Lögberg-Heimskringla - 04.10.1973, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 4. OKTÓBER 1973
GULNUÐ BLÖÐ
GUÐRÚN FRA LUNDI
„Þú lætur hann Steina litla ná í Gunnar núna
strax í dag. Ég verð að ráðfæra mig við hann, eins
og vanalega. Hann verður að vera þér hjálplegur
við haustverkin, slátrunina og fleira.“
„Mér kemur þetta ekkert við, því að eins og þú
manst á eg ekkert af skepnunum. Þú skalt láta
systkini þín hafa þær. Þau verða annars aldrei
ánægð.“
„Mér stendur á sama, hvort þau verða ánægð
eða ekki. Það ert þú sem hefur verið mér allt.
Þess vegna vil ég láta ykkur Gunnar njóta eign-
anna minna í félagi. Ég vil, að hann verði mað-
urinn þinn. — Þú færð ekki betri mann,“ sagðd
Markús.
„Ég hugsa ekki um það framar að giftast eða
búa með manni,“ kjökraði hún.
„Þú segir það bara núna. Ég veit að þú gerir
það fyrir mín orð að eiga Gunnar. Það er mér svo
mikil ánægja að hugsa til þess að þið búið héma
saman og hugsið um skepnurnar mínar.“
Lengra varð samtailið ekki.
Steini reið út að Múla og Gunnar kom með
honum til baka. Hann sat lengi inni hjá Markúsi.
Svo reið hann út á Nes og kom aftur með tvo
bændur með sér. Það voru þeir Bjami á Sval-
barði og Jón á Naustanesi, báðir vel vitibomir
menn og báðir skólaigengnir. Jón átti að skrifa
skjalið, því að hann átti formálabókina.
Gunnar leitaði að Margréti, áður en byrjað var
að skrifa. Hún sat framrni í búri. Þau voru orðin
góðir kunningjar, höfðu oft setið við sjúkrabeð
Markúsar þetta sumar, hrygg og vonsvikin.
„Ég kem til þess að tala við þig fyrir Markúsar
hönd. Hann bað mig að spyrja þig að því, hvort
þú vildir ekki, að hann gæfi þér hehning eignanna,
eða hvort þú yrðir ánægðari með að fá bara ráðs-
konukaup. Hann ætlaði að gefa mömmu þinni eitt-
hvað fyrir allt, sem hún hefur gert fyrir hann.“
„Það er fallega gert að gleðja mömmu. Mér
stendur alveg á sama, þó að ég fái ekkert. Ég get
áreiðanlega unnið fyrir mér fyrst ég er orðin ein-
hleyp. Mér finnst, að þau systkinin eigi að njóta
þess, þau eru búin að sýna það, að þau hafa hug á
því,“ sagði hún.
„Þú mátt ekki setja þig upp á móti því, sem
hann vill. Þó að hvorugt okkar kunni við þetta
núna, getur það breytzt, þegar frá líður. Aðalat-
riðið er, að hann sé ánægður.“
„Ég hef ékkert á móti því, en vonandi verður
ekki sú ósk hans sett á þetta skjal, sem á að fara
að útbúa,“ sagði hún.
Hann klappaði henni á öxlina eins og hlýlyndur
bróðir, og gekk til baðstofu.
Sigurlaug var á sífelldu rápi út og inn um göng-
in. Hún þóttist sjá, að eitthvað stæði til á sinu
búinu. Líklega var nú þessi vesalings maður að
gefa upp öndina. — Hún ætlaði gersamlega að
springa af forvitni.
Steinka á Þröm hafði verið þar síðastliðna viku
til þess að vaka yfir sjúklingnum með Margréti,
en nú steinsvaf hún í frambaðstofunni, svo að
ekki var hægt að ná í hana, enda var hún nú
vanalega heldur hláleg í svörum.
Kláus gamli var að koma fyrir síðustu útheys-
sátunum niður við hesthústóft, þegar kona hans
kom móð og másandi ofan eftir til þess að segja
honum fréttimar.
„Ég skil ekkert í, hvað nú er á seyði fyrir sam-
býlisfólkinu. Magga stráið situr alein frammi í
búri.“
„Það er víst ekki nema ein Iausn á því,“ hnuss-
aði í Kláusi gamla. „Það á líklega að fara að útbúa
aðra erfðaskrá handa systkinapakkinu hans til að
stela. En líklega verður reynt að passa hana betur.
„Skárri eru það nú ósköpin, sem maður heyrir
og er þó líklega ekki allt búið ennþá,“ sagði Sig-
urlaug og rölti heim aftur.
Þá stóð Steinka á hlaðinu.
„Þarna ertu þá upprisin, Steinunn mín. Hvað er
það svo sem, sem gengur á þarna inni hjá því?“
spurði Sigurlaug, forvitin að vanda.
