Dagur - Tíminn Reykjavík - 21.01.1997, Blaðsíða 2
2 - Þriðjudagur 21. janúar 1997
iLlagur-Qimtmtt
Forsíðumyndin á Degi-Tfm-
anum í síðustu viku af þeim
Jóni Helga Þórarinssyni og
Jóni Stefánssyni undir fyrir-
sögninni: „Jón og séra Jón -
friðarbrauðið brotið“ hefur vak-
ið nokkra athygli. í heita pottin-
um á Akureyri heyrðist þessi
vísa:
Fríðarins hafa þeirbrotið brauð
burt er nú Langholtsfjandinn,
en tárfella yfir týndum sauð
sem tilheyrír öðru landi.
Og stjórnmálaáhugamenn-
irnir í heita pottinum eru
uppfullir af tíðindum af Grósku-
fundinum sem sagður er upp-
hafið að sameiningu jafnaðar-
manna í einu þandalagi fyrir
næstu kosningar. Alþýðu-
bandalagsmenn munu vera
misjafnlega tilkippilegir og
spenntir fyrir þessari þróun og
það vakti athygli hve fáir þing-
menn flokksins skrifuðu undir
hvatningu til almennings um að
mæta á stofnfundinn í Reykja-
vík um helgina. Engum kom sú
tregða í raun á óvart, fyrr en
Margrét Frímannsdóttir gaf þá
skýringu að það hefði ábyggi-
lega ekki náðst í þingmenn
flokksins annars hefðu þeir ver-
ið þarna fleiri. Nú er það aðal-
brandarinn hjá gömlu flokks-
eigendaklíkunni að segja: Ja,
það hefur nú greinilega ekki
náðst í mig....
Einn þeirra sem „ekki náðist
í“ var Kristinn H. Gunnars-
son. Hermir sagan að honum
hafi verið gert Ijóst að ef af
sameiningu flokkanna verði
muni Sighvatur flytja sig suður
og eftirláta Vestfjarðakjördæm-
ið Kristni. „Allt þetta mun ég
gefa þér ef þú kemur með í
sameiningu jafnaðarmanna,"
sagði þá guðhræddi íhalds-
maðurinn í pottinum í orðastað
Sighvats Björgvinssonar....
FRÉTTIR
Hvalfjörður
Starfshópur skoði mengun
Mótmælendur álvers á Grundartanga undirbúa hópferð til höfuðborgar-
innar. Sæmundur Helgason á Galtalæk og Reynir Asgeirsson á Svarfhóli.
Reynir festir þjóðhátíðarfána á einn af bílum mótmælenda.
Iðnaðarráðherra bauðst til
að standa fyrir stofnun
starfshóps ef af byggingu
álvers yrði.
Starfshópurinn fylgdist með
mengunarmælingum af völdum
stóriðju á Hvalíjarðarsvæðinu
og kæmi upplýsingum um nið-
urstöður þeirra á framfæri við
íbúa svæðisins. Þetta kom fram
á fundi sem haldinn var við
Arnarhvál um helgina en and-
stæðingar álvers á Grundar-
tanga fylktu liði til höfuðborg-
arinnar til að mótmæla hug-
myndum um álver, líkt og áar
sumra þeirra gerðu forðum til
að mótmæla landsímanum. Um
tuttugu bílar lögðu upp frá Akr-
anesafleggjara við Laxá og
bættist síðan í hópinn á suður-
leiðinni.
Gert er ráð fyrir að í starfs-
hópnum sitji fyrir hönd heima-
manna: fulltrúar Heilbrigðiseft-
irlits Akranesssvæðis og Kjósar-
svæðis, oddvitar hreppanna
sunnan Skarðsheiðar ásamt
oddvita Kjósarhrepps, auk bæj-
arstjóra, formanns bæjarráðs
Skipulag ríkisins hefur
fallist á byggingu Sult-
artangavirkjunar og
ýmsar hliðarframkvæmdir
vegna hennar, einsog þeim er
lýst í frummatsskýrslu um
mat á umhverfisáhrifum.
Virkjunarframkvæmdir eru
áformaðar í næstu framtíð.
