Þjóðviljinn - 25.08.1937, Page 3

Þjóðviljinn - 25.08.1937, Page 3
PJOÐVIEJINN Miðvikudagurinn 25. ágú.st 1937. þJÓÐVIUINN BSálgrasra Korainánlttaflokfcf tilands. Kitctjórl: Einar Olgeirsson. Kttstjéni.: Bergataðastræti 30 »Imi 2270. dfgreiétia og anglýtlngaskrlfsa Langavog 38, slmi 2184. Komur út alla ðaga, aema mftnudaga. Atkrlftargjaid ð mánuOl: Reykjavik og nágrenni kr. 2,0t AnnarsstaSar \ landinu kr. 1,25 I lausuölu 10 aura eintakiíS. Prentsmiðja Jðns Helgasonar, Borgstaðaatræti 27, slmi 4200. Er „starfsskráina grundvöllur að sam- einingunni? Það leikur vart á tveim tung'- um að krafan um. samstarf verk- lýðsflokkanna er hin almenna krafa allrar alþýðu og kjörorð alls verkalýðs og yfir höfuð allra þeirra manna sem láta sig mál alþýðunnar nokkuo skipta til annars en fjandskap- ar. Með þessari staðreynd hefir íhaldið séð váboðana brotna. nær og nær. Þes,s vegna hafa blöð í- haldsins þyrlað upp fádæmum a,f ryki og endileysui um málið. Þess vegna hafa skriffinnar í- haldsins gert alt, sem í þeirra valdi stóð til þess að tortryggja viðleitni alþýðunnar í því að hasla sér sameiginlegan völl gegn íhaldinu og mæta því í einni órjúfandi fylkingu,. Þessi skrif íhaldsblaðanna ættu hinsvegar að færa hverjum al- þýðumanni heim. sanninn um nauðsyn á samvinnu, verklýðs- flokkanna,. Það sem íhaldið ótt- ast framar öllu, er a,ð verkalýð- urinn vaxi til þess þroska, að hann skilji afstöóu sína til íhalds ins og vaxi til þeirra dáða að" geta boðið því ótrautt byrginn,. 1 báðum blööum verklýðsflokk- anna, hefir þessi samvinna verið * rædd að nokkru í tilefni af samningaumleitunum þeim, sem nú eru á döfinni. Enginn ágrein- ingur virðist vera um markmið samninganna en það, sem eink- um, er rætt í þessum efnurn er tillaga, Héðins Valdimarssonar um »tafarla.usa sa,meiningui« eða samvinnu um dagskrármál al- þýðunnar, uns sá skilningur er fenginn og það traust skapað, sem ætla má að þurfi til fullr- ar sameiningai’. Það er einmitt þessi aðferð, sem ein hefir kornið að haldi í þeim löndum, sem, samstarf jafnaðarmanna og kommúnista er kom.ið áleiðis. Það er ekki yafamál, að al- þýða.n vill samstarf og krefst þess, að Komimúnistaflokkurinn og Alþýðuflokkujrinn taki upp nána,ri samvinnu, en verið hefir. En þá kemur að höfuðatrið- inu og það er að finna sameig- inlegan grundvöll til samstarfs. Slíkt atriði er auðvitað svo veiga mikið að ekki verður gengið á svig við það. Alþýðublaðið full- yrðir í gær að þegar sé fyrir hendi grundvöllur til »sameiiy ingar og að starfsskrá Alþýðu- flokksins sé einmitt sá gru.nd- völlur, semi byggja verði á. '^Kommúnist (tfl o k kur Islands hefir fadist á starfsskrá Alþýðu- flokksins og ekki séð ástæðu til Síðustu alþingiskosningar ingin i Yestmannaeyjnm. og samfylk- Eftir Jón Rafnsson. j^OMMUNISTAFLOKKURINNog Alþýðu- flokkurinn í Yestmannaeyjum hafa nú komið sér saman um kosningu nefnda til þess að ræða sam- vinnu flokkanna í verklýðsmálum — en sú samein- ing er sérstaklega þýðingarmikil, einmitt í Vest- mannaeyjum, þar sem samtök verkalýðsins hafa ver- ið klofin um nokkurra ára skeið. Má hiklaust vænta als hins besta af þessari samvinnuviðleitni, svo rík- ur sem samfylkingarviíjinn er meðal als fjölda manna í Eyjum. I eftirfarandi grein lýsir Jón Rafns- son bæjarfulltrúi kommúnista í Vestmannaeyjum því pólitíska viðhorfi, sem þessi samvinna er vaxin upp úr. Án þes,s að gera, sér • noklvra* • grein fyrir þeim sjónarmiðu.nT sem ríkjandi voru • í - •pólitílv stjórnarfl.okkanna, þegar- • þeir slitu samvinnu og efndu til síð- ustu alþingiskosninga, verður ekki skilin til hlítar hin skyndi- lega trufl.un samfylkingarinnar þess að bæ'ta neinu við hana«. Við þetta er það að athuga, að starfsskráin er aðeins ákvörðun um, hvernig