.
Ferð til Minnesota.
Eftir G. J. Oleson.
Frá barnæsku hafði eg heyrt
mikið orð fara af íslenzku bygð-
inni í Minnesota, og oft hafði mér
leikið hugur á því, að heimsækja
þá bygð, sérstaklega fyrir það, að
þar bjó og býr enn, móðurbróðir
minn, S. S. Hofteig, og stór frænd-
bálkur, og svo hefi eg á liðnum
árum kynst mörgum íslendingum
þar, sem eg hafði gaman af að
heimsækja, auk þess að kanna ó-
kunna stigu.
En það var ekki fyr en í sum-
ar sem leið, að eg fór alvarlega
að hugsa um þetta. Gekk eg með
það í huganum nokkurn tíma, og
tilhneigingin um þetta ferðalag
ágerðist. Konan ihvatti mig líka
til þessa, því hún vissi að mig
langaði til þess. Hún sagði r
“Frændi þinn er orðinn aldur-
hni&inn og fyrsti tími er beztur.
og þið hafið báðir gaman af því.”'
Svo þegar mér var trygð góð sam-
fylgd, afréði eg að fara.
Það var ekki kominn dagur,
föstudaginn 23. október, þegar eg
ileit út um gluggann til veðurs.
Mér sýndist veðrið gott, þó dimt
væri og fór strax á fætur. Það
er ekki frítt um það, að sumir ná-
búar mínir hafi stundum viljað
ófrægja mig með því, að eg væri
rúmlatur, og færi seint á fætur á
morgnana. en hvað sem satt kann
að vera í því, þá rak eg nú af mér