Ríki - 15.09.1911, Blaðsíða 4

kemur út fyrst um sinn fram um þing- \
kosningar í haust, 1—2 tölublöðí viku. |
Verð: 1 króna. Greiðist fyrir 10. |
septbr. 1 lausasölu (í Reykjavík) 5 j|
aura eintakið.
Auglýsingaverð: venjulega 1 kr. |
þuml. — Vildarkjör þeim til handa, |
er auglýsa mikið.
Útgefandi:
Skrifstofa Sjálfstœðisflokksins. $
Ritstjórí og ábyrgðarmaður:
Sigurður Lýðsson, cand. juris. \
5 Hittist á skrifstofu Sjálfstæðisflokksins ?
* - '• "■
Afgreiðslumaður:
\ Pj. O. Ouðmundsson, bœjarfulltrúi. \
\ Afgreiðslan er í skrifstofu Sjálf- 5
| stæðisflokksins í Bárubúð (uppi) við |
| Vonarstræti. Opin hvern virkan dag s
| kl. 67,-87,. |
5 Talsíma nr. 1C2 J
}]______;________________________._________|
n|| • er bezt^ugl^sin^abjaðJ^ndsins^j/egna þess, að
Illiil Uppiag þess er svo tnikið og því svo vel dreift
um öll hjeröð landsins, að 2000 manns fleira að minsta
kosti lesa það en nokkurt annað blað. — Auglýsendur,
hafið þaö hugfast nú fyrir haustkauptíðina! Auk þessa
gefur RÍKI auglýsendum betri vildarkjör en nokkurt
annað blað. Aug. veitir móttöku ritstj. og afgreiðslan.
Umboðsvald
og
dómsvald.
II.
Nú er settur dómari búin að sitja
í landsyfirdóminum í meira en 5 mán-
uði, og alkunnugt að embættið verður
ekki veitt fyr en út sjeð er um afdrif
ráðherra, hvað fylgi snertir, hjá hinum
nýkosnu þingmönnum.
Og menn segja að það muni vera
óhætt að fullyrða, að hvernig sem kosn-
ingar fara víki hnnn ekki úr völdum fyr
en á næsta aukaþingi, og að það komi
ekki saman fyr en í júlí að sumri.
Og þá sæti settur dómari f landsyfir-
dóminum á annað ára
Og þó hann víki strax eptir kosn-
ingar, og tæki aptur við háyfirdómara-
embættinu, hefði setti dómarinn samt set-
ið töluvert meira en hálft ár.
Pin ef svo skyldi til takast að Heima-
stjórnarmenn telji sjer það heillavæn-
legast að láta ráðherra lifa lengur en til
aukaþingsins, og hefðu nægan styrk til
þess, þá gæti vel verið að hann vildi
enn halda háyfirdórnaraembæítinu opnu
handa sjer, og hafa settan mann í yfir-
dómaraembættinu, það er yfir höfuð
ekki gott að segja, hve „lengi honum
œyndi þykja slíkt fýsilegt, það gæti orð-
ið árum saman.
Og slík setning er því varhugaverðari,
sem dómurinn er skipaður færri mönn-
um. í landsyfirdóminum sitja að eins
3 menn, og greini hina tvo föstu dóm-
ara á, getur hinn setti ráðið úrslitum.
Þá er það og sjálfsögð.skylda stjórn-
arinnar, að setja mann sem enginn get-
ur álitið að sje hénni háður, nema um
engan slíkan færan mann sje að gera,
og ef svo er, þá þann sem minnst er
undir hana gefinn.
En nú hefur Mðherrann einmitt sett
einn af skrifstofustjórum sínum úr stjórn-
arráðinu.
Vera má, oss þykir það meira að
segja sennilegt, að maðurinn sje vel hæf-
ur til starfsins, hann er gamall sýslu-
maður, og hefu góða 1. einkunn
við embættispróf í lög um. Ditti Wleitt
neiuum í hug að finna að því þótt hon-
um væri veitt embættið.