flokkurinn. ætli að beita sér í ýmsum, aðkallandi dægurmálum. Þar af leiðandi er liún aðeins nothœfur gnmdvöll- ur til samvinnu en alls ekki til sameiningar. Starfsskráin er samin sem samvinnuitilboð til Framsóknarflokksins, um, þau, mál sem, mest kölluðu að í svip- inn. Hún va,r dægurmálapró- gram en ekki stefnuskrá, enda datti engum manni í Alþýðu- flokknum, í htig að bjóða, Fram- sókn, sameiningu um starfs- skrána., Svo er einnig um afstöðu kom- mún.ista t.il starfsskrárinnar. — Flokkujrinn telur hana í öllum veigameiri atriðum. nothæfan grundyöll að samstarfi um dæg- urmálin, þó að ýmáslegt megi betur fara, eins og flokkurinn hefir bent á í samfylkingartil- boðurn sínum,. Hinsvegar virtist. það ekki fyllilega ljóst fyrir greinarhöf- un, di hvað pólitískur flokkur er í rau,n og veru. Hann virðisti ekki hafa hina minstu hugmynd um annað pólitískt starf en dægur- baráttuna, sem að vísu er mák- ilvægt atriði. Pólitískur flokkur verðuy að byggja tiiveru sína á skipulagningu, og stefnuskrá, sem grípur yfir mklu víðara svið en dægurmálin ein. Stjórnmála- flokkur alþýðunnar í landinu, verður að byggjast á skipulagn- ingu, stefnuskrá,sameiginlegri l.ifsskoðun og uppeldi alþýðunn- ar. Starfsskráin grípur ekki yfir neitt afi þessu. þess vegna er hann aðeins grundvöllur að sam vinnu en ekki sameiningu. Grundvöltur samstarfsins er þegar fyrir liendi og því er hcegt að byrja það strax. Hinsvegar er grundvöllur sameiningarinnar ófundinn enn þá, en tvmueialaust kemm hann í Ijós við samvinn- una. En það má ékki tefja saon- starfið uns sá grimdvöllur er fundinn. *í Vestm.anna.eyju,m s. 1. vet:u,r, •s’em'þá'hafði, þróast út. frá sam- •vinnu kommiúnista og jafnaðar- manna haustið 1935, á þriðja ár, og var komin á hinn besta rek- spöl. Það er opinhert. mál, að um nokkurt skeið höfðu rutt sér til rúm,s innan Alþýðuflokksins sterkar hvatir.. til breyttrar afstöðu, gagnvart .stjómarstefnu Framsóknar og vaknað upp ráðagerðir um samvinnuslit og nýjar kosningar, áður en til þeirra atburða dróg. Allveruleg- ur vottur pólitískrar kreppu. hafði gert vart við sig í herbúð- um, stjórnarliðsins, af giidum á- stæöum,. Hægri öfl Framsóknar, sem mestu voru ráðandi um stefnu ríkisstjórnarinnar og banda- öfl þeirra, í Alþýðuflokknum höfðu, með sinni »eig-þreyiaö«te afslátitarpóiltík, stofnað áliti Al- þýðuflokksins í alvarlega hættu meðal vinstri kjósenda í land- inu. Vinstiri öflin í Alþýöuflokkn- um, se.m, stöðugt hertu á kröf- unni um, samvinnu við Kommún- istaflokkinn, u,m lýðræði og skoðanafrelsi í faglegu málun- um og skipulagslega aðgrein,- ingu þeirra frá hinum pólitísku vflokkiumi, uirðu sífelt einarðari í kröfu sinni uan róttækari verk- lýðspólitík og minni undanláts- semi gagnvart hægri-st,efnunni í Framsókn. Þessar háværu almennings- kröfu kornust hægri foringjarn- ir ekki undan a,ð taka til greina, þó hún hinsvegar ekki megnaöi enn sem komið var, að sveigja þá yfir til sinnaskifta í neinum verulegum atriðum. Að vísu reyndu þeir að bergmála vilja fjöldans með því að stilla upp ýmsum. góðum kröfum, jafnvel svo róttækum að út, af þeim reis u.pp ágreiningur og hinn mesti úlfaþytur við þá hægri í Framsókn, sem leiddi til »sam- vinnuslit,a«, þingrofs og nýrra kosninga,. Að hér væri í ráði nokkurt, raunverulegt uppgjör við F r amsók nar-íhald ið, kom ekki til mála. Að Kommúnista- flokknum gerðu þeir harðari hríð en nokkru sinni f,yr og bannfærðu alla, vinstri sam- yinnu, en hugðust í þeas stað friða, fjöldann með hinni gömlu gáfulegu(!) kenningu um »sam- JÖN RAFNSSON. fylkingu innan Alþýðuflokks- ins«. Frá sjóna,rm,iði »hinna hægric voru því síðuptu Alþingiskosn- ingar, aðdragandi þeirra og markmið, frarnar öllu herbragð til að slá sér upp, atkvæðasöfn- rn á