Vísir - 04.06.1963, Blaðsíða 7
VfSIR . Þriðjudagur 4. júní 1963.
Keppikefíið er:
betrí vörur—nægar vörur
vörur
Álit torystumanna
atvinnulifsins
— Við höfum nú feng-
ið tækifæri til að gegna
því hlutverki sem okkur
er raunverulega ætlað,
samkvæmt eðli hlut-
anna. Hlutverk okkar
er að afla fjölbreyttrar
vöru, sem beztrar vöru
á sem lægstu verði, sjá
um að ætíð séu til nægi-
lega birgðir í landinu og
dreifa þeim til smásölu-
verzlana eftir því sem
þörf gerist.
Þannig fórust hinum ný-
kjörna formanni Félags ís-
lenzkra stórkaupmanna, Hilm-
ari Fenger, orð i viðtali er Vísir
hefur átt við hann um málefni
stórkaupmanna og heildsölu-
verzlunarinnar.
— Meðan gj'aIdeyris-og inn'
1 flutningshöftin voru
við lýði, hélt Hilmar áfram, var
engin aðstaða til að gegna
þessu hlutverki. Opinberar
nefndir takmörkuðu vörumagn-
ið. Vöruskortinum fylgdi eftir-
spurn eftir hvers konar varn-
ingi, oft án tillits til gæða eða
verðs. Kaupmenn keyptu því
allt, sem þeir náðu í til sölu.
Vöruúrval var fábreytt.
En eftir að viðskiptafrelsið
jókst eru aðstæður allt aðrar.
Nú er um 70—80% allrar inn-
flutningsverzlunar á frílista.
Þetta hefur leitt til þess að
samkeppni heildverzlana í milli
hefur farið harðnandi. Þær
keppast við að afla hinnar ó-
dýru en jafnframt góðu vöru,
sem notandanum fellur í geð.
Um Ieið hefur skapazt fjöl-
breytni í vöruúrvali, meiri en
nokkru sinni fyrr. Við höfum
einnig fengið tækifæri til að
haga innkaupum okkar þannig,
að þau geti farið fram á hent-
ugasta tfmanum, með tilliti til
verðs og gæða. Þetta á t .d. við
um uppskeruvörur, appelsínur,
epli og aðra nýja ávexti.
— T>ér töluðuð um harðnandi
samkeppni milli heild-
verzlana. Viljið þér lýsa því
nánar?
— Eins og ég sagði var auð-
velt að selja þær vörur, sem
við fengum leyfi til að kaupa
inn, meðan vörur á boðstólum
voru takmarkaðar. Eftir að vöru
gnægðin kom til sögunnar urðu
kröfur neytenda meiri. Keppi-
kefli sérhverrar heildverzlunar
er að mæta þessum kröfum
með betri og ódýrari vörum.
Þetta kostar mikla leit á mörk-
uðum allra landa. Og þvf má
bæta við að þessi leit tryggir
að við sem heild gerum beztu
og hagkvæmustu viðskiptin
fyrir hönd okkar viðskiptavina.
— TJafa þær breytingar, sem
'*"a' núverandi ríkisstjórn
gerði í skatta- og tollamálum
orðið til bóta, að ykkar dómi?
— Stærsta breytingin er sú,
að veltuútsvar var fellt niður
og tekið upp aðstöðugjald í
staðinn. Þótt aðstöðugjald
verði í mörgum tilfellum hærra
en veltuútsvarið er það vissu-
lega spor í rétta átt, að það
Rætt við Hilmur Fenger,
formonn Félngs íslenzkro
stórkaupmnnnn
Hilmar Fenger.
skuli vera frádráttarhæft. Al-
mennt talað virðist vera um
hugarfarsbreytingu að ræða hjá
hinu opinbera hvað skattamál
snertir. Þar er vaxandi skiln-
ingur á þörfum okkar fyrir að
geta lagt til hliðar fé f sjóði, til
endurnýjunar og uppbyggingar.
Hin nýja tollskrá hafði f för
með sér margvíslegar breyting-
ar til bóta. Tollakerfið varð ein-
faldara í sniðum en áður. Lækk-
aðir voru tollar á ýmsum há-
tollavprum, sem aftur leiddi til
þess að ólöglegur innflutningur
á þessum varningi hefur að lang
mestu eða öllu leyti lagzt niður.
Unnið er að frekari endurbótum
í tollamálum og verður þess
væntanlega ekki langt að bfða
að því verki Ijúki.
— TTvað teljið þér fleira hafa
11 auðvitað heildverzlun í
landinu?
— Ýmislegt, sem rfkisstjómin
beitti sér fyrir,' hefur orðið til
þess að minnka verzlunarkostn-
aðinn og stuðlað að aukinni hag
kvæmni í rekstri heildverzlana.
Ég hef nefnt að aðstöðugjaldið
er frádráttarhæft. Þá má nefna
vörukaupalánin sem eru til 90
daga vaxtalaus. Með hjálp þess
ara lána eigum við auðveldara
með að velja bezta tímann til
innkaupa, t. d. þegar um upp-
skeruvörur er að ræða. Framan
af þurftum við að greiða 50%
af vörukaupalánunum fyrirfram.
