Dagur - Tíminn Reykjavík - 01.08.1997, Blaðsíða 5
jDagur-ÍEmtirat
MINNINGARGREINAR
Föstudagur 1. ágúst 1997 - V
Friðrik Þorvaldsson
Friðrik Þorvaldsson fædd-
ist í Hrísey 26. aprfl 1923.
Hann varð bráðkvaddur
22. júlí síðastliðinn. Foreldrar
hans voru hjónin Kristín Ein-
arsdóttir frá Geithellum í
Álftafirði, f. 1880, d. 1968, og
Þorvaldur Jónsson af Krossa-
ætt, trésmiður og flskimats-
maður í Hrísey, f. 1875, d.
1941. Systkini Friðriks voru
Einar, f. 1905, d. 1984, Fil-
ippus, f. 1908, d. 1954, Guð-
finna, f. 1912, d. 1978, Albert,
f. 1915, og Kristinn, f. 1920, d.
1995.
Friðrik kvæntist 18. júní
1949 Þórgunni Ingimundar-
dóttur píanókennara, f. 1926,
Árnasonar, söngstjóra á Akur-
eyri, og Guðrúnar Árnadóttur.
Synir Friðriks og Þórgunnar
eru 1) Ingimundur, f. 1950, að-
stoðarbankastjóri Seðlabanka
íslands, kvæntur Margréti
Lúðvíksdóttur, BA, og eiga þau
Qögur börn. 2) Þorvaldur, f.
1952, framhaldsskólakennari í
Reykjavflc, 3) Gunnar, f. 1957,
læknir á Akureyri, kvæntur
Andreu Andrésdóttur, lækni,
og eiga þau þrjú börn.
Friðrik varð stúdent frá
Menntaskólanum á Akureyri
1943. Hann stundaði nám í
Frakklandi, Þýskalandi og
Skotlandi og lauk MA-prófi í
þýsku og frönsku frá Edin-
borgarháskóla 1950. Friðrik
kenndi við Menntaskólann á
Akureyri 1945-46, 1947-49 og
síðan frá 1950-1970. Á árun-
um 1970 til 1986 var hann
m.a. framkvæmdastjóri Al-
mennu tollvörugeymslunnar
hf. á Akureyri, framkvæmda-
stjóri Norðlenskrar tryggingar
hf. á Akureyri og aðstoðar-
framkvæmdastjóri Lindu hf. á
Akureyri. Friðrik kenndi við
Verkmenntaskólann á Akur-
eyri frá 1984-1992. Hann var
prófdómari við Menntaskólann
á Akureyri í fjölda ára og síð-
ustu árin starfaði hann við
prófyfirsetu við Háskólann á
Akureyri. Friðrik gegndi ýms-
um trúnaðarstörfum, m.a. var
hann um árabil ræðismaður
Finnlands á Norðurlandi.
Útför Friðriks fór fram frá
Akureyrarkirkju þriðjudaginn
29. júlí síðastliðinn.
Mikil er sú ósanngirni almættis-
ins að kalla burt svo skjótt þann
úr vinahópnum sem okkur
fannst enn eiga fjöld ára inn-
eignarmegin á lífsreikningnum.
Þetta voru mín fyrstu viðbrögð
þegar mér var sagt andlát góð-
vinar míns Friðriks Þorvalds-
sonar. En við nánari umhugsun
var þó eins og þetta sama al-
mætti hefði með styrkri hendi
sett á svið helgileik sem engum
hæfði fremur: Hjónin Þórgunn-
ur og Friðrik á göngu í Kjarna-
skógi að morgni þriðjudags eftir
Þorláksmessu á sumri, sól yfir
Garðsárdal, margradda söngur
fugla, sterkur ilmur af gróinni
jörð og grænni björk. Þau að
ræða söngh'nu eftir Schubert,
Ijóðabrot einhvers góðskáldsins
eða bara síðustu atvik hvers-
dagsins. Sest á bekk til þess að
láta hða úr sér, horfst í augu,
ekkert sagt. Súlur á sínum stað,
Kaldbakur nyrst í fjarska, feg-
urðin ríkir ein. í eixmi andrá
skyggir á sviðinu, hann er allur,
hún stendur ein eftir. Tjaldið
fellur.
MiUi fimmtíu og sextíu ára
samfylgd kallar fram ótal minn-
ingar. Friðrik Þorvaldssyni
fylgdi birta og þokki sem ekki
verður lýst með orðum. Rækt-
arsemi var honum í blóð borin
og ekkert tækifæri lét hann
ónotað til að sýna hana í verki
eins og við átti. Öll framganga
hans var sambland eyfirsks
sveitapilts og ensks séntil-
manns. Hús hans stóð okkur
skólafélögunum ætíð opið og er
ekki úr vegi að minnast fimmtíu
ára stúdentsafmæhs þar sem
þau hjón tóku hópnum opnum
örmum með gestrisni og rausn-
arbrag. Það sem einstakt var í
fari Friðriks, það andrúmsloft
sem um hann lék og að innan
kom, mun fylgja okkur eftir það
sem eftir er.
