Dagur - 14.04.1955, Blaðsíða 1

I
Fylgist með því, sem gerizt
hér í kringum okkur. —
Kaupið Dag. — Sími 1166.
Dagu
12 SÍÐUR
DAGUR
kemur næst út miðviku-
daginn 20. apríl.
XXXVffl. árg.
Akureyri, fimmtudaginn 14. apríl 1955
21. tbL
Verkakvennaíé
Gluggasýning KEA á „gömlu húðinni" frá 1855
%
Miðlunartillaga héraðssáttasemjara var sam-
þvkkt af báðum deiluaðiluni
I»að hefur helzt borið tii tíðinda
í, vcrkfallsmálunum síðustu viku,
að hirm 6. þ. m. voru undirritaðir
samningar hér á Akureyri milli
V erkakvennafélagsins Einingar
og atvinnurekenda, og var þar
með aflétt verkfalli verkakvenna,
er hófst 1. april.
Sátafundur var haldinn að til—
hlutan héraðssáttasemjara, Þor-
steins M. Jónssonar, og náðist
samkomulag um miðlunartillögu
frá honum, sem er efnislega á
þessa leið:
1. Grunnkaup verkakvenna í al-
mennri dag'vinnu verði kr. 7.20.
(Til skýringar skal þess getið,
að samkvæmt samningi frá því
1949 var verkakvennakaup hér
kr. 6.90, en hjá verkakonum í
Reykjavík kr. 7.00, en bar er
hærri taxti á nokkrum öðrum
liðum en hér hefur gilt.)
2. Ákvæði núgildandi samninga í
milli atvinnurekenda í Reykja-
vík og Verkakvennafélagsins
Framsóknar í Reykjavík, þeir
liðír, er ákveða að konur hafi
sömu laun og karlar, verði tek-
in inn í samninga verkakvenna-
félagsins hér og atvinnurek-
enda.
3. Nýjir samningar, er kunna að
verða gerðir ímilli atvinnurek-
enda og verkakvenna í Rvík,
gangi jafnskjótt í gildi hér. Þó
má kaup ekki lækka né kjör
versna.
4. Að öðru leyti verði samningar
frá 1. júní 1954 milli aðilja
óbreyttir þar til nýr samnir.gur
milli atvinnurekenda ogverka-
kvenna í Reykjavík tekur gildi.
Kauphækkun sú, sem hér hef-
ur nú tekið gildi samkvæmt
framanskráðu nemur því 4,3%.
Engar viðræður hafa farið'fram
hér í milli atvinnurekenda og
| verkamanna síðan verkfall hófst.
Hefur héraðssáttasemjari tjáð
blaðinu, að hann telji tilgangs-
laust að stofna til viðræðna að
sinni, því að báðir aðilar telji sig
bundna af félögum sínum í Rvík.
Farfuglar komnir
sunnan um
höf
í vorblíðunni að imdanförnu
hafa fyrstu farfuglamir verið
að koma hingað og eru aufúsu-
gestir. Fyrstar voru grágæs-
imar að vanda. Flugu þær
fyrstu hér yfir 1. apríl og sett-
ust að á Þveráreyrum. Sama
dag sást tjaldurinn hér út með
sjó, en hann er orðinn talsvert
algengur varpfugl hér nyrðra á
seinni árum. Á skírdag kom
svo lóan, og sást þá á Skipalóni.
Sama dag komu skógarþrestir,
og bættust í hóp þeirra harð-
gerðu þrasta. sem hér hafa vet-
ursetu í görðum. Daginn eftir
kom fjöldi þrasta. Er nú mikill
þrastakliður í görðum og land-
nám og hreiðurgerð undirbúið
af kappi. í dag eða á morgun er
von á stelknum. Rauðhöfða-
endur hafa sést hér suður með
á, en óljóst, livort þær eru ætt-
aðar af andapolli eða suðlæg-
ari slóðimi.
Fundahöld í Reykjavík
í gær
í gær höfðu verkfallsmenn í
Reykiavík útifund á Lækjar-
torgi, og héldu forsprakkar
verkfallsins, 3 kommúnista-
Ieiðtogar, og Hannbal Valdi-
marsson og Eggert Þorsteins-
son af Alþ.fl., ræður. — Mikill
mannfjöldi hlýddi á mál þeirra,
en er blaðið talaði við Reykja-
vík á áttunda tímanum í gær-
kvöld, var allt með friði og
spekt og ekki búizt við því að
til neinna tíðinda mundi draga
á fundi þessum. Mun tilgang-
urinn einkuin hafa verið að
telja kjark í verkfallsmenn að
halda út nú er fimmta vika
verkfallsins fer i hönd.
Þá hófst síðdegis í gær fttnd-
ur deiluaðila að tilhlutan sátta-
nefndar ríkisstjórnarinnar. Var
hálft í hvoru búizt við því í
Reykjavík í gær, að miðlunar-
tillaga kæmi frá sáttasemjara,
og verður þá um hana at-
kvæðagreiðsla í félögununi. En
ekki var vitað, er blaðið fór í
pressuna, hvort slík tillaga
kæmi fram á fttndinum. En
vafalítið er talið, að hún sé á
næstu grösutn.
