Dagblaðið Vísir - DV - 23.10.1984, Blaðsíða 34

34
DV. ÞRIÐJUDAGUR 23. OKTOBER1984.
?ið Fréttaútvarpið Fréttaútvarpið
Frjálsar útvarpsstöðvar—þróun sem ekki verður stöðvuð:
FRÉTTAÚTV ARPIÐ
— íslenskt þjóðarútvarp
Prentaraverkfölll hafa í seinni tíö
leitt af sér ýmislegt sem þeir sem hófu
verkföllin sáu ekki fyrir. Þannig varð
sameining síödegisblaöanna tveggja,
Dagblaösins og Vísis, í beinu fram-
haldi af verkfalli bókageröarmanna á
haustdögum áriö 1981.
Frjálsar útvarpsstöðvar
Þaö sem hæst bar í fjölmiölun í ný-
afstöönu verkfaili bókageröarmanna
var tilkoma frjálsra útvarpsstöðva.
Þær stöövar skutu þó ekki upp kollin-
um fyi ' ensUil'smenn ríkisútvarpsins,
hljóövaips og sjónvarps, lögöu niður
viimu þremur dögum fyrir boðað verk-
fall opinberra starfsmanna. Þegar sú
stöövun rikisfjölmiðlanna bættist viö
blaðaleysið varð einangrunin í þjóðfé-
laginu meiri en við varö unað. I nútíma-
þjóöfélagi verða menn að treysta á
réttar og heiðarlegar upplýsingar fjöl-
miðlanna. Oskir manna um fréttaþjón-
ustu voru því háværar og undiraldan
þung. Þær frjálsu útvarpsstöövar sem
hófu sendingar fljótlega eftir útvarps-
lokun höföu því mikinn meðbyr strax
frá upphafi. Fólkið stóö með þeim sem
sáu þeim fyrir fréttum af þeim atburð-
um sem áttu sér stað í þjóöfélaginu og
greindu frá helstu heimsviðburðum
um leið.
Varanleg áhrif
Stöðvum þessum hefur nú verið iok-
að eins og kunnugt er. Lögregluvaldi
var beitt til þess að koma í veg fyrir
þessa þjónustu. En það er enginn vafi
að tilkoma stöðvanna mun hafa mikil
og varanleg áhrif. Þeir sem til þekkja
eru þess fullvissir að þess sé nú mjög
skammt að bíða að rekstur slikra
stöðva verði heimilaður. Utvarpslaga-
frumvarpið er nú rætt á Alþingi en
mörgum þykir það ganga nokkuð
skammt í frjálsræðisátt þótt með því
sé stefnt að afnámi einkaréttar ríkisins
á útvarpsrekstri.
Verkfall bókagerðarmanna og
stöðvun útvarps og sjónvarps vírðast
því ætla að hafa mikil áhrif á f jölmiðl-
un í landinu á næstunni.
Fréttaútvarpið
Hér á eftir verður einkum fjallað
um þá frjálsu útvarpsstöð, sem án efa
náði eyrum flestra landsmanna, út-
varpaði lengstri dagskrá dag hvern og
sinnti hlustendum sínum með vönduð-
um fréttaflutningi frá morgni til
kvölds, nefnilega Fréttaútvarpið. Ann-
arra útvarpsstöðva, m.a. Frjáls út-
varps sem útvarpaði í Reykjavík,
verður getið annars staðar.
Flest fyrirtæki hafa farið af stað eft-
ir lengri undirbúning en Fréttaútvarp-
ið. Starfsmenn ríkisútvarpsins hættu
vinnu mánudaginn 1. október. Verkfall
opinberra starfsmanna hófst síðan á
miðnætti fimmtudagsins 4. október. Á
sama tíma tók gildi verkbann á blaða-
menn, m.a. blaðamenn DV. Fyrsti
fréttatími hins nýja Fréttaútvarps DV-
manna var hins vegar sendur út kl. 19
að kvöldi miðvikudagsins 3. október.
Raunverulegur undirbúningur að
stofnun hinnar nýju útvarpsstöðvar
hafði aðeins staðið í nokkrar klukku-
stundir þann dag.
Sagan náði þó örlítiö aftar í tímann.
Þar höföu forráðamenn Frjálsrar f jöl-
miðlunar hf., útgáfufyrirtækis DV, og
starfsmenn ritstjórnar DV hugsað
Mannfjöldinn, stuðningsmann Fróttautvarpsins, þyrptist inn á ritstjórnarskrifstofur DV strax eftir að
rannsóknarlögreglan lokaði útvarpsstöðinni. Jónas Kristjánsson ritstjóri biður menn hór að gæta stilling-
ar og hleypa lögreglumönnunum út. Aftan við Jónas má sjó Þóri Oddsson vararannsóknarlögreglustjóra
riklslns.
næstu leiki, hvorir um sig. Og báðir
hugsuðu til hins sama þegar ekki yrði
lengur hægt að koma út blaði. Sendum
útfréttiríútvarpi.
Forráðamenn Frjálsrar f jölmiðlun-
ar höfðu hugsað sér fréttaútsendingar
sem þeir menn fyrirtækisins ynnu sem
ekki væru í verkbanni, þ.e. yfirmenn á
ritstjórninni. Aðrir starfsmenn rit-
stjórnarinnar höfðu hugsað sér eigin
stöö sem sendi út f réttir með svipuðum
hætti.
