Dagur - 01.11.1934, Blaðsíða 2

344
DAGUR
126."tbl.
Málþóf íhaldsmanna
á Alþingi.
Stjórnarandstœðingum ber ekki saman.
Blað »Bœndaflokksins« heldur þvi fram,
að stjórnarliðar eyði tima þingsins i
»málœði«. Mbl. kvartar yjir þvi, að
stjórnarflokkarnir steinþegi og fáist ekki
til að rœða málin.
Alþingi situr að þessu sinni á
rökstólum á óvenjulega alvöru-
þrungnum tímum. Afskaplega
örðugt árferði hefir sett þjóðina
í mikinn vanda. Það er skylda
Alþingis að vinna að því með
kostgæíni að leysa þann vanda
eftir beztu getu. í því efni veltur
mikið á því, að vinnubrögð þings-
ins séu í góðu lagi og tíma þings-
ins varið til heppilegrar úrlausn-
ar vandamálanna.
Þetta hafa stjórnarflokkarnir á
þingi skilið. Þess vegna hófu þeir
málaleitun við andstæðinga sína,
að óþarfa málæði væri útilokað
og umræður felldar í fastari
skorður en áður hefir tíðkast.
Var svo til ætlazt, að ræðuhöld
yrðu bundin við framsögumenn
nefnda og fulltrúa flokka, flutn-
ingsmenn mála og ráðherrana. —
Við þetta gat tvennt unnizt:
Sparnaður á dýrmætum tíma
þingsins og betra næði til frið-
samlegra starfa í nefndum.
Það er kunnugt, að íhaldsmenn
eru yfirleitt á móti framgangi
þeirra mála, sem stjórnarflokk-
arnir bera fram á þingi og stefna
að almennri farsæld. En íhalds-
menn hafa ekki bolmagn til þess
að fella málin. Þeir hafa því tek-
ið þann óheillakost að þvælast
fyrir og tefja störf þingsins með
málþófi. Þeir vita að vísu mæta-
vel, að þetta málþóf þeirra breyt-
ir engu um niðurstöðu málanna,
en þeim er þó einhver ánægja að
því að geta frestað henni sem
lengst.
Það er eftirtektavert, hvernig
andstæðingar stj órnarf lokkanna
hafa snúizt við fyrrgreindri
málaleitun um takmörkun ræðu-
haldanna í þinginu. »Framsókn«,
blað sprengimanna, viðurkennir,
að mikið málæði eigi sér stað í
þinginu, en blaðið kennir stjórn-
arflokkunum um þetta. »Það eru
foringjar núverandi stjórnar-
flokka, sem mest eyða tíma
þingsins í málæði og orðagjálf-
ur«, segir blaðið. Og ennfremur:
»En meðan aðalmálpípur stjórn-
arflokkanna halda uppteknum
hætti og eyða miklu af tíma
þingsins í óþarfa þvaður og ó-
þrotlegt orðagjálfur er full á-
stæða til að efast um, að hugur
fylgi máli er þeir þykjast vilja
spara fé með styttum þingtíma«.
. En hér um segist aðalmálgagni
íhaldsins nokkuð öðruvísi frá.
Mbl. kvartar um, hversu stjórn-
arliðar séu þögulir og skeyti lítið
um að svara málæði íhaldsmanna.
í því efni skýrir blaðið frá lang-
loku eftir Jakob Möller, þar sem
hann ræðir um »einokunarfrum-
vörpin«, er íhaldsmenn nefna svo,
og þar sem ræðumaður lýsir því
mjög átakanlega, hversu íhalds-
mönnum félli það þungt, þegar
ríkisrekstur væri upp tekinn, sem
kæmi í bága við hagsmuni nokk-
urra einstaklinga í íhaldsflokkn-
um. Mbl. harmar það mjög, að
stjórnarblaðið hafi ekki sýnt
þessari lönguvitleysu Jakobs Möl-
lers þá kurteysi að eyða tíma til
andsvara, heldur hafi það tekið
þann kost »að rétta upp hendina
og senda frv. til 3. umræðu«.
Þá segir Mbl. frá umræðum um
frv. til laga um einkasölu á eld-
spýtym og vindlingapappír, og
að Ásgeir Ásgeirsson hafi haft
framsögu fyrir hönd stjórnarliðs-
ins. Þar beittu þeir Jakob Möller,
Sigurður Kristjánsson og Pétur
Halldórsson miklu málþófi fyrir
hönd íhaldsins. En þegar sýnt
var, að enginn virti málæði- í-
haldsmanna svars, nema fram-
sögumaður málsins, Ásgeir Ás-
geirsson, þá sést greinilega af
frásögn Mbl., að Jakob Möller
hefir orðið viti sínu fjær af reiði.
Blaðið hefir eftir honum:
»Auðséð er á öllu, að meiri-
hlutinn ætlar sér ekki að ræða
þessi mál. Hann lætur sér nægja
að segja: Einokanir og ríkis-
rekstrarfarganið á fram að
ganga hvað sem rökum líður.......
