Dagur - 30.03.1999, Blaðsíða 7

ÞRIDJVDAGU R 30. MARS 1999 - 7
ÞJÓÐMÁL
Vertu meó á
miðjimm
„Nú í dagrenning nýrrar aldar er hlutverk Framsóknarflokksins, sem hins frjálslynda miðjuflokks í íslenskum stjórnmálum, ef til vill mikilvægara en nokkru
sinni fyrr, “ segir Halldór m.a. í grein sinni. Myndin er af miðstjórnarfundi framsóknar um helgina.
í upphafi kosningabaráttu er
hollt að líta yfir sviðið í íslensk-
um stjórnmálum og skoða breyt-
ingar í hinu pólitíska litrófi.
Nú í dagrenning nýrrar aldar
er hlutverk Framsóknarflokks-
ins, sem hins fijálslynda miðju-
flokks í íslenskum stjórnmálum,
ef til vill mikilvaegara en nokkru
sinni fyrr. Islenskt þjóðfélag hef-
ur teldð miklum hreytingum á
þeirri öld sem nú er að líða og
Framsóknarflokkurinn sem er
nær jafngamall tuttugustu öld-
inni hefur verið kraftvélin í nær
öllum framförum landsins, og
umfram allt hefur flokkurinn
borið gæfu til að þroskast með
þjóðfélaginu og endurnýjast.
Þessi endurnýjunarkraftur
Framsóknarflokksins felst í því
að hann hefur svigrúm til að
vaxa því hann er ekki njörvaður
niður í spennitreyju bókstafstrú-
ar og fræðisetninga.
Fastir í köntuniun
Við framsóknarmenn horfum
fram á veginn þar sem spenn-
andi verkefni bíða úrlausnar en
aðrir mega samfylkja um að raða
saman brotum glataðra hugsjóna
og horfa reiðir um öxl.
I framþróun og umbrotum
undanfarinna ára hafa hægri og
vinstri stefnur lent í hrakningum
víðast hvar og þótt flokkar þeir
sem kenna sig við hægri eða
vinstri hafa brugðið á það
skammgóða ráð að róa lífróður í
átt til miðjunnar, mun koma í
Ijós fyrr en síðar að akkerin eru
föst í köntunum. Ofugt við al-
þjóðaþróun og framsækna
miðjupólitík gerast þau tíðindi
nú á íslandi að vinstri öflin fylkja
liði fyrir kosningar og vígbúast til
átaka og kalt strfð er enn einu
sinni boðað í stjórnmálum. Þetta
afturhvarf til fortíðar eru slæm
tíðindi þegar ný öld er að hefjast.
Framsóknarflokkurinn hafnar
þátttöku í þessum átökum enda
eru þau í óþökk þjóðarinnar og
henni í óhag. Ábyrg stjórnmál
felast í því, að okkar mati, að
stefna fram veginn til framfara,
velferðar og hagsældar - án útúr-
dúra til hægri eða vinstri. Við
bjóðum Iandsmönnum að vera
með á miðjunni og hafna her-
skyldu í köldu stríði hægri og
vinstri aflanna.
Öfgamar spilla fyrir
Það má vera að stjórnmál í upp-
hafi tuttugustu aldar hafi snúist
um hægri og vinstri, en hitt er
líka staðreynd að ábyrg stjórnmál
við upphaf tuttugustu og fyrstu
aldar snúast um raunhæfar og
öfgalausar leiðir til að tryggja
fólki frelsi, velmegun, velferð,
jöfnuð, öryggi, stöðugleika og
réttlæti. Burtséð frá átökum og
öfgum til hægri og vinstri er það
sameiginlegt með flestum stjórn-
málaflokkum að þeir vilja beita
sér fyrir þessum markmiðum en
með mismunandi áherslum og
hver með sfnum hætti.
Vinstri flokkar vilja sjá mikla
velferð og jöfnuð án þess að
hyggja að því að þjóðfélagið hafi
tekjur til að sjá fyrir þessu öllu
saman. Hægri flokkar leggja
áherslu á velgengni atvinnulífs
og viðskipta, en hafa minni
áhuga á jöfnuði og almennri vel-
ferð þegnanna. Hægri stefnan er
því líkleg til að skapa misrétti og
óánægju sem fólk sættir sig ekki
við til lengdar.
Vinstri stefna leiðir á hinn
bóginn gjarna til þess að gegnd-
arlaus halli á ríkissjóði verður
viðvarandi og velferðarkerfið
hrynur af því að engir eru pen-
ingarnir. Við framsóknarmenn
styðjum frelsi og samkeppni í at-
vinnu- og viðskiptalífi, en Ieggj-
um umfram ailt áherslu á að
hagnaðarsjónarmið mega aldrei
skyggja á þá velferðar- og mann-
úðarstefnu sem er grundvöllur
þess að íslensk þjóð geti búið í
landinu f sátt og sameiningu.
Úreltar kreddur
Einn af mörgum kostum íslend-
inga er hversu opnir og jákvæðir
við erum gagnvart nýjungum og
fljótir að tileinka okkur þær. Það
er góður eiginleiki, en hins vegar
eru ekki allar nýjungar jafngóðar.