Nú hafa fyrirframgreiðslurnar
verið lækkaðar niður í 10% af
lánsupphæðinni. Loks má nefna
að með aukinni veltu verður
hlutfallslegur tilkostnaður
minni.
— npeljið þér að hluti starfs-
fólks af tekjum heild-
verzlunarinnar sé meiri en áð-
ur, eða jafnvel minni?
— Hann er mun meiri en
áður. Starfsfólkið fær stærri
hluta af tekjum heildverzlana
en áður. Ég hef ekki tölur hand-
bærar, en mér er samt óhætt að
fullyrða þetta.
— TTvað er um byggingarmál
heildverzlunarinnar að
segja?
— Tollvörugeymslan er að
rísa. Um leið og hún tekur til
starfa, verður okkur auðveldara
að gegna því hlutverki okkar
að hafa ætíð nægilegar vöru-
birgðir til f landinu. Tollvöru-
geymslan er fyrst og fremstlið
ur í aukinni þjónustu við lands-
menn.
Við höfum lengi haft í huga
að reisa mikið heildsöluhús, hús
yfir skrifstofur og vörugeymsl-
ur, sem yrði staðsett við höfn-
ina. Skipulag miðbæjarins og
hafnarsvæðisins hefur verið f
undirbúningi, en nú mun því
verki vera að Ijúka. Okkur hef-
ur verið lofað aðstöðu við höfn
ina. Við munum væntanlega
hefja framkvæmdir jafnskjótt
og skipulagið er tilbúið. Það
eru margir, sem bíða.
— TTver eru helztu framtfðar
verkefni ykkar?
— Að mínum dómi er alfrjáls
verzlun helzta takmarkið. Von-
andi náum við því marki jafn-
óðum og hagur landsins inn á
við og út á við fer batnandi.
Frekari endurbætur í skatta- og
tollamálum eru nauðsynlegar.
Efling Verzlunarbankans er okk
ur hjartans mál. Við vonum að
hann fái heimild til að verzla
með erlendan gjaldeyri, til þess
að hanh geti orðið verzluninni
enn styrkari stoð en jafnvel
nú.
En fyrst og fremst vonum við
að uppbyggingunni í landinu
verði haldið áfram í sama anda
og unnið hefur verið sl. fjögur
ár. Jafnvægi í efnahagsmálum
verði viðhaldið, staðinn verði
vörður um verðgildi krónunn-
ar og vinnufriður skapaður.
Bifreiðir á Ísiandi
yfír 25 þás.
orðnar
Tala bifreiða á íslandi um
síðustu áramót var talin 24.485.
Þetta skiptist þannig niður að
fólksbifreiðir, þar með taldar
jeppabifreiðir og áætlunarbif-
reiðir, voru 19.210, en vörubif-
reiðir, þar með taldar sendi-
ferðabifreiðir voru 6.275. Þetta
þýðir að um 7 íbúar eru um
hverja bifreið og er fsland í tölu
þeirra landa ,sem bifreiðaflest
eru að tiltölu við mannfjölda.
Upplýsingar um þetta birtust
nýlega í nýjasta hefti Hagtíð-
inda. Kemur í ljós, að bíla-
fjöldinn hefur tvöfaldazt á nfu
árum, voru 12.193 bílar á land-
inu í árslok 1954.
Skrásetningarumdæmi bif-
reiða á landinu eru 25. Lang-
flestar bifreiðir eru í Reykja-
vík eða 10.753. Næst að bif-
reiðafjölda koma þessj umdæmi:
Gullbr. og Kjósarsýsla og
Hafnarf jörður 2.297,« Eyjafjarð-
arsýsla og Akureyri 1.694, Ár-
nessýsla 1.269, Kópavogur 932,
Þingeyjarsýsla og Húsavík 860,
Isafjarðarsýsla og ísafjörður
687, Keflavík 664, Suður-Múla-
sýsla 625 og Borgarfjarðar og
Mýrasýsla 619.
Af fólksbifreiðum eru nú til
á landinu 106 mismunandi
þessum tegundum, jeppabif-
reiðir meðtaldar:
Ford 2.212, Willys jeppar
2,140, Volkswagen 1.843, Mosk-
vitch 1,513, Chevrolet 1.416,
Skoda 1.117, Opel 1,069, Land
Rover 784, rússneskir jeppar
761, Austin 565, Mercedes Benz
527, Fiat 495, Dodge 477, Volvo
381, Renault 337 og Plymouth
320.
Af vörubifreiðum eru nú til
á landinu 104 mismunandi teg-
undir. Flestir eru af þessum
gerðum:
Chevrolet 1.498, Ford 1.102,
Dodge 500, Volvo 324, Austin
291, Bedford 283, Mercedes
Benz 255, Volksvagen sendi-
ferðabílar 213, GMG 205.