Dagblaðið Vísir - DV - 21.04.1995, Blaðsíða 14
14
FÖSTUDAGUR 21. APRÍL 1995
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEiNN R. EYJÓLFSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjórar: JÖNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)563 2700
FAX: Auglýsingar: (91)563 2727 - aðrar deildir: (91)563 2999
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun; ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 150 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk.
Sumarið er komið
Gamalt máltaeki segir aö þegar vetur og sumar fijósi
saman þá boöi þaö gott sumar. Guö láti gott á vita. Enn
er frost á Fróni á fyrsta degi sumars og er ekki á vetur-
inn bætandi, svo kaldur og snjóþungur sem hann hefur
reynst íslendingum. Veturinn hefur sömuleiöis verið
harður og erfiður í víðari skilningi og er þá vísað til
náttúruhamfara, slysa og efnhagsþrenginga hvers konar.
Atvinnuleysi hefur ekki minnkað og raunar aukist í
marsmánuði. Kennaraverkfall lamaði skólahald í margar
vikur og setti svip sinn á líf og starf ungu kynslóðarinn-
ar. Allt hefur þetta gert veturinn langan og mótdrægan.
Sumarið byijar heldur ekki ýkja vel með norðanátt
og næðingi um mestallt land. En með hækkandi sólu og
aukinni birtu eykst mönnum þrek og áræði og enn erum
við ekki á vonarvöl. Það er að minnsta kosti mikill mun-
ur á lífsbaráttu núverandi kynslóða og þeirra hinna sem
háðu sitt stríð í lágreistum torfkofum, einangraðir og
myrkri umluktir langtímum saman.
Samt þraukaði þjóðin og það var kannski biðin og birt-
an af sumrinu sem hélt íslendingum hfandi um margar
aldir. Gleggst kemur sú von ljóssins fram í kveðskap og
kvæðum íslenskra skálda sem sífellt eru að tjá ást sína
á sól og sumri í mörgum af fegurstu ljóðum íslenskrar
tungu. Þá grænkaði grasið, þá léku sér lömbin og þá var
sólskin í hveijum ranni og hveiju bijósti.
Því ættum við ekki að geta tileinkað okkur sama hug-
arfar? Nú sem endranær er rík ástæða til að fagna sumri
og efla með sér bjartsýnina.
Á miðvikudaginn kvöddum við veturinn og þá kvaddi
einnig í sjónvarpinu sá ástsæh sjónvarpsmaður Hermann
Gunnarsson sem hefur stjómað þáttum sínum Á tah hjá
Hemma Gunn í átta vetur. Geri aðrir betur.
Það er sérstök ástæða til að þakka Hermanni fyrir
framgöngu hans, notalegar stundir og skemmtilegt við-
mót í sjónvarpsþætti sem hefur notið yfirburða vinsælda
og áhorfs aha sína göngu. Sjónvarp er orðinn stór þáttur
í tilverunni og dagskrá sjónvarpsstöðvanna er hluti af
hölskyldulífinu. Auk Hermanns sjálfs og þeirra hsta-
manna og skemmtikrafta sem þar hafa troðið upp og
gert þessa þætti hans vinsæla fer ekki á mihi mála að
íslenskir þættir og íslenskt efni höfðar mest og best til
þjóðarinnar. Góð dagskrá styttir langar vetrarstundir og
gerir lífið léttbærara.
Forráðamenn Ríkisútvarpsins hafa ákveðið að feha
niður Á tah hjá Hemma Gunn, en vonandi gefst Her-
manni kostur á að spreyta sig í annars konar þáttagerð
á næsta vetri. Sá sólargeish má ekki slokkna.
Sannleikurinn er sá að þrátt fyrir kosningar og stjóm-
mál, sem hafa verið efst á baugi að undanfömu, vih fólk-
ið í landinu fá að vera í friði fyrir afskiptum og stjóm-
semi annarra. Það vih fá svigrúm th eigin athafna, eigin
útrásar, afþreyingar og andlegrar uppörvunar og er fært
um það. Þióðin vhl vera sinn eigin gleðigjafi og njóta
þeirra sem vhja veita þeim hlutdehd í hlátri og heh-
brigðu lífsviðhorfi.
