Landið - 12.10.1917, Blaðsíða 3

L ANDIÐ
163
Gærur,
þurrar og hreinar, kaupir
Verzl.VON.
Laugaveg 55.
0. &. Eyjölísson & Ci
hafa fengið á lager meðal annars:
RjÓl (&. Br.}. Rullu
Stúlkur!
Eftir bréfaviðskiftum við stúlkur,
norðanlands og austan, á aldrinum
16—20 ára, óskar velmetinn yngis-
maður sunnanlands. Nú í Reykjavík.
Fyrsta bréfið sendist þessu blaði.
Box 353, Rvík. Auðkent á um-
slagi: Sn. Sv.
það, sem hefur aldaljómann yfir sér,
og er eftir sérstaka höfunda (suma
sem enginn kann að nefna). E'ns
og þeir hafa heyrt þetta eða hugs-
að sér, og kirkjufeður staðfest öld-
um síðar — að allir skyldu trúa.
Er ekki von, að fólkið kjósi
fremur að heyra eitthvað meira,
eða vilji vita líka, hvað andans-
mennirnir yngri hafa sagt síðan,
og eru að segja víðs vegar á vor-
um dögumf Kjósi fremur að velja
úr vorblómum en hirða haustnjóla,
þegar uppskeran getur orðið eins
að öðru leyti?
Ekki ætla ég mér svo rnikið þrek-
virki, að'skrifa ritdóm um bókina,
Trú og þekking. Bókin sjálf er að
almiklu leyti ritdómur, um — ekki
minna ritverk eða ómerkilegra en
— biblíuna. Hins vildi ég freista,
að gefa þeim, er þetta vilja lesa
og ekki hafa séð bókina, hugmynd
um efni hennar og hvöt til að lesa
hana.
í þessu skyni vel ég orð höf,
helzt um biblíuna, þekking manna
og skilning á ritum hennar fyr og
og sfðar, bæði trúfræðilega og
sagnfrœðilega í nokkrum atriðum.
— Vænti ég þess, að háttv. höf.
misvirði ekki, þó slitrótt verði að
fara með efni stórrar bókar í stuttri
blaðagrein, — sleppa mörgum at-
riðum og nálega öllum útskýr-
ingum.
Séra Fr. J. B. sækir sökfærslur
sínar í fjölda nýjustu og beztu rita
á mörgum tungumálum — einkum
þýzku — um biblíuna og veðra-
brigði trúarlærdómanna á liðnum
öldum. Auk þess er í bók hans
(Trú og þ.) vitnisburður margra
presta um trú þeirra á biblíunni og
innblæstri hennar m. m. Þar er
líka saga máls þess, og dómsorð,
þá er kirkjufélag íslendinga í Vestur-
heiini klofnaði í 2 flokka. Sérajón
sál. Bjsrnason var foringi íhalds og
óbreytileika liðinna alda, en síra
Fr. J. Bergmann foringi trúarstefnu
nýjustu og næstu tíma.
Á nokkrum stöðum í bókinni
koma sömu tilvitnanir og svipað
efni, tvisvar eða oftar. En bókin
er svo stór og efnisþrungin, að
maður tekur varla eftir þessu. Það
er altaf framreitt eins og ný, ljúf-
feng fæða úr sama efni.
Biblían.
Rannsókn og konningar um trúaratriði.
a6*) „Kristnin hefur lengst af álitið
biblíuna hafna yfir alla rannsókn,
sem nokkra véfenging hefði f för
með sér. Ætlunarverk hennar er
ekki fyrst og fremst að rífa niður,
eins og margir virðast gera sér í
hugarlund, heldur einmitt að reisa
við". .Byggja höll sannleikans
traustari, stærri, fegurri en nokkru
sir.ni áður hér á þessarri jörð".
31 „Rétttrúnaður 17. aldar skoðaði
ritninguna alla jafnt guðlega heim-
ild frá upphafi til enda". — Ekki
Grundark j öt,
sykur^altað, spaöliöogið,
verður til sölu hjá
o.
G. Byjólfsson & Co.
í haust og fyrri part vetrar.
Reiv sem ætla aö lraupa þetta lcjöt, ern beðnir aö koma meö
pantanir sínai' til untiirritaös sem íyrst.
Kjötiö er aöeinss selt í heilum tunnum.
Ó. G. Eyjólfsson & Co.
*) Alstaðar þar sem þessar smátölur
koma fyrir 1 greininni, rnerkja þær
blaðsíðutölur f Trú og þekking.
þurfti annað en fletta upp biblí
unni, svo sem óskeikulli orðabók
Eftir siðabót komu mótmælendur
með kenninguna um bókstaflagan
innblástur biblíunnar. Hún átti þá
öll að vera óbreytt frá fyrstu hendi
3a Katólskir guðfræðingar stóðu
því siðabótakirkjunni framar í þessu
efni. Þeir héidu því eindregið fram,
að hugmyndin um óskaddaðan texta
væri hégilja. Margvíslegum ruglingi
og villum hefði verið smcygt þar
inn af illgirni gyðinga, og kæru-
leysi þeirra og h oðvirkni, sem af-
ritað hefðu".
Opinberun.
3 Opinberun, þ e. „andi hinnar
æðstu veru . . . mannsandanum
samstarfandi, örvandi, leiðbeinandi,
gefandi. — Opinberunina hugsa
sumir „kyrstæða, gefna eitt skifti
fyrir öll". Aðeins einhverntíma á
löngu liðnum öldum, og aldrei sið
an. ,— Einstakar trúarsetningar
„óbifanlegar, óbreytilegar . . .
