Dagblaðið Vísir - DV - 23.08.1990, Blaðsíða 18
26
FIMMTUDAGUR 23. ÁGÚST 1990.
Meiming
Virðisaukaskattur ekki á íslenskar bækur eftir 1. september:
Stef nt að því að bækur lækki
í verði frá því sem var í fyrra
- segir Jón Karlsson, formaður Félags íslenskra bókaútgefenda
Eins og kunnugt er hverfur viröis-
aukaskattur af bókum 1. september.
Niöurfelbng skattsins sem er 24,5%
mun því hafa veruleg áhrif á verð
nýrra bóka á komandi jólabókaver-
tíö. í fyrra var reynt aö forðast aö
íslenskar bækur kostuöu meira en
3000 kr. Allar eldri bækur munu
strax lækka sem nemur skattinum,
en hvert verður verð nýra bóka í ár?
DV leitaði til Jóns Karlssonar, for-
manns félags íslenskra bókaútgef-
enda um það hvort hann hefði ein-
hverja hugmynd um verð á nýjum
bókum fyrir jólin:
„Það sem er eðlilegt er að taka bók-
arverð sem var við útkomu í fyrra,
reikna það fram sem nemur vístölu
og draga frá virðisaukaskattinn.
Hins vegar munu útgefendur reyna
að gera enn betur. Við erum að berj-
ast við að ná verði niður eins og
hægt er, en það er ljóst að virðisauka-
skatturinn fer af bókum eins og hann
leggur sig.“
Jón sagði í framhaldi að margir
útgefendur stefndu að því að bækur
þeirra yrðu í lægra verði en í fyrra,
en þá píndu þeir sig niður eins og
hægt var og voru langt fyrir neðan
þá hækkun sem verðbólgan á árinu
hafði gefið tilefni til. „Það er alveg
öruggt að útgefendur munu ekki taka
til sín þessa hækkun, þvert á móti.
Þeir eru mjög meðvitaðir um að al-
menningur fylgist grannt með hvað
nýjar bækur munu kosta.“
Aðspurður hvort aukning yrði á
titlafjölda taldi Jón að svo yrði ekki:
„Búast má við álíka fjölda og í fyrra
þótt það sé ljóst að fjöldi titla er í
algjöru hámarki miðað við þann
markað sem útgefendur hafa. Mark-
aðurinn er lítill, en gerir samt kröfur
um ákveðna fjölbreytni sem við verð-
um að fylgja.“
-HK
Jón Óttar
skrifar sögu
Stöðvar 2
Ein þeirra bóka sem væntan-
lega mun vekja forvitni á kom-
andi jólavertíð er bók Jóns Óttars
Ragnarssonar, fyrrverandi sjón-
varpsstjóra, sem hann er að
vinna að og fjallar um Stöð 2.
Mun hann þar skrifa tæpitungu-
laust um Stöðina, hvernig hún
varð til og hvemig málin þróuð-
ust.
„Þetta er bæði saga Stöðvar 2,
hvernig hún varð til og einnig
uppgjör mitt við Stöðina. Ég tel
aö fólk sé orðið ruglað á því hvaö
hefur verið að ske og að þaö sé
margt í bókinni sem eigi eftir að
koma á óvart, ekki bara um mál-
efni Stöðvarinnar, heldur einnig
margt annað, til að mynda banka-
kerfið,“ sagði Jón Óttar þegar
hann var spurður um innihald
bókarinnar. Það er bókaútgáfan
Iöunn sem gefúr bókina út.
Jón Óttar Ragnarsson skrifar
bók um Slöð 2.
Fjórða tíma-
biíKvik-
myndaklúbbs-
ins hafið
Kvikmyndaklúbbur íslands hóf
fjórða starfstímabil sitt síðastlið-
inn föstudag með sýningu á
bresku kvikmyndinni The Great
Rock’n'roll Swindle sem gerð var
1980 og Julian Temple leikstýrir.
Undanfarin ár hefur verið gefmn
út bæklingur með þeim kvik-
myndum .sem væntanlega verða
teknar til sýninga á komandi
tímabili. Ekki verður svo nú. Í
stað þess muii koma ööru hverju
fréttabréf á vegum klúbbsins sem
segir frá væntanlegum kvik-
myndum. Annað sem tekur
breytingum í rekstri Kvikmynda-
klúbbs íslands er að ekki veröur
krafist fasts félagsgjald en í verði
hvers miöa, sem kostar 250 krón-
ur, er innifalið félagsgjald. Næsta
sýning á vegum kvikmynda-
klúbbsins verður væntanlega á
laugardaginn í Regnboganum, Þá
verður sýnd franska myndin
Mauvais Sang (Spillt blóð) sem
Leos Carax leikstýrir.
