Vísir - 13.08.1965, Blaðsíða 8

8
V í S í R . Föstudagur 13. ágúst 1965.
VÍSIR

heimi, Baikalvatn í Síberíu; kom
izt leiðar sinnar um Austurlönd
á íslenzku blaðamannaskírteini,
þegar vegabréf dugði ekki til . .
og þegar ég óskaði eftir blaða-
viðtali, kvaðst hann eiginlega
ekkert hafa að segja . . .
Otgefandi: Blaðaútgáfan VISIR
Ritstjórl: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axe! Thorsteinson
Fréttastjórar: Jónas Kristjánsson
Þorsteinn Ö. Thorarensen
RitstjórnarskrifstotUT Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Askriftargjald er 80 kr. á mánuði
I lausasölu 7 kr. eint. — Sími 11660 (5 Hnur)
Prentsmiðja Vísis - Edda h.f
Hverjir fóru hrakfarir?
Þjóðviljanum fellur að vonum illa þegar á það er
minnt, hvernig ástatt er í herbúðum íslenzkra
kommúnista. Blaðið hefur þó sjálft neyðzt til að játa
að „ágreiningur hefur verið um skipulagsmál“. En
eins og margsinnis hefur verið bent á með fullgild-
um rökum, hefur þessi ágreiningur náð miklu
lengra en til skipulagsmálanna einna. Hann var m.a.
um það í sumar, hvort verkalýðsfélögin ættu að
gera nokkra kjarasamninga. Það er alkunna, að meðal
svæsnustu kommúnistanna var enginn vilji til samn-
inga. Það er því hlálegt þegar þeir eru nú að þakka
sér að samið var. Þeir spilltu fyrir samningum eftir
megni og það sem Þjóðviljinn kallar nú sigur verka-
lýðshreyfingarinnar, var ósigur kommúnista og hjálp-
arkokka þeirra í Framsókn, sem börðust með öllum
ráðum gegn því að samið yrði.
Það þarf meira en litla óskammfeilni til þess að
halda því fram, að Sjálfstæðisflokkurinn hafi farið
hrakfarir í þessum samningum. I fyrsta lagi var það
nú ekki hann sem slíkur, er samdi. I öðru lagi
héldu Sjálfstæðismenn því aldrei fram, að verkalýðs-
stéttirnar ættu ekki að fá kjarabætur. Þvert á móti
var það vilji Sjálfstæðismanna og stjórnarflokkanna
beggja, að rétta hlut þeirra lægst launuðu, alveg eins
og stjórnin bauðst til að beita sér fyrir þegar júní-
samkomulagið í fyrra var í undirbúningi. Það er því
algerlega út í hött að vera að tala um ,örlagaríkan
ósigur Sjálfstæðisflokksins“ í þessu sambandi.
Þjóðviljinn segir að það hafi verið eitt helzta á-
hugamál Sjálfstæðisflokksins áratugum saman að
„einangra kommúnista.“ Það er rétt að Sjálfstæðis-
menn hafa löngum haldið því fram að kommúnistar
væru miklir óþurftarmenn í verkalýðshreyfingunni
og a.m.k. svæsnustu þeirra mættu helzt aldrei nálægt
samningum koma. Þeir létu þetta sjálfij ásannast nú
í sumar, þegar þeir gengu berserksgang til þess að
spilla fyrir samningum og notuðu m.a. aðstöðu sína
við Þjóðviljann til þess. Það getur því varla verið ann-
að en hagur fyrir verkalýðssamtökin að einangra
slíka menn. Þeir koma alls staðar fram sem friðar-
spillar og hafa margsinnis sýnt að þar eru ekki hags-
munir verkafólksins sem þeir eru að hugsa um, held-
ur sú niðurrifsiðja sem þeir hvarvetna ástunda.
Kommúnistarnir við Þjóðviljann og sálufélagar
þeirra hafa ekki enn fyrirgefið þeim, sem semja vildu
og sömdu gegn vilja þeirra. Enn logar allt í ófriði
innan flokksins. Þar er hver höndin upp á móti ann-
arri og óséð enn, hvernig þeirri styrjöld lýkur.
Ólafur Ólafsson kristniboði sjötugur
„Impossible... “
Ólafur Ólafsson er borinn og
barnfæddur uppi í Norðurárdal,
og í þann tíð var löng leið lír
Borgarfirðinum inn fyrir kln-
verska múrinn. Þau voru mörg
systkinin, en Ólafur kveður enn
ótímabært að hann fari að segja
frá uppvaxtarárunum, það verði
sagt frá ætt hans og æskustöðv
um í eftirmælagreinunum þegar
þar að kemur.