4 Þetta er yfirleitt skilningur gam-
allar guðfræði".
Þessir menn hugsa vafalaust:
„Heimur versnandi fer“. Því nú
rita afburðamenn og nýguðfræðing-
ar — að þeirra dómi — flækju-
kenningar, lygi og trúarvillu. Það
er líka von, því — að listina hafa
þeir lært af djöflinum*)". En á
dögum biblíunnar rituðu flestir höf.
aðeins guðinnblásinn sannleika. —
Lugano.
borg í Sviss, mikill ferðamannabær, þar sem Konstantfn, fyrv. Grikkja-
konungur, dvaldi fyrst eftir að hann stökk úr landi. En hann fékk þar
illar viðtökur, því að fjöldi manna þyrptist saman fyrir utan gistihús
það, er hann bjó í, með illutn látum og óhljóðum, svo að hann hvarf
þaðan, lengra inn í landið.
Ekki má þó ætla, að Svissar sé yfirleitt fjandsarnlegir honum eða
Miðveldunum, heldur munu þetta hafa verið mest ferðarnenn úr Vestur-
ríkjunurn og Ameríku, sem ólætin gerðu.
• *
*) Sbr. Drekamál Lár. Jóh. (1914,
bls. 2). — Sannleikurinn er biblían.
Og annað eftir þessu.
Nú heyrist náhljóð úr gröfum, en
þá heyrðist guð tala á himnum.
Nú sjást bara draugar og illir
andar. Þá sáust fylkingar heiiagra
engla og guð sjáífur — jafnvei
orðinn þreyttur og svangur að labba
um jörðina, og feginn hressingutini
hjá Abraham.
(F,h.).
Skilvinduolia
fæst í
34
sá menn koma og fara, en það eina, sem
fólkið viitist gefa nokkurn gaum, var það
sem gerðist í eða á bak við hin gluggalausu
hús — það var hið eina sem þeir settu á
sig til þess að reyna hann — og það gat
hann ekki séð né sagt frá. Eftir að þetta
hafði mishepnazt, gátu þeir ekki stilt sig um
að gabba hann, og þá greip hann til þess
úrræðis að beita ofbeldi. Honum datt í hug
að grípa skóflu og slá svo sem tvo af þeim
til jarðar með henni og sýna þeim þannig f
ærlegri baráttu, hvaða gagn væri að augun-
um. En þá fann hann að honum var ómögu-
legt að slá blindan mann án þess að láta
sér bregða.
Hann hikaði, og svo fann hann, að þeir
vissu allir að hann hafði gripið rekuna. Þeir
stóðu allir og höfðu gætur á hvað hann
gerði, þeir stóðu með höfuðið á ská og snéru
eyrunum að honum.
»Sleptu rekunni þeirri arna«, sagði einn
þeirra, og hann fann til lamandi ótta. Hon-
um lá við að hlýða.
Svo slengdi hann manni upp að húsvegg
og flýði framhjá honum og út úr þorpinu.
35
Hann gekk þvert yfir einn engjateiginn,
skildi eftir niðurtroðna rák og settist við
einn veginn þeirra. Hann fann dalítið til
þeirrar kæti, sem kemur yfir alla menn, þegar
orusta byrjar. En þó leið honum illa. Hann
var farinn að skilja, að það er engin ánægja
að berjast við verur, sem standa á öðrum
andlegum grundvelli heldur en maður sjálfur.
Langt burtu sá hana nokkra menn koma út
af veginum milli húsanna með rekur og stafi.
Þeir dreifðu sér um stígana og komu nær.
Þeir fóru hægt og töluðu oft saman, og við
og við námu þeir staðar til þess að þefa
og hlusta.
í fyrsta skiftið sem þdr gerðu það, hló
Nunez. Eftir það hló hann ekki.
Einn þeirra hitti slóð hans og laut ofan
að henni.
'Stundarkorn horfði hann á hópinn, sem
smámsaman dreifði úr sér á báðar hliðar,
og hin óglögga löngun hans til að hefjast
handa þegar í stað varð alt í einu æðis-
gengin. Hann stóð upp, gekk tvö skref
í áttina að múrgirðingunni, sneri við
og gekk spottakorn aftur. — Þeir stóðu
3
36
allir í boga án þess að hreyfa sig og
hlustuðu.
Hann stóð líka kyr og greip fast um rek-
una með baðum höndum. Átti hann að ráð-
ast á þá?
Æðaslátturinn í eyrum hans blandaðist
saman við það sem hljómaði f huga hans:
„í landi blindingjanna er hinn eineygði
konungur!“
Átti hann að ráðast á þá?
Hann leit til girðingarinnar sem var óklíf-
andi — vegna sléttu múrskeljarinnar — en
var með mörgum þröngum dyrum, og
svo leit hann á hópinn sem veitti honum
eftirför og nálgaðist óðum. Að baki þeim
komu nú flciri út af veginum.
Átti hann að ráðast á þá?
»Bogota!« hrópaði einn þeirra. »Bogota,
hvar ertu?«
Hann tók samt fastar utan um rekuna og
gekk ofan engið í áttina til þorpsins, og í
sama vetfangi og hann hreyfði sig, komu þeir
á móti honum.
»Eg slæ, ef þið snertið mig«, sagði hann,
»Það veit guð að ég slæ« Hann kallaði