Þjóðviljinn - 24.04.1949, Blaðsíða 3

Sunnudagur 24. apríl 1949.
ÞJÓÐVILJINN
Blekkingar Vísis & Co. ura okortaxta
I sambandi við verkfall vöru-
bílstjóra sem nú stendur yfir,
hefur ýmislegt borið á góma og
verið rætt í blöðum sem okkur
bílstjórum þykir stangast nokk-
uð við staðreyndir. Ekki eru þó
tök á hér eða þykir ástæða til
að eltast við allar þær rang-
færsiur og ósannindi sem hald-
ið hefur verið á lofti í sambandi
við verkfallið, en aðeins bent á
nokkrar staðreyndir vegna um-
mæla um tekjuhlið bílstjóra.
I ritstjórnargrein í Vísi 20 þ.
m. er vitnað í greinargerð for-
manns Vinnuveitendasambands
fslands, og segir þar svo:
„Samkvæmt þeirri skýrslu
virðist svo sem bifreiðastjórar
hafi þegar bezt hefur látið feng-
ið greitt allt upp í 1200.00 á
degi, en meðalgreiðslur til
þeirra munu hafa numið frá
kr. 600 - 800 á degi þegar um
slíka flutninga til Keflavíkur
hefur verið að ræða. Verður
ekki annað sagt en að hér sé um
svo hátt dagkaup (leturbr. hér)
að ræða, að bifreiðastjórar
mættu sýnast vel sæmdir af”.
Vísir segist enga afstöðu taka
til deilunnar, en er búinn að
birta tvær nafnlausar níðgrein-
ar um bílstjóra auk þessarar
en hefur hinsvegar ekki séð sér
' fært að birta greinargerð frá
stjórn Þróttar sem var mjög
hlutlaus.
Það þarf naumast að taka
fram að greinargerð formanns
Vinnuveitendasambandsins var
hvað þetta snertir mjög villandi
og tölur þær sem þar voru birt
ar gefa enga hugmynd um
tekjur bilstjóranna. En til að
gefa almenningi nokkra
vitneskju um ,,okurtaxta“ vöru-
bílstjóra vil ég skýra frá eftir-
farandi staðreyndum:
Tímavinnutaxtinn er nú kr.
22,99 pr. kl.st. þar í kaup bíl-
stjórans 3,25 í grunn eða kr.
9,75. Greiðsla fyrir bílinn er
því kr. 13.24. (Jafngildir ca.
kaupi eins fagmanns).
Fyrir stríð var taxtinn kr.
5,00 pr. kl.st. og er því’nú rúm-
lega 4^2 sinnum hærri.
Langferðataxtinn var fyrir
stríð kr. 0,40 pr. km., en er nú
kr, 1,60 eða 4 sinnum hærri.
Fyrir stríð kostuðu vörubíl-
ar ca. kr. 5.000,00 —- en nú ca.
40.000,00 —- eða eru nú 8 sinn-
um hærri, og reksturskostnað-
ur hefur a. m. k. hækkað jafn-
mikið. Með öðrum orðum taxti
vörubíla hefur hækkað frá því
fyrir stríð allt að því helmingi
minna en tilkostnaður frá sama
tíma, og langferðataxtinn sem
er stundum kallaður okurtaxti
hefur hækkað tiltölulega minna
en tímavinnutaxtinn.
Ef taxtinn sem var í gildi
fyrir stríð hefur verið sann-
gjarn, sem ég held að flestir
hafi verið sammála um —
hvernig getur þá núverandi
taxti verið okur þegar tillit er
tekið til þeirrar hækkunar sem
tilfærð er hér að framan? Og
finnst mönnum það ósanngjarnt
að jafn afkastainikið tæki sem
vörubíllinn er og kostar allt að
40 þús. krónur — og með tilliti
til reksturskostnaðar hans ■—
fái sömu eða svipaða greiðslu
fyrir klukkustundina og einn
fagmaður ?
Sv. G.
Hótel Iskaríot
skAk
Ritstjóri: GUÐMUNDUR ARNLAUGSSON
Landskeppninni í skák lauk
að kvöldi sumardagsins fyrsta
og urðu úrslit þessi:
Guðm. Arnlaugsson 6i/2
Ásmundur Ásgeirsson 51/2
Sturla Pétursson 51/2
Lárus Johnsen 5
Guðm. Ágústsson 31/2
Eggert Gilfer 31/2
Júlíus Bogasori 2%
Árni Snævarr 2
Bjarni Magnússon 2
Keppendur voru í fyrstu tíu
en Baldur Möller varð að ganga
úr leik vegna veikinda. Guðm.
Pálmason neytti undanþágurétt
ar þess sem fjórir efstu menn
í landsliði eiga. Þeir Baldur og
■ Guðmundur skipa því annað og
þriðja sætið í landsliði ársins
1949. Á þessu móti var í fyrsta
skipti síðan. 1943 fulltrúi Norð
Jendinga. Það var Júlíus Boga-
son skákmeistari Norðurlands
. 1949. Hann tefldi vel þótt hon-
< 'yrði ■ ekki ’lahgrar setu áuðið í
hefur nú á skömmum fresti
teflt tvær afdrifaríkar skákir
við Eggert Gilfer. Fyrir mánuði
síðan mættust þeir á Akureyri
í síðustu umferð skákþings
Norðlendinga, en það var jafn
fram þrjátíu ára afmælismót
Skákfélags Akureyrar og tefldi
Eggert af þeim sökum sem gest
úr'á þinginu. Fyrir síðustu um-
ferð var Eggert hæstur en Júlí-
us hafði hálfum vinning minna.