— En ég vil taka það fram,
að ég ólst upp með góðu fólki,
og svo vænt þykir mér um
æskustöðvarnar að enn er mér á
hverju vori eitthvað svipað inn
anbrjósts og strokuhesti, eink-
anlega ef ég kem upp á Akra-
nes. Ljúft er mér og að minn-
ast foreldra minna og sveitunga;
fátækt var almenn þá, en hjálp-
semi og góðvild líka. Einkum
var presturinn, séra Gísli Einars
son að Hvammi I Norðurárdnl,
bróðir Indriða Einarssonar rit-
höfundar og faðir Sverris Gísla
sonar bændaforingja og þeirra
systkina, úrvals maður, og ekki
var kona séra Gísla, frú Vigdís,
honum síðri að mannkostum
— Það var í Hvammi, sem
ég hlut þá litlu menntun, sem
ég naut fyrir ferminguna. Var
þar hálfan mánuð við nám, en
því lauk dálítið skemmtilega.
Þá mun það hafa verið gert að
skyldu í fyrsta skipti, að böm
skyldu ljúka prófi. Það var Sig
Það verður annað en gaman
fyrir þig að vinna úr þessu öllu
saman, segir Ólafur Ólafsson
kristniboði og brosir við, þegar
okkur kemur saman um að slá
botninn í afmælisviðtal, sern
hefur staðið samfleytt tvær
klukkustundir. — En þú kallar
þetta yfir þig, bætir hann við;
ekki er það að mínum vilja að
farið sé að gera veður út af
því að ég er að verða sjötugur
K Satt bezt að segja finnst mér
það ekki þess virði, og það ligg
ur við að ég kvíði því að verða
vændur um einskonar auglýs-
ingahneigð, fyrir ykkar atbeina.
í rauninni er eðlilegt að Ólafi
skuli ekki finnast þetta afmæli
sitt sæta tíðindum. Hann er ekki
kominn að sjötugu enn, hvorki
í sjón né hugsun; tággrannur,
teinréttur og kvikur í hreyfing-
um, glaður og reifur — rétt
eins og ég man eftir honum fyr
ir mörgum áratugum, þegar ég
undraðist það stórlega sem ungl
ingur, að kristniboði skyldi bera
með sér slíkt fjör og léttleika :
fasi og framkomu. Þá fannst
mér einhverra hluta vegna, að
þeir hlytu að vera hátíðlegir,
þungbrýndir og miklir að vallar
sýn. Ólafur brosir enn, þegar
ég segi honum frá þessu,
— Ég hef verið léttur í hreyfing
um og léttur í skapi alla ævi,
segir hann. Það hefur fylgt mer
hvert sem ég hef farið.
Og Ólafur Ólafsson krist.ri:
boði hefur viða farið um ævina.
Hann hefur dvalizt full fjórtán
ár með elztu og fjölmennustu
menningarþjóð heims í víðlend
asta ríki veraldar. Siglt um
mesta fljót heims dögum saro-
an á fljótabát, aldafornum ao
allri gerð; orðið að flýja sókn
innrásarherja, ekki átt um ann-
að að velja en að opna hús sitt.
fyrir vopnuðum ránsflokkuro
hermanna, sem höfðu allar eigur
hans og eiginkonu hans á brott
með sér — og þakkað guði, að
ekki hlauzt enn verra af. Hann
hefur staðið á tindi Fúsiyama í
Japan, dáðst að náttúrufegurð-
inni við dýpzta stöðuvatn :
urður Þórðarson, skáld frá Arn-
arholti, sem kom og prófaði okk
ur. Honum hefur víst fundizt ég
standa mig sæmilega eftir at-
vikum, því að lítlu síðar skrifaði
hann bræðrum mínum og hvatti
þá til að bindast samtökum um
að koma mér í skóla. Ekki varð
ég þess þó neitt var á prófinu,
að hann áliti mig öðium þar
fremri — nema í landafræðir.ni,
þar hrósaði hann mér fyrir
frammistöðuna. En þetta varð
mér mikil uppörvun og í raun-
inni urðu þessi ummæli hans til
þess að ég fór í Hvítárbakka-
skólann haustið 1912, þar sem
' í -’á
Flatbotna fijótabátur, sem Ölafur ferðaðist með ásamt fjölskyldu
sinni, þegar hann lagði af stað heimleiðis i seinna skiptið. Þessi
gerð fljótabáta er ævaforn, en þar sem stórfljót og skipgengir
skurðir liggja víða um kínversku sléttuna, eru bátar
notaðir til alira flutninga.
Rabhað við fyrsta íslenzka kristniboðann,
Olaf Olafsson, er veröur 70 ára á morgun