Yfir höfuð er það ekki maðurinn
heldur méginreglan sem oss virðist óvið-
unandi.
Og allra óheppilegast er að það skuli
einmitt vera skrifstofustjórinn í dóms-
niáladeildinni, þeirri deildinni, sem mál
' ganga í gegn um, er stjórnarráðið á að
úrskurða um, livort höfða skuli eða vera
látinn niðurfalla.
Fyrst og fremst á hann samkvæmt
stöðu sinni sem skrifstofustjóri að gera
tillögur um til ráðherra, hvort mál skuli
höfða eða ekki, sfðan á hann sem dóm-
ari að dæma um hvort viðkomandi sje
sekur eða sýkn, dæi a um, hvo:t tilefni
hafi verið til málshöfðunar.
Allir hljóta að sjá a viðslíkt erekki
unandi, enda getum vjer fullyrt að þetta
er ekki einungis álit Sjáfstæðismanna,
heldur og að minnsta kosti sumra þeirra
Heimastjórnarmanna, er bezt hafa vit á
slíku.
Það var skylda hr. Kr. J. að veita há-
yfirdómaraembættið svo fljótt sem því
varð við komið, eptir að hann var orð-
inn ráðherra.
Engum ætti að vera annara um það
en einmitt háyfirdómaranum að forðast
allt, sem hugsanlegt væri að veikt gæti
traust landsyfirdómsins hjá þjóðinni.
Rúðuhneykslið.
Heimastjórnarblöðin með blaðráðherra
í broddi fylkingar eru enn að velta sjer
með ósannindum og svívirðingum yfir
Sk. Thoroddsen. Þau verða vitaskuld
að jeta ofan í sig ósannindin þau, að
hann hafi aldrei til Rúðu komið, en
segja að það — sem þau i guðslangt
sumar hafa notað til þess að reyna að
hnekkja mannorði a þingisforsetans —
skipti engu máli, hitt sje aðalatriðið
hvernig hann hafi komið fram, og segja
það ekki hafa verið á þann hátt er vera
bar. En þau hafa um það efni ekkert á
að byggja annað en það að hann hefur
ekki hirt boðseðla hjá danska konsúln-
um í Rúðu.
í því sambandi vildum vjer benda á
að það var engin skylda alþjngisforset-
ans að vita að til var danskur konsúll í
Rúðu, enda mun hann ekki hafa gert
það, og þó hann hefði vitað það fer
því svo fjærri að það sje aðfinnsluvert
að hann ekki tilkynnir honum komu sína,
að það þvert á móti hefði verið vítavert
ef hann hefði gert það — hjer var ís-
landi gefin kostur á sjálfstæðri hluttöku
og það tækifæri átti að nota.
Með gögnum þeim sem Hemastjórn-
arblöðin hafa hingað til verið látin flytja
verður á engan hátt sánnað að Sk. Th.
hafi komið fram í Rúðu öðru vísi en
vera bar, hinsvegar hafa árásirnar á hann
orðið til þess að sannast hefurað hann
hafi verið þar og ekki hegðaðsier eins
og Danasleikja, en það mun innlimun-
armönnunum þykja hneyksli.
Vjer sjáum ekki ástæðu til að svara
frekar óþverra Heimastj. blaðanna, finnst
rjettast að Sk. Th. láti dómstólana meta
starf þeirra.
Sierling
kom frá úflöndum 13. þ. m. um morg-
uninn. Meðal farþega: Björn Jónsson
fyrv. ráðherra og Gunnar Gunnarsson
kaupm.
Ceres kom frá Vestfjörðum 10. þ.
m og fór til útlanda 13. s, m.
Um Suðyrmúiasýsiu
sækja sýslumennirnir Björn Bjarnarson
á Sauðafelli, Guðmundur Eggerz í Stykk-
ishólmi og Halldór Júlíusson á Borð-
eyri, stjórnarráðsaðstoðarmennirnir Ari
Jónsson alþin. og Magnús Guðmunds-
son.yfirrjettarmálaflutningsmennirnirBogi
Brynjólfsson, Guðmundur Hannesson og
Bjarni Þ. Johnson.
