Þjóðviljinn - 14.03.1947, Blaðsíða 2

2
JÞ JOÐVIL I N N
Föstudágur 14. marz 1947.
iYTYlYI TJARNARB'^IYT
Sími 648S
Soim; Hróa Haffár
,i (Bandit of Sherwood Forest)
Skemmtileg mynd i eðlilegum ,
litum eftir skáldsögunni „Son
of Robinhood".
. Cornel Wilde
Anita Louise
Sýning kl. 5, 7, og 9
|liggair lelclin
Urekkið maltkó!

uggri afkornu þjóðarinnar.
Fjárhagsráð án valds
til að ráða lánveiting-
um er ekki tií neins
kl. 7,15.
Vio hljóoíærið:
)?. ¥. UrbanSschlSsch
Viðfangsefni eftir Beethoven, Schubert, Mozart, I
Verdi, Puccini, Jón Leifs, Kaldalóns o. fl.
Aðgöngumiðar seldir hjá Eymundsson og í Bóka- j
búð Lárusar Blöndal.
•++++++++++-H-++++++++++-H-+++++++++++++++++++++-J-+
+-Í++++++++++++++++-H-++++++++++++++++++++++++++++
Haínaríjörður
ÞIISTIR
Ij! halda 3. hljómleika sína í Bæjarbíó í kvöld kl. 7.
Hljómleikarnir verða ekki endurteknir.
Aðgöngumiðar seldir í Bæjarbíó, sími 9184, og í Al-
þýðubrauðgerðinni, sími 9253.
■ArshatIö
kórsins er n. k. laugardagskvöld í Sjálfstæðishúsinu.
“ Aðgöngumioar fást hjá Þórði Björgvin, vörubíla-
stöðinni eftir kl. 1 í dag
Stjórn kórsins.
•ÍH-++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
•++++-i~H-i-++-i-++++++-J-++-t-h++-H-H-++++++++++++++++++++
KKtir vanlar nngling
iril að bera biaðið til kaupenda við
0» J’ÖBVILJI X N |
Skólavörðustig 19 — Sími 2184. it
-H-l-+-i-!-í"l"I-i"i ;■++++++++++++++•»■+++++++++++++++++++++
Rieða JRmars tllgelrss®iiap
oyggilegar: aiit er undir raf-
Með frv. er ek i veriö ao I magni komið. Raforkuver þarf
gefa fjárhagsráoi vald til að | að ckipuleggja 5—10 ár fram í
ijiupuieggja .i. ikvaiiiiuu | .iiaann. íví. vio akveoum t. d. að
næstu 5—10 árin, heldur vald I rpisa áburoarverksmiðju 1952
cil að „samræma" núverandi I þarf að ákveða hvaða virkjun
nýsköpun meðan þau öf 1 sern | geti séð henni fyrir orku. Til
vilja nýsköpunina feiga eru þess að það sé hægt verður að
ekki nógu sterk til að geta skipuleggja þau mál fram í tím
drepið hana. * ann. Slíkt er óhugsandi með
Hæstv. forsætisráðh. gat ein's árs áætlun. Eins árs áætl-
ekki við það ráðió að nýsköp- | anir koma því aðeins að fullu
un atvinnuveganna var hafin. ; gagni að þær séu liðir í heildar-
Hann barðist á móti því eins áætlun.
mikið og hann gat. Hann vill
Sama gildir með sjávarútveg-
nú geta haft hemil á þeirri ný-1 inn, f jölda báta, frystihúsa og
sköpun. j vinnsluverksmiðja.
Verði þessu ekki breytt og j Það er ekki hægt nema með
engin heildaráætlun til langs j heildaráætlun til margra
tíma ákveðin er engin trygging ára að framkvæma fullkomna
fyrir öruggu atvinnulífi né ör- ræktun, t. d. Suðurlandsundir-
lendis, sköpun bæja né ’byggingu
orkuvera, en um slika heiídará
ætiun er ekkert í þessu frumv.
og er það í samr. við anda þessa
frumv. um fjárliagsráð, það er
allt miðað við það að hemla,
1 frumv. segir að f járhags- j °bki við það að skapa.
ráð skuli staðsetja verksmiðjur I
og iðjuver með tilliti til fram-
leiðsluskilyrða og atvinnuþarfa
einstakra byggðarlaga. Þetta er
í samræmi viö stefnu og tilgang
nýbyggingarráðs og fyrverandi
ríkisstjórnar.
