Dagur - 09.09.1959, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 9. september 1959
D AG UR
5
RÆTT VIÐ GÍSLA GUÐMUNDSSON, ALÞINGISMANN
Framhald af 8. siðu.
ar koma ekki til okkar eins og
happdrættisvinningur, en koma
samt, ef að því er unnið.
Hvaða framkvæmdir telur þú
líklegastar til að efla atvinnulíf-
ið hér á næstu árum?
Já, þarfir sveitanna þekki eg
nú bezt í Norður-Þingeyjarsýslu.
Þar hefur t. d. í nokkrum sveit-
um verið mikið unnið við fram-
ræslu síðustu þrjú árin. Hinu
nýframræsta landi þarf að
breyta í tún og auka fóðuröflun-
ina stórlega til tryggingar vax-
andi bústofni. Þar í sýslu þarf
fólk að verja gróður íyrir upp-
blæstri og græða upp blásið
land.
Svo eru það vegirnir og raf-
magnið, bæði þar og hér. Um
sveitir Suður-Þingeyjarsýslu og
Eyjafjarðarsýslu er betra að
ræða við Karl Kristjánsson og
Garðar Halldórsson.
Hafnir, skip og bátar
En hvað um sjávarsíðuna?
Eg vil fyrst nefna hafnirnar.
Þar er mikið verk óunnið og þol-
ir ekki langa bið. Til þess að út-
gerð og sjósókn geti vaxið, þurfa
sæmileg hafnarskilyrði að vex-a
fyrir hendi.
Hafnarmannvii'kjum í Ólafs-
firði er enn ekki lokið. Þar hefur
nýlega verið unnið að dýpkun
og að því að koma upp skjóli
fyi'ir bátana innst við hafnar-
gai'ðinn. En eftir er mikið vei’k
við garðinn, eða öllu heldur
gai'ðana báða. Á Dalvík er nú
unnið að því að undix-búa báta-
höfn. í Hi'ísey þarf að endur-
bæta bryggjuna og lengja
bryggju á Grenivík og einnig á
Hauganesi og endui'bæta bi-yggj-
una á Svalbai'ðseyi'i. Á Húsavík
þarf enn að lengja hafnargarðinn
og vinna að dýpkun til að bæta
aðstöðu báta og skipa. Á Kópa-
skeri er framkvæmdum lokið, a.
m. k. í bili. Þar er ekki útgei’ð. Á
Raufarhöfn hefur mikið verið
unnið að dýpkun og þarf að
halda því áfram. Höfnin á enga
bryggju. Hins vegar ei-u þar
bryggjur í eigu síldarverksmiðju
og söltunarstöðva. Á Þórshöfn
hefur vei'ið gei'ð áætlun um höfn
og þar er enn miklu verki
ólokið.
Það má heldur ekki gleyma
Grímsey og Flatey, þegar rætt er
um sjávai'síðuna. Við megum
hvei'gi láta undan síga. En það
er ekki einhlítt að byggja hafnir.
Hér þurfa að koma fleiri skip, og
það er ekki nóg að hafa báta, sem
eru þi'iðjunginn úr ái'inu suður
við Faxaflóa. Sem allra mest af
aflanum vei'ður að koma á land í
heimahöfn, til þess að þar skap-
izt verkefni fyx-ir fólk í landi.
Veiðar togbáta við Eyjafjöi'ð
hafa undanfai-in ár gefið góða
raun. Nýju austur-þýzku fiski-
skipin eru mei'kileg tilraun. Enn
er ekki úr því skorið hvers af
þeim má vænta. Litlir þilfai's-
bátar og opnir vélbátar njóta
væntanlega góðs af útfæi'slu
landhelginnar héi', kannski
stæi'ri bátar líka. Tilraunir, sem
nú nýlega hafa verið gei'ðar til
að hafa slíka báta á heimamið-
um á vetrarvertíð, eru athyglis-
vei'ðar.
Það þai'f að gera stói't átak á
næstu ái'um, til þess að auka
sjávai'aflann og vinna úr honum
sem bezta vöru, endurbæta og
stækka fiskvinnslustöðvarnai',
þar sem þess er þöi'f. — Eldri
aðfex'ðin vai', að salta fiskinn,
verka hann og þurrka úti.
Noi'ðlendingar stóðu fi-amar-
lega í því, þegar á 19. öld, þeir
gei-a það enn sumir með góðum
ái'angi'i. Sólþurrkaður stórfiskur
er falleg vara.
Orkulindir og iðuaður
En hvað um aðrar atvinnu-
greinar?
