Þjóðviljinn - 14.11.1947, Blaðsíða 4

4
Þ JÖÐ VILJINN
Föstudagur 14. aóv. 1947.
þlÓÐVILIINN
Ctg-eíandl: Samelniagarflokkur alþýSu — Sósiallstaflokkurinn
i-ULoijoiar. idagnua K.jarvansaon, SigurSur Guðruundsaon, Ab.
Fróttaritstjóri: Jón Bjamason.
Ritstjórnarskrifstofur: Skólavörðustíg 19. Sími 7600.
Afgreiðsla: Skólavörðustig 19, suni 2154.
Auglýsingar: Skólavörðustig 18, sími 6809,
Prentsmiðjusíml 2184.
Aakriftarverð: kr. 8.00 á mánuði. — Lausasöluverð 60 aur. eint.
Prentsmiðja ÞjóðvUj&ns h.f.
Sósíalistaflokkiirinn, Þórsgötu 1
Sími 7510 (þrjár linur)
BÆJARPOSTIEtM
Hlþýðusambandsþingið hefur bent á
leiðirnar
Alþýðusambandsþinginu er lokið. Vinnandi alþýða þessa
lands, yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar, sem væntir sér
trausts og forustu hjá Alþýðusambandimi hefur undan-
farna daga horft til þessa þings og beðið álits þess og álykt-
aha í dýrtíðar- og atvinnumálum þjóðarinnar.
f 9 mánuði hefur ríkisstjórn hinna tvöhundruð tuttugu
og tveggja heildsala boðað þjóðinni hrun og öngþveiti. í 9
mánuði hefur rikisstjórnin reynt að villa þjóðinni sýn til
þess að fá alþýðuna til að beygja sig fyrir nýjum árásum
á lífskjör hennar.
Fulltrúar alþýðunnar, þeirra 22 þúsunda vinnandi manna
og kvenna sem félagsbundnir eru í Alþýðusambandi ís-
lands, hafa eftir þriggja daga æðnilausar umræður um
vandamálin bent á leiðirnar til þess að komast fram hjá þvl
öngþveiti sem stjórn hinna 222 heildsala er nú að leiða yfir
þjóðina. Þær leiðir sem ríkisstjórnin hefur með öllum sínum
áróðurstækjum reynt að dylja fyrir þjóðinni.
Fulltrúar alþýðunnar horfðust óskelfdir í augu við erfið-
leikana: „Eins og atvinnumálum landsins er nú 'háttað telur
þingið brýna nauðsyn á að þegar í stað verði gerðar öflug-
ar ráðstafanii' til þess að koma í veg fyrir atvinnuleysi og
til þess að tryggja íramleiðslu þjóðarinnar. Alþýðusam-
bandsþingið lýsir sig reiðubúið til samstarfs við aðra aðila
í landinu um ráðstafanir í þessu efni“. Jafnframt því að|
bjóða samstarf sitt benti þingið á leiðimar til þess að lækka
dýrtíðina og tryggja áframlialdandi atvinnu og rekstur
bátaútvegsins, án þess að lífskjör vinnandi manna og
kvenna séu skert.
Alþýðusambandsþingið benti á mjög einfaldar og aug-
Ijósar staðreyndir þessu til sönnunar: „Það er staðreynd
að meiri auður er nú í fárra manna höndum á íslandi en
nokkru sinni áður. Það er einnig staðreynd að þjóðartekj-
umar eru meiri nú en áður. Alþýðan getur því ekki sam-
þykkt að fóma neinu af sínum lífskjömm sem myndi verða
til þess að auka enn við gróða hinna ríku og gera tekju-
skiptinguna ennþá óréttlátari en hún er.“
Alþýðusambandsþingið er ekki eitt um þessa skoðun.
Þetta er stefna alls vinnandi fólks í landinu. Samtimis Al-
þýðusambandinu héldu önnur f jöldasamtök starfandi fólks,
Bandalag starfsmanna ríkis og bæja, þing sitt, og krafðist
þess að ekki sé byrjað á því að lækka lífskjör alþýðunnar,
heldur séu þeir „sem gjaldþolið hafa mest“ látnir bera
„nauðsynlegar byrðar vegna dýrtíðarinnar“.
Alþýðusambandsþingið benti á éftirtaldar leiðir: Að
tryggja bátaúveginum fast lágmarksverð fyrir fiskinn, er
sé það hátt að kjör hlutasjómanna verði ekki lakari en ami-
arra atvinnustétta. Að óeðlilegum milliliðakostnaði verði létt
af bátaútgerðhmi og komið í veg fyrir okur og óhófseyðslu
í útgerðarkostnaði. Að útgerðimii verði séð fyrir hagstæð-
ari lánakjörum. Að afurðasalan verði endurskipulögð og
verkalýðssamtökunum tryggð eðlileg íhlutun. Að gjörbreyta
verzlunarskipulaginu, afnema millihðagróða heildsalanna.