Ég tek mér það bessaleyfi
fyrir hönd stórfjölskyldunnar að
votta Þórgunni og fólki þeirra
Friðriks samúð okkar allra.
Far í friði, Friðrik Þorvalds-
son!
Björti Bjarman
„Integer vitae ...“
Fréttin um lát Friðriks Þor-
valdssonar kom sem reiðarslag,
á dauða mínum átti ég von en
ekki þessu. Ég var nýbúinn að
hitta hann hressan og kátan.
Við Lovísa vorum á suðurleið úr
Mývatnssveit og litum inn til
Þórgunnar og Friðriks í Eini-
lundinum á Akureyri eins og
við vorum vön, þegar við áttum
leið um. Eyjafjörðurinn skartaði
sínu fegursta á Jónsmessunni,
sól skein í heiði og andi guðs
sveif yfir Pollinum, enda presta-
stefna háð á Akureyri í þann
mund. Þessi umgjörð einkenndi
síðasta fund okkar vinanna.
Þau hjón tóku á móti okkur af
þeirri gestrisni sem var þeim
svo eiginleg og við riijuðum upp
gömul kynni og tíunduðum það
sem á dagana hafði drifið frá
síðasta fundi okkar. Fréttir af
skólasystkinum voru ofarlega á
baugi, en börnin og barnabörn-
in voru auðvitað aðalumræðu-
efnið. Það var greinilegt að þau
Þórgunnur og Friðrik nutu þess
í ríkum mæli að vera í ömmu-
og afahlutverkinu og með við-
eigandi stolti kynntu þau unga
sonardóttur, sem greinhega sór
sig í ættina.
Friðrik Þorvaldsson var
gæfumaður. Heimanfylgjan var
góð, eyfirskur að föðurkyni, af
Krossætt, og austfirskur í móð-
urætt, úr Álftafirðinum, feg-
urstu og söguríkustu sveit aust-
anlands, þar sem Þangbrandur
tók land fyrir þúsund árum. Svo
var Friðrik fjölmenntaður mað-
ur bæði innanlands og utan,
fékk starf við hæfi, náði í góðan
lífsförunaut og eignuðust þau
Þórgunnur 3 hrausta syni, sem
mönnuðust vel og barnabörnin
voru þeim th ánægju. Að mínu
viti er þetta hamingjan í hnot-
skurn. Ekki sakar svo að vera
hraustur og kátur aht sitt líf og
fá að kveðja þennan heim
standandi í báðar fætur vitandi
að hafa skhað hfsstarfi sínu
með sóma. Það hafði Friðrik
gert. Hann var vammlaus mað-
ur. „Integer vitae...“ sungum við
féiagarnir gjarnan á góðri
stundu og óskuðum sjálfsagt
allir að lifa eftir því, en það var
samdóma álit okkar bekkjar-
systkinanna að þar hafi Friðrik
verið fremstur. Frissi, eins og
við bekkjarsystkinin köhuðum
hann aha tíð okkar á milli, var
hornsteinninn í bekksögninni
og til hans var alltaf hægt að
leita þótt hann byggi fyrir norð-
an og við hin fyrir sunnan eða
erlendis. Hann skipulagði ahtaf
stúdentsafmælin okkar og þau
Þórgunnur tóku á móti öllum
hópnum á heimhi sínu nú síðast
á fimmtíu ára stúdentsafmæl-
inu 1993. Það var ógleymanleg-
ur fögnuður, eins og systkina-
hópur væri kominn heim og
sýnir hve Menntaskólinn á Ak-
ureyri á sterk ítök í hugum
gamaha nemenda. Það var
gaman að sjá menningarbrag-
inn á hátíðarhöldum skólans og
við vitum að Friðrik hefur lagt
sitt að mörkum. Nú er skarð
fyrir skildi og söknuður okkar
mikill, en huggun harmi gegn
að minningin um góðan dreng
yljar okkur um hjartarætur.
Þar sem ég sit hér og rita
þessar línur hefi ég gamlar
myndir af okkur bekkjar-
systkinunum fyrir framan mig.
Kynni okkar spanna nær 60 ár.
Friðrik kom í 2. bekk M.A. árið
1938 og varð strax einn af okk-
ur og alla tíð í sérstöku uppá-
haldi. Hann var námsmaður í
besta lagi, jafnvígur á allt og
alltaf með þeim efstu í bekkn-
um, samviskusamur og heiðar-
legur enda verðlaunaður „fyrir
að vekja heimavistarnema kl. 7
1/2 hvern morgun með hring-
ingu 1941-43.“ Hann var hvers
manns hugljúfi, þó einarður og
ákveðinn þegar þess þurfti
með, umtalsfrómur og færði aht
til betri vegar, þó gamansamur.
Það var gott að blanda geði við
Friðrik, hann var svo skemmti-
legur og ekki sphlti það hve
góður söngmaður hann var.