Sumarið er stutt en sá árstími á þess heldur að vera
vel nýttur og einskis láta ófreistað að taka á móti sólinni
af himnum ofan og sólinni sem kemur með brosinu og
birtunni í huganum. Sumarið er eins og loftvog og eftir
því sem loftvogin hækkar, eftir því hlýtur lífið að taka
kipp fram á við og upp á við.
Það er þetta sem sumarið færir okkur og sumardagur-
inn fýrsti. Hann færir okkur vissuna um betri tíð og bjart-
ari horfur í lífi þjóðar og lífi einstaklinga. Já, gleðhegt
og gott sumar. Ehert B. Schram
„Bill Clinton er bundinn í báða skó, hann getur ekki svipt Bandaríkjamenn þessum kærkomna óvini, þeim
eina sem Bandaríkjamenn eru ánægðir með.“ Simamynd Reuter
Valdníðsla
Vestræn ríki eru nú í þeirri ein-
kennilegu aðstöðu að sárbæna írak
um að þiggja lítilsháttar tilslakanir
á samskiptabanni Sameinuðu þjóð-
anna við Saddam Hussein. Það er
löngu ljóst að banniö er ekkert
annað en persónuleg hefnd gegn
einum manni, en vald SÞ er notað
til að svelta og einangra 20 milljón-
ir manna. Það fáránlegasta er að
bannið bitnar mest á uppáhaldi
Vesturlandamanna, Kúrdum í
Norður-írak, sem verða að þola al-
mennt bann á írak, samskiptabann
íraka við Kúrda, og að auki lokuð
landamæri og innrásir frá Tyrk-
landi sem er eina samband þeirra
við umheiminn. Bannið er það al-
gerasta sem um getur í sögu SÞ,
Irak er algerlega einangraö frá
samskiptum við umheiminn.
Aleiðingamar eru geigvænlegur
skortur á öUum nauðsynjum, ekki
síst lyfjum og hjúkrunarögnum.
Bamadauði hefur margfaldast og
heilbrigðiskerfið, sem var með því
besta sem þekktist í Miðaustur-
löndum, er í molum. Áður fyrr
fluttu írakar inn um tvo þriðju af
þeim matvælum sem þörf var á,
nú er það bannað og afleiðingin er
víðtækurt skortur og sums staðar
neyðarástand, einkum meðal shía
múshma í suðurhluta landsins.
Yfirskin
Tilgangurinn er vitanlega að
koma Saddam Hussein á kné. Ge-
orge Bush úthrópaði Saddam á sin-
um tíma sem eitt mesta illmenni
veraldarsögunnar. „Verri en Hitl-
er,“ sagði hann enda þótt að athug-
uðu máU sé Saddam hvorki betri
né verri en fyrirrennarar hans, eða
þá keppinautar á borð við Assad í
Sýrlandi. En Bush varð fangi eigin
orða, hann gat ekki dregið í land
eftir aUa þá móðursýki sem banda-
rískir og alþjóðlegir fjölmiðlar
mögnuðu upp. Sú skýring er nú
tekin góð og gild af almenningi aö
Kúveitstríðið hafi snúist um oUu
en svo var ekki. Þetta var persónu-
KjáHaiinn
Gunnar Eyþórsson
blaðamaður
legt uppgjör Saddams og Shabah
fursta, en Bush greip til vopna fyrst
og fremst vegna þess að landamær-
um var breytt með vopnavaldi.
Hann leit á þetta eins og Hitler
heföi verið að ráðast inn í Pólland.
Bill CUnton er bundinn í báða skó,
hann getur ekki svipt Bandarikja-
menn þessum kærkomna óvini,
þeim eina sem Bandaríkjamenn
eru ánægðir með. Hann getur ekki
látið segja um sig að hann sé Unur
gagnvart Saddam, það er eins og á
fyrri tíð að vera hálfvolgur í barátt-
unni gegn kommúnismanum.
Tylliástæður
Það er löngu fulljóst að bannið
bitnar á öllum nema þeim sem það
var sett til höfuðs og þjóðir heims
eru farnar að ókyrrast. Þetta er
tvímælalaus misbeiting á Samein-
uðu þjóðunum til að hindra að
Bandaríkjamenn verði að brjóta
odd af oflæti sínu gagnvart Saddam
Hussein. Hvers kyns tylUástæður
eru fundnar til að halda áfram
banninu. Nú eru þeir orðnir
smeykir um að of langt sé gengið.
