Grettir - 27.10.1893, Blaðsíða 2

2
arvitni og stefnuvottar fengust stundum
ekki, og loks, pegar þetta bragð ekkiheld-
ur varð að tilætluðu haldi, komu — kær-
urnar, pessar alkunnu langlokur, undir-
skrifaðar af sárfáum merkum mönnum, en
af pví fleiri vinnukonum, sjómönnum og
enda tugthúskandidötum.
Svona eru nú kærurnar undirkomnar og
svona „fínir pappírar“ eru undirskrifend-
urnir.
Skulum vér svo athúga vottföstu yfir-
lýsingarnar frá „nafnkunnuu mönnunum,
sem nefndin segir að sér hafi borizt. Menn-
irnir eru samkvæmt sjálfu nefndarálitinu :
forsteinn Stefánsson; en við hann er sá
agnúi, að hann hefir játað fyrir rétti,
að hann hafi gefið ranga skýrslu að
nokkru leyti fyrir bón Sk. Th. — Ól-
afur Ólafsson, en hann er undir ákæru
fyrir meinsæri og rangan vitnaframburð ;
Guðmundur nokkur Guðmundsson, sem al- I
pekktur er fyrir sitt ærlega andlit; Gunn-
ar Halldórsson, sem kvað hafa kært Lár-
us sýslumann fyrir ranga bókun, en sem
pó sjálfur las framburð smn, lýsti hann
rétl bókaðan, sór hann og tcndirskrifaði
siðan í návist 3 heiðarlegra manna; |>ór-
unn Eiríksdóttir, vinnukona Sk. Th.; Arn-
fríður, dóttir „alkunna sómamannsins“ hans
Ólafs, sem áður er getið, og vinnukona |
Sk. Th.; Skúli Thoroddsen, sem dæmdur
er fyrir brot á 5 gr. hegningarlaganna, og
Sig. Stefánsson, pessi ráðvandi dánumað- !
ur og sómaprestur, sem varð á í rétti 17. |
Desbr. f. á. að segja, að hann hefði séð \
dómsmálabók Isafjarðarsýslu á manntals- j
pingi Ögurhrepps 1892, sem pó er full■
sannað um, að hafi legið í bókaskáp Skúla
úti á ísafirði,— Sig. Stefánsson, pessi sann-
leikselskandi guðsmaður, sem varð á í
rétti 24. Marz p. á., auk ýmsra missagna. j
að bera itndir eiðstilboð, að hann vissi j
ekkert um, hvað Sk. Th. hefði gjört við
kröfur pær á hendur prentfélaginu, er
Skúli vitanlega átti rétt áður en hann úr-
skurðaði félagið gjaldprota, og sem enn
varð á i sama réttarhaldinu að prí-endur- j
taka, að Sk. Th. hefði aldrei samið við
sig, skriflega eða nnmnlega, um kaup á
útistandandi skuldum fyrir „f>jöðv.“; Sig. j
Stefánsson, petta Job-elskandi tryggða-
tröll, sem loks varð á að gefa Sk. Th.
skriflega skýrslu upp á œru og trú um að j
hann. Sig. Stefánsson, hefði keypt kröfu j
Sk. Th. á prentfélagið og að Sk. Th.hefði
samið við sig um kaup á ofangremdum
sknldum, hafandi pó áður fyrir rétti boð-
izt tit að eiðfesta hið gagns/œða, og haf- j
andi skrifað nafn sitt undir alla kássuna j
í réttarbókinni. Vitaskuld er fyrri fram-
burður prestsins minnisleysi eitt, pó að
heyrt höfum vér, að áminntur hafi hann
verið um sannsögli optar e» einu sinni
fyrir réttinum og áminningarræðan enda
marglesin fyrir honum, sem og að hann
hafi farið til ísafjarðar til að hitta Sk.
Th. milli pess, sem honum var stefnt 23»
Marz p. á. og pess, er hann mætti fyrir
rétti 24. s. m.
Eins og. nefndarinnar var von og vísa,
pví að eigi verður annað sagt, en að hún
hafi verið vísdómslega skipuð, pá byggði
hún ekki svo mjög á kærunum eða „nafn-
ktmnuíi manna yfirlýsingunum, helduráhinú,
að sýslunefndarfundi hefði eigi orðið á
komið; en til allrar óhamingju brast líka
sú stoðin, pví að 4 dögum áður en nefnd-
in hafði ungað út áliti sínu, var sýslu-
nefndarfundur settur á ísafirði, er endaði
2 dögum seinna með meiri sátt og ein-
drægni en nokkru sinni fyr.
