Vestri - 24.01.1917, Side 3
(I
V E S1R1.
2 bl.
A t h u g i ö!
Gjaldendur bæjarins eru hér með ámlntlr
um að hafa greitt íyrri helming útHvaraena
fyrir þann 15. febr. næstkomandt, þvi eftir
þann tíma ler lögtak fram.
ísafirði, 14 janúar 1917.
Bæjargjaldkerinn.
f
Magnús Hj, Magnússon.
Hinn bO. des. 191*i andaðist að heimili
sínu hér að Suðurejri, fræðimaðurinn
Wagnús Hj. Magnúsnon. Hann fseddist
að Tröð í Súðavíkurbreppi, 6 ági' at
3878. Foraldrar: Hjalti Magnússon
(preata í ögurþingum og á Rafnseyri,
d. 1860, Þ6rðar8onar presti, Þorstein:-
■onar) og Friðrika Baumakona, Krist.-
jáaidóttir (»terka á Borg í Arnarfirði,
Guðmundsionar).
Ekki rar hann hjá foreldrum sínum
nema 6' rikur. Var honum þá komið
í fóbtur yeitui' að Efri húsum í Önundar-
firði. Þar bjuggu þá Guðni Vigfússon
(ssiiðs i Neðn-Breiðadal, Eiríkssonar
preits á Stað i Súgandafirði) og Margrét
Bjarnadóttir frá Innri-Tungu i Önund-
arfirði, móðir Bjarna ríka skipherra, er
druknaði 7. janúar 1W)5, og þeirra
systkina.
Guðni tm' aeinni maður hennar.
Hann var yalmeimi, að allra sögn, en
dó er Magnús s&l. rar um tvoggja ára,
taldi hann (Magnús sál.) þsð skaða sinn.
Svo ólst Magnús sál. upp í Efrihúsum
þar til 1884 að fóstra hans brá búi og
fér í húsmensku að Mesti, til Jóhann*
esar sonar síns og konu haus Jónínu
Sveinsdóttur. Fór hann þangað með
henni, eg var þar til 1882, „en leið
þar margt ilt“, sagði hann sjálfur.
Séra Janus, prófastur í Holti, kristn*
aði hann vorií 1888. Var honum raðað
,ÍJist“. Vildi próf. kristna hann érið
áður, en það vildi fóstra hans ekki.
Vorið 1988 bilaði heilsa hans mjög;
kendi hann að mikiu um illri meðferð.
Lagðist hann að fullu í rám haustið
1890 og lá rúmfastur langt fram á
ssuaar 18h9; var þetta sullur fyrir brjósti
og höfuðveiki er að gekk. Smá batnaði
henum svo, en varð þó aldiei fullhraust-
nr. 1893 fór hann i burtu frá Hosti
og að Fremri-Breiðadal og var þar 1 ár.
Þar leið honum vel og tók nú fastlega
að stunda ritsterf og yrkja, en á því
hafði hann byrjað i legunni, sem hér
að ofa> er getið.
í Fremri-Breiðadal byrjaði hann og
að halda dagbók á fyrsta vetrardag
(92. október) 1892, eg hefir hann haldið
hana til danðadags.
ib9* fór hann úr Breiðadal að Eyrar*
dal í Álftafirði, var þar 1 ár. Þá fór
hsn> vestur á Barðarströnd, að Brjáns-
l»k (1894) til Davíðs Sch. Thorsteins-
sonar, »#m þá Yar héraðslseknir þar.
„Hann reyndist mér ágœtlega, og studdi
mál mitt i hvivetna, einnig frú hans,
Þórunn Gyðríður", skrifar hann sjálfur
árið 1915.
i?á ▼ar á Brjánslæk Hólrafriður Sig-
urðardóttir (d. 1910) og maður hennar,
Lýður G>ðmundsson(foreldrar Sigurðar
Lýðssonar yfirdómslögm.) „Var Hólmfr.
skáld mikið, saanmentuð og göfuglynd
eg haíði hún ágíet áhrif & aig“, skrifar
ha».
Fleiri nefnir hann, er hann kyntist
þar vestur írá og telur marga þar hafa
kvatt sig hlýlega, er hann fór afBarða-
strönd,
,D. Sch. Thorst. ítuddi mig lil
nema skósraíði og fór ég í því skyni
til R.vikur haustið 1894, en ekki þoldi
«g þá iðn og skipaði landlteknir mér
hsetta“, skrifar hann.