Að tryggja hagsýna notkun gjaldeyris og koma í veg fyrir
óþarfa innflutning, óhagstæð innkaup og gjaldeyrisflótta
úr landi. Að lækka eða afnema tolla á helztu nauðsynjavör-
um og hækka skatta á hátekjum og stóreignum. Að af-
nema húsaleiguokrið og tryggja byggingafélögum verka-
manna nauðsynleg lén. Að lækka kostnað við embættisrekst-
’ir ríkisins. Að .koma í veg fyrir að f jármagn sé dregið út
Frægur læknir í'ékk ekki
að starfa sem læltnir
X. Y. skrifar:
„Á stríðsárunum dvaldist hér
landflótta þýzkur læknir af gyð
ingaættum. Læknir þessi var
vel að sér í taugasjúkdómum
og hafði fyrr á árum getið sér
gott orð í Þýzkalandi. Strax
og liann kom liingað, hugðist
hann láta þessa þjóð njóta góðs
af þekkingu sinni, vildi fara að
stunda læknisstörf. En hinir ís-
lenzku kollegar komu þá til
hans og sögðu, að hér gæti
hann ekki starfað sem læknir.
íslenzk lög bönnuðu honum það.
Hann uppfyllti ekki þau skil-
yrði um dvalartíma á landinu
og fleira slíkt, sem krafizt var
með lögum af hverjum þeim
lækni, er starfa vildi sem læknir
á íslandi. Hinn þekkti læknir
varð þá að gefa sig að venju-
legri verkamannavinnu til að
lifa, vann m. a. lengi í flugvell-
inum.
★
Samþykkt lagabreyting
„En fyrir atbeina góðra
manna og eftir langan tíma
fékkst samþykkt á Alþingi laga
breyting, er heimilaði læknin-
um að hverfa frá verkamanna-
vinnu til læknisstarfa. Samt
fékk þetta ekki hljóðlausan
framgang, því allstór hópur ísl.
lækna samþykkti mótmæli gegn
lagabreytingunni. Þeir vildu
alls ekki, að hinn frægi læknir
fengi að starfa hér sem læknir.
En lagabreytingin hafði reynd-
ar ekki svo mikið að segja í
þessu sérstaka tilfelli, því um-
ræddur læknir var á förum til
Ameríku, þegar hún loks fékk
framgang. Fólkið á þessu landi
fékk þvi aðeins um stuttan tíma
notið góðs af hinni miklu þekk-
ingu hans og hæfileikum.
★
Hvað um læknana hjá
herraþ jóðinni ?
„Ástæðan til þess, að ég rifja
hér upp þetta mál er þessi: Það
er staðreynd, að á Keflavlkur-
flugvellinum starfar nú stór
hópur amerískra lækna. Sam-
kvæmt marggefnum yfirlýsing-
um og skjalfestum ákvæðum
flugvallarsamningsins heyra all
ir Ameríkanarnir þarna suður-
frá undir íslenzk lög. Því finnst
mér eðlilegt að spyrja, hvort
Læknafélag Islands hafi lýst
blessun sinni yfir starfsemi
amerísku læknanna á vellinum.
En eftir öðru að dæma hlýtur
mann að gruna, að Læknafélag-
ið hafi ekkert um mál þeirra
f jallað.
Fyrir nokkrum árum ætluðu
margir íslenzkir læknar æfir að
verða yfir því, að landflótta
Gyðingur, þekktur læknir, fékk
að starfa hér sem læknir. Hvað
segja nú hinir sömu íslenzku
læknar um starfsemi læknanna
hjá „herraþjóðinni" á Keflavík
urflugvellinum ? Þegja þeir?
X.Y.“
★
Skelfingar ástand á
einoktmartimunum
Hörður skrifar:
„Félagi Bæjarpóstur!
Skelfingar ástand rar hér
annars á einokunartímunum.
Þá fengu menn t. d. ekki að
ráða því, hvar þeir seldu hinar
fátæklegu afurðir sínar. Ef
menn t. d. seldu sinn fisk á
þeim verzlunarstað, sem næstur
var, eri liöfðu fengið fyrirmæli
um að selja hann á einhverjum
fjarlægari verzlunarstað, þá
voru menn miskunarlaust hýdd
ir. Já, það voru meiri tímarnir,
þessir einokunartímar.
