Lögberg - 11.09.1952, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 11. SEPTEMBER, 1952
5
WWWWVVVV'WWWVVWVWWW*
AHK-AMAL
KVENNA
Ritstjón: INGIBJÖRG JÓNSSON
FYRIRLESTUR OG VEFNAÐARSÝNING
FRÚ SOFÍU WATHNE í MINIOTA
Á laugardaginn 23. ágúst hélt
Women’s Institute handiðnaðar-
sýningu í Miniota; sóttu hana
konur úr bænum og frá Arrow
Creek, Benlah, Crandal og Two
Creeks; var frú Marja Björn-
son aðal driffjöðrin í þessu,
hafði hún fengið frú Sofíu
Wathne frá Winnipeg til að
flytja ræðu, og rakti ræðukon-
an sögu vefnaðarlistarinnar og
sýndi ýmsa muni er hún sjálf
hefir ofið, en frú Sofía er víð-
kunn ekki einungis fyrir þennan
fagra listiðnað sinn heldur og
fyrir langa starfsemi sína í
Manitoba-deild Canadian Handi-
crafts Giuld og ræðuhöld og
sýningar víðsvegar í þeim til-
gangi að vekja áhuga fyrir alls
☆
konar handiðnaði. Þegar frú
Marja átti heima í Ashern og
síðar í Oak River, flutti frú
Sofía erindi og sýndi vefnað
á báðum þessum stöðum að
hennar beiðni.
Frú Sofía telur ekki eftir sér
ómökin, sérstaklega ef um er að
ræða að kynna listiðnað; kveldið
áður en hún fór til Miniota að-
stoðaði hún frú Önnu Ásmunds-
dóttur Torfason við handiðnað-
arsýningu hennar í Fyrstu lút-
ersku kirkju og sá einnig um
auglýsingarnar í dagblöðunum
varðandi þá sýningu.
Miniota-sýningin og fyrirlest-
ur frú Sofíu var vel sótt og þótti
með ágætum.
hafa gott uppeldi og sæmilega
menntun.
Við höfum þörf fyrir hjúkr-
unarkonur, sem geta sagt lands-
mönnum sínum hvernig þeir
eiga að gæta heilsu sinnar,
hvernig þeir eiga að forðast
sjúkdóma og sömuleiðis er þörf
fyrir ungar stúlkur til að sinna
þeim sjúku.
Þetta er fyrsta takmarkið. Því
næst reynum við að fá hvert
heilbrigðismálaráðuneyti til að
ráða sérstakan ráðgjafa, því
læknar og embættismenn eru
ekki ávallt nægilega fróðir um
þau vandamál, sem eru menntun
hjúkrunarkvenna samfara. Slík-
ir ráðgjafar eru þegar starfandi,
m. a. 1 Sýrlandi, og hefir náðst
góður árangur af starfi þeirra.
Egyptaland hefir nú í ráði að
koma upp hjúkrunarkvenna-
skóla og verða kennarar fengn-
ir frá heilbrigðismálastofnun-
inni. Munu hjúkrunarkonur frá
Evrópu og Ameríku starfa við
skólann, en aijk þess fá nem-
endurnir tækifæri til að auka við
menntun sína erlendis.
—A.B.
Fréftir frá ríkisútvarpi íslands
☆ ☆
ÞÁ VAR ÉG UNGUR
(petta yndislega kvæði er eftir Magnús Stefánsson — ÖRN ARNARSON — hefir
vlst ekki áður birzt í blöðum vestanhafs og ljððabók hans mun vera i fárra
manna höndum; ég leyfi mér pví að birta kvæðið í þessum dálkum. petta er
síðasta kvæði skáldsins, en hann dð 1942; það
er hann orti),
er talið með því fegursta,
Hreppsómaga-hnokki
hírðist inni á palli,
ljós á húð og hár.
Steig hjá lágum stokki
stuttur brókarlalli,
var svo vinafár.
Líf hans var til fárra fiska metið.
Furðanlegt, hvað strákurinn gat
étið.
Þú varst líknin, móðir mín,
og mildin þín
etuddi mig fyrsta fetið.
Mér varð margt að tárum,
margt þó vekti kæti
og hopp á hæli og tám.
— Þá var ég ungur að árum. —
„En þau bölvuð læti,“
rumdi ellin rám.
Það var eins og enginn trúa
vildi,
að annað mat í barnsins heimi
gildi.'
Flýði ég til þín, móðir mín,
því mildin þín
grát og gleði skildi.
