Vísir - 14.05.1960, Blaðsíða 4

V í S I R
Laugardaginn 14. maí 1960
wis m
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Kr. 3,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
KIRKJA DG TRUMAL:
Innan skamms,
Það tímabil kirkjuársins, sem
Noregur Sætur til skarar skríða.
Þau tiðindi gerðust í gær, sem
i menn höfðu búizt við um all-
} langt skeið. Það var tilkynnt
I í norska þinginu, að stjórnin
{ hefði ákveðið að fiskveiði-
{ lögsaga með ströndum fram
{ mundi verða 12 mílur í fram-
} tíðinni. Munu Norðmenn
f þegar hefjast handa um að
í undirbúa breytingu í þessu
f efni, en ekki mun hafa verið
[ ákveðið, hvaða dagur verður
} valinn til þess að láta í’eglur
f um þetta ganga í gildi. Má
þó gera ráð fyrir, að það
{ verði mjög fljótlega, því að
f engin ástæða er til að draga
T þetta að ráði.
t>að hefir aldrei verið leyndar-
mál, að mikill hluti norsku
þjóðarinnar hefir talið lífs-
nauðsyn, að Norðmenn færu
eins að og Islendingar í þessu
máli, stækkuðu fiskveiðilög-
sögu sína og stugguðu þar
J með við þeim-— útlending-
um fyrst og fremst — sem
f veiða þar uppi í landsteinum
og spilla afla fyrir landsins
^ börnum. Stefna norsku
stjórnarinnar hefir samt
.!■ alltaf verið sú, frá því að
fiskveiðilögsagan við. ísland
1 var stækkuð, að Norðmenn
yrðu að bíða átekta í þessu
efni, sjá hverju fram vindur.
Nú er ekki eftir neinu að bíða
Jengur. Áttatíu þjóðir og
raunar fleiri hafa efnt til
nýrrar ráðstefnu til að kom-
T ast að niðurstöðu í sjóréttar-
málum, en.hún engan árang-
ur borið. Þar með hafa Norð-
T menn gert sér grein fyrir
því, að það er aðeins ein leið
tii í þessu máli. Hún er sú, að
hver þjóð stækki landhelgi
sína einhliða en spyrji engan
óviðkomandi um, hversu
; langt hún megi ná. Það er
heldur ekki til- nein regla um
að hafa skuli samráð við aðr-
ar þjóðir í þessu efni. Það ér
aðeins slagorð þeirra, sem
vilja fá að ráða einhverju um
þetta mál hjá öðrum en
sjálfum sér.
Það hefir oft verið viðkvæðið
hjá fslendingum á undan-
förnum mánuðum, að Norð*
menn hefðu átt að fylgja
okkur fastar eftir í þessu
máli. Um það skal ekki sak-
ast nú, þótt þeir hafi ekki
verið eins fljótir til og við
hefðum óskað. Þeir hafa haft
sín rök fyrir að bíða átekta.
Aðalatriðið virðist, að þeir
hafa nú stigið skrefið. Þeir
geta þakkað íslendingum, að
þeir skyldu brjóta ísinn að
þessu leyti, og við erum því
fegnir, að þeir skuli hafa
látið til skarar skríða, þótt
fyrr hefði mátt verða, því að
þetta styrkir að sjálfsögðu
alla aðstöðu okkar.
Enginn vafi er á því, að rama-
kvein verður rekið upp í
Bretlandi, að minnsta kosti
með útgerðarmanna, en um
slikt fæst vitanlega enginn.
Þegar þessir menn eru búnir
að ausa upp auði á grunn-
miðum og alveg uppi í land-
steinum, ættu þeir- að nota
auð sinn til að taka tæknina
í þjónustu sína í enn ríkari
mæli en áður, svo þeir gæti
haldið áfram veiðum á dýpri
sjó. Þeir lifa á þeim tímum,
þegar tækninni virðist nær
ekkert ómögulegt og' úr
mörgum áttum fréttist um
nýtízku skip, sem geta at-
hafnað sig langt frá landi og
á regindjúpi. Þar liggur
. framtíð þeirra, sem búnir eru
að eyðileggja miðin heima
hjá sér.
nú stendur yfir, dagarnir frá
páskum til uppstigningardags,
heitir gleðidagar. Kirkjan er
minnt á þá gleði, sem ríkti með-
al postulanna og fyrstu læri-
sveinanna yfir upprisu Krists
og nálægð hans í frumsöfnuðin-
um, er hann birtist sýnilegur
og áþreifanlegur margsinnis
meðal þeirra. Enn í dag bera
þessir dagar nafn með rentu,
því að gleði ríkir í kirkjunni,
páskaboðskapurinn er ferskur,
enn býr endurómur sigur-
söngsins í huganum: Kristur er
upprisinn, Kristur er sannarlega
upprisinn.
