Dagur - 12.05.1998, Blaðsíða 3

ÞRIDJUDAGUR 12.MAÍ 1 9 9 8 - 19
LÍFIÐ í LANDINU
Á útifundi Reykjavíkurlistans á Ingólfstorgi fyrir fjórum árum. Þá var áhugi almennings á stjórnmálum e.t.v. meiri en
reyndin er um kosningarnar sem verða um aðra helgi. mynd: gs.
Erpólitísk-
uráhugi
fyrirkom-
andi kosn-
ingarminni
en áður?
Eða verðurþetta snörp
lokabarátta í þessari
og næstu viku. Dagur
talaði viðpólítíska
spekinga.
„Ahugi fólks fyrir stjórnmálum
er alltaf minni þegar góðæri ríkir
- og þá vill fólk halda í þá sem
eru við stjórn. En þegar kreppir
að myndast alltaf viss kjarni sem
er tilbúinn að berjast gegn ríkj-
andi valdhöfum," segir Oskar
Friðriksson, starfsmaður Sjálf-
stæðisflokksins. Hann hefur
starfað á vegum flokksins við
nær allar kosningar síðan á
sjötta áratugnum - og enn er
hann kominn á vaktina. - Dagur
leitaði til nokkkurra einstaldinga
sem vei þekkja til í íslenskum
stjórnmálum og spurði þá hvort
þeir merktu minni áhuga al-
mennings á stjórnmálum nú fyr-
Ólafur Þ. Harðarson, stjórnmálafræð-
ingur. Ekkert kosningamála Sjálf-
stæðisflokksins hefur virkað gegn
R-listanum.
segir ef til vill að áhuginn sé
minni.
Sumir viðmælenda Dags voru
þó á öndverðri skoðun og bentu
á að með breyttu fjölmiðlaum-
hverfi dagsins í dag væri barátt-
an háð á skemmri tíma, aðeins
viku til tíu dögum og á þeim
tíma fengi fólk útrás fyrir sinn
mesta áhuga á stjórnmálum.
Staða Ingibjargar er sterk
„Eg er ekki viss um að áhugi
fólks á stjórnmálum sé minni en
áður,“ segir Ólafur Þ. Harðar-
Óskar Friðriksson, kosningasmali
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík í ára-
tugi. „Áður var talað meira um pólítík
fyrir kosningar."
sig til hlés og bjóða ekki upp í
pólítískan dans. Það hafi Reykja-
víkurlistinn ekki heldur gert.
Menn tókust á
I höfuðstað Norðurlands, Akur-
eyri, er mál manna að oft hafi
verið meira líf í pólítíkinni
skömmu fyrir kosningar en nú er.
„Ég var í bæjarstjóm hér í sextán
ár á 8. og 9. áratugunum og mér
finnst að áhuginn hafi verið
meiri þá en nú, án þess að ég
hafi skýringarnar á hreinu. Menn
tókust oft hressilega á. En ég hef
nú reynt að halda mig alveg utan
Sigríður Stefánsdóttir, bæjarfulltrúi á
Akureyri. „Stórir málaflokkar færst til
sveitarfélaga og ætti fólk að sýna því
áhuga að vel væri á málum haldið."
Góðærið er syðra
„Ég tel að sú skýring að góðær-
ið dragi úr pólítískum áhuga
fólks eigi ekki við hér á Akur-
eyri. Góðærið, tekjurnar og
tækifærin eru syðra en ekki
hér. Því hefði ég vonað að fólk
væri tilbúið að berjast til að
breyta þessu. Þá hafa stórir
málaflokkar verið að færast yfir
til sveitarfélaganna, s.s. skóla-
mál, og auðvitað ætti fólk að
sýna því áhuga að vel væri á
þessum málum haldið - málum
sem standa fólki nærri,“ segir
Sigríður Stefánsdóttir.
Magnús L. Sveinsson, fv. forseti
borgarstjórnar. „Hinirstóru fundireru
úr sögunni og mér finnst viss eftirsjá
í því“
Stemmning og væntingar
Rannveig Guðmundsdóttir, al-
þingismaður, telur áhugann ekki
minni nú en áður. En baráttan
fyrir kosningar sé farin að verða
mun styttri, aðeins örfáir dagar.
„Ég greini mikinn pólitískan
áhuga núna og fólk elur sér
þann draum að brátt komi það
stjórnmálaafl félagshyggjufólks
sem tekur tillit til fólksins sjálfs
og þess hagsmuna. Þó ríkis-
stjórnin hafi sterka stöðu í
könnunum er sá styrkur aðeins
styrkur valdsins. Ég er sannfærð
um að Reykjavíkurlistinn er að
uppskera út á traust, sem hon-
um er sýnt, vegna framkvæmdra
stefnumiða. Fólk skynjar mun á
þessu og styrk valdsins í ríkis-
stjórn,“ segir Rannveig.