Lonta í lækjarhyli,
lóan úti í mónum,
grasið grænt um svörð,
fiskifluga á þili,
fuglarnir á sjónum,
himinn, haf og jörð —
öll sú dásemd augu barnsins
seiddi.
Ótal getum fávís hugur leiddi.
Spurði ég þig,. móðir mín,
og mildin þín
allar gátur greiddi.
Út við yztu sundin
— ást til hafsins felldi —
undi löngum einn,
leik og leiðslu bundinn.
Lúinn heim að kveldi
labbar lítill sveinn.
Það var svo ljúft, því lýsir engin
tunga,
af litlum herðum tókstu dagsins
þunga.
Hvarf ég til þín, móðir mín,
og mildin þín
svæfði soninn unga.
Verki skyldu valda
veikar barnahendur.
Annir kölluðu að.
Hugurinn kaus að halda
heim á draumalendur,
gleymdi stund og stað.
„Nóg er letin, áhuginn er
enginn.“
Ungir og gamlir tóku í sama
strenginn,
allir nema móðir mín,
því mildin þín
þekkti dreymna drenginn.
Heyrði ég í hljóði
hljóma í svefni og vöku
eitthvert undralag.
Leitaði að ljóði
Framhald af bls. 4
fundarins er Kristindómurinn
og nútímamaðurinn.
☆
Á sunnudaginn var vígt nýtt
félagsheimili í Nesjum 1 Horna-
firði, og hlaut það nafnið Mána-
garður. Húsið er stórt og vandað,
aðalsalurinn 120 fermetrar og
leiksviðið 48 fermetrar. Eins og
það er nú, mun húsið kosta um
hálfa milljón króna, en eftir er
að múrhúða að utan á þrjá vegu.
Ýmis félagasambönd sveitarinn-
ar hafa staðið að byggingunni,
en drýgstan þátt á þar Ung-
mennafélagið Máni.
☆ ■
Tíundi aðalfundur Sambands
íslenzkra rafveitna var haldinn
á ísafirði fyrir skömmu og voru
þar rædd ýmis rafmagnsmál og
erindi flutt. Lagðar voru fram
skýrslur, sem sýndu, að í árslok
1951 nutu 81 af hverju hundraði
landsmanna rafmagns. Á næsta
ári á sambandið 10 ára afmæli
og er þá ráðgert að efna til sam-
eiginlegs fundar formanna og
Þyrilvængjum flogið í fyrsta
sinn austur yfir Atlantshaf
Tvœr amrískar þyrilvœngjur
komu við í Keflavík á leið
sinni til Vestur-Þýzkalands
lærði að smíða stöku
og kveða kíminn brag'
Ekki jók það álit mitt né hróður.
Engum þótti kveðskapurinn
góður.
Þú varst skjólið, móðir mín,
því mildin þín
vermdi þann veiká gróður.
Lífsins kyngi kallar.
Kolbítarnir rísa
upp úr öskustó.
Opnast gáttir allar,
óskastjörnur lýsa
leið um lönd og sjó.
Suma skorti verjur og vopn að
hæfi,
þótt veganestið móðurhjartað
gæfi.
Hvarf ég frá þér, móðir mín,
en mildin þín
fylgdi mér alla ævi.
Nú er ég aldinn að árum.
Um sig meinin grafa.
Senn er sólarlag.
Svíður í gömlum sárum.
Samt er gaman að hafa
lifað svo langan dag.
Er syrtir af nótt, til sængur er
mál að ganga
— sæt mun hvíldin eftir vegferð
stranga —
þá vildi ég, móðir mín,
að mildin þín
svæfði mig svefninum langa.
☆
Arabískar konur vinna að
heilbrigðismálum
Konurnar í Arabaríkjunum og
öðrum löndum Litlu-Asíu vinna
um þessar mundir brautryðj-
endastarf á sviði heilbrigðis-
mála, segir danska hjúkrunar-
konan ungfrú Eli Magnussen,
sem undan farin tvö ár hefir ver-
ið ráðgjafi á sviði sjúkrahjálpar
við deild alþjóðaheilbrigðis-
málastofnunarinnar (WHO) í
Alexandria.