Hingað hafa verið fluttar er-
lendar stjórnmálakenningar sem
boða einfaldar töfralausnir. Oft-
ar en ekki hafa slíkar töfralausn-
ir valdið hér skaða og úlfúð með-
al þjóðarinnar. Fyrir ekki ýkja-
löngu var „frjálshyggja” lausnar-
orð hópa sem töldu að með
henni væri loks fundin aðferð til
að sníða alla vankanta af ís-
lensku þjóðfélagi. Þetta átti að
vera óbrigðult meðal uppáskrifað
af heimsins frægustu hagfræð-
ingum. En það kom annað á dag-
inn; frjálshyggja hentaði ekki við
íslenskar aðstæður - og raunar
hvergi - og eru flestir hlaupnir
frá þeim hugmyndum.
Þannig var einnig um sósíal-
isma og kommúnisma sem marg-
ir fullyrtu lengi að væru allra
meina bót. Annað hefur komið á
daginn, og hafa þessar stefnur
Ieitt mikla ógæfu yfir þau samfé-
lög þar sem þær urðu einar ofan
á og réðu ríkjum.
Vond stcfna verður góð
Hinir þrautseigu talsmenn sósí-
alismans hér á landi hafa þó ekki
látið bugast af reynslu né stað-
reyndum, frekar en fyrri daginn,
heldur telja þeir sig hafa upp-
götvað splunkunýja vinstri
stefnu, sem hafi þá náttúru að
hún sé jafngóð og sú gamla var
vond. Þjóðin hlýtur að átta sig á
því að ekkert hefur breyst. Sama
fólk, sama sameiningartal, sama
sundurlyndi. Til hægri og vinstri
hefur ekkert breyst nema á yfir-
borðinu. Og enn er boðað kalt
stríð milli þessara aðila. Það sem
þessar fylkingar til hægri og
vinstri hafa ekki áttað sig á er að
þjóðfélagið verður æ flóknara og
jafnframt verður æ fráleitara að
einfaldar lausnir komi að gagni
og geti verið undirstaða fram-
fara. Og verði völd þessara
flokka of mikil leikur enginn vafi
á þvi að þeir munu leita uppruna
síns og grímulausar öfgar verða
áberandi í stjórnarháttum og
stefnumálum þeirra. Þessar öfg-
ar þekkjum við frá upphafi þeirr-
ar aldar sem nú er að líða. Gaml-
ar kreddur eru ekki lykill að
framförum á næstu öld.
Frelsi til að njóta sin
Að sjálfsögðu er margar nothæf-
ar hugmyndir að finna bæði til
hægri og vinstri, þótt hvað eftir
annað hafi sannast að hvorug
stefnan er einhlít til árangurs. I
stefnu Framsóknarflokksins hef-
ur alltaf verið að finna það sem
nothæft hefur reynst úr stefnu-
miðum hægri og vinstri manna -
öfgunum höfum við hins vegar
hafnað. Framsóknarflokkurinn
er frjálslyndur miðjuflokkur sem
alltaf hefur aðhyllst félags-
hyggjusjónarmið við stefnumót-
un og stjórn landsins og jafn-
framt þau grundvallarsjónarmið
að hæfileikar allra einstaklinga
skuli hafa svigrúm og frelsi til að
njóta sín til fulls. Lítil þátttaka
kvenna í stjórnmálum, bæði hér
og erlendis, hefur án efa gert það
að verkum að lausnir á vanda
sérhvers tíma hafa orðið öðruvísi
og lakari en ella hefði verið.
Framlag kvenna í stjórnmálun-
um er ný og nauðsynleg \ádd í
samfélagi framtíðarinnar. Fram-
sóknarflokkurinn varð fyrstur
flokka til að samþykkja víðtæka
jafnréttisáætlun í flokksstarfi
sínu, og er ekki ólíklegt að jafn-
réttisáætlun okkar framsóknar-
manna verði öðrum stjórnmála-
flokkum til fyrirmyndar — ein-
hvern tímann. Nú leiða konur
framboðslista okkar í þremur
kjördæmum og hlutur kvenna £
stofnunum flokksins hefur auk-
ist til muna.
Verk að vinna
Samfélagið mynda allir þegnar
þjóðfélagsins og í litlu samfélagi
er hver og einn dýrmætari en
ella. Við þurfum á öllum að
halda og því á samfélagsrekstur-
inn að vera þannig að hver og
einn geti lagt fram sinn skerf. Al-
mannatryggingakerfið á að
tryggja að þeir sem lent hafa í
áföllum geti áfram auðgað fjöl-
breytni mannlífsins með fram-
lagi sínu. Við höfnum einstefnu
til hægri eða vinstri. Við þurfum
á öllum kröftum okkar að halda
til að leiða íslenska þjóð til nýrr-
ar framsóknar í fremstu röð
meðal þjóða á tuttugustu og
fyrstu öld. Og við þá sem eru
tregir til að yfirgefa einstreng-
ingslega trú á hægri eða vinstri
getum við ef til vill sagt til að út-
skýra sjónarmið okkar: Við telj-
um betra að hafa tvær hendur
heldur en eina. Enda höfum við
verk að vinna.