Því þegar lögð eru fyrir þingið
skýlaus rök frá þeim mönnum,
sem svipta á atvinnurekstri og
þau sanna fullkomlega, að ástæð-
ur þær, sem færðar eru fyrir frv.
eru bull og vitleysa — þá stein-
.þegir meirihlutinn!«
Auk þess, sem þessi ummæli
Jakobs sanna það, að hann hefir
verið fjúkandi reiður yfir því að
fá ekki andstæðinga sína til þess
að skattyrðast við sig og flokks-
menn sína og kveður upp þann
dóm, að Ásgeir Ásgeirsson hafi
farið með eintómt »bull og vit-
leysu«, þá er það eftirtektarvert,
að J. M. metur gild rök frá þeim
mönnum, sem þykjast verða fyrir
skakkafalli og missa spón úr aski
sínum við það, að ríkið hagnist á
einkasölu á eldspýtum og vindl-
ingapappír. Er auðséð á þessu,
að Jakob Möller er þess allfús að
gerast hlaupatík þeirra íhalds-
manna, sem aðeins einblína á
sinn eigin hag en loka augunum
fyrir hagsmunum almennings.
En allur þessi úlfaþytur íhalds-
ins út af þögn stjórnarflokkanna
sannar það, að blað »bændavin-
anna« segir ósatt um málæði
Framsóknar- og Alþýðuflokks-
manna í þinginu. Sprengimenn-
irnir eru með þessum ósannindum
að leitast við að klína syndum í-
haldsmanna á fyrri samherja
sína.
Að öllu þessu athuguðu munu
litlar líkur fyrir því, að íhalds-
flokkurinn og »Bændaflokkurinn«
sinni að nokkru hinni þörfu
málaleitun stjórnarflokkanna um
takmörkun málæðis íhaldsmanna
á Alþingi.
Tekjuskattsfrv. stjórnarinnar
Og form. lhaldsflokksins.
Ólafur Thors telur 5000—9000 kr.
hreinar tekjur í sveitum lágtekjur.
Eitt af frumvörpum stjórnar-
innar er um hækkun skatts af há-
tekjum og stóreignum. íhalds-
mönnum er meinilla við þetta
frumvarp, því þeir vilja varð-
veita pyngjur þeirra, sem hafa
háar tekjur og miklar eignir sem
kunnugt er.
ólafur Thors, hinn nýkjörni
formaður íhaldsflokksins, hefir
tekið sér fyrir hendur að skrifa í
Mbl. blekkingar og rangfærslur
um málið. í upphafi þóttist hann
mjög bera hag lágtekjumanna
fyrir brjósti og fullyrti, að skv.
frv. stjórnarinnar tvöfaldaðist
skatturinn á lágtekjum. En lág-
tekjur taldi hann 5000—9000 kr.
hreinar tekjur. Sýnir það þekk-
ingu ól. Thors á hag landsmanna.
Eysteinn Jónsson fjármálaráð-
herrá hefir svarað rangfærslum
ólafs í Nýja dagblaðinu og Tím-
anum, svo að ekki stendur þar
steinn yfr steini. En ólafur er
þrár og vill ekki viðurkenna villu
sína, þó allir aðrir sjái hana.
Síðasta svar Eysteins Jónsson-
ar birtist i N. dagblaðinu 21. okt.
sl. og segir þar meðal annars:
»Það sem bezt sýnir undanhald
ólafs í greininni er tilraun hans
til þess að færa rök að því, að
rétt sé að sýna breytingar þær á
skattgreiðslu manna, sem frum-
varpið fer fram á, með því að
miða við skattskyldar tekjur.
Þetta hyggst ólafur að sýna
fram á með því að benda á, að í
ifrumvarpinu séu útreikningarnir
miðaðir við skattskyldar tekjur!
í frumvarpinu eru engir útreikn-
ingar, nema ef skattstiginn sjálf-
ur á að nefnast því nafni, og við
hann mun ólafur eiga.
Nú vita það allir og ólafur
einnig, að það er ekki skattstig-
inn einn, sem hefir áhrif á skatt-
greiðslu manna. Persónufrádrátt-
urinn hefir þar einnig sín áhrif,
eins og ég sýndi fram á í fyrri
grein minni. í frumvarpi stjórn-
arinnar er þessum frádrætti
breytt frá því sem nú er, og hefir
það áhrif á skattgreiðsluna til
lækkunar. — Þess vegna er allur
samanburður um skattgreiðslur
og skattskyldar tekjur samkv.
núverandi ástandi og samkvæmt
frumvarpinu algerlega út i blá-
inn. Tilvitnun ólafs í frumvarp-
ið sér til stuðnings í þeim vand-
ræðum, sem hann nú hefir ratað
í, er honum því síður en svo til
bjargar. Hún sýnir aðeins það,
sem menn raunar áður vissu, að
ólafur er einkennilega þrár og
seinn til að viðúrkenna yfirsjónir
sínar. Það er engin önnur leið til,
sem sýnir áhrif þau, sem tekju-
og eignarskattstillögur hafa á
skattgreiðslur manna en sú, að
taka til greina bæði hinn ákveðna
»persónufrádrátt« og skatt-
greiðsluna samkvæmt skattstig-
anum. Verður þá að miða við
lireinar tekjur.
Er hart að þurfa að standa í
deilum við alþingismenn um stað-
reyndir. Slíkt er ekki til þess
fallið að gera almenningi auð-
veldara að átta sig á málum.
Enda vitanlegt að skraf ólafs um
skattgreiðslur af skattskyldum
tekjum, sem hann í öðru orðinu
kallar aðeins »tekjur«, til þess
Skíði,
Skíðastafir,
Skíðabönd.
Ýnisar gerðir — allar sfærðir.
Kaupfélag Eyfirðinga.
Járn- og glervörudeildin.