Síðasta tylUástæðan var að ekki
hefði verið gerð grein fyrir öllu því
efni til bakteríuræktar sem írakar
hafa keypt fyrir spítala sína. Þessi
efni má líka nota til að framleiða
skaðlegar bakteríur. Þar afleiðandi
er nýjasta átyUan að Saddam bölv-
aður sé að búa til sýklavopn. Því
skyldi ekki aflétta banninu, heldur
leyfa írökum að selja olíu fyiir
nauðsynjum gegn því að allt fé færi
inn á lokaða reikninga í umsjón
SÞ, sem skammtaði Saddam síðan
matarpeninga, auk þess sem 300
miUjónir dollara skyldu renna til
að bæta Kúveitum skaða af innrá-
sinni. Þessu hafna írakar vitan-
lega. Það er ljóst að þessi mál eru
komin í óefni, þetta er ótvíræð
valdníðsla og áframhaldandi við-
skiptabann mun aðeins afla Sadd-
am samúðar og bannið hefur að-
eins orðið tU þess að styrkja hann
í sessi. Því fyrr sem menn fara að
horfa raunhæft á þessi mál og
gleyma gasprinu í George Bush því
betra, því að þessi misbeiting á
valdi Sameinuðu þjóðanna er að
verða blettur á þeim sem erfitt get-
ur oröið að þvo af.
Gunnar Eyþórsson
„Þaö er löngu ljóst aö bannið er ekkert
annað en persónuleg hefnd gegn einum
manni en vald SÞ er notað til að svelta
og einangra 20 milljónir manna.“
Skoðanir annarra
Merkilegur umbótatími
„Sjálfstæðisflokkur og Alþýðuílokkur hafa starfað
saman í tveggja flokka ríkisstjórnum tvisvar sinnum
á lýðveldistímanum. í hið fyrra skipti stóð samstarf
þeirra í nær 13 ár eða frá 1959 tU 1971. Það var eitt
mesta, ef ekki mesta, umbótaskeið í sögu lýðveldis-
ins. í seinna skiptið stóð samstarf þeirra í fjögur ár,
þ.e. frá 1991 þar til í fyrradag. Þessi fjögur ár hafa
líka reynst merkilegur umbótatími. í bæði skiptin
stóðu þessir flokkar við stjómvölinn þegar verulega
harðnaði á dalnum." Leiðari Mbl. 19. apríi.
Ekki málefnaágreiningur
„Þau tíðindi hafa nú gerst að Davíð Oddsson hefur
beðist lausnar fyrir ríkisstjóm SjálfstæðisQokks og
AlþýðuUokks. Þetta skeði eftir að slitnað hafði upp
úr viðræðum þessara Uokka um áframhaldandi sam-
starf. Ljóst er að ástæðan fyrir því að upp úr slitn-
aði er sú að ekki var treyst á samheldni þingliðs
Uokkanna tU að halda ríkisstjóm gangandi með eins
atkvæðis meirihluta. Málefnaágreiningur mun ekki
hafa orðið tu trafala.“ Leiðari Tímans 19. apríl.
Hreinræktuð einflokksstjórn
„í fjölmiðlum í gær töldu forystumenn Sjálfstæðis-
flokks og Framsóknarflokks að fátt standi í vegi fyr-
ir því að samningar náist. Það em lítU tiðindi. Milli
þessara Uokka er enginn hugmyndafræðUegur
ágreiningur af neinu tagi, samstjórn þeirra kemst
býsna nálægt því að vera hreinræktuð einflokks-
stjórn. Sjálfstæðismenn gengu fullkomlega stefnu-
lausir tU kosninga og neituðu einfaldlega að taka
afstöðu í öUum mikUvægustu málaflokkunum.
Stefna þeirra í landbúnaðarmálum, sjávarútvegs-
málum, Evrópumálum og ríkisfjármálum er óskrifað
blað.“ Leiðari Alþýðublaðsins 19. apríl.