Um þ»r mundir var Þorvaldur á
Þorvaldseyri staddur í R.vík. Var
hann að leitast við að fá mann til að
keana börnum . undír fermÍDgu. Var
honum bent á Magnús sál., og ré'ðat
hann til hans og reið með honum austur
undir Eyjafjöll, að Þorraldseyri, og
Tar þar um veturinn. Kefair hann
a»M*» men>, er hknn kyntist þar, og
ber þeim öllum prýðisvel sögu.
Mun honvm hafa liðið þsm all vel,
p *kki undi kann þar, og »6r j»vi M,
Þorvaldseyri vorið 1895 og vestur í
Dýrafjerð. Þar var hann síðan við
barnakeuslu á vetrum 8 ára skoið.
Þá var hann um tíma kennari minn
á Mýrum (í Dýraf.) man óg að haun
var einstaklt'ga góðui við okkur krakk-
ana — líklega um of — því við vorum
serið baldnir, eu þó lærðum við töluvort
hjá honum.
Hefi ég altaf borið hlýjan hug til
hans siðaa.
Þá fór hanu úr Dyralirði og til Súg-
andafjarðar og er þar til 1900. 1899
trúlofaðist hann í Bæ í Súganafirði,
frænku sinni, Guðrúnu Önnu Magnús-
dóttur. Hafa þau eignast tí börn, eru
tvö þeirra á lifi: Einar Skarphéðino,
18 ára, og Ásdis Þorkatla, 8 ára. Árið
19CO féru þau til Skutulsfjarðar og
stundaði hann þar kenslu á vetrum, til
1906, en á sumrum ýmsa vinnu á
ísafirði.
Þá voru þau í Hnífsdal þar til 1109,
seint á sumri, að þau fluttu til Bol-
ungavíkur, og var haan kennari í
Skálavík snjóaveturinn mikla 1909—10).
K»sta sunar voru þau í Bolungivík,
en þá um haurtið kom upp mál, se n
hann var viðriðinu. Varð það til þ. bs
aí hann flutti til Súgamdafjarðar fyiir
jólin 1910, með unnu3tu eína og barn.
Hafa þau síðan verið til heimilis hér á
Suðurejri. —
Þetta eru þá helstu æfiatriðiMagnúsar
sál., eiu þau að mestu tekin eftir sögn
sjálfs hans.
Eins og menn geta þegar séð, hefir
æfi hans aldrei ver ð rósum stráð.
Yanheilsm og erfið kjör á ýmsa luDd,
hafa jafnan elt hann á röndum; en
þr&tt fyrir það hsfir hann ort og ritað
svo mikið að mestu furðusætir. Hafa
bækur hans stórmikinn fróðleik að
geyma —þvíhann var mesti fræði-
maður. Bann var einn af þeim
— því miður of mörgu — hér á landi,
sem aldrei lenda á „réttri hillu“ í lífinu,
einn af þeim andans mönnum, sem
örlögin leika svo grátt, að ei verða
hálfir menn, sér eða þjóðfélagi sínu, við
það sem þeir hefðu getað orðið — og
étt að verða.
Því miður er mér ekki fullkunugt
um alt sem Magnús sál hefir ritað, og
get ég þvi eigi skýrt hér frá því öllu.
Fimm rímnaflokka hefir hann kveðið,
en ai þeim hafa aðeins verið prentaoar
„Rlmur af Fjalla-Ejvindi“.
Mannlýsingar ritaði hann allmargar,
og er unun að lesa sumar þeirra.
Brastmrinn hér hafði sagt í líkræðunni,
er hann hélt þegar Magnús sál. var
jarðaður, að til lyrirmyndar setti það
að vera uagum mönnum, hve vel hann
(Magnús sál.) hefði varið tómstundum
sínum. Er það vel mælt og í alla staði
rétt. Því að spá mín er sú, að einhvern
tíma muui tómstunda vinna Magnúsar
sál. verða metim að •inhverju.
Suðureyri, i2. jan. 1917.
Friðrik Hjartarson.
— Þýdd smásaga. —
Eftir tilmælum málaflutnings-
manns síns. og áður en hann
hafði látið álit sitt á málinu f ljós,
ákvað Edgerton ennþá einu sinni
að rannsaka öll skjölin trá byrjun.
Málaflutningsmaðurinn, ungur
maður, Courtland að nafnj, kveikti
■ér í vindli og Ieysti bleikrauða
garnið frá bögglinum.
Pað var lesbjart f stofunni, því
vetrarsólin kastaði ennþá rauði
lekum bjarma á húsveggina og
þökin.
Edgerton sat íratnan við ofninn
og studdi hönd undir kinH'
Courtland lá makindalega í
legubekknum við gluggann, fletti
f sundur fyrstu örkiwni at skjöl-
unura, hristi öskuna úr vindlinum
og byrjaði að lesa með tilbreytt
ingai lausri rödd, svo að auðheyrt
var að hann hafði lítinn áhuga
á því sem hann fór með:
París, 24. desember 1901.