„Þú getur nú víst eins vel leyst úr þeirri spurn-
ingu og ég, sem hef sofið síðan um hádegi. Á með-
an hefur þessi gestaskari drifið að heimilinu. Ég
sé bara, að aumingja Magga stráið er óvenju dauf
útlits. Hún hefur þó borið sig vel hingað til,“ sagði
Steinka.
„Hann er þó vonandi lifandi ennþá, hann Mark-
úr?“ spurði Sigurlaug.
„Já, hann er það áreiðanlega," sagði Steinka.
Loks komu gestirnir út og voru þegar komnir
á hestbak, svo að ekki var hægt að fá neinar fregn-
ir frá þeim. Svo þeystu þeir úr hlaði.
Tveim dögum seinna reið Kláus gamli inn í
kaupstað. Það var vani hans að reyha að ná í vín
fyrir göngurnar. Nikulás frétti af ferðum hans.
Hann hafði ekki haft neitt fyrir því að heimsækja
Markús bróður sinn, síðan gjafabréfið hafði horfið
Nú hafði hann heyrt, að læknir hafði verið sótt-
ur enn á ný að Grenivík og vildi gjarnan frétta,
hvað hann hefði sagt. Eiginlega fannst honum það
óskiljanlegt, hvað þetta líf gat treinzt lengi. —
Hann sagði því ráðskonu sinni að hafa gætur á
karlinum, þegar hann færi úthjá.
Það vildi svo vel til, að hún sá til ferða hans,
þegar hún opnaði bæinn, en það var sólarhring
seinna en Nikulás bjóst við. Hún beið úti eftir
hanum, því að vegurinn lá um hlaðið, heilsaði
honum kumpánlega og bauð honum kaffi. Hann
þáði það með þökkum.
Hann sagðist hafa brugðið sér fram í sveit, þar
átti hann margt frænfól'k, sem gaman væri að
finna. Hún lét hann setjast á eftirlæti allra gest
sjálfa búrkistuna.
Ni'kulás kom inn nývaknaður og bauð góðan
daginn.
„Nú held ég eitthvað sé í fréttum fyrst þú kem-
ur framan úr sveitinni,“ sagði hann.
„Það held ég sé harla lítið. Þó að ég hafi eitthvað
heyrt er ég of ókunnugur fólki þar um slóðir til
þess að leggja skraf þess á minnið,“ sagði Kláus.
„En er þá ekki eitthvað að frétta þama utan
frá ykkur? Ég hef heyrt sagt, að það hafi verið
sóttur læknir til Markúsar vestan úr sýslu. Hvað
ætli hann hafi sagt?“
„Spurðu annan en mig. Ég hef ekki talað við
mótbýlisfólkið í margar vikur, eins og þú þekkir,
þegar maður er á engjum allan birtutímann. En
læknirinn sá ég, þegar hann reið úr hlaði um
kvöldið."
„Já, en kvenfólkið, maður. Það er alltaf svo
fréttafrótt og spyr hvað annað. Ætli hann hafi
gefið nokkra von um bata?“ rausaði Nikulás.
„Það þýkir mér ólíklegt, að nokkrum lækni detti
í hug, að um bata geti verið að tala eftir allan
þennan tíma,“ sagði Kláus gamli.
„Ég er nú bara mest hissa á hvað hún er lengi
að kreista úr honum lífið, þessi góði engill, sem
honum finnst hann eiga,“ hreytti Nikulás og glotti
háðslega.
„Ég held það væri nær fyrir þig að vera hissa
á því, hvað hún getur treint í honum lífið. Eg er
orðinn forviða á því. En nú býst ég við að hann sé
farið að gruna, að það fari að draga að endalokun-
um fyrir sér, því að Gunnar vinur hans var sóttixr
fyrir nokkru. Hann smalaði mönnum, sem sátu
lengi inni hjá honum. Það var Jón á Naustanesi
með formálabókina undir hendinni og Bjarni á
Svalbarði. Mér finnst það sennilegt, að þeir hafi
verið að ráðstafa eignum hans eitthvað.“
„Ætli hann reyni ekki að ná í eitthvað af þeim.
skarfurinn frá Múla. Hann hefur Iengi verið iðinn
við að hafa út úr honum peninga,“ sagði Nikulás
og augu hans urðu hörð og köld.
„Hann hefur líka verið því heimili betri en ekki
neitt í sumar. Eiginlega með annan fótinn þar að
kalla mátti. Það væri alveg ófyrirgefanlegt, ef
hann ætti ekki að fá eitthvað fyrir það,“ sagði
Kláus um leið og hann dró vasapela upp úr brjóst-
vasa sínum og héllti vel út í bollann hjá sér. Síð-
an rétti hann húsbóndanum hann. 1
Nikulás lét vel út í bollann sinn. Honum var
sýnilega talsvert brugðið.
