Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.1989, Blaðsíða 31
LAUGARDAGUR 30. DESEMBER 1989.
39
Lífestm
metra af eyðimörk sem teygði sig í
allar áttir en fyrir ofan mig blasti við
stjömuherinn og himingeimurinn. Á
slíkum stundum hættir maður að
vera upptekinn af sínum litla heimi,
sínum eigin nafla og þessu litla ís-
lenska þjóðfélagi sem maður býr í.
Hrædd en glöð
„Þessa fyrstu nótt, sem ég svaf
undir berum himni, var ég afar
hrædd en samt sem áður svo ein-
kennilega glöð. Ég átti erfitt með að
sofna en um síöir sigraði svefninn.
Um klukkan eitt vaknaði ég við mik-
il læti og öskur. Ég reis upp og sá
ekkert nema sand og háan fjallgarð
í fjarska og átti erfitt með að gera
mér grein fyrir því hvaöan þessi læti
komu. Allt í einu sá ég hvar komu
fjörutíu úlfaldar og tíu hirðingjar í
þessum síöu og fallegu kuflum sem
þeir klæðast. Karlmennirnir ganga
með blæjur sem er sex metra langt
klæði sem þeir vefja um höfuðið.
Hirðingjarnir vilja ekki koma
manni á óvart og til þess að láta vita
að þeir séu á leiöinni öskra þeir. Það
er eitt af því sem situr eftir í minning-
unni, allt þetta öskur. Þetta var eins
og að ganga inn í ævintýri úr 1001
nótt; að sjá hirðingjana þeysa eftir
eyðimörkinni, jóðlandi og öskrandi.
Þeir heilsuðu okkur glaðlega og
bjuggu sér svo búðir skammt frá
okkur.
Hirðingjarnir, sem voru leiðsögu-
menn okkar, bjuggu sér alltaf búðir
aðeins frá okkar og þeir borðuðu
aldrei meö okkur. Þeir buðu hins
vegar hópnum einu sinni á dag í te.
Teið var búið til samkvæmt ákveðn-
um hefðum. Það var alltaf höfðing-
inn sem bjó það til og skenkti okkur
svo í glös.
Þegar líða tók á ferðina og vináttu-
tengsl höfðu myndast milli okkar og
hirðingjanna fórum við og hlustuð-
um á þá spila á tóma vatnsbrúsa og
syngja kvæðalög sín sem flest eru
harmakvæði og fjalla oftast um ást-
ina og samskiptin við náttúruna.
Ákveðinn rytmi
„Viö vöknuðum um klukkan 6.30 á
morgnana og þá var kalt. Maður
byrjaði á því að skara í eldinn og
hita sér eitthvað að drekka og fá sér
svo að borða.
í svona ferð skapast ákveðinn
rytmi. Það gerðist allt mjög rólega
en ekki letilega. Maður gerir hlutina
ákveðið en er ekkert að flýta sér.
Allir höfðu sitt verk að vinna og sam-
starf hópsins gekk mjög vel.
Áður en ég fór út var ég búin að
heyra alls konar vitleysissögur um
úlfaldana og því var ég spennt þegar
ég fór á bak úlfalda í fyrsta skipti.
Ég hafði til dæmis heyrt að þeir væru
löt dýr og vond, einnig að þeir væru
hastir og mann mundi flökra við þeg-
ar þeir stæðu upp með mann. Fyrstu
kynni mín af úlfóldum voru hins
vegar allt önnur. Þegar þeir leggjast
niður á fjóra fætur svo maður kom-
ist á bak þeim þá ropa þeir rosalega
og þá gýs upp lykt eins og úr heilum
súrheystumi. Mitt álit á úlfoldum er
að þeir séu mjög rólegar skepnur en
afar þijóskar.
Svo var lagt af staö og í átta daga
samfleytt ferðuðumst við um eyði-
mörkina og bjuggum okkar nýjar
búðir á hveiju kvöldi.
í austurátt
Fyrsta daginn í eyðimörkinni héld-
um við í austurátt og komumst upp
á leifar gamallar hásléttu. Við kom-
um til Semid og fórum síðan eftir
Talahouahout-gljúfrinu. Næsta dag
fórum við eftir sandsteinsmyndun-
um og árfarvegum og komum inn á
sandsléttu sem afmarkast af fjöllum
allt í kring. Þaö var Adrar Adjelaho.
Svo gengum við upp Tihidjal-gljúfrið
og skoðuöum þar nokkur þúsund ára
hellamálverk.
Á þriðja degi fórum þvert yfir slétt-
una þangað til við komum að Nemf-
ar-fjöllunum og skoðuðum gljúfrin á
þessum slóðum. Daginn eftir héldum
við áfram að skoða gljúfrin meðfram
Drar Adjelaho og komum til Issam
eftfrhádegið.
Á fimmta degi fórum við í gegnum
Ait Ellaouen til Tililine en þeim stað
má líkja viö rústir af tröllagrafhýs-
um sem grafin hafa verið í klettana.