Hr. John Edgerton.
Skjólstæðingur minn, Miehael
Irmis, er mjög alvarlega veikur,
og eg skrifa þetta brét hans
vegna og samkvæLiit ósk hans.
Það er komið á daginn, að
skjólstæðingur minn hefir hjá'p ið
föður yðar í fjárhagsvandræðum
hans 1884, þegar faðir yðar og
margir þeir, sem voru honum
fjárhagslega tengdir, voru rétt
að þvf komnir að verða gjald-
þrota.
Ennfremur er það fullvíst að
þér hafið, við lát löður yðar,
tekist á hendur að standa f skilum
með skuldbindiugar þær, sem
hann hafði tekist á hendur. (Afrit
af bréfi yðar legg eg hér með).
Þá er það og víst, að hr. Innis,
jafnframt og hann tekur á móti
þakklæti yðar, býðst til að Iresta
því að kiefja yður uin skuld
föður yðar, þar til yðar hentug
leikar leyfa að borga hana. (Afrit
af bréfi hr. Innis sendi eg yður
einnig).
í lok þessa síðasta bré s (skjal
nr. 2) lætur lir. Innis í ljósi sína
dýpstu virðing tyrir föður yðar
Og fjölskyldu hans, jalntramt og
hann gerir, að gamni sínu, elnai
legan samanburð á Wenthhrop
Edgerton og samningsaðilanum
Michael Innis.
í svari yðar upp á þetta bréf
(afritið legg eg hér), íullvissið
þér haon aftur, á kurteisan og
karlmannlegan hátt, um þakklæti
yðar, og að þér séuð ávalt reiðu-
búinn til þess að uppfylla bón
hans.
Nú, nú, herra minn, et full*
yrðingar yðar eru annað og meira
en eintómt kurteisis orðaskvaldur,
þá fáið þér nú tækitæri til þess
að innleysa víxla iöðar yðar.
Hr. Innis er eignalaus maður.
Eigur hans voru, gegn mínum
ráðum, lagðar í Madagaskar*
járnbrautina, og í dag getur hann
ekki fengið eitt þúsund krónur
út á hluti sfna.
í tuttugu ár hefir *inasta ósk
hans verið sú, að veita einka>
dóttur sinni sem fullkeannast og
best uppeldi, og útvega henni
þá aðstöðu og álit f heiminutn,
sem hann sjálfur hefir aldreí getað
vonast e'tir að ná, Auðæfi eg
gott uppeldi, samfara hseversk'
legri framkomu, hefir ákaflegn
mikið að segja á vorum dögum.
Og dóttlr hans hefir fengið eitts
gott uppeldi og hasgt er að láta
í té i Evrópu.
Að mánuði liðnum er svo alt
breytt. Það er þungbært að sjá
þennan mann, sem örlögin hafa
leikið svona grátt, liggja hér og
horfa á dóttur sína.
Og nú, þegar hann veit að
aigert efnaleysi bíður sin, hefir
óttinn um framtíð hennar knúði
fram þessa bæn til yðar — uads
arlega bæu, hr. Edgerton.
Peningar einir, út at fyrir sig
nægja ekki. Hann biður yður
um meira, hann biður yðúr að
vernda og varðveita dóttur sfna,
ekki með kaldri vernd fjárráð.
andaus, heldur með árvekni iöðl
ursins, télagsskap bróðurins og
trygð eiginmaansins.
Hann tignar barnið sitt, blint
og ótakmarkað, og þér eruð, sem
sonur föður yðar, falltrúi hina
göíugasta i heiminum, að hans
áliti.
Þetta er einkennileg bón, og
ég er hræddur um að með heani
gefum við altof stórar ávisanir á
þakklátssemi yðar. En ég skrifa
eins og fyrir mig er lagt.
Símsvar óskast sent hið bráðt
asta. Hann mun lifa þar til hann
hefir fengið það. Hjónaband
getur komist ( kring með umboði.
Leyfi yfirvaldanna fyrir því er
fengið.
Með mikilli virðing.
William Campbell,
lögfræðislegur ráðunautur,
7. rue d’ Issy.
Þegar Courtland hafði lokið
við að lesa bréfið braut hann
það saman og leit um leið hvats
lega á Edgerton.
»Þetta er skrifað fyrir réttuua
tveim árum í dag, manstu það.<
>Eg man það,< mælti Edgerton^
»Hamingjan forði okkur frá
þessu saraviskusama þakklæti,<
tautaði Courtland, um leið og
liana fletti hinu skjalinu f sundur.
(Framhald.)