Akureyri er mikill iðnaðai'bær
og hlýtur að verða vaxandi iðn-
aðarbær. En það þarf að fjölga
togurunum hér. Iðnaðarbær og
fjölmenni fer jafnan saman. Eg
vona að ekki verði langt þangað
til byrjað verður á dráttarbraut-
inni, þá þai-f járniðnaðai-mönnum
líka að fjölga. En hér er Ingvar
kunnugx’i en eg. Það er erfitt að
vera alls staðar nægilega kunn-
ugur í stói-u kjördæmi og eg ef-
ast um, að nokkrum takizt það;
Álítur þii að á Norðurlandi verði
eins góð skilyrði til atvinnu-
reksturs og t. d. á Suðurláglend-
inu eða við Faxaflóa?
Já, því ekki það? Sunnlend-
ingar myndu vilja gefa hundruð
milljóna fyrir Eyjafjörð — með
Akureyri, Svalbai'ðseyri og
Hjalteyri, ef slíkt væri yfirleitt
mögulegt. — Fi-ægasti akur í
fornum sögum, Vitaðsgjafi, var í
Eyjafix-ði. í Þingeyjai'sýslum eru
einhver beztu sauðlönd á íslandi.
í Jökulsá og á jai-ðhitasvæðunum
hér nyi-ði'a er geysimikil orka,
sem bíður þess, að menn taki
hana í þjónustu sína.
Noi'ðlenzkar fiskislóðir eru oft
gjöfular, og fiskur er einhvers
staðar á miðunum allt ái'ið, að
ógleymdri síldinni, sem skip úr
öllum landshlutum sækja hingað
á sumrin. Við skulum ekki van-
meta síldina, þótt hún hafi verið
stopul undanfarið.
Sú stói'sókn í atvinnumálum
og fi-amkvæmdum, sem átt hefur
sér stað á fyri'i hluta þessarar
aldax', getur endurtekið sig hér
fyrir aldamót.
[ MINKAPLÁGAN OG AÐRAR PLÁGUR.
| Ófriðarhætta er alla tíð,
| umsáturslið og vamarstríð
1 , ...jafnvel um beztu bæi,
og liér á Norðurlands höfuðstað
•| höfum við líka upplifað
| talsvert af slíku tæi.
Minkur er nefndur meindýr eitt,
margar er hefur þungar veitt
! búsifjar búandlýði.
JJm hann vita menn ekkert gott
utan að mörg og verðmæt skott
\ sagt er að suma prýði.
Úr sérhverri átt hann sækir nú
! sá er löngum við hænsnabú,
varpið og veiðiána,
! illvirki mörg og ósmá vann,
enda höfum við drepið hann
! án þess að blikna eða blána.
I í London var einnig innrás gerð,
r ekki var minkur þar á ferð,
! en urraull af ormum smáurn,
sem þekkti Ijóst liversu leitt það er
I að láta Bretana troða á sér,
— það sjónarmið sízt við láum. —
I ~ Það hélt ekkert við þeim heljarsæg,
! og liöfuðborg Engla, sögufræg,
I varð öll sem einn ormagarður.
1 Örvilnan ríkti alls staðar,
\ því óvinur þcssi bæði var
! seigur og sóknarharður.
Þar dugðu ekki nein hergögn liót,
handsprengjur, byssur, sverð og spjót,
! -• „tankar“ og tundurskeyti.
| Sýndist því lítil sigurvon,
1 — og svo var garpurinn Anderson
1 naumast á næsta leiti.
! Hér vopnuðust menn hvar minkur sást,
minnkun er ei við hann að fást,
jj og minnka það mein er hann veldur.
I Við þverúðug öfl við þreytum fang
i og þolum ei nokkurn yfirgang,
— og ormarnir ekki lieldur.
DVERGUR.
Frá Barnaverndarfélagi
Akureyrar
EINS og kunnugt er, hélt Barna-
verndarfélag Akureyrar uppi leik-
skóla um tx eggja ára skeið, en varð
að hætta þeirri starfsemi vegna
vöntunar á húsnæði.
Nú mun leikskólinn taka aftur
til starfa á þessu hausti og verðui
þá í nýjum og rúmgóðum húsakynn
um við Gránufélagsgötu, sem félag-
ið hefur látið byggja.
Þeir foreldrar, sem hafa í hyggju
að koma börnum sínum í skólann,
eru beðnir að koma umsóknum á
framfæri senr allra fvrst, og helzt
eigi síðar en um næstu mánaðamót,
svo að nokkuð verði vitað um að-
sókn. — Nánari uppýsingar verða
gefnar í skrifstofu Oddeyrarskólans
(sírni 2496) og í síma 2035 frá kl. 5
—7 síðdegis daglega fyrst um sinn.