Júlíus vann úrslitaskákina ör-
ugglega og tryggði sér með því
fýrsta sætið. í landsliðskeppn-
inni áttust þeir aftur við í síð-
ustu umferð og voru aðstæður
nærri jafndramatískar og fyrr
þótt með öðrum hætti væri. Þeir
stóðu jafnir að vinningum fyrir
skákina en hinsvegar sýnt að
ekki yrði rúm nema fyrir ann*-'
an þeirra í landsliði. Þarna
vann Egge;rt-eftir miklar sveifl-
ur. Þetta varð lengsta skák
mótsins, fór tvisvar í bið og
Níunda apríl voru liðin
rétt níu ár frá því að her-
sveitir þýzku nazistanna
réðust inn í Danmörku og
Noreg með hjálp þarlendra
•kvislinga og fimm ára nátt-
myrkur undirokunar og kúg-
unar skall yfir nánustu
frændþjóðir okkar. Þessa
sögulega afmælis var minnzt
hér á landi á mjög svo
verðugan hátt. Hernámsþjóð-
in bauð helztu fyrirmönnum
Islendinga suður á aðalbæki-
stöðvar sínar í ný húsakynni
sem vígð voru á þessum sig-
urdegi fyrirrennaranna. Voru
þar samankomnir þrjátíuog-
sjömenningarnir með ráð-
herrana sex í broddi fylking-
ar og fjölmargir aðrir virð-
ingarmenn íslenzkrar borg-
arastéttar. Og á sama tíma
og Norðmenn og Danir
drjúptu höfði og minntust
eins dekksta dags sögu sinn-
ar löptu skælbrosandi agent-
ar tollsvikna, smyglaða
kokkteila í húsi því sem
gengur undir nafninu Hótel
ískaríot.
★
Sú tíð er nú löngu liðin að
fyrir því sé haft að kalla
Keflavíkurflugvöllinn alís-
lenzkan völl undir alíslenzkri
stjórn. Jafn barnalegur fyrir
sláttur, sem auk þess er
móðgandi fyrir herraþjóðina,
er nú talin óþarfur. Það
voru þess vegna hvorki flug-
málaráðherra Islands, vest-
urfarinn Eysteinn Jónsson,
né flugráð sem stóðu að
víslu nýja hótelsins 9. apríl
1949, heldur Locheed Air-
craft Overseas Airlines,
bandaríska auðfélagið sem
hreppti Island á síðasta upp
boðinu fyrir vestan haf. Boðs
bréfin voru auðvitað á banda
rísku, tungu herraþjóðarinn-
ar. Og til þess að engin bar-
baríska flekkaði hina virðu-
legu athöfn hófst hún á því
að íslenzk kona, sem til
þessa hefur heitið mjög svo
þjóðlegu íslenzku nafni, var
skírð upp og nefnd „Mrs.
Stephansson“. Síðan Var
henni leyft að vígja hið er-
lenda hús.
★
Agentarnir undu sér yel í
Hótel Iskaríot, 9. apríl er
enn þeirra dagur á Islandi,
og þeir lýstu fögnuði sínum
og hrifningu á háværri og
hiklausri leppensku eftir
fyrstu kokkteilana. Allt var
fullkomið, jafnvel barinn
sem verið hafði áhyggjuefni
Víkverja í heilt ár stóð þarna
fagur og gljáandi, þrátt fyr-
ir alla áfengislöggjöf þeirra
innfæddu og allar þeirra á-
fengisvarnarnefndir. Og þeg
ar þeir óku burt höfðu þeir
eignazt nýjan himin og nýja
jörð. „Reykjanesfjallgarður
inn hefur löngum verið öm-
urlegur á að líta ... . “ sagði
Hannes á horninu í blaði sínu
daginn eftir, en „nú hefur
verið úr þessu bætt, sem bet-
ur fer.“
★
■En það nægir því miður
ekki að framkvæma banda-
ríska andlitslyftingu á ömur-
legum fjallgörðum Islands,
því alltaf virðast þau verða
sannari og sannari vísuorð
kaupmannsins: „Landið er
fagurt og frítt, en fólkið er
bölvað og skítt.“ Þeir inn-
bornu, að agentunum und-
anskildum, virðast því miður
hafa mjög takmarkaðan
skilning á fegrunarstarfi því
sem bandarískir menn vinna
á íslenzkri náttúru. Daginn
eftir að Hótel ískaríot var
vígt þusti mikill mannfjöldi
suður á Keflavíkurflugvöll
til að glápa á mannvirkið.