Alls staðar, þar sem ég hef
verið — í Pakistan, íran, írak,
Transjórdaníu, Sýrlandi, Líba-
non, Egyptalandi og Abyssiníu,
— hef ég hitt konur, sem vinna
markvisst að því að bæta heil-
brigðisástandið meðal lands-
manna sinna. Starf þeirra er
tíðum unnið við erfið skilyrði,
en viljinn er fyrir hendi, bæði
hjá hinum einstöku ríkisstjórn-
um og heilbrigðisyfirvöldunum,
sem gera sér ljóst, að endurbóta
er ekki von nema því aðeins að
góðu hjúkrunarkvennaliði sé í
að skipa.
Alþjóða heilbrigðismálastofn
unin reynir að hvetja ríkisstjórn
irnar til dáða með því að koma
upp hjúkrunarkvennaskólum
hverju landi — skólum, sem laða
að sér ungar stúlkur, sem fengið
Það var merkilegur viðburður
í þróunarsögu flugsins, þegar
hinar tvær þyrilvængjur lentu á
Keflavíkurflugvelli 29. júlí síðast
liðinn eftir 9 stunda og 50 mín-
útna flug frá Bluic West I flug-
velli á Grænlandi. — „Nú höfum
við að baki okkar erfiðasta á-
fangann á leið okkar frá Banda-
ríkjunum til Wiesbaden í Þýzka-
landi,“ sagði flugstjórinn, Vin-
cent McGovern, sem er upphafs-
maður þeirrar hugmyndar, að
fljúga þyrilvængju yfir Atlants-
hafið og jafnframt fyrsti maður,
sem hefir framkvæmt það.
McGovern skýrði fréttamönn-
um frá því, að tilgangurinn með
lessum flugleiðangri væri að
reyna hæfni þyrilvængjanna í
langflugi og ganga úr skugga um
iað, hvort heppilegra sé að
fljúga þeim yfir hafið eða flytja
þær með skipi, en að förinni lok-
inni verða þyrilvængjurnar af-
hentar björgunarsveitum ame-
ríska hersins í Þýzkalandi.
Innan um ísjaka
Þyrilvængjurnar tvær lögðu
af stað frá Bandaríkjunum 15.
júlí og gekk ferðin tafarlaust til
Goose Bay á Labrador, en þar
urðu þeir veðurtepptir í níu
daga. Þrisvar voru gerðar til-
raunir til að halda áfram förinni
til Grænlands, en þær urðu að
snúa aftur vegna storma og
dimmviðris. Á sunnudaginn var
svo lagt aftur af stað áleiðis til
Grænlands. Fyrri helrning leið-
arinnar var veður gott, en er
eftir var tæpur helmingur leið-
arinnar skall á þoka og var þá
ekki hægt að njóta aðstoðar
fylgdarflugvélanna, en frá þeim
fengu þyr ilvæng j urnar jafnan
upplýsingar um stefnu. „Stund-
um vorum við ekki nema um tíu
fet frá öldutoppunum og milli
ísjakanna,“ sagði McGovern og
var flughæðin oft um 50 fet og
skyggnið um einn kílómeter.
Lentu á smáhðTma
Þegar nálgaðist Bluie West,
tilkynnti loftskeytastöðin þar að
þar væri ekki hægt að lenda
vegna þess að skyggni væri ekki
nema um 100 metrar, en í þann
mund sáu flugmennirnir loft-
skeytastengurnar á Bluie West 3,
en loftskeytamennirir þar, sem
heyrðu í þyrilvængjunum, gátu
ekki komið auga á þær, svo svört
var þokan.
Þyrilvængjurnar lentu því á
litlum hólma í firðinum og voru
flugmennirnir sóttir á vélbát. —
Frá Grænlandi var svo haldið til
íslands á þriðjudag og gekk sú
ferð betur en búizt hafði verið
við og voru þyrilvængjurnar á
undan áætlun þrátt fyrir það að
þær urðu að taka á sig krók og
fara suður fyrir Farvel-höfða,
þar eð þær komust ekki yfir
jökulinn. Næsti áfangi er Prest-
wick á Skotlandi, en þaðan er
svo ráðið að fljúga til Þýzka-
lands.
Gœtu farið þetta á 5 dögum
Sagði flustjórinn, að ef engin
töf yrði vegna veðurs, gætu
þyrilflugur farið þessa leið á
fimm dögum. Flugtími þeirra frá
Bandaríkjunum til Islands var
33 stundir. Lengsti áfanginn er
frá íslandi til Skotlands og er
búist við að það sé um 10 stunda
flug. þyrilflugurnar geta verið á
flugi í samfleytt 13 stundir og
var það gert mögulegt með því
að setja í þær auka brennslu-
forðann með varabenzíngeym-
um.