Afraksturinn beint til starfs-
manna
Eftir að hvor hópur heyrði af hinum
settust menn niður og ræddu málin.
Niðurstaðan fékkst eftir skamma
stund. Starfsfólkið sjálft ræki útvarps-
stöðina, aflaði henni tekna með auglýs-
ingum og fengi þannig laun eftir eigin
dugnaði. Frjáls fjölmiðlun lagði hins
vegar til tæknibítnað og aðstöðu. Metn-
aður allra var strax lagður í það að
vinna verkið veí og sjá fólki fyrir góðu
útvarpsefni, ekki hvað síst góðum
fréttaflutningi. Þar voru menn jú á sín-
um heimavígstöðvum.
Handagangur og ný störf
Oft hefur verið handagangur í öskj-
unni á ritstjóm DV, svo sem eðlilegt er
á slíkri stofnun. En sjaldan hefur geng-
iö meira á en þennan fyrsta dag
Fréttaútvarpsins. Ákvörðun um út-
varpsstöðina lá ekki fyrir fyrr en á há-
degi og stefnt var aö fyrsta fréttatíma
kl. 19 um kvöldið. Tíu fréttamenn á tví-
skiptar vaktir voru því þegar valdir og
unnu þeir undir stjórn fréttastjóra. En
fleira þarf á útvarpsstöð en frétta-
Sending Fróttaútvarpsins var sterk og nóðist viða. Það var að þakka
sterkum sendi og góðu loftneti. Loftnetið var reyndar þessi öflugi krani
sem stóð dag og nóttiD V-portinu.
stofu. Margir fengu því skyndilega ný
hlutverk. Auglýsingadeildin var mikil-
væg því hún skilaði fólki jú tekjunum.
Þangað réðust mætir blaðamenn, próf-
arkalesarar og ljósmyndarar og unnu
til skiptis undir stjórn nýrra auglýs-
ingastjóra sem áður gegndu störfum
ljósmyndara og safnvarðar á DV. Þar
sem-útvarpað var frá kl. 8 á morgnana
til kl. 22.30 á kvöldin, skipti tónlist
miklu máli. Þar réð skyndilega ríkjum
tónlistarstjóri sem áður hafði gegnt
störfum útlitsteiknara á títt nefndu síð-
degisblaði. Með honum í tónlistardeild
voru þeir starfsmenn sem músíkalsk-
astir voru.
Otaldir eru hér fjölmargir starfs-
menn sem unnu við útsendingu, yfir-
stjórn, innheimtu og annað það sem
slíkri útvarpsstöö fylgir.
Krani sem loftnet
Menn reyndu fyrir sér í upphafi með
sendingar frá nokkrum stöðum í bæn-
um, en að lokum var senditækjum
stöðvarinnar komið fyrir í herbergi á
ritstjórn DV. Eftir að voldugur krani
hafði veriö fenginn til þess að gegna
hlutverki loftnets náðist útsending
Fréttaútvarpsins ákaflega vel. Send-
ingar voru sterkar á öllu höfuðborgar-
svæðinu. Jafnframt náðust sendingar
útvarpsins um Suðumes, til Borgar-
ness og austur fyrir fjall. Frétta-
sendingar stöðvarinnar fóru síöan um
allt land, þar sem farstöðvaeigendur
endurvörpuðu fréttunum í gegnum
stöðvar sínar víðs vegar um landið.
Þannig má segja að á skömmum tíma
hafi veriö komið upp íslensku þjóðarút-
varpi sem tók við hlutverki rikisút-
varpsins.
Unnið og sofið
Mikið reyndi á starfsfólk Fréttaút-
varpsins þá daga sem það starfaði.
Segja má að menn hafi ekki gert annað
en vinna og sofa. Starfsdagur hófst kl.
5 að morgni með því að unnar voru er-
lendar fréttir og skömmu síðar komu
aðrir starfsmenn. Fyrsti fréttatími
stöðvarinnar var kl. 8 og nauðsynlegt
var að hafa allt tilbúið vel fyrir þann
tíma. Fréttadeildin sá síðan um sjö
fréttatíma virka daga auk erlendra
fréttaskýringaþátta og sérunninna
íþróttaþátta sem fluttir voru á hverju
kvöldi og nutu mikilla vinsælda.
Tónlistardeildin var á þönum frá
morgni til kvölds og sumir þættir jafn-
vel teknir upp að næturlagi þar sem
álag á þau tvö stúdíó, sem búin voru
til, var mikiö.
Lagstúfur í fréttaútsendingu
Sitthvað skemmtilegt gerðist þá
daga sem Fréttaútvarpið starfaði. Má
þar sem dæmi nefna lagstúf sem
skaust inn í hádegisfréttir þegar frétta-
tíminn hafði staöið í nokkrar mínútijr.
Að lagstúfnum loknum hófst fréttalest-
ur aftur eins og ekkert heföi í skorist.
En allt átti þetta sér skýringu.
Upptaka fréttanna fór fram á rit-
stjóm Vikunnar í Síöumúla 33 en út-
sending frá ritstjórn DV í Síðumúla 14.
Fyrri hluti fréttatímans hafði verið
sendur á spólu og útsending hófst á
réttum tíma. Hins vegar hafði mönn-
um láðst að taka tímann á því sem af-
greitt var og því var dundað við það að
taka upp seinni hluta fréttatímans og
tilkynningar að loknum fréttum.