Eftir páskana var tekin niður gluggasýning KEA á gömlu búðinni frá 1855, en hún var uppsett í tilefni
100 ára afmælis frjálsrar verzlunar. Vakti sýningin mikla athygli, enda var hún mjög haglega gerð. —
Mun þessi gluggasýning hafa verið einna eftirtektaverðust af þeitn, sem gerðar voru hér á landi í til-
efni verzlunarafmælisins. Myndin sýnir búðina, séð frá götunni inn í gluggann.
Ákveðið er ð$ bólusetja um 20 búsund
íslenzk börn gegn mænusótt á þessu vori
Skýrsla um tilraunir Bandaríkjamaima með
bóluefni það, sem kennt er við ameríska vísinda-
manninn dr. Salk, vekur heimsathygli
Nú í vikimni var birt í Banda-
ríkjunum skýrsla um árangur af
notkun bóluefnis gegn mænusótt,
sem amerísk vísndamaðurnn, dr.
Jonas Salk, hefur fundð upp.
Minkur drepinn
»*> A> I r
vio annao dyr
Carlson, hinn kunni minka-
bani að sunnan, kom til Mý-
vatnssveitar fyrir skömmu eft-
ir ósk bænda þar. Eins og fyrr
var frá sagt, varð vart við
minkaslóðir ofan til í Laxárdal
I vetur og við Mývatn, en ekk-
ert dýr hafði þó sést. En óhug
sló á bændur, er þeir urðu var-
ir við þessi ummerki hins óvel-
komna gests. — Talið er að
óvíða á landinu séu betri skil-
yrði fyrir minka en í Mývatns-
sveit og hvergi verra að út-
rýma þeim en þar. Mývetning-
um ig öllum þeim, sem unna
hinu dásamlega og óvenjulega
fjölbreytta fuglalífi þar, mundi
í Laxárdal - varf
við Árnarvafn
þykja skarð fyrir skildi ef
minkurinn eyddi því og spillti
auk þess veiði í vatninu. —
Carlson hafði með sér 4 hunda,
og hóf þegar leitina. Náði hann
bráðlega mink við Brettings-
staði í Laxárdal og lenti í höggi
við annan við Arnarvatn. Var
skotið á hann, en náðist ekki.
Það er algeng aðferð Carlsons
að sprengja minkaholumar og
koma dýrin þá oftast út og
verða hinum grimmu og veiði-
vönu hundum að bráð. —
Carlson er farinn suður, en
mun koma aftur innan skamms
og halda áfram veiðum.
Vekur skýrsla bessi mikla at-
hygli víða um heim, því að hún
gefur til kynna, að bóluefnið sé
mikilvægt varnarmeðal gegn
mænuveiki, sem hefur herjað
með vaxandi þunga á mörg
menningarlönd síðustu áratugina.
Að vísu hefur enginn fullnaðarúr
skurður um þetta verið kveðinn
upp, en mörg hundruð þúsund
börn hafa verið bólusett og síðan
hafa þau verið undir stöðugu
lækniseftií-liti, og eins börn á
sama aldursskeiði, sem ekki hafa
verið bólusett. Þykir reynslan
sýna, að bóluefnið sé hin mikil-
vægasta vörn.
Efnið er unnið úr mænusótt-
arvírusum, sem ræktaðir eru í
apanýrum, og síðan drepnir.
Bóluefnið á að gera börnin ónæm
fyrir sjúkdóminum.
Bóluefnið kemur til íslands.
Þegar kunnugt varð um
niðurstöður rannsókna þessara í
Bandaríkjunum, var brugðið við
í mörgum löndum um að fá bólu-
efnið og hefja bólusetningu. —
Verður það nú tekið í notkun
víða um heim. Meðal þessara
landa er ísland.
Samvinna heilbrigðisstjómar og
Félags fatlaðra og lamaðra.
Hafa heilbrigðisstjóm landsins
og Félag fatlaðra og lam&ðra
bundist samtökum um að stofna
til bólusetningar hér á landi. —
Greiða þessir aðilar í félagi 2/3
kostnaðar, en 1/3 er ætlunin að
aðstandendur barnanna, sem
bólusett verða, greiði. Er talið að
sá kostnaður verði alls ca. 45 kr.
á bam fyrir bóluefni og vinnu.
Bólefnið kemur hingað norður.
•K.
Bóluefriið er væntanlegt til ís-
lands frá Bretlandi n.k. sunnu-
dag, og mun bólusetning í Rvík
hefjast í næstu viku. Efnið verð-
ur sent út um land til þeirra hér-
aðslækna, sem þess óska.
Héraðslæknirinn á Akureyri
hefur tjáð blaðinu, að bólu-
setning hér muni hefjast eins
fljótt og við verður komið. —
Mun hingað koma nokkurt
bóluefni, en vafasamt að það
nægi að sinni fyrir öll börn. En
reynt verður að verða við ósk-
mn foreldra um bólusetningu
eftir því sem unnt er.
Bjóst héraðslæknirinn við að
geta birt almenningi auglýsingu
um fyrirkomulag bólusetningar í
bæjarblöðunum í næstu viku.
DAGUR
Blaðið kemur nú degi seinna
en venjulega vegna þess að frí-
dagur var á mánudaginn. Ann-
að blað kemur ckki í þessari
viku. Næsta blað kemur út
miðvikudaginn 20. apríl.