Stór skammtur
af skáldum
i kvöld munu nokkur skáld
koma saman á Hótel Borg og lesa
úr verkum sínum. Skáldin sem
mæta eru Þorri, Steinar Sigur-
jónsson, Jónas Svafár, Jóhann
Magnús Gezzon, Ólafur Páll,
Pálmi Örn Guðmundsson, Nína
Björk og Mapús Ólafsson. Skáid
þessi koma úr ólíku hverfi og til-
heyra ýmsum aldri. ÖU eru þau
samt fuUtrúar síns aldursskeiös.
Sum þeirra hafa ekki flutt verk
sín opinberlega. Áheyrendur geta
átt von á því að heyra bæði bund-
ið mál og prósa. Samkoman hefst
kl. 21 með því að trúbadorinn GG
Gunn leikur létta tónlist. Kynnir
á skáldakvöldinu verður Rúnar
Guöbrandsson.
Kjarvalsstaðir á komandi vetri:
Yoko Ono og Christo koma í til-
ef ni sýninga á verkum þeirra
Gunnar Kvaran, forstöóumaður Kjarvalsstaða, við nýja afsteypu af verki Ásmundar Sveinsson-
ar, Móðir mín í kví kví. Afsteypa þessi er merkileg fyrir þær sakir að hún er steypt i einu lagi sem
er fátítt þegar um er að ræða afsteypu af þessari stærðargráðu. DV-mynd JAK
Eins og vera ber bjóða Kjarvalsstaðir upp á
fjölbreytta myndlist í vetur. TU að fræða lesend-
ur um hvað framundan er var spjallað við
Gunnar Kvaran, forstöðumann Kjarvalsstaða,
um árið í ár og hvað boðið væri upp á.
Gunnar sagði að það hafi gerst 1988 að Menn-
ingarmálanefnd Reykjavíkur ákvað að Kjarv-
alsstaðir skyldu hafa meira frumkvæði um eigin
sýningar og að Kjarvalsstaðir ættu að skipu-
leggja sýningarprógrammið lengra fram í tím-
ann en áður hefði verið gert. Þá var einnig sam-
þykkt að á hveiju ári skyldi verða efnt til einn-
ar íslenskrar yfirlitssýningar og yrði hún sam-
hliða sýningum eftir innlenda einstakhnga. í
tengslum við þessar sýningar yrðu gefnar út
veglegar sýningarskrár auk þess sem Kjarvals-
staðir myndu beita sér fyrir því að fá þessar
sýndar erlendis. Einnig var samþykkt að reynt
yrði að fá erlendar sýningar til Kjarvalsstaða.
„í ár hefur þessu prógrammi verið fylgt,“ seg-
ir Gunnar. „Þegár hefur verið yfirlitssýning á
verkum eftir SÚM-listamenn og síðan voru sýn-
ingar á verkum eftir Kristján Guðmundsson og
Helga Þorgils Friðjónsson. Þá var stór sýning á
höggmyndalist fram til 1950. Og viö höfum þeg-
ar haft sýningu á erlendri list. Vorum með sýn-
ingu á formleysismálverkum úr Riis safninu í
Osló.“
Næsta stórsýning á Kjarvalsstöðum verður
opnuð um næstu helgi. Þar er ætlunin að draga
fram úrval verka septemberhópsins frá 1947-
1952 ög síðan úrval verka frá septem-hópnum
sem hefur starfað frá 1970 til dagsins í dag. Þetta
er nokkurs konar uppgjör því septemhópurinn
ætlar að slíta þessu samstarfi formlega nú.
Næsta sýning verður svo boðssýning sem opn-
uð verður 27. október á verkum eftir Brynhildi
Þorgeirsdóttur sem er myndlistakona sem býr
í Bandaríkjunum og hefur verið þar síðasta ára-
tug. „Brynhildur er örugglega með persónulegri
listakonum okkar íslendinga og hefur hún verið
að vinna með hálffigúratívar myndir og er nú
að vinna verk sem hún kallar landslagsskúlpt-
úra. Verður spennandi að sjá hvemig þau verk
koma til með að líta út.“
Sama dag verður opnuð sýning í samvinnu
við Menningarstofnun Bandaríkjanna á inúíta-
hst og kemur sýningin frá Smithsoniansafninu.