Og við erum minnt á 16.
kapítula Jóhannesar guðspjalls.
Þar er skilnaðarræða Jesú, flutt
skömmu fyrir píslir hans og
krossdauða. Hún er skrifuð í
undarlega seiðandi stíl. Þar
koma fyrir með mjög sérkenni-
legum hætti orðin: Innan
skamms, endurtekin aftur og
aftur eins og stef,.sem hljómar
í huga að lestri loknum.
Þeir, sem eru hryggir í lund,
munu innan skamms aftur
fagna. Lífið er ekki jafnaðar-
lega óslitinn sólskinsdagur á
gleðinnar vegi. Skin og skúrir
skiptast á, skugga ber yfir, bik-
ar lífsins er blandaður súru og
sætu. Hver á það tryggt, að
sorg og dapurt geð verði aldrei
hans hlutskipti? En í hverri
þungbærri reynzlu eigum vér
huggun orðanna: Innan
skamms, öllu eru takmörk sett,
einnig tíma hryggðarinnar. Þótt
Iskyggt hafi um stund, þá mun
aftur birta. Og hversu mjög
sem hryggðarefnið fyllir hug-
ann, svo að ekkert annað
(kemst þar að um sinn, þá mun
sú tíð koma fyrr eða síðar, og
jafnvel fyrr en varir, að hryggð-
artíminn er liðinn, og nýtt
gleðiefni gagntekur líf og sál.
Þegar konan elur barn, er hún
hrygg í lund, því að stund
hennar er komin, en þegar hún
hefur alið barnið, minnist hún
•1
ekki framar þjáningarinnar af
gleðinni yfir því að maður er
,í heiminn borinn. Hið mikla
undur sköpunarinnar hefur
gerzt, og gegnum hryggð og
þjáningu hefur mannssál geng-
ið inn til fagnaðar og sælu.
Þannig er sorgin fæðingarhríð-
ar nýrrar sköpunar, þegar trúin
er lifandi og virk að mótun
mannsins. „Aldrei er svo svart
yfir sorgar ranni, að eigi geti
um rofið það sjálfir í gáleysi
og villu, en vér getum ekki
breytt afstöðu hans: Komið
til mín. Guðs vilji til að fyrir-
gefa, reisa, styrkja er hinn
sami. Innan skamms mun aftur
geta birt.
Jesús fór burt frá lærisvein-
um sínum og hryggð fyllti
hjörtu þeirra. Þá trúarreynslu
þekkja flestir kristnir menn í
einhverri_ mynd. Fæðingarhríð-
ar nýrrar sköpunar. I peningum
föstudagsins langa voru læri-
sveinarnir einir og yfirgefnir
og yfirbugaðir. Þeir áttu þó það
orð, sem hefði mátt færa þeim
huggun og góða von: Innan
skamms munuð þér aftur sjá
mig. Ég kem til yðar. Það
(orð eigum vér einnig í dag.
j Reynslutíminn á sér takmörk,
sorgarbörn. Kristur kemur aft-
jur, hinn lifandi Drottinn, til að
' vera með yður alla daga og’ gef-
ur þann fögnuð, sem enginn
mun taka frá yður.
Sýflmg Krlstjáns Davíðssonar.
LandheEgin við Færeyjar.
Ein er sú þjóð á Norðurlöndum,
sem getur ekki ráðið land-
helgi sinni, þótt vilji, og
enginn efast um nauðsyn
þess, að hún fái leiðrétt-
ing mála sinna. Hér er átt. við
i Færeyinga, sem eru nú í
sömu aðstöðu og íslendingar
I forðum: Danir hafa tekið að
f sér að semja um það við
T Breta, hvað sé hæfileg land-
(helgi eyþjóðar, er hefir ekk-
1 ert annað en sjávarfang til
T að lifa á. Danir hafa sem
r sagt gert það sama gagnvart
f Færeyingum og fyrir tveim
| rnannsöldrum gagnvart ís-
lendingum!
Þetta skref Norðmanna til að
stækka landhelgi sína, hlýtur
að leiða til þess að. Danir
verða að hugsa málið aftur.
birt fyrir eilífa trú“.
Til er sú gleði, sem enginn
getur tekið frá oss, en engin sú
hryggð, sem: megigetiorðiðmáð
út, strokin burt af mildri hendi,
fyrr en nokkur hefði getað
vænzt.