kostnað annara v'instri- flokka, einkum Kommúnista- flokksins, án minstu tilfinning- ar fyrir því, hvort, vinstri öflin í landinu unnu eða töpuðu við þetta í baráttinni gegn breið- fylkingunni. Kommúnistaflokk- urinn skyldi teljast höfuðóvinur- inn og samfylkingin skilgetið af- kvæmi hans, sem hvcrttveggja. skyldi uppræt.t með öllu í kosn- ingunum, hvað sem það kostaði, Flokkur »þeirra« skyidi standa eftir, einráðuir og alvatdur í ís- lenskri verklýðspólitík. Það voru einmitt þessi sjónar- mið sem, því miður, réðui alt. of mákl.u um »sam.vinnuslit« stjórn- arflokkanna í vor s. 1. og i kosn- ingabaráttunni, einkum Alþýðu- flokksins; sjónarmið ofríkisins til vinstri. — Og út, frá þeim voru svo lagðar »l.ínur« — og gefnar fyrirskipanir út um landið, pólitísk valdboð, sem fjöldamargir ágætir jafnaðar- menn vildu en sáu sér ekki fært að í’ísa gegn, eins og sakir stcðu, af ílokkslegum ástiæöum, — þrátt, fyrir það að þeimi ekki duldist, a,ð hér var málum al- þýðunnar stefnt, í hið mesta ó- efni og tilfinnanlegur óréttur framinn í þeirra eigin flokks- nafni. Ég t,el, ekki nauðsynlegt, að rifja upp í jjiessari grein einstök söguleg atriði, sem gætu, gefið skýra hugmynd um, ýmsa þá örðugleika, sem. lagðir voru »að su,nnan« í götu okkar samfylk- ingarmanna, í Vestmannaeyjum s. 1. vetur, — eða hversu, þungt báðum aðilum féll slíkur atburð- ur sem sá, að hin ágæta sam- vinna sem staðið hafði m.eir en tvö ár innan verkami.fél. Dríf- andi milli kommúnista og jafn- aðarmanna, skyldi verða rofin, •— og það með slíkujn fádæmum. sem raun varð á, Aft.u,r á móti hafa úrslit kosn- inganna breytt svo mjög við- horfunum í þessum málum, frá því fyrir koeningar, að ólíku ©r saman að jafna. Andi samfylk- ingarinnar og lýðræðisins hefir í þessari kosningabaráttu skorao sitt glæsilegasta mark á kostn- að afturhaldsins og persónuof- ríkisins innan, vinstri flokka,nna. Alþýðukjósen du.r votta pólitík Kommúnista.flokksins samúð sína í stærri stiíl en nokkru sinni fyr. — Og með þingtöku sinni slær Kommúnistaflokkurinn fyr- ir fult og alt. úr hendi andstæð- inga sinna vopnið sem lengi hef- ir bitið best, en það er hin al- kunna kosningastaðhæfing uan, að kommúnistar væru, vonlausir u,m að vinna, þingsæti í kjör- dæmj. Eg leyfi mér að staðhæfa, að fáir m.uni finnast meðal Al- þýðuflokksmanna í Vestmanna- eyjum sem ekki unna Komniún- istaflokknum; kosningasigursins; og sem ekki telja að til hans hafi verið rækilega. unnið. Þvert á móti m.un allur þorri þeirra sjá í þeiili sigri hið sameiginlega hjartans mál og takmark allra sannra alþýðuginna í Eyjum nálgast þ. e. .samfylkingu vinstri kraftanna í bænum gegn höfuð- óvminum, íhaldinu. Það er því fullkomin ástæða til að ætla, að Alþýðuflokksmenn í Vestmannaeyjum taki fúslega til óspiltra málanna með endur- nýji'ðum krafti þar sem frá var horfið fyrir síðustu Alþingis- kosningar, að sköpun samfylk- ingarinnar. 1 Vestmannaeyjum ligg'.ja nú til úrlausnar ótal knýjandi verk- efni, sem samfylkingin ein get- ur leyst. Samfylkingin er því há- vær almenningskrafa sem kommúnistumí og jafnaðarmönn- um er skylt a.ð uppfylla. án taf- ar. Út af þess-Ui haí’a, þegar nokk- ur bréfaskifti orðið í milli verk- lýðsflokkanna í Vestmannaeyj- um með þeim árangri að kosnar hafa. verið nefndir af báðum að- iiujm, til a,ð ræða um samvinnu. flokkanna í faglegu málunum, — en þau, eru tvímælalaust, mest aðkallandi nú í svipinn. Alþýða Vestmannaeyja mun fylgjast' af alhug- m.eð því sem gerist. í nefndum þessum: og væntir hins besta af starfi þeirra. Ve. 16. ágúst 37. Jón Rafnsson. er á Laugaveg 10. Opin alla virka daga frá kl. 5—7 e. h. Félagar! Munid að greiöa gjöld ykkar. Deildarstjórnin.

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.