Vísir - 04.09.1961, Blaðsíða 8

ÚTGEt’ANDI: BLAÐAÚTGAFAN »/JSII»
Ritstjórar: Hersteinn Pólsson Gunnar G Schram.
Aðstoðarritsfjóri \xel rhorsteinsson Préttastjón
ari Sverrlr Þórðarson, *>orsteinn ó Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofun Laugavogi 27 Auglýsingar
og afgreiðsla; Ingólfsstrœt) 3. Askriftargjold er
krónur 30.00 ó mónuði - t lausasolu krónur
3.00 eintakið Slmi HóóC '5 linur). - Félaps-
prentsmívjar h.f., Steindórsprent h.f., Eddo n.»
V.VAV.V.V.V.W.V,
•WA1
Helský á lofti.
Löngum hafa Sovétríkin haldið því fram á alþjóða-
vettvangi að þau væru mjög friðelskandi og berðust
þjóða ötulast gegn því að til styrjaldar drægi. Vera
má að þessar fullyrðingar Sovétríkjanna hafi verið
teknar góðar og gildar af ýmsum, hér á landi ekki
síður en annars staðar.
Þeir hinir sömu hljóta að hafa orðið fyrir miklum
vonbrigðum nú rétt fyrir helgina, þegar Sovétríkin til-
kynntu að þau myndu aftur hefja tilraunir með kjarn-
orkuspreitgjur. Það þýðir með öðrum orðum að Sovét-
ríkin hafa aftur hafið kjarnorkukapphlaupið, sert)
stövað hafði verið um langt skeið.
Hér hafa Sovétríkin tekið á sig þunga ábyrgð.
I fyrsta lagi stíga þau stórt skref í vígbúnaðarkapp-
hlaupinu, sem vitað er að hlýtur að enda með styrjöld,
ef það fær að halda áfram. Með því að hefja aftur
kjarnorkutilraunir hafa Sovétríkin því fært mannkynið
allt skrefi nær hyldýpi nýrrar styrjaldar. Hitt er þó
jafn alvarlegt að hér hafa Sovétríkin aftur hafið
leik að eldi, sem þegar í stað getur haft ógnvænleg
áhrif á þjóðir heims. Er hér átt við þau hættulegu
geislunaráhrif, sem af kjarnorkutilraununum stafa.
Það er löngu sannað að kjarnorkutilraunirnar auka
mjög á geislavirkni andrúmsloftsins og hafa því mjög
skaðleg áhrif m.a. á fóstur, jafnt manna sem dýra.
Erfitt mun formælendum Sovétríkjanna reynast
að réttlæta það að þau hafa aftur hafið kjarnorku-
kapphlaupið. Bretar og Bandríkjamenn hafa haldið að
sér höndum um allar tilraunir og því var Sovétríkjun-
um alls engin hætta búin. Hvað vígstöðuna varðar að
öðru leyti, þá er herafli Sovétríkjanna mun stærri en
Atlantshafsbandalagsins, svo ekki verður réttlætingin
fundin þar.
Fordæming hlutlausu ríkjanna, sem nú sitja á
ráðstefnu í Belgrad, sýnir bezt hve glæpsamleg þessi
ákvörðun Sovétríkjanna er. Með henni hafa þau þyrlað
upp helskýi og skugga þess leggur yfir allar þjóðir
jarðar. Formælendum Sovétríkjanna hér á landi mun
reynast erfiðara hér eftir að sannfæra fslendinga um
friðarást stórveldis, sem magnar atómeld á jörðu.
Hermann á Laugum.
I ræðu þeirra sem Hermann Jónasson hélt nýlega
á Laugum í Reykjadal boðar hann nýja stjórn kom-
múmsta og framsóknarmanna. Hér sannast málshátt-
urinn, að erfitt er að kenna gömlum hundi að sitja.
Engin stjórn hefir siglt þjóðarskútunni svo gjörsam-
lega í strand sem vinstri stjórnin, enginn forsætisráð-
herra fallið svo fullkomlega á prófinu.
Samt hrópar Hermann enn á ný á liðveizlu komm-
únista!
Stórt skáld
og lítið af stjórnmálum.