En hvað þarf til þess að
skapa grundvöll fyrir atvinnu
úti á landi?
Vald einnar stofnunar til þess
að ákveða til hverra fram-
kvæmda og til hvaða staða
bankarnir skuli veita lán.
Lánastarfsemi' Landsbankans
hefur verið og er rekin út frá
verzlunarsjónarmiði einkabank
ans. Þarfir þjóðarinnar og
lánastarfsemi bankans hefur
ekki farið saman. Þorpin hafa
ekki fengið- atvinnufyrirtæki til
að skapa stóran auð.
Af hverju hafa þau ,ekki
fengið !án? Vegna þess að þar
hefur ekki verið neinn auður til
ao lána út á. Með framhaldi
þessarar stefnu héldi landsb.
áfram að vera fátæk vegna
Valdið yfir fjárfesting
unni
Þá er komið að kjarna frv.:
fjárfestingunni. Skipulögð fjár-
festing er óhugsandi nema vald-
ið sé í liöndum sömu stofnunar-
innar. Þao er óhugsandi að á
einum stað sitji ráð er skipu-
leggi fjárfestingu og á öðrum
stað sitji bankaráð sem getur
leyft sér að ákveða allt annað.
Við höfum reynsluna frá ný-
byggingarráði, hvernig Lands-
bankinn hindraði nýsköpunar-
áform þess. Og ríkisstjórnin
hefur reynst næsta máttlítil,
gagnvart, I<andsbankanum, við
að framkvæma sína eigin stefnu.
Fjárfestingarráði er í frv. ætl
að vald til að semja áætlun,
vald til að veita fjárfestingar-
leyfi og neita þeim — en það
Iiefur ekkert vald til að fram-
kvæma áætlanir sínar.
Báðir aðilar, fjárfestingarráð
og Landstaankinn, geta neitað,
en ekki hrundið málum í fram-
þess að hún er fátæk, og Reykja kvæmd. Pramkvæmdavaidið
vík eða eyðslustéttin þar héldi
áfram að vera rík, vegna þess
að hún er rík.
Eiga þarfir þjóðarinnar eða
blind peningalögmál að ráða
bönkunum ?
Það er gagnslaust að ta'a um
að stöðva strauminn til Reykja-
víkur, gagnslaust að tala um
staðsetningu atvinnutækja með-
an fátæku þorpunum þar sem
auðlindirnar eru er neitað um
lán vegna þess að þau eru fá-
tæk. Það verður að gerbreyta
hinni kapítalisku f jármálapóli-
tík.
Fjárhagsráð til að ákveða
síaðsetningu atvinnutækja er
engin bót frá því, sem nú er,
er
ekki ákveðið. Ef fjárfestingar-
ráð tekur upp nýsköpunarpóli-
tík þá hefur Landsbankinn allt
aðra stefnu. Eigi að tryggja
framkvæmd áætlana þarf fjár-
hagsráð að hafa vald yfir
bönkunum.
Er Alþingi aðeins ráð-
gefandi þings fyrir ein
valdann í Austur-
stræti?
Eg hef horft upp á það und-
anfarið hvernig menn í æðstu
stöðum þjóðfélagsins menn bæði
í fyrrverandi og núverandi rík-
isstjórn, hafa gengið á fund
Landsbankastjórnarinnar til
nema því sé fengið viíld til að Þcss að reyna að fá hana til að
ráða lánveitinguin bankanna.
Það er blekking við þjóðina að
mynda slíka stofnun í þessu
framkvæma nauðsynlega hluti,
og orðið að ganga bónleiðir til
búðar.