Ábyrgðin.
Lögrjetturitstjórinn, eða einhver af
þeim, sem á hans ábyrgð skrifa, er í
siðasta blaði að gefa í skyn, að vjer viljum
smeygja ábyrgðinni á því, sem í Ríki
stendur, yfir á aðra.
Oss liggur það jafn fjarri að svíkjast
frá ábyrgðinni á því sem vjer höfum
skrifað, sem að láta hafa oss til að
birta á vora ábyrgð óþverra óhlutvandra
manna, sem ekki þora að láta nafns síns
getið, en vilja hafa aðra til að taka við
haðunginni og skellunum.
I
> Afmælishugleiðingar
heitir ritkorn, er Sigurður sýslumaður
Þórðarson hefur samið og látið prenta.
Það er hið fáránlegasta samsull um
»frumvarpið sæla«, Jón Sigurðsson — er
höf. segir að hafi haft sömu stefnu og
þeir frumvarpsmennirnir!—og ógæfu þá,
að íslendingar skyldu hafna sfrumvarp-
inu.« Er þetta alt sagt í þeim fítons-
innlimunar-móði, er fáir munu nú hafa
til að bera nema alræmdustu »Heima-
síjórnar«-berserkirnir. Ef menn hafa lesið
greinar þær, sern hinn nýi ritstjóri
»Þjóðólfs«, monsjör Árni Pálsson, hefir
skrifað i það blað, hafa menn fengið
smekk af þessari ritgerð sýslumannsins,
því að þær eru ekkert annað en upp-
suða úr henni.
ÓDYETJSTU
. MÁLNIN GrAEY ÖRUR
hjá Jóni Zoega
Bankastræti 14.
Cocolith
sem er best innanhúss í stað panels
og þolir vain og eld,
útvegar með verksmiðjuverði að við
bættu flutningsgjaldi
G. E. J. Guðmundsson
bryggjusm. í Reykjavik.
Aðalumbogsmaður fyrir sölu
á Cocolith til íslands.
Sjálfstæðis-
menn!
Sfaájstoja
Bárubuð (uppi) við Vonarstræti
Opin hvern virkari dag
eftir kl. 6j, síða.
Birkibeinar
mánaðarblað, ritstjóri Bjarni Jóns-
son frá Vogi. Fyrsta blaðið kom út
um næstsíðustu mánaðarmót.
Kostar til nýárs (hálfur árgangur)
Kr. 1,00; gjalddagi í október.
Tekið á móti öntunum á skrif-
stofu Sjálfstæðismanna og afgr. á
Skólavörðustíg IIA (Sími 179).
Kaupið
sjálfstæðisblöðin:
JSkK
JtowJuvtawA
Þau ein fyrirtæki eiga að
þrífast í landinu, sem sfefna
að sjálfsiæði þess.
$
♦
♦
♦
♦
*
♦
♦
*
♦
$
$
A
Breiðablik \
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
Timarit
1 hefti 16. bls. á mán. í skrautkápu,
gefið út i Winnipeg.
Ritstj. síra Fr. J. Bergmann.
Ritið er fyrirtaksvel vandað,
bæði að efni og frágangi;
málið óvenju gott.
Kcstar hér 4 kr., borgist fyrirfram.
Fæst hjá •
Árna Jóhannssyni, baukarítara.
J
Smáauglýsingar
er best að birta í
R I K I
af því: að þar eru þær ódýrastar og
þar eru„þær lesnar af langflestum,
því R í K I er langútbreiddasta
blað höfuðstaðarins.

-j
HUSALEIGU-
SAMNINGA- OG |
REIIKNNGAEYÐUBLÖÐ
selur
D. ÖSTLUND.
I
1

Prentsra. Östlunds.
/