Væntanlegar framkvæmdir
felast í því að hækka Sultar-
tangastíflu, þannig að yfírborð
Sultartangalóns stækki úr 18
km2 í 20 km2. Aðrennshsgöng
virkjunarinnar verða 3,4 km.
eða forseta bæjarstjórnar Akra-
ness. Fyrir hönd stjórnvalda
sætu fulltrúar umhverfls-, land-
búnaðar- og iðnaðarráðuneytis
og Hollustuverndar. Auk þess
ættu sæti í hópnum fulltrúar
fyrirtækjanna á svæðinu. Þá
munu iðnaðar- og umhverfis-
ráðherra skipa formann hóps-
ins sameiginlega.
Auk þess að koma upplýsing-
löng. Stöðvarhús virkjunarinn-
ar verður ofanjarðar, en mikið
niðurgrafið og frá því mun
liggja 7,2 km. langur frárennsl-
isskurður út í Þjórsá, ofan við
veitustíflu Búrfellsvirkjunar.
í frétt frá Skipulagi ríksins
segir að áhrif fyrirhugaðrar
stækkunar Sultartangalóns séu
hverfandi í samanburði við þær
breytingar á náttúru sem urðu
við byggingu fyrri áfanga Sult-
artangastíflu og myndun áður-
nefnds lóns árið 1984. - En til
að mæta þessum umhverfis-
áhrifum, og eins áhrifum vegna
um á framfæri hefði hópurinn
það hlutverk að gera tillögur til
stjórnvalda um hertar aðgerðir
gegn mengun og/eða annarri
umhverfisröskun ef ástæða væri
til á grundvelli umhverfisathug-
ana. Hópurinn skal gangast
reglulega fyrir upplýsingafund-
um og standa fyrir dreifingu
upplýsingarits um stöðu mála
meðal íbúa svæðisins. -ohr
væntanlegrar virkjunar, verður
að grípa til ákveðinna aðgerða
að mati skipulagsstjóra. Emb-
ætti hans heimilar væntanlegar
framkvæmdir því aðeins að allt
jarðrask falli sem best að nátt-
úrulegu umhverfi og að ........
endanleg hönnun mannvirkja
miði að því að fella þau sem
best í landið og draga úr sjón-
rænum áhrifum þeirra,“ einsog
segir í niðurstöðu Skipulags rík-
isins. Hana má kæra til um-
hverfisráðherra fram til 16.
febrúar nk. -sbs.
Kjarasamningar
BSRB sigað á
rfld og borg
Asameiginlegum fundi
stjórnar BSRB og formanna
aðildarfélaga þess í gær var
samþykkt að fela stjórn sam-
bandsins að ræða við ríki og
borg um allar fyrirhugaðar
breytingar á launakerfi, eða um
svonefnd viðbótarlaun. Enn-
fremur var BSRB falið að ræða
við Samband ísl. sveitarfélaga
um lífeyrismál og önnur rétt-
indamál starfsmanna.
Þetta er gert í þeirri von að
þátttaka BSRB muni koma ein-
hverri hreyfingu á þessi mál
sem eru þegar farin að standa
samningaviðræðum fyrir þrif-
um. En fram til þessa hafa við-
semjendur aðildarfélaga BRSB
ekki verið til viðræðu um þá
kröfu að semja beri um allar
breytingar á launakerfinu. Þess
í stað hefur félögunum verið
boðið upp á viðræður um
tæknilegar útfærslur á því. -grh
Akureyrí
Ólafur var
sigurvegari
Olafur Kristjánsson var sig-
urvegari á janúarhraðskák-
móti Skákfélags Akureyrar með
14 vinninga af 18 mögulegum.
Næstir komu Jón Björgvinsson
með 13 vinninga og Þór Valtýs-
son með 12 vinninga. Á 10 mín-
útna móti 17. janúar sl. sigraði
Jón Björgvinsson með 7,5 vinn-
inga, Ólafur Kristjánsson var í
2. sæti með 7 vinninga og Rún-
ar Berg í 3. sæti með 6,5 vinn-
inga. Smári Ólafsson sigraði í
15 mínútna skákmóti 10. janú-
ar sl. með 4,5 vinninga af 6
mögulegum, hálfum vinningi á
undan Ólafi Kristjánssyni, en á
jólahraðskákmóti Skákfélags
Akureyrar voru 20 keppendur
og var Ólafur Kristjánsson sig-
urvegari með 18 vinninga, hálf-
um vinningi á undan Rúnari
Sigurpálssyni. GG.