Vér höfum nú stuttlega lýst stoðunum
undir pessari merkilegu pingsályktunartil-
lögu, sem varð til á pvi herrans sumri I
1893, en hitt er enn óathugað, að enda !
pótt kærurnar hefðu verið sannar frá upp- j
hafi til enda, pá er tillagan samt í alla \
staði ómöguleg.
jþingdeildirnar hafa að vísu vald til að j
setja rannsóknarnefndir, en vel að merkja j
pví að eins, að málefnið ekki aðeins snerti,
heldur sé áríðandi fyrir almenning. En
hér var ekki pví að heilsa. Aliur blást-
urinn var gjörður út af einni persónu,per-
sónu, sem auk pess var grunuð um stór-
afbrot í embættisfærslu. En gott og vel,
framvegis purfa peir herrar sakborningar j
og sakamenn ekki annað en kvarta fyrir }
h. nd. alpingis, og mun deildin pá, að j
venju sjálfri sér samkvæm, leggja við hið
punna móðureyrað sitt.
En ekki nóg með pað, að deiidin hafi j
pannig, eðlilega án pess að renna grun í
pað, tekið sér vald, er hún ekki hafði ;
deildin hefir auk pess gripið inn í verka-
hring dömstólanna, pví að peim eínum ber
að skera úr um málið.
Og ekki nóg með petta. Enda pótt allt
annað hefði verið í lagi, pá hlaut tillagan
að verða áhrifalaus, úr pví hún ekki sá
pessa heims Ijós fyr en í pinglok; pví að
hefði nefndin átt að hafa annað en kisu-
pvott á málinu, hefði hún, eins og „ísa-
fold“ réttilega tók fram, orðið að bregða
sér vestur á ísafjörð og síðan ná til Rvík-
ur fyrir pinglok, en til pess var enginn
tími.
Nefndarálitið er pannig að vorri hyggju
brot á 22. gr. stjórnarskrárinnar, að svo
miklu leyti sem málefni pað, er rannsaka
átti, alls ekki varðaði almenning og bar
auk pess undir dómstólana. |>að er barna-
lega seinborið, og er loks byggt á peim
góða grundvelii — loptinu.
Sýslufiimlur ísafjaröarsýslu
1893. ’
Hinar megnu æsingar og undirróður
ýmsra óhlutvandra manna, er af fremsta
megni reyndu að stemma stigu fyrir,
að sýslufundur yrði haldinn í ár, urðu
þó loks árangurslausar, því að fundur-
inn var haldinn 14. og 15. dag síðast-
liðins Ágústmánaðar og mættu á fundin-
um auk oddvita 8 sýslunefndarmenn.
Sex sýslunefndarmenn mættu eigi, nfl.
Guðmundur Oddsson áHafrafelli, hrepp-
stjóri Bjarni Jónsson i Tröð, síra Sigurð-
ur Stefánsson, sem um þær mundir hafði
í mörgu misjöfnu að snúast á alþingi,
hreppstjóri Gunnar Halldórsson í Skála-
vík, sem þá hefi'r líklega verið að semja
vottorð það, eða vottorð þau, er herra
Skúli Thoroddsen kvað hafa fengið hjá
honum til að leggja fram í yfirdómi,
herra kembari Halldór Jónsson á Rauða-
mýri, sem vísast hefir í þeirri andránni
verið að leysa, ekki sigurhnútinn, held-
ur sóknarbandið, og hreppstjóri Guð-
mundur Rósinkarsson. En eigi er þess
getið, að neinn hafi harmað fjarvist þess-
ara manna, og var því siður ástæða til
þess, sem 8 hinna beztu og vitrustu
sýslunefndarmanna voru mættir, enda
sýndu gjörðir og úrslit sýslufundarins
það Ijóslega, að hér var alls eigi tilfinn-
anlegt skarð fyrir skildi.
Skal nú geta hins helzta, er á fund-
inum gjörðist.
Fundurinn byrjaði á því að lýsa óá-
nægju sinni og vantrausti til þeirra sýslu-
nefndarmanna, er verið höfðu þess vald-
andi, að sýslunefndarfundi hefði eigi fyr
orðið ákomið.
í kjörstjórn til alþingiskosninga vorn
kosnir :
Árni Jónsson verzlunarstjóri og
Matthías Olafsson kaupmaður.
Endurskoðunarmaður sýslusjóðsreikn-
ingsins var kosinn með öllum atkv. síra
Kristinn Daníelsson á Söndum í stað
síra Sigurðar Stefánssonar.
Reikningur yfir tekjur og gjöld sýsl-
unnar 1892 með árituðum athugasercd-
um endurskoðunarmanns var lagður fram
og úrskurðaður réttur.