★
Bannað að byggja sitt
hús
,,En nú eru tímarnir aðrir,
sem betur fer. Nú eru menn
ekki hýddir íyrir að selja sinn
fisk þar sem þá langar til. Samt
finnst mér einhvernveginn ekki
að allt sé eins og það á að vera,
Það er t. d„ ef mann langar til
að byggja hús til að búa í. Mað
ur á kannski peninga til þess,
en yfirvöldin svara bara höstu
lega og segja: „Það erum við
sem ráðum því, hverjir fá að
byxgja sín hús til að búa í og
hverjir ekki.“ Nú á maður
kannski allt efnið í sitt hús og
heldur að allt sé í Iagi. En
biddu fyrir þér! Yfirvöldin varð
Framhald á 7. síðu
Þegnskapur atvinnurekenda
Járniðnaðardeilan hefur nú staðið í tæpan mánuð.
Hún er eins og öllum er kunnugt þannig til komin að
járniðnaðarmenn hafa farið fram á smávægilega launa-
hækkun til samræmis við hliðstæðar starfsgreinar og
meistarar hafa fallizt á að kröfur þeirra væru hófsam-
legar og fyllilega sanngjarnar — en ríkisstjórnin hefur
bannað samninga og ber því fulia ábyrgð á verkfall-
inu og afleiðingum þess.
Að sjálfsögðu nýtur ríkisstjómiu stuðnings hinna
harðsvíruðustu atvinnurekenda í þessari aístöðu sinni,
manna eins og Eggerts Claessens, sem eiga þá hugsjón
eina, að íslenzk alþýða beri sem minnst úr býtum. Og
þessi ógeðslega hagsmunasýki gróðamannanna hefur
einmitt komið óvenjulega skýrt fram í þessari deilu.
Svo bar við fyrir nokkrn að Slysavarnafélag Islands
bað jámiðnaðarmenn um að halda álram vinnu við björg-
unrskútuna Sæbjörgu, svo að hún gæti orðið tilbúin fyrir
vertíð og verið tíl taks, þegar öryggi sjófarenda væri í
hættu. Járniðnaðarmenn svöruðu þessari beiðni einröma
játandi, í samræmi við það að þeir halda t.d. áfram störf-
um við sjúkrahúsin. En þegar til átti að taka og Slysa-
varnafélagið bjóst við að vandkvæði þess væru Ieyst,
NEITUÐU ATVINNUREKENDUR A» LÁNA VERK-
FÆRI OG NAUÐSYNLEG TÆKI TIL ÞESS AÐ HÆGT
VÆRI AÐ VINNA STARFIÐ. Og nú er sýnt að björgun-
arskútan Sæbjörg verður ekki ferðbúin á tilsettum tíma.
Ef járniðnaðarmenn hefðu neitað störfum við Sæ-
björgu, hefðu stjórnarblöðin dag eftir dag borið þeim 4
brýn mannhatur og skemmdarverk og bendlað þá við
hvert slys sem á sjónum kann að verða í vetur. Nú, þeg-
ar gróðasýki harðsviraðra atvinnurekenda á í hhrt, kjósa
þau að þegja. Það var ekki útlátamikið fyrir atiinnurek-
endur að veita Sæbjörgu undanþágu, en í baráttunni gegu
réttmætum kröfum járniðnaðarmanna verður allt að
víkja, mannúð jaíht og þegnskapur.
úr atvinnurekstrinum og tryggja að því sé einbeitt í gagn-
lega uppbyggingu og þar með tryggð næg atvinna handa
öllum.
í þessari ályktun sinni hefur Alþýðusambandið bent á
allar meginorsakir dýrtíðarínnar og bent á leiðimar til þess
að lækka hana, án þess að lækka lífskjör almennings, t. d.
má með því einu að lækka eða afnema tolla af helztu nauð-
synjavörum almennings lækka vísitöluna um 20 stig. Með
þeim ráðstöfunum er Alþýðusambandsþingið bendír á, að
minnka óhemjugróða auðmanna er hægt að tryggja al-
menningi a. m. k. eins góð kjör og nú og áframhaldandi at-
vinnu. Hagsmunir hinna örfáu auðmanna verða að víkja
fyrir hagsmunum þjóðarinnar.
Fulltrúaráð iðnnema
Framhald af 8. síðu.
skólahúss í Reykjavík, þar, sem
öllum er vitanlegt að núverandi
húsakynni skólans eru svo
þröng og ófullkomin, sem frek-
ast má verða og því brýn þörf
skjótra. úrbóta. Þar eru því ein
dregin tilmæli Fulltrúaráðsins,
að Fjárhagsráð endurskoði
þessa ákvörðun sína og veiti
umbeðið fjárfestmgarleyfi nú
þegar svo hægt sé að halda
byggingu skóians áfram.“