Ingólfur - 24.12.1909, Qupperneq 1

INGÖLFUR
VII. árg.
Reykjavík föstudagiun 24. desember 1909.
51. blað.
-H&H-H'H+l-H'H'H'H HHH+*4-HHHHRHHHHR'HÍH
IKTGÓLFUR ±
vikublað, kemur út hvern fimtudag
að minsta kosti.
Árgangurinn kostar 3|kr., erlend-
is 4 kr. Uppsögn skrifleg og bund-
in við áramót, og komin til útgef-
anda fyrir 1. október, annars ógild.
Eigandi: h/f „Sjálfstjórn“.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Konráð Stefánsson.
Afgreiðslumaður oggjaldkeri: Ben.
S. Þórarinsson Laugaveg 7.
i
l
5 , *
H®HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH^H
iuglýsemlur!
Bezta auglýsingablað í höfuð-
ntaðnum er óefað Insólfur,
og ber margt til þe»i.
IngÓlfur hefir meiri
útbreiðslu hér í bænum eu nokkurt
annað blað (700).
Ingólf le»a allir þeir mörgu,
»em andstæðir eru bannlögunum, og
Ingóif le»a templarar bæði
leynt og ljónt með meiri græSgi en nokk-
urt ann&ð blað, og
býður hér
eftir auglýsendum mun hetri kjör en
noklcurt annací blað.
Semjið! augiýsið!

Nú eru egg allt of dýr.
Einn pakki af Florians eggjadufti
sem einungis fæ*t í Sápuhúsinu og
Sápubúðinni, jafngildir ö eggjtRn
og koitar einungis ÍO aura.
Er því að eins „ekta“, að nafnið
Florian atandi á umbúðunum.
Variit eftirlíkingar.
• • • 0
Florian* býtingsduft 3 pk. fyrir 27 a.
Yanille bökunarduft 1 — —4og8-
Kardemommur . . 1 — — 5 -10 -
Eitt glas ávaxtalitur..........10-
Höndlu-Sítrónu- og Vanilledropar
hvert gla» á 10, 15, 25 og 30 a.
Fínasta Livorno Sukkat */, pd- fybr 35 a.
Tómar *áputunnur fá»t keyptar fyrir
1—2 kr.
h|f SápMsiö SápuMöin
Au*turstræti 17. Laugaveg 40.
lallgrímur Sveinsson
biskup yfir íslandi
1889-1908.
p l! vindillinn í bænum er „E1
DGZll Uaraii(/o"; fæst
aftpinc * Tóbak«ver?lun R. P.
aUulllo Leví Austurstræti 4.
Hallgrímur Sveinsson fyrrnmbisk-
up andaðist hér í bænum að heimili
n'nu 16. þ. m. kl. 11 f. h.
Hann hafðí verið heilautæpur um
angt skeið, legið lengi sjúkur og oft
mjög þungt haldinn.
Hann varð 68 ára að aldri, fædd-
ur í Blöndudalshólum í Húnavatn*-
sý»Iu 5. apríl 1841*. Foreldrar hans
voru þau, Sveinn prófastur Nielsaon,
er lengi var prestur að Staðarstað
(d. 1881), og síðari kona hans, Guð
rún dóttir Jóns prófasts Pétur»»onar
Steinnesi, systir Halldóra prófaat*
á Hofi,
Hillgrímur biakup útskrifaðist úr
skóla 1863 með ágætiseinkunn, sem
mjög var gjaldgæft á þeim tímum,
en embættiaprófi Iauk hann í guð-
'ræði við háskólann í Khöfn 1870
með II. eink.
Tveim árum síðar fébk hann veit-
ingu fyrir dómkirkjuprestsembættinu
Rvík, og hlaut prest»víg»lu 8.
okt. 1871. Þjónaði hann því embætti
>ar til hann varð biskup, 1889. Bisk-
upsembættinu gegndi hann í 19 ár,
til septembermánaðarloka 1908. Vígði
hann eftirmann sinn 4. okt. ». á., og
þó með veikum burðum og lagðist
rúmfastur strax á eftir. Mátti svo
heita, að hann risi eigi úr rekbju
upp frá því.