íslenzkar dýramyndir
Eyfirðingar unnu
SÍÐASTLIÐINN sunnudag fór
fram í Mosfellssveit hin árlega fjög-
urra lxéraða keppni í frjálsum í-
þróttum. Géxður árangur náðist í
sumum greinum, jirátt fyrir slæmar
aðstæður.
Ums. Eyjafjarðar varð stigahæst,
hlaut 110 stig.
íþróttabandalag Akureyrar hlaut
86 stig.
íþróttabandalag Keflavíkur hlaut
81 stig.
Nánar verður sagt frá einstökum
áröngrum síðar.
Ódýr strásykur
kr. 3.75 pr. kg.
kr. 168.00 pr. sk.
HAFNARBÚÐIN
Kosningarnar í haust
Viltu segja nokkuð um kosn,-
ingarnar í haust?
Eg vona, að listi Framsóknar-
manna komi fjórum mönnum að
— og að Ingvar Gíslason verði
kosinn. Fi'amsóknai'menn munu
ekki liggja á liði sínu, og eg held,
að ýmsir, sem greitt hafa atkvæði
með öðrum flokkum, muni líka
vilja stuðla að því, að sem flestir
frambjóðendur héðan komist á
þing. Menn vita, að því færri,
sem kosningu hljóta af hinum
listunum, því fleiri komast að
sem uppbótarmenn. Og atkvæð-
isrétt á Alþingi hafa uppbótar-
mennirnir, nákvæmlega hinn
sama og aði'ir. Að réttu lagi hefði
Norðurlandskjöi'dæmi eystra átt
að vera 7 manna kjördæmi, sam-
anborið við sumra aðra lands-
Danskt útgáfufyi'irtæki hefur
látið gera kartonbækur með
myndum af íslenzkum dýrum. —
Teikningai'nar hefur Halldór
Blöndal gert, en Innkaupasam-
band bóksala h.f. í Reykjavík
hefur einkasölu á bókum þessum
hér á landi.
Straujárn í óskilum
ÍSKÓBÚÐ KEA
hluta. Það vai'ð ekki. En úr því
má nokkuð bæta með því að
kjósa Framsóknarmenn og láta
hina koma inn á uppbót.
ÞANKAR OG ÞÝÐINGAR
FIX-SO FATALÍM
PLAST lím
LÍM sem límir allt
nýkomið
VÖRUFIÚSIÐ H.F.
GUM.-HRINGIR
á niðursuðuglös
SPENNUR á niðursuðuglös
SELLOPHANPAPPÍR
SMJÖRPAPPÍR
SEGLGARN
VÖRUHÚSIÐ H.F.
SKÚR,
3.7 x 3.5 m, eða stærri, ósk-
ast til kaups. Afgr. visar d.
KWAME NKRUMAH
(f. 1910) forsœtisráðherra i Ghana.
Þegar enska nýlendan Gullströnd
in í Afríku varð sjálfstætt samveld-
island og nefndist Ghana, varð
svertinginn dr. Kwame Nkrumah
fyrsti forsætisráðherra hins nýja
ríkis.
Nkrumah hafði fengið menntun
sína í London og dvalið þar í rnörg
ár, og jxar hafði hann notað hvert
tækifæri til jxess að berjast fyrir
sjálfstæði lands síns. Um skeið
flutti hann, ræðu úr færanlegum
ræðustól í Hyde Park, en jxar rná
hver og einn liakla ræðu um Jxað,
sem hann vill.
Það voru oftast margir og eftir-
tektarsamir tilheyrendur í kringum
Nkrumah, en einn laugardag var í
hópnum einn Englendingur, sem
var stöðugt að taka fram í fyrir lxon-
um. Nkrumah jxótti að lokum nóg
komið og sagði:
— Viljið jxér nú ekki gjöra svo
vel að hætta að ónáða mig með þess
um köllum. Reynið að muna, að
það er ég, sem er úr frumskóginum
en ekki jxér. Elagið yður jxví eins og
siðaður maður.
Þetta dugði.
AMSCHEL MAYER
von ROTHSCHILD
(1773—1855) þýzkur Gyðingur
og banliastjóri.
Eitt kvöld átti Rothschild sam-
ræður við ungan og mjög ákafan
marxista, senx reyndi að sannfæra
fjármálamanninn um réttlæti jxess,
að fjármagninu væri skipt jafnt
milli allra.
Er Rothschild hafði lengi hlust-
að af þolinmæði á unga manninn,
greip hann fram í og sagði:
Það eru víst um 65 millj. íbúa
hérna í Þýzkalandi. Ég býst við,
að aleiga mín sé eitthvað í kring-
um 65 milljónir marka. Hatia,
hérna er eitt mark, gjörið þér svo
vel. Nú erum við „kvittir“.