í hvorri þyrilvængju, sem eru
af gerðinni Sikorsky H-19, eru
aðeins tveir menn. Með Vincent
McGovern er aðstoðarflugmað-
ur Harry C. Jeffers og ber flug-
vél þeirra nafn leiðangursins
“Hop-a-long,” en hin þyrilvængj-
an heitir “Whirl-o-way“. Flug-
stjórinn er Harold W. Moore og
aðstoðarflugstjóri Georg O.
Hambrick.
Fylgdarfluvélin
Þyrilvængjunum til aðstoðar
er fylgdarflugvél af gerðinni
B 17. Leggur hún að jafnaði
klukkustund síðar af stað, en
fylgist svo með þeim það sem
eftir er leiðarinnar. Flugvél þessi
hefir meðferðis björgunarbát,
sem hægt er að láta síga niður í
fallhlíf. Flugmennirnir á þyril-
vængjunum eru búnir björgun
arbeltum og vatnsþéttum gúmmí
búningum.
McGovern sagði að förin hefði
gengið að óskum, þrátt fyrir
veðurtöfina og sagði að þyril-
vængjurnar hefðu reynzt vel við
trfið skilyrði. Hann hefir langa
leynzlu að baki sér í stjórn
þyrilvængja í Kóreu, þar sem
hann hefir flogið þeim í björg-
unarleiðangrum. Sagði hann að
þyrilvængjur hefðu gefið mjög
góða raun í þeim tilgangi.
—Alþbl., 1. ágúst
ritara rafveitusambanda Norður
landa, ef tök verða á.
☆
Sumarslátrun dilka var leyfð
á föstudaginn og mun slátrun
þá hafa byrjað á 20 stöðum. Verð
á dilkakjöti er 29 krónur kíló-
grammið í sihásölu.
☆
Unnið er að undirbúningi þess
að lengja eystri hafnargarðinn
á Akranesi, en hann er framan
við athafnasvæði væntanlegrar
sementsverksmiðju. 1 fyrra var
gerður þar grjótgarður og fram-
an við hann á að koma lítið
steinker, en síðan verður bætt
við stóru steinkeri, sem keypt
var til landsins 1949. Það ker er
62 metra langt.
Nýlega er kominn til Reykja-
víkur hópur ballett-dansara frá
þremur leikhúsum á Norður
löndum og ennfremur indversk
dansmær, og hefir Þjóðleikhús
stjóri, Guðlaugur Rósinkranz,
fengið flokk þennan hingað til
danssýninga. Sýnd eru ýmis at-
riði úr sígildum ballettum, og
nýlega samdir dansar. Frumsýn-
ing var á föstudagskvöldið og
var dansfólkinu mjög vel tekið.
Héðan fer það aftur á laugar-
daginn. 1 hópnum eru m. a.
Margrethe Schanne frá Konung-
lega leikhúsinu í Kaupmanna-
höfn, Gunnel Lindgren frá Kon-
unglegu óperunni í Stokkhólmi,
Inga Berggren frá Bæjarleikhús-
inu í Malmö, og dansmærin
Lilawati frá Kashmir, sem dans-
að hefir í flokki Ram Gopals.
☆
íþróttafélag Reykjavíkur hefir
keypt skemmtigarðinn Tívolí í
Reykjavík og hyggst hafa þar fé-
lagsheimili og hefir fengið lof-
orð um íþróttasvæði skammt
þaðan.
Þórunn Jóhannsdóttir hefir
haldið hljómleika víða um land
að undanförnu við góða aðsókn.
Hún fer aftur til náms í Eng-
landi.
☆
Samtök listamanna, er nefnast
Septembersýningin, opnuðu í
gær sýningu í Listamannaskál-
anum í Reykjavík, og sýna þar
málverk og höggmyndir eftir 12
málara og myndhöggvara.
☆
1 vikunni, sem leið, fluttu flug-
vélar Flugfélags íslands 12
berklasjúklinga frá Angmagsa-
lik í Grænlandi til Álaborgar í
Danmörku. Katalínu-flugbátur
sótti fólk þetta til Grænlands og
var í för með því danskur lækn-
ir, hjúkrunarkona og aðstoðar-
maður. Hér gistu sjúklingarnir
á Vífilstöðum og var flogið með
þá til Danmerkur daginn eftir.
☆
I júnímánuði s.l. lentu flug-
vélar samtals 499 sinnum á
Reykjavíkurflugvelli, þar af
millilandaflugvélar 17 sinnum
og um völlinn fóru nær því 3800
farþegar.