Hann var kvæntur danskri konn,
Elínu Fevejle, læknisdóttir frá Khöfn,
er lifir mann sinn. Þau hjón eign-
uðu»t fjögur börn og eru þau öll á
lifi: Friðrik, pre*tur i Argyle í Kan-
ada, Sveinn, gjaldkeri við íslands
banka, Guðrún, gefin A. V. Tulini-
usi, sýslumanni á Erkifirði, og^.gústa,
gefin D. Thomsen, kaupmanni og
konsúl i Khöfn.
Hallgrímur biskup var prúðmenni
í framgöngu, fríður sýnum, fremur
lágur vexti, en þéttvaxinn. Ljós
var hann á hár. Mælskumaður var
hann mikill tal&ði bæði hreint og
snjallt. En af rit*míðum liggur fátt
eftir h&nn.
Helztu afrek hana í biskupsstöð-
unni eru afskifti hans af endur-
skoðun biblíuþýðingarinnar, sem mjög
er hælt, og var hann þar aðaleftir-
lit»maður og leysti það starf af hendi
með mikilli nákvæmni og varði til
þess miklum tíma, þótt ekki ynni
hann beinlínis að sjálfri þýðingunni.
Þá var hann og í handbókarnefnd-
inni.
Við stiórnmál fékkst hann nokkuð,
var konungkjörinn alþingiaraaður
1885 og 1886, og svo á árunum
1890—1903. Heiðursmerki hlaut
hann nokkur.
Hann átti vinsældum að fagna,
og var ágætur heimilisfaðir. Hagur
var hann manna bezt »vo sem Sveinn
prófaatur faðir hans og hafði ætíð
smíðastofu heima hjá »ér, og greip
jafnan í »míðar í tómatundum »ínum
sér til íkemmtunar.
Jarðarförin fór fram í gær.
10°|o afsláttur
verður gefinn á all* konar vefn&ðarvöru t. d. kjólatauum, badmull-
artauum, káputauum, léreftum, sirtsum, tvisttauum, flonelum,
gluggatjaldatauum, nankini, sjölum. fiaueli o. íl. o. fl.
Enn fremur fá þeir, sem kaupa bjá mér, mjög snoturt almanak
fyrir árið 1910 ókeypis, og jólabók með ýmaum ágætura jólasögum.
Ekkert „humbug;< eða afsláttamiða fá menn hjá mér. Slikt
gjörir það að verkum að eiuungis *umir fá hagn&ð af viðskiftunum,
en af 10°/0 af#lætti hafa allir viðskiftamenn mínir hag.
Áður en þér kaupið annamtaðar bið ég yður að koma í verzl-
un mína, og þér munuð sannfærast um, að þér fáið beztar vörnr og
fyrir lægst vorð hjá
Egfill Jacobsen.
Ýms atriði,
sem snerta lagahlið
bankamálsins.
I.
Urn stöðu gæzlustjór-
auna 1- jan. 1910.
* Ekki 3 .júní ,eíns og getið vav í siðasta blaði.
Það vald eitt, sem sett liefur mann
til að gegna einhverju starfi, getur
vikið þessum manni frá starfinu.
Stjórniu getur ekki vikið endurskoð-
endum landsreikninganna frá. Þingið
getur ekki vikið embættismönnum sem
skipaðir eru af stjórnínni frá. Þetta
er viðurkend grundvallarregla í lögum.
Lög um stofnun Landsbanka 18. sept.