„Þetta er að nokkru leyti þjóðháttasýning þar
sem valin hafa verið verk frá eskimóum sem
búa í Alaska. Sýningin er mjög vel hönnuð."
Af öðrum stórsýningum vetrarins má nefna
Kjarvalssýningu sem verður samhliða einka-
sýningum hjá Ólafi Lárussyni og Kristni
Hrafnssyni.
„Eitt að því sem Menningarmálnefndin hefur
lagt áherslu á er að Kjarval fái aftur rými hér
á Kjarvalsstöðum. Það var þannig komið að
hann var farinn að verða útundan, en nú verður
reynt að koma í veg fyrir það. Stefnt verður á
það að það verði sýningar á Kjarval, bæði vetur
og sumar, annars vegar sýningar sem höfða til
skólanema og hins vegar yfirlitssýning á verk-
um hans sem höfðar meira til túrista sem koma
á sumrin.“
Gunnar segir þetta í stórum dráttum það sem
er um að vera á Kjarvalsstöðum það sem eftir
er ársins. Á næsta ári eru mörg stórverkefnin.
„Stærstu sýningar á næsta ári koma erlendis
frá. Má þar nefna stóra yfirlitssýningu á verkum
Yoko Ono og verkum Fluxus hópsins sem hefst
27. apríl. Yoko, sem er fyrst og fremst fræg fyr-
ir að hafa verið gift John Lennon, er mikil lista-
kona í framúrstefnulist og verður úrval verka
hennar á sýningunni. Hún mun koma sjálf til
landsins og vera við opnun sýningarinnar. Sam-
hliða sýningu á verkum hennar verður yfirlits-
sýning á verkum Fluxus hópsins sem hún til-
heyrir. Þetta er mikil framúrstefnuhreyfing sem
hafnar hefðbundnum hugmyndum um fagur-
fræði. Þau gerðu í því að storka hinu heíbundna
listmati. Má segja að Fluxus sé frumleg list sem
er misjafnlega aðgengileg."
í beinu framhaldi af Yoko Ono kemur ekki
minni maður til landsins með sýningu í farangr-
inum. Er það hinn bandaríski Christo. Hann er
frægur fyrir að hafa pakkað inn þinghúsinu í
Berlín til að mynda og eyjum í Kyrrahafinu.
Ekki er vitað hvort hann pakki einhverju inn
hér á landi, en gárungamir segja að hann æth
að pakka inn loftinu. Sýning hans byggist ann-
ars á hlutum og skissum sem hann hefur gert,
en hvort sem hann pakkar inn loftinu eða ekki
á hann örugglega eftir að gera eitthvað sem
kemur landanum á óvart.
Þetta er það helsta sem verður í vetur á Kjarv-
alsstöðum. Ekki var búið að staðfesta nokkrar
einkasýningar sem einnig verða, en fljótlega
verður ljóst hverjir fá inni með einkasýningar
á Kjarvalsstöðum í vetur.
Að lokum má geta stórmerkilegrar sýningar
sem mun verða á Kjarvalsstöðunm í júlí á næsta
ári. Er það yfirlitssýning á japanskri nútíma-
list. „Þetta er sýning sem verður í öllu hús-
inu,“ segir Gunnar Kvaran. „Er þar um að ræða
úrval sem kemur af Seiko safninu í Tokýo. Kem-
ur sýningin hér vegna milligöngu Ólafs B.
Thors, ræðismanns Japans á íslandi, og er al-
gjörlega fiármögnuð af Japönum sjálfum. Er
mikill akkur í þessari sýningu sem hefði verið
illviðráðanlegt ef Kjarvalsstaðir hefðu þurft að
borga flutninginn." Þá má einnig nefna sýningu
á verkum franska listamannsins Fernard Leger
sem verður síðla árs 1991. Er þar um að ræða
sýningu sem á að draga fram tengsl Leger við
Norðurlöndin.
Aðspurður um aðsóknina að Kjarvalsstöðum
sagði Gunnar aö hún hefði ekki verið jafnmikil
og 1989 sem var algjört metár. Þá komu 110
þúsund manns á sýningar og munaði þar mest
um ERRÓ sýninguna en rúmlega 30.000 manns
sáu hana. Ljóst er að sýningargestir á Kjarvals-
stöðum verða ekki eins margir í ár, an aðsókn
hefur samt verið góð að nokkrum sýningum.
Mest sótta sýningin í ár er Riis sýningin sem
var í febrúar og mars. Af einstaklingssýningun-
um hefur sýning Tolla fengið mesta aðsókn það
semaferárinu. -HK