Fjolmiðlamir seðja himgrið
Oskar Friðriksson, hinn gamal-
reyndi kosningasmali Sjálfstæðis-
flokksins, minnist þess að 1970
munaði litlu að Sjálfstæðisflokk-
urinn tapaði meirihluti sínum í
borginni. Astæðan? Jú, árferði
var erfitt: síldin brást fáum árum
fyrr og þessi ár voru kuldasöm í
veðri. Efnahagur þjóðarinnar var
þröngur og m.a. af þeim sökum
fluttu margir af landi brott, t.d.
til Svíþjóðar og Ástralíu. Því var
sótt að ríkjandi valdhöfum - og
ári síðar féll Viðreisnarstjórn
Sjálfstæðis- og Alþýðuflokks sem
setið hafið þá í tólf ár.
„í maí 1978 tapaði Sjálfstæð-
Rannveig Guðmundsdóttir, alþingis-
maður. „Fólk elur sér þann draum að
brátt komi stjórnmálaafl félags-
hyggjufólks."
Sigurður Bogi
Sævarsson
skrifar
ir komandi sveitarstjórnarkosn-
ingar, en einmitt það hafa marg-
ir haft á orði.
Blaðaskrif, auglýsingar,
kaffistofan og rakariun
Erfitt er að meta og mæla með
beinum tölum hver áhugi fólks
fyrir stjórnmálum sé á hverjum
tíma. Hægt er þó að nota
ákveðnar mælistikur; t.d. hve
mikið er auglýst í fjölmiðlum og
skrifað í blöðin. Síðan má alltaf
hlera á hornum, á kaffistofum
vinnustaða, hjá rakaranum og
svo framvegis. Vitaskuld er ekki
hávísindalegt að mæla pólítískan
áhuga landans með þessum
hætti, en þetta gefur þó vís-
bendingar. Sú vísbending sem
þetta hefur gefið að undanförnu
son, dósent í stjórnmálafræði
við Háskóla Islands. „Sjálfstæð-
ismenn í Reykjavík hafa keyrt
sína baráttu á fullu og lagt upp
með ýmis kosningamál, svo sem
Gullinbrú, skattamál, Geldinga-
nes og ýmis fleiri. Ekkert þess-
ara mála hefur hinsvegar virkað
né sannfært kjósendur um að
skipta eigi út forsystuliðinu í
borginni. Það merkir ekki að
póiítískur áhugi í borginni sé lít-
ill, heldur er persónuleg staða
Ingibjargar Sólrúnar sterk og
erfitt að sækja að henni.“
Olafur segir ennfremur að
einsog staðan sé nú í skoðana-
könnunum, um 40% fylgi Sjálf-
stæðisflokks á móti 60% fylgi
Reykjavíkurlista, sé best af hálfu
þess aðila sem sé yfir að halda
við þetta síðan ég hætti og það
má vera að baráttan sé lífleg án
þess að ég viti af því,“ segir Sig-
urður Jóhannesson, fv. bæjarfull-
trúi Framsóknarflokks.
Kunnugir á Akureyri segja að
það sé einmitt hefð fyrir því að
kosningabarátta sé stutt en
snörp. Tvær vikur til fjórar hið
mesta. „Ahuginn virðist minni
nú en oft áður,“ segir Sigríður
Stefánsdóttir, bæjarfulltrúi Al-
þýðubandalags, sem nú er á út-
leið úr bæjarmálunum eftir
fjórtán ára vist. Hún nefnir
nokkrar hugsanlegar ástæður
fyrir minni áhuga; t.d. að ekki
séu jafn skarpar línur milli
flokka og var. Þá geti verið um
að ræða ákveðna félagslega
deyfð.
Magnús L. Sveinsson átti
um langt skeið sæti í borgar-
stjórn Reykjavíkur. Hann sagði
að sér þættu greinilegar breyt-
ingar vera að eiga sér stað á
kosningaáhuga fólks. „Hinir
stóru fundir flokkanna eru úr
sögunni og mér finnst viss eft-
irsjá í þessu, á fundum átti
maður samneyti við kjósend-
urna.“ - Hann kveðst einnig
geta tekið undir þá kenningu
að baráttugleði fólks sé alltaf
minni þegar árferði sé gott.
Þetta kveðst hann þekkja bæði
sem borgarfulltrúi og formaður
Verslunarmannafélags Reykja-
víkur. Umbjóðendurnir leiti
minna til sfn sem verkalýðs-
leiðtoga þegar fleiri krónur séu
í buddunni.
isflokkurinn borginni, m.a.
vegna óvinsælda ríkisstjórnar
Geirs Hallgrímssonar - og sú
stjórn féll síðan í þingkosning-
um mánuði síðar;“ segir Oskar
og bætir við; - „Aður var talað
meira um pólítík og umræða fyr-
ir hverjar kosningar stóð í tvo til
þijá mánuði. Maður fór aldrei
svo í strætó að þar væru ekki
samræður og jafnvel rifrildi um
pólítík. Nú er þetta breytt, eng-
inn fer lengur með strætó og
síðan seðja fjölmiðlarnir alveg
hungur fólks fyrir pólítísk tíð-
indi og umræðu. Það er miklu
frekar að maður heyri umræður
um skandala, svikamál og nýj-
ustu hjónaskilnaði í bænum.“