1885 20. gr. gjöra undantekningu frá
þessari grundvallarreglu þar sem
þau heimila landshöfðingja að víkja
gceslustjóra frá um stundarsakir og
setja mann i hans stað sömul. um
stundarsakir. Eu þar sem þetta er
undantekning frá grundvallarreglu aem
annara er viðurkend í lögum, verður
aamkv. alm. lögskýringarreglum að
skýra hana stricte, þ. e. þannig að hún
nái ekki lengra en orð greinarinnar
tvímælalauat heimila. Það verður því
að leggja áherzlu á orðin „um stundar-
sakir“ og náði vald landshöfðingja ekki
lengra. Ráðherra hafði enga heimild
til þes» að víkja gæzlustjóruuum frá
ekki einu sinni um stundarsakir. Hon-
um er hvergi í lögum veitt heimild til
þess og hann hafði hana því ekki með-
an hann v&r búsettur erlendis. Lands-
höfðingi átti að skýra honum frá til-
efninu til frávikningarinnar, en þnrfti
ekki samþykki hans til. Það vald
sem landsliöfðingi þannig hafði, fékk
svo ráðherra þegar landshöfðtugja
etnbœltið var lagt niður. Og frá 1.
janúar 1910 er það afnumið með öllu.
Lög nr. 12. 9. .VII. 09 segja að ráð-
herra megi víkja bankastjórunum
frá, en ákvæðinu um gcezlustjórana
er »lept sbr. 1. gr. 2. mgr. »br. 1. mgr.
þetta þýðir það að frávikningarvald
ráðherra er afnumið að því er gæzlu-
atjórana snertir og hin eðlilega grund-
vallarregla að fullu lögleidd einnig á
þe*#u #viði. Lögin ganga í gildi 1.
janúar 1910 og frá sama tíma er úr
lögum numinn sá kafli í gömlu lögun-
um, sem er um bankastjórnina, sbr. 8.
gr. 1. 12. 9. VII. ’09. Frá 1. janúar
eru ákvæði eldri laganna ekki til sem
lög, frá aama tíma eru ákvæði nýju
laganna einu ákvæðin »em til eru um
bankastjórnina. Hin* vegar eru þeir
hr. Eiríkur Briem og hr. Kristján Jón»-
son kosnir gæzlustjórar, hinn fyrnefndi
til 1912, hinn síðarnefndi til 1914.
Lögin grípa því inn í kiörtímabil þeirra.
Það sem eftir er af kjörtímabilinu hinn
1. janúar 1910 lýtur hinum nýju lögum;
annar* væru engin lög um bankastjórn-
ina þaun tíma, þvi að hin eldri eru
sem sagt fallin burt. Þingið hefnr
kosið gæzlustjórana. Þingið hefur veitt
ráðherra vald til þe*» að víkja þeim
frá um stunder»akir. Þingið hefur
aftur svift ráðherra þessu valdi. Þótta
snertir ekki gæzlustjórana beinlíni*
heldur ráðherra. Gæzlustjórarnir eru
kosnir fyrir ákveðinn tíma. Þeir eru
gefnir undir vald ráðherra nokkurn
hluta bessa tíma, nokkurn hluta ekki.
Hr. Eiríkur Briem og hr. Kristján
Jónsson eru því einir löglegir gœzlu-
stjórar frá 1. janúar 1910.
Eogin lög gefa neinum manni öðrum
heimild til að gegna þessum störfum.
Þar af leiðir að »jálfsögðu, að það er
skylda þeirra gagnvart þinginu, að
taka aftur til starfa fyrsta bankadag í
janúar og mun ráðherra væntanlega
gefa þeim tilkynningu um þetta. —
Að því er hr. Kristján Jónsson snertir
er ^málinu dálítið sér»taklega farið.
Hann er ko*inn af efri deild alþingis
h. 6. maí þ. á. beinlínis samkvæmt hin-
um nýju lögum og eftir &ð þau voru
samþykt sem lög frá þinginu. En þetta
hefur ekki mjög mikla þýðingu þar »em
málið einnig án tillits til þe»» er alveg
augljóat. Lögfr.
leðileg jól!
&