Þeir innbornu liafa nefnilega
ekki sjálfir fengið að byggja
hús síðan fyrsta stjórn Al-
þýðuflokksins var sett á lagg
irnar og eru að sjálfsögðu
forvitnir að sjá slík furðu-
verk. Enda höfðu Ferðaskrif
stofan og flugfélögin skilið
þörfina og skipulagt hópferð
ir á vettvang til þess að sem
flestir fengju að sjá nýtt
hús.
’★
Það reyndust vera 5000
Reykvíkingar sem langáði
til að sjá nýtt hús, að sögn
Víkverja, og væntanlega
hafa það einkiim verið íbúar
bragga, kofa, kjalla.ra og
þakherbergja. Og það er
bezt að láta Víkverja lýsa því
hvernig þeir höguðu sér þá
loksins að þeir komu í hús:
„I flugstöðinni var brotið og
bramlað, húsgögn og ann-
að .. Þá var hreinlega stol-
ið' silfurmunum, borðbún-
aði og jafnvel svo litlum
hlutum sem pipar og salt
baukum .... Þessir menn-
hafa notað tækifærið til þess
að krota á veggi í snyrfiher-
bergjum óþverraorðbragð,
klám og skammir um Banda
ríkjamenn." Það kom þannig
í Ijós að þeir innbornu eru
„skemmdarverkamenn og
þjófar“ og „skrílmenni, sem
ekki eru hæfir innan um
heiðarlegt fólk“ eins og Vík-'
verji komst að orði. Og hann
bætir réttilega við: „Er ó-'
þarfi að spyrja af hvaða
sauðahúsi þeir menn eru sem
að þessum óþverra standa.“
★
Þannig fór það þegar þeir
innbornu fóru að skoða hús
og komust í félagsskap
„heiðarlegs fólks“ og munu
slíkar aðfarir vissulega ekki
óþekktar meðal annarra
frumstæðra þjóða. Hitt lýs-
ir mikilli kurteisi hins heið-
arlega fólks að leyfa þeim
innbornu að koma inn í nýtt
hús og sýnir bezt lýðræðis-
ást herraþjóðarinnar. En
nú mun hún sem betur fer
liafa lært af reynslunni.
„Það verður að hafa lög-
regluþjóna allsstaðar“, segir'
hinn heiðarlegi Víkverji og
telur að vonum að hinum inn
bornu hæfi engin hús nema
tukthús: Ef innfædd skríl-
menni nálgast Hótel Iskaríot,
á heiðarlegt fólk „að gera
sér það að skyldu að kæra
þá fyrir lögreglumönnunum
þar og láta þá bera ábyrgð
og hljóta hegningu fyrir.“
Og í vissu þes's að hinir inri-
bornu myndu treglega láta
sér segjast tók Alþingi sama
daginn 100.000 kr. frá börn-
unum og afhenti þær saka-
dómaraembættinu og lög-
.reglustjórninni.
★
Vonandi tekst að koma
upp nægilega öflugum verði
í kringum Hótel Iskaríot.
Það nýja hús á að verða
einskorðað við heiðarlegt
fólk, eins og Víkverji .komst
að orði, Mr. and Mrs. Step-
hansson og aðra veizlugesti
frá 9. apríl. Að ógleymdri
sjálfri herraþjóðinni og þeim
fermingartelpum innbornum ■
sem hún velur sér til fylgi-
lags og myndatöku. Ög von-
andi eíga ettir að rísa fleiri
slík erlend hús á sama tíma
og innborin ráð banna inn-
bornu fólki að koma sér upp
þáki yfir höfuðið. Því hvern- <
* ig færi ef ekki væri bætt-
úr ömurlegum fjallgörðum
Islands með erlendpm hús-
um. Og þau verða byggð.
„Sem betur fer.“
SKAKÞING
Guðm. Eiðss,
1. e2—e4
2. Kgl—-f3
3. cl2—d-l
4. RfSxá4
5. RW—c3
6. Bfí—e2
7. Bcl—e3
S.
NÓRÐURLANDS
1949.
Júlíus Bogas.
c7—c5
■ m “ — i w wnnn»'ii>r^"rw^wr
9. 12—f 3 d6—d5
Hvítur gat hindrað þetta með
9. Rb3. Nú jafnast staðan á
miðborðinu.
10. Rc3xd5 Rf6xct5
11. e4xd5 Dd8xd5
12. Rd4xc6 Dd5xc6
13. c2—c3 Bc8—c6
14. ' Ddl—-c2 - Be6xa2L
(17—(16
c5—(14
Rg8—16
S7~g6
; Bf8—g7
0—0
Rl>8—c6 ]i»eð De6 '-cDivítnr dcepur. Af
Ætlar að vinna manninn aftur
sömu ástæðu er ekki hægt að
króa biskupinn inni með b2—b3.;
15. Be3—f2 Ba2—e6
Er hægt að drepa peðið á a7?
t. d. Hxa7 Hxa7 17. Bxa7 b6
18l Hal Ha8 19. Ha6. (En ekki
16. Bax7? Hxa7 17. Hxa7
Db6t) ,Möguleikarnir .eru marg-
víslegit':-jo#')ættu lesendur að ,at-
huga þá. • ý
16. Bc2—d3 »7—a6