Hann kunni að gleðjast með
glöðum, þó alvörumaður undir
niðri. í sjötta bekk bjuggum við
saman 3 félagar á Briemsgerði
á Norðurvistum, Friðrik, Óttar
Þorghsson og undirritaður og
áttum við Öttar það til að
slugsa við námið. Þá greip Frið-
rik í taumana og renndi með
okkur yfir „pensúmið" áður en
við fórum í háttinn. Ég held
bara að hann hafi þannig kom-
ið okkur í gegnum stúdentspróf.
Hann var góður kennari og
ungum mönnum sönn fyrir-
mynd og Friðrik kemur mér
alltaf í hug þegar ég heyri góðs
manns getið.
Þegar við Friðrik kvöddumst
á Jónsmessunni hlökkuðum við
báðir th að hittast aftur að ári
Uðnu á 55 ára stúdentsafmæl-
inu. Af því verður ekki í þessu
lífi. Þau Þórgunnur voru nátt-
úruunnendur, gengu mikið og
reglulega og gjarnan í Kjarna-
skógi. Þau ráðlögðu okkur hjón-
unum að fá okkur göngutúr þar
hvað við og gerðum að lokinni
heimsókn í Einhundinum. „Þar
ríkti fegurðin ein ofar hverri
kröfu“ og þar varð Friðrik allur
mánuði síðar á göngu með sinni
heittelskuðu. Ekki gæti ég ósk-
að mér betri dauðdaga þegar
kallið kemur. Eftir sitja vinirnir
með söknuð í hjarta en sárastur
er söknuður Þórgunnar og flöl-
skyldunnar ahrar og færum við
Lovísa og bekkjarsystkinin þeim
innilegustu hluttekningu með
þakklæti í huga fyrir allt það
sem Friðrik var okkur.
Minningin lifir um góðan
dreng.
Jón Porsteinsson
Á heitum sumardegi er
Kjarnaskógur paradís á jörðu,
þegar sólin skín og geislar
hennar mynda samhljóm með
fuglasöngnum og bjarkarilmn-
um. Slíkur dagur var þriðjudag-
urinn 22. júh.
Friðrik og Þórgunnur fengu
sér, eins og svo oft áður, morg-
ungöngu í skóginum, og nutu
alls hins besta, sem sumarið
býður.
Skyndhega og fyrirvaralaust
er Friðrik Þorvaldsson ahur.
Innra með okkur dró ský fyr-
ir sólu, geislar hennar misstu
hlýju sína, söngur fuglanna
þagnaði og bjarkarilmurinn
hvarf.
Friðrik kenndi mér þýsku öll
árin í Menntaskólanum á Akur-
eyri auk frönsku einn vetur.
Mér er kennsla hans minnis-
stæð, hún einkeimdist öhu öðru
fremur af jákvæðiun sam-
starfsvilja. Hann leiddi okkur
inn í rökréttan heim þýskrar
málfræði og þegar sagnirnar
eða lýsingarorðin hjá okkur
tóku á sig annarlegan blæ, leið-
rétti hann og skýrði. En það
voru ekki bara málfræðin og
gotneska letrið. Það voru einnig
ljóðin, einhver mesti menning-
ararfur þýskrar tungu. Með
Goethe, Schiller og Heine lauk
hann upp nýjum heimi, sem
gott er að hafa kynnst.
Þannig kennara er gott að
hafa og honum á ég það fyrst
og fremst að þakka að hafa
stundað nám í þýsku í Þýska-
landi, þótt það nám yrði styttra
en ætlað var.
Síðar hittumst við oft á förn-
um vegi og tókum þá gjarnan
tal saman. Oftar en ekki rædd-
um við skólamál, sem voru okk-
ur báðum hugleikin.
Á útmánuðum 1984 er und-
irbúningur að Verkmenntaskól-
anum á Akureyri var að komast
á lokastig hittumst við dag einn
á pósthúsinu. Hann spurði,
hvort ekki yrði kennd þýska í
þessum nýja skóla. Ég játti því.
Hann spurði um starfið og
hvernig sem nú orð féhu var
ráðning hans handsöluð. Hann
var ráðinn fyrstur allra. Papp-
írsvinnan var unnin seinna. Við
unnum saman í hartnær áratug
uns hann fór á eftirlaun.
Friðrik var góður og glað-
lyndur félagi, bæði í skólastofu
og á kennarastofu. Hann var
prúðmenni í fasi og framkomu,
snyrthegur í klæðaburði og
unni hinu fagra, ekki síst tón-
listinni.
Ég sendi Þórgunni og fjöl-
skyldu hennar mínar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Við ótímabært fráfall Frið-
riks Þorvaldssonar er Akureyri
fátækari en áður.
Benjamín Haraldsson
Minningar-
greinar
Minningargreinar birtast aðeins í laug-
ardagsblöðum Dags-Tímans.
Þær þurfa að berast á tölvudiskum eða
vélritaðar.
Myndir af þeim sem skrifað er um
þurfa að berast með greinunum.
Sendist merkt Dagur-Tíminn
Strandgötu 31, 600 Akureyri
Garðarsbraut 7, 640 Húsavík
Þverholti 14, 105 Reykjavík