„Það er líklega heppilegast fyrir Margréti garm-
inn að passa þetta skjalið betur en hitt. Láta ekki
krakkana ná í það og t..na því,“ sagði hann og
glotti háðslega.
„Það hafa varla verið krakkar, sem þar voru að
verki,“ sagði Kláus karlinn glettnislega.
„Hver annar skyldi hafa átt við það?“ sagði
Nikulás kuldalega. „Það er víst sírápandi þangað
þetta fólk hennar, og snuðrandi niður í hverri
hirzlu." '
Kláus gamli hneggjaði Iágt ofan í bollann sinn.
„Já, máltækið segir, að það sé gott að hafa barn
til blóra og kenna því alla klækina," sagði karl. *
Nikulás sló þá út í aðra sálma.
„Mér sýnist þér veitti bara ekki af að komast
heim og fara að sofa. Þú hlýtur að hafa verið á
ferðinni í alla nótt. Það er líklega bezt, að við
verðum samferða. Eg er að hugsa um að ríða út að
Grenivík og vita, hvernig bróðir minn hefur það.
Þetta er engin meining að koma honum ekki á
sjúkráhús,“ sagði sá góði bróðir.
„En þið hafið nú sagt það, systkinin hans, að
hann vildi ómögulega fara á spítala," skaut ráðs-
konan inn í.
„Hvað svo sem skyldi þig varða um það,“ sagði
Nikulás kaldranalega .
Kláus karlinn staulaðist stirðlega fram göngin
og út á hlaðið. Þar beið Nikulás ferðbúinn og var
að leggja hnakkinn á reiðhestinn.
„Við verðum eitthvað samferða af leiðinni, er
það ekki?“ sagði Kláus.
En samreiðin varð ekki löng, því að Nikulás
var mesti reiðgikku sveitarinnar. Hann sló rösk-
lega í klárinn og var brátt horfinn fyrir næsta leiti.
31.
En þennan morgun höfðu orðið umskipti í Greni-
vík. Markús var dáinn. Hann hafði kvatt þennan
heim snemma um morguninn. Brynhildur hafðd
verið suður frá þessa nótt og vakað yfir honum,
ásamt þeim Steinku og Margréti.
Þegar búið var að hagræða líkinu, fór hún með
Margryti heim með sér, svo að hún gæti sofnað.
Hún vildi að Steinka kæmi líka með þeim. Það
var víst ekkert óviðfeldið að hafa hann einan í
bænum núna. Hann þurfti einskis með framar.
En Steinka var orðin stillt stúlka á þessum síðustu
sólarhringum og sagðist ætla að mjólka kúna hans
og koma henni út úr fjósinu. Svo ætlaði hún að
leggja sig út af í frambaðstofunni.
Brynhildur sagðist þá koma og vitja um hana
áður en dimmdi.
Sigurlaugu fannst eitthvað óvanalegt við það,
að sjá Margréti ganga með móður sinni út túnið.
Hún var ekki vön að fara út af heimilinu þetta
sumar. Hún heyrði að Steinka var í fjósinu. Hún
kom að dyrunum og bauð glaðlega góðan dag. En
Steinka tók dauflega undir.
„Hvemig stóð á því, að Magga fór með móður
sinni út eftir. Er kannsik eitthvað að í Melhúsum?"
„Hún ætlaði að reyna að sofna þar út frá, hélt
kannski að hún hresstist eitthvað við að koma út
undir bert loft.“
„Það eru þó líklega ekki orðin umskipti þarna
inni?“ spurði Sigurlaug og bað fyrir sér í hljóði.
„Jú, loksins er hann nú búinn að fá hvíld,“ sagði
Steinka grafalvarleg.
„Og þú ert skilin ein eftir hjá líkinu?“
„Ég býst nú ekki við, að ég verði hrædd um há-
bjartan daginn. Hún kemur sjálfsagt í kvöld suð-
ur eftir.“
„Ég kalla þig kjarkgóða. Ég er hrædd um að ég
verði ekki róleg að vita af líki í bænum."
„Ég er alveg hissa á þér svona fullorðinn mann-
eskja, að vera hrædd við lík, sem er nú svona
langt frá þér. Ég býst við að leggja mig, þegar ég
hef komið kúnum út, og sofa í rólegheitum.11
„Já, svona. Þú ert talsvert meiri en þú sýnist í
fljótu bragði,“ sagði Sigurlaug.
Svo fór hún að tala um, hvað mikið væri í kún-
um.
„Hvað svo sem er hægt að gera við þessa fal-