Sultartangi
Skipulagsstjóri heimil-
ar framkvæmdir
Fjöldi skattsvikadóma
hefur margfaldast
Skúli Eggert Þórðarson
skattrannsóknarstjóri
Embœtti skattrannsóknarstjóra, hef-
ur fengið á sig orð fgrir vaxandi
harðjylgni í skattsvikamálum. Á síð-
asta ári kváðu héraðsdómar eða
hœstiréttur upp 23 dóma í skattsvika-
málum sem skattrannsóknarstjóri
hafði kœrt til lögreglu. Þetta voru
fjórfaltfleiri dómar en árið áður og
tífaltfleiri en árin 1993—94.
Hvers vegna fjölgar dómum fyrir
skattalagabrot allt í einu svona
mikið? Eruð þið skattrannsókn-
armenn farnir að ganga ákveðnar að
verki? „Sumir segja að það sé vegna
þess að núna sé harðar tekið á málun,
en ég ætla ekki að vera dómari í eigin
sök með það. Önnur skýring er sú, að
það er farið að taka á einni tegund
skattalagabrota sem var ekki mikið
sinnt af skattyfirvöldum áður, þ.e.a.s.
vanskilum. Þar er um að ræða aðila
sem innheimta virðisaukaskatt og stað-
greiðslu, en skila síðan ekki. Það var
greinilegt að þess voru dæmi - m.a.s.
viðurkennt í ákveðnum málum - að fyr-
irtæki fóru í gjaldþrot, þar sem mest
allt var borgað upp áður en að því kom
nema vörsluskattar og staðgreiðslan.
Þriðja skýringin er sú, að yfirskatta-
nefnd gerir nokkuð strangar kröfur
varðandi mál sem þangað fara, að það
sé alveg fortakslaust að menn séu búnir
að lýsa yfir vilja sínum til þess að mál
fari þangað. Þess eru því dæmi, að mál
sem þangað hafa gengið, hafi síðan far-
ið í opinbera meðferð vegna þess að
viðkomandi voru ekki búnir að sam-
þykkja meðferðina. Ég man t.d. eftir
einu slíku dæmi, þar sem ekki náðist að
taka skýrslu af manni og hann hafði því
ekki lýst því yfir nægilega afdráttar-
laust, að mati yfirskattanefndar, að
hann vildi að hún afgreiddi refsinguna í
málinu, þ.e.a.s. sekt. Þess vegna varð
að kæra viðkomandi til lögreglunnar.
Og niðurstaðan varð sú, að hann var
dæmdur til 6 mánaða refsivistar, en
hefði ella fengið sekt.“
- Hver eða hvar er ákveðið að vísa
málum til gfirskattanefndar?
„Oftast nær eru það þeir brotlegu
sjálfir sem óska eftir því og lýsa þá jafn-
framt yfir að þeir samþykki það að
nefndin ákveði meðferð málsins. í
ákveðnum tilfellum tekur þó skattrann-
sóknarstjóri ákvörðun um að senda
málið til nefndarinnar. En liggi þá ekki
jafnframt fyrir samþykki hins brotlega,
þá synjar nefndin um meðferð málsins,
sem þá fer til lögreglunnar og til dóms-
meðferðar."
- Hafa mörg mál farið þá leiðina
síðustu árin?
„Að undanförnu hefur embættið kært
um 20 mál á ári til lögreglunnar, sem
núna er farið að skila sér í íjölgun upp-
kveðinna dóma. Það er það sem ég hef
kannski verið hvað ánægðastur með, að
árangurinn er farinn að sýna sig. Hér á
ég við þau mál sem komið hafa héðan,
en síðan eru vitaskuld alltaf einhver
önnin skattsvikamál sem koma beint
frá ákæruvaldinu í gegnum skiptastjóra
eða á annan hátt. Þá eru oftast einhver
önnur brot á ferðinni, t.d. vanhöld á líf-
eyrisiðgjöldum eða annað í þeim dúr.“
- Hvaða dómar eru algengastir sem
menn fá?
„Dómarnir hljóða langflestir upp á
sektir, í einhverjum tilfellum er varð-
hald eða fangelsi."