Gleðin, sem enginn getur
Þeir hljóta að taka málið upp |tekið frá oss og Jesú talar oft
við Breta, fara bónarveg að um, er hin sama og dagar þessir
þeim til að fá fram breyting- j eru kenndir við, hún er bundin
ar, sem Færeyingar munu ^við nálægð hans, staðreynd
vitanlega krefjast einum ^upprisu hans, að hann lifir og
rómi. Verður ekki annað sagt er oss nærri, að vér lifum í
um baráttu Dana í landhelg- trúnni, í samfélagi við hann.
ismálinu en að hún sé laus Raunveruleiki nálægðar hans
við allan hetjubrag. Vonandi (breiðir yfir lífið þann fögnuð,
verður hlutur Færeyinga þó sem enginn getur tekið frá oss.
Fyrir tveimur árum hafði
Kristjáh Davíðsson sýningu í
Bogasalnum, er vakti mikla og
verðskuldaða athygli, en svo
mun ekki siður vera um þá
sýningu, sem hann hefur nú á
sama stað. Töluverðar breyt-
ingar hafa orðið á list Kristjáns
siðustu árin, en flestar eru þær
til hins betra, svo ekki verður
efast um snilli hans. Hann hef-
ur alltaf kosið að fara frjáls
ferða sinna og kannske þess
vegna hefur verið litið á hann
sem óráðna gátu, og reyndar
ekki alltaf að ástæðulausu.
Hann hefur ekki farið beinustu
leiðina að ákveðnu marki og
fengið sitt hvað að láni, en þó
sett sinn persónulega svip þar
á. Betur kom þó litagleði hans
í ljós er hann sner.i sér að
tachismanum og enn hafa verk
hans batnað og fengið meiri
dramatiskan þunga.
Eg lít svo á, að stóru mynd-
irnar séu ekki jafn skemmtileg-
ar og sterkar og þær minni, þar
sem litakartfinum er þjappað
saman; en þó er nr. 9 bezt
heppnaða stórvirkið á sýning-
unni. Senn.ilega á stíllinn sinn
þátt i þessu. Þó er vafasamt að
hægt sé að tala um ákveðinn
stíl, svo breytileg sem meðferð-
in er. Hér er eiginlega um ex-
pressionisma að ræða og margs
konar skapbrigði koma fram,
svo áhrifin á skoðandann verða
með ýmsu móti. Nokkur dæmi
mætti nefna um slík tilbrigði.
I Mynd nr. 4 er hreinasta perla,
, þótt lítil sé, eða máske vegna
, þess, nr. 7 minnir e'inna mest
J á það bezta í gömlu myndunum,
^ nr. 10 er sennilega elsta mvnd-
lin (Iachistisk) og skemmtileg
(til .samanburðar við þær nýrri,
’ nr. 11 er rökföst og í mjög
skemmtilegum lit, nr. 16 er sér-
kennileg og máluð með sterk-
um tilfinningum og nr. 24 er
: afbragðs góð, máluð í sérstsæð-
um og næstum góðborgaraleg-
um litastiga. Svona mætti lengi
telja áfram og að síðustu mynd-
ir, sem eru í svipuðum stíl og
þeim sem amerískir nefna ,,act-
ion painting" og er víst dálít-
ið subbulegur hjá sumum, en nú
einna yngstur allra ismanna og
afbr.igði þeirra.
Þegar Kristján Davíðsson
sneri sér að hinni einu og sönnu
klesssulist, þá yfirgaf hann
fígúrurnar sínar, enda voru þær
af frönskum ættum.Nú er þarna
ekki annað sýnilegt af þeirri
tegund en einn flækingur og
svo ferlík.ið við dyrnar á saln-
um, sem ekki er hægt að skoða
sem málverk, heldur sem ein-
hvers konar superfígúru eða
samnefnaraa allra hinna.
Felix.
Stuðningsmenn dr. Banda í
Njassalandi gáfu honum
nýja bifreið, þegar hann var
látinn laus á dögunum.

betri en nú horfir.
Dýpsta hryggðarefnið er, ef
þetta samfélag rofnar. Vér get-
Mynd þessi er tekin á Mélavellinum í fyrrakvöld í Ieik milli
Reykjavíkurúrvalsins og Akranes. Það var skemmtilegt að sjá
baráttu Skagamanna, en lið þeirra fer að mestu með nýjum
mönnum. Á myndinni má sjá Helga Dan. ryðjast fram og hand-
sama knöttinn í einni sókn Reykvíkinga.
r
►