Bandaríkin hafa aldrei
eignast lávarðarskáld og
munu sennilega aldrei
eignast neitt slíkt skáld.
Andi bandarísks ljóða-
skáldskapar fer djúpt
og stillilega undir yfir-
borði hversdagslegra
viðburða en tekur ekki
undir sig léttileg stökk
og lætur ekki mótast af
atvikunum. — Eins og
Robert Frost komst að
orði:
„Ljóðið verður ekki
fyllt áhyggjum til að
vera.“
•*í T r5*J'rr!Vrrr>->
Innanríkisráðherra Bánda-
ríkjanna, Stewart Uddell,
hefur ritað grein þá, sem hér
fer á eftir örlítið stytt. Hún
er um bandaríska ljóðskáld-
ið Robert Frost, eitt fremsta
ljóðskáld Bandaríkjanna.
gANDARÍKIN eiga kannske
ekki lárviðarskáld, en
þau eiga skáld sem öðrum
fremur holdgar í ljóðum
það, sem v,ér viljum öðru
fremur hugsa oss sem okkar
þjóðareðli. Þetta skáld er
auðvitað Robert Frost sjálf-
ur, sem á embættistökudag
Bandaríkjaforseta lagði
skáldblessun sína yfir John
F. Kennedy Bandaríkjafor-
seta og hina nýju ríkisstjórn
hans.
Á eftir hvarf Frost til síns
vetrarheima og tók með sér
hið nýlega orkta Ijóð, sem
hann hafði ætlað að lesa við
embættistökuna.
j|RUM SAMAN hefur Frost
verið á þeirri skoðun að
þeir leiðtogar, sem halda um
lyftistengur ríkisvaldsins
John F. Kennedy Bandaríkjaforseti og Robcrt Frost ræðast
við tveim dögum eftir að Kennedy vann cmbættiseið sinn
og Frost las upp Ijóð sitt við það tækifæri.
þarfnist þeirrar endurleys-
andi innsjár, sem listamenn
búa yfir. í augum hans er
ljóðlistin ekkert kögur á
hugsun sjáandans, heldur
flæðandi ljós, sem eykur
göfgi við lífið og gerir það
sannlega skapandi. Skáldið
á, að dómi Frosts, að vera
virkur starfandi kringum
þungamiðju mannlegra mál-
efna: stundum getur skáld-
ið lært af stjórnmálamönn-
unum; mjög oft getur hann
veitt þeim innsýn vegna
þess, eins og Frost ritaði eitt
sinn,
„Most of the change we
think we see in life
Is due to truths being in
and out of favor.“
Ég komst að raun um
skoðun Robert Frosts á
stjórnmálum, þegar ég dag
nokkurn vorið 1959 las. í
dagblaði, að eftir tveggja
ára starf sem „ráðunautur“
við bandaríska þingbóka-
safnið, þá hefði hann fram
að færa eina umkvörtun.
Hún var einstaklega lítil-
fjörleg. „Til mín hefur verið
leitað af einhverjum úr
Hvíta húsinu og jafnvel af
ýmsum úr Hæstarétti Banda
ríkjanna. En til mín hefur
enginn leitað frá bandaríska
þinginu."
Ég heimsótti hann, kynnti
mig og bauð honum heim
til mín til að leita hjá hon-
um ráða. Mundi hann gera
sér það að góðu að heim-
sækja okkur hjónin eina
kvöldstund? Hann hafði
mikla ánægju af því, og í
þrjár klukkustundir um-
breytti hann sumarkvöldi í
það, sem hann segir, að gott
ljóð eigi að vera, „eitthvað
sem hefst í gleði og lýkur í
vizku.“ Frost ræddi með
ákafa um skáldskap og
stjórnmál og eftir því sem
á kvöldið leið sáum við okk-
ur öll í nýju ljósi. Skáldið,
sagði hann, er leiknara en
flestir stjórnmálamenn að
nota hluta af tákni til að
skýra heild. Notaðu tákn í
skáldskap illa og þú verður
óskýr og óvandaður. En
kennið það stjórnmálamönn-
um eins og Henry George
Frh. á 10. síðu.
VÍSIR
Mýnudagur 4. september 1961