Hádegisverður i Saharaeyðimörkinni
DV-mynd ÞRH
Þá var haldið til Tikoubaouine þar
sem sandurinn breiðir úr sér í öldur
og umvefur klettana. Daginn eftir
héldum við eftir árfarvegi til Ass-
assou. Næstsíðasta daginn fórum viö
gegnum Imeroudene-gilið, sem er
umkringt sandöldum, til að komast
að Tiramiouinsvæðinu og síðasta
daginn fórum við svo um Kalambo
og Tisras þar sem stórir sveppir af
bleikum sandsteini rísa upp. Um
kvöldið komum við svo til bæjarins
Djanet aftur.
Ferðir
Að skoða landslag
„Dagamir gengu út á það að vakna
snemma og ferðast um á úlfóldunum
fram að hádegi og skoða landslag. í
kringum hádegið áðum við og elduð-
um. Þegar við vorum búin að borða
lögðum við okkur á skuggsælum stað
í einn til tvo tíma. Svo var lagt af
stað aftur, annaðhvort á úlföldunum
eða gangandi, og haldið áfram að
skoða landslag og hellamálverk.
Landslagið á þessum slóðum er
mjög fallegt þótt það sé óblítt á að
líta. Það fer enginn til Sahara til að
skoða gróður eða menningarleifar
þó að á stöku stað megi sjá menjar
um forna búsetu.
Þetta var ekki erfitt feröalag, það
var mun auðveldara en hálendisferð
á íslandi. Þama vinnur náttúran
með fólki. Hér er maður alltaf að
beijast viö kulda, rok og rigningu.
Þarna er lofslagið þægilegt og auö-
velt að kveikja eld.
Það sem situr eftir í minningunni
er landslagið og þessi rytmi sem
maður gekk inn í, svo og kynnin af
hirðingjunum.
Touregamir, leiðsögumenn okkar,
eru sérstakur þjóðflokkur, stolt fólk
en ekki dramblátt. Þeir hafa mjög
ákveðnar reglur um samskipti sem
maður skynjar mjög fljótt. Öll kynni
ganga hægt fyrir sig. Hirðingi segir
aldrei beint við þig; „Mér líkar við
þig.“
Þessir menn hafa lifað alla ævi við
mæðraveldi. Konan hefur sérstaka
stöðu í þeirra samfélagi. Virðing erf-
ist í gegnum konuna. Konan sér um
að mennta bömin. Hún kann öll
kvæðin og þjóðsögumar en líkt og
við eiga þeir ógrynni af kvæðum og
sögum. Konurnar eyða miklum tíma
í að snyrta sig. Fegurðarskyn er mjög
ríkt í þessu fólki og það veltir því
mikið fyrir sér hvað sé fallegt. Þeir
.........
Leiðsögumennirnir i hvíld.
ganga til dæmis alltaf í ljósbláum,
dökkbláum eða svörtum kuflum í
eyðimörkinni af því að þessir litir
fara svo vel við lit sandsins. Enda er
það satt, það er mjög fallegt að sjá
hirðingja í eyðimörkinni í þessum
fallegu kuflum sem þeir klæðast.
Eyðimörkin seiðir
Ég held að ef maður hefur áhuga á
að ferðast um hálendi íslands og hef-
ur yfirhöfuð gaman af víðáttu hafi
maður gaman af að ferðast um eyði-
mörk. Hins vegar er Sahara svo stór
og teygir sig inn í svo mörg lönd að
þar þarf að velja réttan árstíma með
tilliti til hitafars og staði sem eru
ekki hættulegir yfirferðar. Þegar við
vorum þarna var hitinn á daginn
24-30 stig en 4-6 gráður á nóttinni
og það var því mjög þægilegt að vera
þar.
Það er margt sem situr eftir í minn-
ingunni eftir þessa ferð. Þessi hægi
rytmi, landslagið, kynnin af hirðingj-
unum og öll þessi endalausa víðátta.
Þetta verður væntanlega ekki mín
síðasta eyðimerkurganga, ég hef það
á tilfinningunni að þetta sé sú fyrsta
af mörgum. Ferðalag í eyðimörkinni
er ferðalag á vit hins ókunnuga í
heiminum, jafnt og á vit þess ókunn-
uga í sjálfum þér,“ segir Þorbjörg að
lokum.
-J.Mar
Auglýsing frá ríkisskattstjóra
HÚSNÆÐISSPARNAÐAR-
REIKNINGUR
Samkvæmt ákvæðum 3. málsl. 7. gr. laga nr. 49/1985
um húsnæðissparnaðarreikninga hefur ríkisskattstjóri reiknað út þær
fjárhæðir er um ræðir í 2. mgr. 2. gr. laganna og gilda vegna innborgana á
árinu1990.
Lágmarksfjárhæð skv. 2. málsl. 2. mgr. 2. gr. laganna verðurkr. 36.092
og hámarksfjárhæð kr. 360.920. Lágmarksfjárhæð skv. 3. málsl. 2. mgr.
2. gr. laganna verður kr. 9.023 og hámarksfjárhæð kr. 90.230.
Reykjavík 18. desember 1989
RSK
RÍKISSKATTSTJÓRI