Orkuver þarf að skipu
leggja 5—10 ár fram
í tímamn
Það gildir sama um stóriðju
við sjóinn og samfærslu byggð-
arinnar til aó gera sveitirnar
skyni án þess að henni sé fengið I Hvað eftir annað hafa menn í
slíkt vald, — með hliðsjón af seðstu trúnaðarstöðurn þjóðar-
þeirri reynslu, sem nú er feng- hinar orðið að ganga eins og
in. betlarar á fund Landsbanka-
stjórnarinnar til að biðja hana
að framkvæma það sem þjóðar-
nauðsyn krafði.
Það er rétt eins og við hér á
Alþingi værum ráðgefandi þing
sem ætti að gefa einvaidinum
við Austurstræti góð ráð.
Er ekki tími til kominn að
Alþingi sýni að það sé húsbóndi
á sínu heimili?
Það ríður á að hraða
nýbyggingu atvinnu-
veganna
Það sem er fallega sagt í
greinargerð þessa frumvarps
skortir á að tryggja fram-
kvæma með lögunum um valdið.
1 því eru engin ákvæði um fram-
kvæmd þeirra áætlana sem þeg-
ar liggja fyrir, engin ákvæði um
áætlun nýbyggingarráðs um sjá
varútveginn — og það spáir
engu góðu.
Það er nauðsynlegt að hafa
hraðann eins mikinn og frek-
ast er hægt á nýbyggingu at-
vinnuveganna. Því fyrr nýtur
þjóðin ávaxtanna — og við er-
um í kapphlaupi við aðr-
ar þjóðir. Nýbygging at-
vinnutækja okkar verður að
verða staðreynd sem fyrst.
Trúna á land og þjóð, sem e.
t. v. hefur aldrei verið sterkari
en síðustu tvö ár, verður að efla
sem mest.
Það stendur ekki á þjóðinni
ef ekki stendur á Alþingi. Það
er hægt að gera miklu meira
en okkur hefur órað fyrir, skil-
yrðið er trúin á að það sé hægt.
-K
Sigfús Sigurhjartarson ræddi
um þau atriði frv. sem fjölluðu
um lausn húsnæðisvandamál-
anna. ,
Sýndi hann fram á það með
skýrum samanburði við ákvæði
eldri laga, að hér cru engin
jákvæð ákvæði fram j'fir þao er
stehdur í lögum um opinbera
aðstoð við byggingar, heldur
einniitt hið gagnstæða.
Benti ræðumaður á það, að
þær stofnanir, sem skynsam-
legást heföu byggt, væru bygg-
ingarféiög verkamanna, en
býggjngarsjóðinn . vantaði nú
fast að 25 millj. kr. og væri því
starfsemi félaganna stöðvuð.
Auk þess mætti nefna bygging-
arsamvinnufélög og einstakl-
inga, er væru að byggja yfir
sig, af vanefnum. Stafaði þetta
vitanlega af því að í frv. um
opinbera aðstoð við byggingar
vantaði ákvæði um öfluii láns-
fjár. Hefði hann sjálfur flutt
breytingartillögur við það frv.
er tryggt hefði fjármagn til
framkvæmda ef samþykktar
hefðu verið, en þær verið felld-
ar. Hér væri sízt stefnt að
nokkurri breytingu, því alls
staðar vantaði ákvæði um það
hvernig fénu skyldi beint inn
á þær brautir er fjárhagsráðið
vildi ákveða.
Sýndi ræðumaður ennfremur
fram á að í þessu frv. væri ein
mitt allir þeir ókostir, sem
fylgt gætu skipulagningu þegar
ekki væru tryggðar fram-
kvæmdir. Hér væri hægt að
banná, en engin trygging fyrir
því, að sá, sem leyfi fengi til
framkvarmda fengi til þess nægi
legt fjármagn, þar sem það
væri á valdi annarrar stofnun-
ar að ráðstafa því.
Þetta frv., ef að lögum yrði
óbreytt rnundi því aðeins valda
skipulaginu eymdarinnar og
framkvæmdaleysi.
Jón Pálmason taiaði einnig
og gagnrýndi frv. mjög harka-
lega. Lýsti hann því yfir, að
hann mundi ekki sjá sér fært
að greiða því atkvæði nema það
tæki stórum breytingum í með-
ferð þingsins.
Umræðunum var frestað.