☆
Bæjarkeppni í Bridge var háð
á mánudaginn milli Stokkhólms
og Reykjavíkur og hafði sveit
Bridgemanna frá Stokkhólmi
komið daginn áður til Reykja-
víkur til keppninnar. Úrslit urðu
þau, að Stokkhólmur vann með
127 stigum, en Reykvíkingar
hlutu 84.
☆
Akurnesingar og Reykvíking-
ar þreyttu bæjarkeppni í knatt-
spyrnu og lauk þannig, að Reyk-
víkingar sigruðu með tveimur
mörkum gegn einu.
☆
Nýlega áttu þeir sextugsaf-
afmæli Freysteinn Gunnarsson
skólastjóri Kennaraskólans og
dr. Björn Karel Þórólfsson skrá-
setjari Þjóðskjalasafnsins í
Reykjavík.
Fjölbreyttari starfshættir Vinnu skólans
en nokkru sinni fyrr
1 Vinnuskóla Reykjavíkur starfa
nú hátt á þriðja hundrað nem-
endur, þar af eru 150 stúlkur og
sem næst 120 piltar.
Vinnuskólinn er í ár rekinn
með fjölbreyttari vinnubrögð-
um en nokkru sinni fyrr. Meðal
annars má geta þess að samn-
ingar hafa fyrir nokkru tekizt
milli Reykjavíkurbæjar annars-
vegar og Garðyrkjuskóla ríkis-
ins í Ölfusi hinsvegar um það, að
þangað yrðu sendir vinnuflokk-
ar til náms og starfa, eina viku
í senn hver flokkur. Þarna
eystra hafa nemendurnir fengið
að vinna við gróðurhúsastörf, að
flokkun á grænmeti og að öðru
því er lýtur að alhliða garðrækt
og framleiðslu garðávaxta.
1 Garðyrkjustöð Reykjavíkur-
bæjar í Reykjahlíð hafa nem-
endur Vinnuskólans verið látin
vinna að ræktunarstörfum, í
Heiðmörk hafa þeir unnið að út-
plöntun og vegagerð, og loks
hafa tveir flokkar starfað austur
á Úlfljótsvatni, en þá jörð á Raf-
magnsveita Reykjavíkur svo sem
kunnugt er.
Auk þessa alls hafa nemend-
urnir unnið að ýmsum störfum,
sem venja hefir verið að láta þá
inna af höndum hér í bænum,
eða í nágrenni hans svo sem
framræzlu, nýbroti á landi, hirð-
ingu leikvalla og skrúðgarða og
vinna við sjóbaðstaðinn í Naut-
hólsvík.
Af nýmælum má geta þess
ennfremur að Guðmundur Þor-
láksson magister hefir verið ráð-
inn til þess að segja til og leið-
beina um plöntusöfnun og hvers
konar aðra fræðslu á sviði nátt-
úrufræði sem vinnuskólanem-
endum mega koma að gagni. Til-
raun þessi virðist hafa tekizt
prýðilega m. a. í því að vekja
raunhæfan áhuga og skilning
unglinganna á náttúrufræði yfir-
leitt, sem er mjög þýðingarmikið
atriði.
Vinnuskólanefnd Reykjavíkur
bæjar sér um starfrækslu skól-
ans, en ræktunarráðunautur
bæjarins, E. Malmqvist hefir
daglega skipulagningu og stjórn
skólans með höndum.
—VISIR, 8. ágúst
— NAFNAGÁTUR —
1. Einn er þar sem eldar loga
2. Annar býr á þiljum voga
3. Þriðji vekur ítum und
4. Fjórði er úr flagi skorinn
5. Fimmti heim af kletti borinn
6. Sjötti trúa senn bar lund
7. Er sjöundi aldrei heima
8. Áttunda má falinn geyma
9. Níundi kom norðan frá
10. Er tíundi allur þveginn
11. Ellefti úr loga dreginn
12. Tólfti fjöllum efst er á.
Ráðningar á bls. 8
OPPORTUNITY CALLS
In these modern times Business College
Education is not only desirable but almost
imperative.
The demand for Business College Educa-
tion in industry and commerce is steadily
increasing from year to year.
Commcnce Your Business
Training immediately!
For Scholarships Consult
THE COLEMBIA PRESS LIMITED
PHONE 74-3411 695 SARGENT AVE., WINNIPEG